Νέα δεδομένα στο πεδίο των ανταγωνισμών που κλιμακώνονται στην περιοχή της Αν. Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, δημιουργεί η διαφαινόμενη πλήρης αποκατάσταση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ, μετά την επίσημη συγγνώμη που ζήτησε τηλεφωνικά την περασμένη Παρασκευή ο Μπενιαμίν Νετανιάχου από τον Ταγίπ Ερντογάν, τρία χρόνια μετά την αιματηρή επίθεση στο πλοίο Mavi Marmara.

Το τουρκικό σκάφος ήταν επικεφαλής νηοπομπής που προσπάθησε να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας και χτυπήθηκε από κομάντος του ισραηλινού στρατού στις 31 Μάη 2010, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν εννέα Τούρκοι. Αμέσως μετά, η Αγκυρα υποβάθμισε τη διπλωματική εκπροσώπησή της στο Τελ Αβίβ, απέλασε τον ισραηλινό πρεσβευτή και διέκοψε τη στρατιωτική συνεργασία της με το Ισραήλ.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου του Ισραήλ, ο Μπ. Νετανιάχου επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Τ. Ερντογάν, κατόπιν προτροπής του Αμερικανού Προέδρου, Μπ. Ομπάμα, ο οποίος πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη σε Ισραήλ, κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη και Ιορδανία. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν να εξομαλυνθούν οι σχέσεις των χωρών τους, να επιστρέψουν οι πρέσβεις τους και να ματαιωθεί η δικαστική δίωξη [σ.σ. στην Τουρκία] των ισραηλινών στρατιωτών».

Προστίθεται ακόμα ότι «ο κ. Νετανιάχου εξήγησε πως τα τραγικά αποτελέσματα στο στολίσκο του Mavi Marmara δεν έγιναν σκόπιμα» και ότι «η ισραηλινή έρευνα αποκάλυψε λάθη στην επιχείρηση».

Ακολούθησε ανακοίνωση από το γραφείο του Τούρκου πρωθυπουργού, σύμφωνα με την οποία ο Ταγίπ Ερντογάν υπογράμμισε στην τηλεφωνική συνομιλία «τη σημασία της ισχυρής συνεργασίας και φιλίας μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ». Αναφέρεται, επίσης, πως ο Μπ. Νετανιάχου δήλωσε στον Τ. Ερντογάν ότι το Ισραήλ έχει άρει «σημαντικά» τους περιορισμούς στην εισαγωγή αγαθών στα Παλαιστινιακά εδάφη, περιλαμβανομένης της Λωρίδας της Γάζας, λόγος για τον οποίο είχε οργανωθεί η αποστολή των Τούρκων και άλλων «ακτιβιστών» στο Ισραήλ.

Οι εξελίξεις σχετίζονται άμεσα με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια σε βάρος της Συρίας. Εχουν όμως σχέση και με τους ενεργειακούς πόρους της περιοχής, για την εξόρυξη των οποίων το Ισραήλ συνεργάζεται με την Κύπρο, αλλά την ίδια ώρα διατηρεί υπόγειο δίαυλο επικοινωνίας με την Τουρκία, για τη μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω των εδαφών της στην Ευρώπη.

Επαληθεύεται, για μια ακόμη φορά, ότι οι στρατιωτικοπολιτικές συμμαχίες στον καπιταλισμό είναι ευμετάβλητες και καθοδηγούνται από τα ιδιαίτερα συμφέροντα της αστικής τάξης κάθε κράτους. Κατά συνέπεια, καμιά σχέση δεν έχουν με τα λαϊκά συμφέροντα και τη διασφάλισή τους, όπως προσπαθούσε να πείσει η σημερινή και η προηγούμενη κυβέρνηση για τη σύναψη στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ, μεταξύ άλλων και σαν «αντίπαλο δέος» στην τουρκική επιθετικότητα.

Μετά απ' όλα αυτά, την ίδια μέρα που ο ισραηλινός πρωθυπουργός συνομίλησε με τον Τούρκο ομόλογό του, ο Α. Σαμαράς επικοινώνησε με τον Μπ. Νετανιάχου «για να τον συγχαρεί για τον σχηματισμό κυβέρνησης και συμφωνήθηκε η διεξαγωγή Ανώτατου Διακυβερνητικού Συμβουλίου Ελλάδος - Ισραήλ, που θα πραγματοποιηθεί το προσεχές διάστημα και θα προετοιμαστεί μέσω της διπλωματικής οδού», όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Ελληνα πρωθυπουργού.

Είναι φανερή η προσπάθεια της κυβέρνησης να διασκεδάσει τις εντυπώσεις από την επίσημη μεταστροφή της στάσης του Ισραήλ έναντι της Τουρκίας, που κάνει φύλλο και φτερό την προπαγάνδα της περί επωφελούς συμμαχίας με το Ισραήλ. Σε μια περίοδο, μάλιστα, που κορυφώνονται οι προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και ανοιχτά της Κύπρου, στα Κατεχόμενα, με αιχμή τις έρευνες για υδρογονάνθρακες σε ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ.

Εκμεταλλευόμενος αυτό ακριβώς το κλίμα, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Αλόν Λιέλ, μιλώντας στο CNN Turk, υποστήριξε ότι η ομαλοποίηση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας θα φέρει δραματικές αλλαγές στην Ανατολική Μεσόγειο και πρόσθεσε κυνικά ότι για το θέμα του φυσικού αερίου «θα συνομιλήσουμε με την Τουρκία». Είχε προηγηθεί πριν από μερικές βδομάδες απόφαση της Βουλής της Αιγύπτου να ακυρώσει τη συμφωνία για τον ορισμό ΑΟΖ με την Κύπρο, που είχε γίνει το 2003, ζητώντας στις νέες συνομιλίες να συμμετάσχει και η Τουρκία.

Από την πλευρά του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρεται, με ανακοίνωσή του, στις εξελίξεις στην Κύπρο και υποστηρίζει πως «η ιδέα ότι οι φυσικοί πόροι της Κύπρου μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση σε Ταμείο Αλληλεγγύης ή σε οποιαδήποτε άλλη μορφή δανεισμού που θα μπορούσε να συζητηθεί στα πλαίσια της σημερινής οικονομικής κρίσης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα εγγενή δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων - συνιδιοκτητών του νησιού - είναι μια επικίνδυνη έκφανση της φαντασίωσης ως του μόνου ιδιοκτήτη του νησιού και μπορεί να οδηγήσει σε νέα κρίση στην περιοχή».

Δηλώνει, επίσης, ότι η Τουρκία «είναι προσηλωμένη τόσο στην υπεράσπιση δικαιωμάτων και των συμφερόντων της στη δική της υφαλοκρηπίδα, όσο και στη διατήρηση της στήριξης της τουρκοκυπριακής πλευράς». Στη βάση αυτή, προσπαθεί να βάλει από την πίσω πόρτα τη λογική της συνεκμετάλλευσης, λέγοντας ότι «ο μόνος τρόπος να αξιοποιηθούν οι φυσικοί πόροι του νησιού πριν από τον τελικό διακανονισμό μπορεί να προκύψει από μια συμφωνία μέσα στα πλαίσια της πρότασης που έκανε η τουρκοκυπριακή πλευρά το 2011 και το 2012, υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, εξασφαλίζοντας έτσι τη σαφή συναίνεση της τουρκοκυπριακής πλευράς στη διανομή των φυσικών πόρων».

Απειλώντας ευθέως την Κύπρο, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει, τέλος, ότι «αν οι Ελληνοκύπριοι συμπεριφερθούν μονομερώς σε ό,τι αφορά τους φυσικούς πόρους στο νότιο τμήμα του νησιού και αν δεν θέλουν μια συνεταιρική σχέση με τους Τουρκοκύπριους, αυτό θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία λύσης δύο κρατών».

Από κοντά και το πρακτορείο Bloomberg, αναλυτές του οποίου έγραφαν το Σάββατο ότι η διαχείριση της κρίσης στην Κύπρο επιβάλλει διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Κύπρο - ΕΕ και Ρωσία, στις οποίες «θα είχε νόημα να συμμετέχει και η Τουρκία και το κράτος των κατεχόμενων, που έχουν οικονομικά συμφέροντα και άμεση εμπλοκή στα κοιτάσματα φυσικού αερίου».