Το διάστημα που πέρασε από την προηγούμενη Συνδιάσκεψη, η ΚΟ κατάκτησε σε ένα βαθμό την ικανότητα να προβλέπει πού θα εμφανιστούν οξυμένα προβλήματα, βελτίωσε την παρέμβασή της, βοήθησε σημαντικά στη συσπείρωση εργαζομένων στο ΠΑΜΕ

Από την εισήγηση και την πείρα που μετέφεραν οι τοποθετήσεις, επιβεβαιώθηκε ότι βασικός όρος για την ανασύνταξη του κινήματος είναι η ικανότητα του Κόμματος και του ταξικών δυνάμεων να συνδέονται με πλατιές εργατικές και λαϊκές μάζες. Κύρια προϋπόθεση είναι η ανασύνταξη στη γραμμή ρήξης με τα μονοπώλια, με στόχο την ανατροπή τους.

Για παράδειγμα, στην Τοπική Διοίκηση το τελευταίο διάστημα αναπτύχθηκαν αγώνες, πραγματοποιήθηκαν μαζικές και τακτικές συνελεύσεις που αποφάσισαν ανεβασμένες μορφές αγώνα, ενάντια στις απολύσεις. Ομως, η έλλειψη ξεκάθαρης γραμμής απέναντι στην πολιτική που στηρίζει τα μονοπώλια, η αδυναμία κατανόησης της δυσκολίας και του μακροχρόνιου του αγώνα, ο συντεχνιασμός, οι αυταπάτες για το ρόλο των δημάρχων και η έλλειψη σχεδίου για συμμαχία με άλλα τμήματα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων, οδήγησε σε μια πορεία στον εκφυλισμό και στην απογοήτευση, εξέλιξη που θα βρει σε χειρότερη θέση τους εργαζόμενους απέναντι στις νέες απολύσεις που έρχονται.

Βασική πλευρά ανασύνταξης αποτελεί η βελτίωση της ικανότητας να εκλαϊκεύεται και να εξειδικεύεται η στρατηγική του Κόμματος και προϋπόθεση γι' αυτό αποτελεί η βελτίωση του ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου, η σε βάθος κατανόηση των εξελίξεων στην καπιταλιστική οικονομία.

Το γεγονός της ύπαρξης δύο γραμμών στο κίνημα είναι ευδιάκριτο στο χώρο της ΔΕΗ. Η κυρίαρχη, η οποία εκφράζεται και από το σωματείο «Σπάρτακος» (εργοδοτικός - κυβερνητικός συνδικαλισμός), που εγκλωβίζει την εργατική τάξη σε διαχειριστικές λύσεις στα πλαίσια του συστήματος, άσχετα από τις ανεβασμένες μορφές που μπορεί να επιλέγει για επικοινωνιακούς λόγους. Σε αυτήν τη γραμμή εντάσσονται και οι ρεφορμιστές της «εργατικής αλληλεγγύης», που εκφράζει την αντίληψη του μίνιμουμ προγράμματος, στην ουσία την ταξική συνεργασία.

Από την άλλη, η ταξική γραμμή που εκφράζεται μέσα από το ΣΕΕΕΝ, που προσπαθεί να επιδράσει πλατιά. Κατάφερε μέχρι στιγμής με τους αγώνες που ανέπτυξε να συσπειρώσει σημαντικές δυνάμεις, κύρια εργολαβικούς εργάτες.

Οπως σημειώθηκε, η ικανότητα παρέμβασης της ΚΟ πρώτα απ' όλα κρίνεται στην κατανόηση του γεγονότος ότι οι αγώνες που αναπτύσσονται αντικειμενικά προκύπτουν από οξυμένα προβλήματα, που αφορούν κυρίως την απλήρωτη εργασία, την επιβίωση. Τέτοιοι αγώνες αναπτύχθηκαν το τελευταίο διάστημα σε διάφορους χώρους (εργολαβικοί, κοινωφελής εργασία, Euromedica, ΓΑΙΑ ΑΕ, εργάτες Νεστόριο, ειδικευόμενοι γιατροί, νοσηλευτές).

Είναι αντικειμενικό ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων που κινητοποιούνται μπορεί να αποστρατευτούν, όταν το αίτημα ικανοποιηθεί, ή όταν δεν πετύχουν κάτι, με αποτέλεσμα την απογοήτευση. Αντικειμενικά, σε αυτές τις συνθήκες, ο αγώνας θα έχει περιορισμένο ορίζοντα. Το ζητούμενο είναι μέσα από αυτούς τους αγώνες να απεγκλωβίζονται εργαζόμενοι από την κυρίαρχη πολιτική.

Η ΚΟ κατάκτησε σε ένα βαθμό την ικανότητα να προβλέπει πού θα εμφανιστούν οξυμένα προβλήματα, βελτίωσε την παρέμβασή της, βοήθησε σημαντικά στη συσπείρωση εργαζομένων στο ΠΑΜΕ. Παράδειγμα, αποτελεί η δράση της για τους εργαζόμενους στα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, στους εργολαβικούς της ΔΕΗ, στη ΦΑΓΕ, την κλινική Euromedica και άλλους χώρους.

Για την πορεία της λαϊκής συμμαχίας σημειώθηκε ότι έχουν γίνει ορισμένα βήματα, όπως για παράδειγμα η πρωτοβουλία που παίρνει το Συνδικάτο Οικοδόμων Κοζάνης για οργάνωση σύσκεψης με αυτοαπασχολούμενους στον κλάδο των κατασκευών, η κοινή παρέμβαση του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων με την ΠΑΣΕΒΕ για την κυριακάτικη αργία. Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να παγιωθούν σαν τρόπος δουλειάς, να διευρυνθούν, να αναδειχθεί παραπέρα η συμμαχία των μικρών γουνοποιών και των γουνεργατών, πως από κοινού θα παλέψουν ουσιαστικά για την κρατικά οργανωμένη και καθετοποιημένη παραγωγή προϊόντων γούνας.

Για τις Λαϊκές Επιτροπές, αναφέρθηκε ότι ανέπτυξαν δράση με παρεμβάσεις σε νοσοκομεία, εφορίες, στη ΔΕΗ, απέτρεψαν τη διακοπή του ρεύματος σε λαϊκές οικογένειες κ.τ.λ. Ωστόσο, δεν κατανοήθηκε η ανάγκη δράσης κάτω από το πλαίσιο του ΠΑΜΕ και των άλλων αγωνιστικών συσπειρώσεων. Μέλημα της ΚΟ πρέπει να αποτελεί τόσο η ανάπτυξη της δουλειάς των κλάδων, των κλαδικών συνδικάτων στις γειτονιές, με παραρτήματα - μέλη τους, επιτροπές, πυρήνες, ομάδες που θα συμμετέχουν στις Λαϊκές Επιτροπές, οι οποίες πρέπει να συγκροτηθούν στις γειτονιές των πόλεων.

Οι Λαϊκές Επιτροπές να έχουν στηρίγματα σε σωματεία, οργανώσεις, επιτροπές στα πλαίσια των προηγούμενων π.χ. οι συνταξιούχοι στη συνοικία να συγκροτήσουν επιτροπή, το ίδιο και οι εργάτες ενός σωματείου καθώς και οι γυναίκες. Ετσι θα αποκτήσουν περιεχόμενο (ενασχόληση με τα λαϊκά κοινωνικά προβλήματα), θα συσπειρώσουν κόσμο, θα βοηθηθεί η δουλειά των Λαϊκών Επιτροπών.

Με το βάθεμα της οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης, αναδείχθηκε η ανάγκη για ανεβασμένη ιδεολογικοπολιτική δουλειά του Κόμματος στους εργαζόμενους, για ποιοτικότερη παρέμβαση με στόχο την ανάδειξη του δρόμου που έπρεπε και πρέπει να ακολουθήσει ο λαός για φιλολαϊκή διέξοδο από την κρίση. Ειδικότερες και ξεχωριστές πλευρές της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης που αναπτύχθηκε μέσα στο κίνημα, στο γενικότερο πολιτικό αγώνα και απασχόλησαν έντονα τις Κομματικές Οργανώσεις, ήταν:

• Η επιζήμια λογική της «ενότητας στο πρόβλημα» που ευνουχίζει το κίνημα από κάθε ριζοσπαστικό προσανατολισμό, που δεν επιτρέπει την ανάδειξη των πραγματικών αιτιών των προβλημάτων, δεν μπορεί να στοχεύει πραγματικά τον αντίπαλο και οδηγεί στην ενσωμάτωση και κατ' επέκταση στην απογοήτευση. Τέτοια παραδείγματα ήταν οι αγώνες για το πετρέλαιο θέρμανσης σε Σιάτιστα, Καστοριά, Φλώρινα, για το Μποδοσάκειο νοσοκομείο στην Πτολεμαΐδα, τα ΤΕΙ, με αφορμή το σχέδιο «Αθηνά», ιδιαίτερα στην Καστοριά. Σε όλες τις περιπτώσεις πρωτοστάτησαν στη στήριξη κινητοποιήσεων δημοτικές και περιφερειακές αρχές, σύλλογοι και σωματεία, διάφορες κινήσεις, η Εκκλησία, ενώ υπήρξε μαζική ανταπόκριση του κόσμου, γεγονός το οποίο αντικειμενικά άσκησε πίεση και στις κομματικές δυνάμεις. Η ΚΟ πρέπει να αφουγκράζεται τα προβλήματα, να παίρνει πρωτοβουλίες, να προωθεί και να προβάλει εκείνα τα αιτήματα, συνθήματα και πλαίσιο που εξυπηρετούν την πολιτικοποίηση του αγώνα, την εναντίωσή του στις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που είναι υπεύθυνες για τα προβλήματα, την άνοδο του επιπέδου ταξικής συνειδητοποίησης. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να υπάρχει κοινός, ενιαίος αγώνας π.χ., με τοπικές αρχές που με τη στήριξη και συμφωνία με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική υπήρξαν συνυπεύθυνες για τα προβλήματα που βιώνει σήμερα ο λαός, ανεξάρτητα αν υπάρχει «ταύτιση» σε ένα αίτημα (π.χ. όχι στις αυξήσεις στο πετρέλαιο).
• Η κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων, η εξαθλίωση σε συνθήκες που δεν είναι ακόμα ισχυρό το αντίπαλο δέος, το εργατικό ταξικό κίνημα, οδήγησε ένα μεγάλο μέρος τους να είναι ακόμα πιο ευάλωτο σε σχέση με πριν. Να συμβιβάζεται με την υπάρχουσα κατάσταση, να αποδέχεται στον έναν ή άλλο βαθμό την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης ή των αντιπολιτευόμενων αστικών κομμάτων για τις αιτίες της κρίσης (χρέος, σκάνδαλα, διαφθορά κ.τ.λ.), να μεγαλώνει ο φόβος, να ελπίζει στις υποσχέσεις για επενδύσεις που θα φέρουν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας (για παράδειγμα, στη Δεσκάτη Γρεβενών έγινε αποδεκτή από την κοινωνία η δημιουργία κέντρου κράτησης μεταναστών, προκειμένου να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας).
• Ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, το θέμα των επενδύσεων μπήκε σε πρώτο πλάνο στο προπαγανδιστικό οπλοστάσιο της κυβέρνησης μαζί με την ανάδειξη των εργατικών, λαϊκών αγώνων ως εμπόδιο σε αυτές και άρα ως εμπόδιο στην ανάπτυξη. Η ανάδειξη των επενδύσεων και των μεγάλων έργων, ως συνώνυμων της ανάπτυξης, προωθείται από τις περιφερειακές και δημοτικές αρχές, που πρωτοστατούν στη διαφήμιση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, διοργάνωση ημερίδων για επενδυτικές ευκαιρίες (π.χ. στην αγροτική παραγωγή σε συγκεκριμένες καλλιέργειες κ.τ.λ.). Προωθείται επίσης και από τα κυβερνητικά - εργοδοτικά σωματεία. Είναι χαρακτηριστική η στάση του «Σπάρτακου», που έχει αναγάγει την κατασκευή της μονάδας «Πτολεμαΐδα 5» σε απόλυτο φάρμακο για την «υπανάπτυξη που απειλεί την περιοχή». Προβάλλει η ανάγκη να καταπολεμηθεί η αντίληψη ότι οι επενδύσεις αυξάνουν γενικά τις θέσεις εργασίας, καθώς και από τις ανακοινώσεις σχεδίων έργων της κυβέρνησης προκύπτει ότι ούτε πολλές θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν, ούτε θα ανακοπεί η απώλεια θέσεων εργασίας σε κλάδους που φθίνουν λόγω απώλειας της ανταγωνιστικότητας, ενώ η επάνοδος σε καπιταλιστική ανάπτυξη δε θα συνοδεύεται και από επάνοδο σε κατακτημένα εργασιακά, μισθολογικά, ασφαλιστικά δικαιώματα των εργατών.
• Πιο έντονα παρουσιάσθηκε και η ενίσχυση αντιδραστικών τάσεων στη λαϊκή συνείδηση, η υιοθέτηση δηλαδή σε μαζική κλίμακα ως αιτιών της κρίσης των σκανδάλων, των κλεφτών πολιτικών, των λαμόγιων συνδικαλιστών. Τέτοιες αντιλήψεις για το «αμαρτωλό πολιτικό σύστημα» ως σύνολο, έχουν ιδιαίτερη πέραση και στα σώματα ασφαλείας, όπως φάνηκε και στις διαμαρτυρίες των ένστολων αστυνομικών και πυροσβεστών για τις περικοπές των μισθών τους. Στη Συνδιάσκεψη τονίσθηκε ότι η υιοθέτηση τέτοιων αντιδραστικών αντιλήψεων από λαϊκές μάζες δεν οφείλεται κυρίως στη διάδοση των θέσεων της φασιστικής Χρυσής Αυγής. Πάνω στην αστική προπαγάνδα, στο κλίμα που άνθησε στις πλατείες (που στην περιοχή σαν κινητοποίηση μαζών είχε μηδαμινή απήχηση) πάτησε η ΧΑ που επίσης είναι κόμμα του κεφαλαίου για να ενισχύσει αυτήν την προπαγάνδα και να δρέψει καρπούς.
• Οπως ειπώθηκε συμπερασματικά, η δράση της ΧΑ δεν πρέπει να υποτιμάται στο ελάχιστο, χρειάζονται άμεσα αντανακλαστικά να απαντιέται κάθε πρόκλησή της, να γίνεται αυτό υπόθεση των μαζικών οργανώσεων και φορέων, να αποκαλύπτεται ως ναζιστική - φασιστική οργάνωση κάτι που προσπαθεί να αποκρύψει. Ολη η δράση των κομματικών δυνάμεων πρέπει να συγκλίνει στη μη νομιμοποίησή της στη συνείδηση του λαού, να αναδείχνεται ως κόμμα εχθρός των λαϊκών στρωμάτων, να αντιμετωπίζεται σαν εγκληματική οργάνωση. Το παράδειγμα της κινητοποίησης στο Μαυροδένδρι είναι θετικό, αν και απαιτούνταν πιο γρήγορα αντανακλαστικά.
• Επίσης, ενισχύθηκε η «θεωρία των δύο άκρων», πύκνωσαν τα άρθρα και οι αναλύσεις για τον κίνδυνο που διατρέχει η δημοκρατία από τον «κόκκινο και μαύρο φασισμό», για τις αναλογίες που υπάρχουν με το ιστορικό παράδειγμα της «Δημοκρατίας της Βαϊμάρης». Στην περιοχή, η θεωρία βρήκε ιδιαίτερη έκφραση με αφορμή τις εκδηλώσεις των χρυσαυγιτών για την νίκη του Εθνικού Στρατού στο Γράμμο. Ανακυκλώθηκε η συζήτηση - και σε επίπεδο περιφερειακού συμβουλίου - για τις «γιορτές μίσους» που πρέπει να πάψουν και από τις δύο πλευρές. Δεν έλειψε και ο ωμός αντικομμουνισμός, με φόντο πλευρές του ταξικού εμφυλίου πολέμου (για παράδειγμα η συμμετοχή μαθητών σε απεργιακές κινητοποιήσεις, αντιμετωπίστηκε από τον τοπικό Τύπο ως «παιδομάζωμα»).