Κυριακή 20 Γενάρη 2013
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ανάδειξη της τέχνης που επαναστατικοποιεί συνειδήσεις

Συζήτηση με την Ελ. Μηλιαρονικολάκη σχετικά με το Επιστημονικό Συνέδριο για τον μεγάλο κομμουνιστή διανοητή δημιουργό Μπέρτολτ Μπρεχτ, που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ τον Απρίλη

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ με την Ελένε Βάιγκελ και άλλους συντελεστές του «Μπερλίνερ Ανσάμπλ»
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ με την Ελένε Βάιγκελ και άλλους συντελεστές του «Μπερλίνερ Ανσάμπλ»
Για την πρωτοβουλία της ΚΕ του ΚΚΕ να διοργανώσει τον Απρίλη (27 - 28) Επιστημονικό Συνέδριο για τον μεγάλο κομμουνιστή δημιουργό Μπέρτολτ Μπρεχτ, με τίτλο «Μπρεχτ: Για τους σεισμούς που μέλλονται να 'ρθούν» συζητήσαμε με την Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ και επικεφαλής του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ, με αφορμή και το δεύτερο κύκλο εκδηλώσεων για τον «Μπρεχτ στο θέατρο και τη μουσική», που ξεκινάει το Φλεβάρη, στην αίθουσα συνεδρίων στον Περισσό. Είχε προηγηθεί ο πρώτος κύκλος με το κινηματογραφικό αφιέρωμα.

Η συζήτησή μας έχει ως εξής:

-- Δεν είναι κάπως παράτολμη η διοργάνωση επιστημονικού συνεδρίου για έναν πολυγραφότατο δημιουργό και στοχαστή όπως ο Μπρεχτ, που συνοδεύεται μάλιστα και από μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων, ταυτόχρονα με μια απαιτητική και κορυφαία κομματική δραστηριότητα, όπως η προσυνεδριακή δουλειά για το 19ο Συνέδριο του Κόμματος;

-- Το συνέδριο για τον Μπρεχτ έτυχε να συμπέσει με το Συνέδριο του Κόμματος, γιατί, όπως ξέρετε, είναι συνέχεια των δύο προηγούμενων για τους Γ. Ρίτσο και Κ. Βάρναλη και έχει αποφασιστεί πριν από δύο χρόνια. Ωστόσο, η σχεδόν παράλληλη διοργάνωσή του με το 19ο Συνέδριο του Κόμματός μας υλοποιεί στην πράξη τη λενινιστική αντίληψη ότι η πολιτιστική δουλειά πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κομματικής δουλειάς, για να μπορέσει η εργατική τάξη να εκπληρώσει ενιαία, καθοδηγημένα και πιο αποτελεσματικά τους σκοπούς της. Η τέχνη, όπως του Μπρεχτ, που θέτει για σκοπό της όχι απλά να καταγράψει την κοινωνική πραγματικότητα, αλλά να διεγείρει και να οργανώσει τις διαθέσεις για την αλλαγή της, δεν μπορεί παρά να είναι μια οργανική πλευρά της ενιαίας ιδεολογικής, πολιτικής, οργανωτικής και αισθητικής παρέμβασης του Κόμματός μας στην εργατική τάξη και τα άλλα καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα. Το Κόμμα μας δεν έχει ακόμη ξεδιπλώσει όλες τις δυνατότητές του, όπως φαίνεται και από τις Θέσεις για το Συνέδριο. Στο διάστημα που μεσολάβησε από το 18ο Συνέδριο βελτιωνόμαστε. Για παράδειγμα, αυτό είναι το πρώτο επιστημονικό συνέδριο που συνοδεύεται με ένα πλούσιο πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων για την ανάδειξη του έργου του τιμώμενου δημιουργού. Σε πείσμα των προσπαθειών για αποκλεισμό του Κόμματος, σήμερα νιώθουμε πιο ικανοί να αξιοποιήσουμε ένα πολύτιμο δυναμικό ανθρώπων που έχουμε στις γραμμές μας, στον περίγυρό μας, αλλά και πιο πέρα απ' αυτόν, για να ενισχύσουμε την πάλη για τη δίκαιη υπόθεσή μας.

Από παλιότερη εκδήλωση, το 2007, με κείμενα του Μπρεχτ, της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ με τίτλο «Ο ρόλος της τέχνης στην ταξική πάλη»
Από παλιότερη εκδήλωση, το 2007, με κείμενα του Μπρεχτ, της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ με τίτλο «Ο ρόλος της τέχνης στην ταξική πάλη»
-- Εξηγήστε μας, γιατί επιλέχτηκε ο Μπρεχτ;

-- Το έργο του Μπρεχτ αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα υψηλότερα επιτεύγματα της στρατευμένης στην κομμουνιστική ιδεολογία λογοτεχνίας και τέχνης. Σε αντίθεση με την αστική αντίληψη ότι η τέχνη πρέπει να υπερπηδά τις διαφορές των ανθρώπων και να τους φέρνει - παρά τις ταξικές αντιθέσεις - τον έναν κοντά στον άλλον, ο Μπρεχτ πίστευε ότι η μεγάλη τέχνη δεν μπορεί να είναι συμφιλιωτική. «Μονάχα ένα στρώμα ανθρώπων είναι πρόθυμο να υπερασπιστεί τα συμφέροντα όλων», έγραφε, «κι αυτό είναι το προλεταριάτο». Ετσι, ως προνομιακό κοινό του επιλέγει την εργατική τάξη, γιατί σ' αυτή θεωρεί ότι μπορούν να σταθούν χρήσιμα τα διδάγματα της τέχνης του, με τη μετατροπή τους σε επαναστατική πράξη. Κεντρική θέση στο έργο του κατέχει η προσπάθεια απεγκλωβισμού των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων από τη μικροαστική επιρροή, τις ρεφορμιστικές, μεταρρυθμιστικές αυταπάτες για βελτίωση της θέσης τους μέσα στον καπιταλισμό. Πεποίθησή του ήταν ότι αυτός ο κόσμος πρέπει ν' αλλάξει από τα θεμέλιά του - την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής - και ότι αυτή την αλλαγή δε θα τη φέρουν κάποιες «επίγειες θεότητες», οι πολιτικοί σωτήρες, αλλά η επαναστατική πάλη των εργατών, των άνεργων, των πεινασμένων, των παγωμένων. Ολη η φροντίδα του ήταν, με όργανο την τέχνη του, να «βάλει τη μοίρα των ανθρώπων στα δικά τους χέρια».

Από την ταινία του Φριτς Λανγκ σε σενάριο Μπρεχτ «Και οι δήμιοι πεθαίνουν»
Από την ταινία του Φριτς Λανγκ σε σενάριο Μπρεχτ «Και οι δήμιοι πεθαίνουν»
-- Βλέπουμε, δηλαδή, ότι ο λόγος και η πράξη του Μπρεχτ χαράσσουν τις γραμμές της αέναης πάλης για τον κομμουνισμό. Το ίδιο δεν κάνει και το Κόμμα μας, με τις Θέσεις για το 19ο Συνέδριο και ειδικά στο Πρόγραμμα που προτείνεται;

-- Είναι αλήθεια ότι στον Μπρεχτ μπορεί κανείς να βρει απάντηση ακόμη και για τις επιθέσεις που δέχεται το Κόμμα μας με μεγαλύτερη σφοδρότητα μπροστά στο Συνέδριό του για «απομονωτισμό» και «περιχαράκωση». Γράφει, για παράδειγμα, ο Μπρεχτ ότι «ο κομμουνισμός δεν είναι ένας οποιοσδήποτε αγώνας ανάμεσα στους άλλους. Ξεκινάει ριζικά από την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και αντιπαρατάσσεται προς όλες τις τάσεις που, παρά τις μεταξύ τους τυχόν διαφορές, είναι βασικά υπέρ της διατήρησης της ατομικής ιδιοκτησίας».

Δε θέλουμε όμως με αυτά να πούμε ότι πραγματοποιούμε συνέδριο για τον Μπρεχτ για να προβάλουμε με καλλιτεχνική μορφή τη στρατηγική του Κόμματος. Από όλη αυτή τη δουλειά προσπαθούμε να διδαχθούμε, να γίνουμε καλύτεροι. Οχι μονάχα η πολυπληθής ομάδα των μελών του Κόμματος και της ΚΝΕ που παίρνει μέρος στην προετοιμασία των εκδηλώσεων και του συνεδρίου, αλλά και όλο το Κόμμα, ξεκινώντας από τα όργανά του. Από τη μια να διδαχθούμε στα ζητήματα της μαρξιστικής αισθητικής, καθώς ο Μπρεχτ - μετά τους Μαρξ και Ενγκελς - είναι ένας από τους σημαντικότερους συνδιαμορφωτές της. Παράλληλα, όμως, προσπαθούμε να αφομοιώσουμε και την πολύτιμη μπρεχτική παρακαταθήκη στην υλιστικοδιαλεκτική θεώρηση της σύγχρονης πραγματικότητας, αφού ο Μπρεχτ δεν ήταν μόνο ένας ιδιοφυής δημιουργός, αλλά και ένας σπουδαίος μαρξιστής στοχαστής, με βαθιά γνώση της κομμουνιστικής κοσμοθεωρίας.

Μπέρτολτ Μπρεχτ, 1928
Μπέρτολτ Μπρεχτ, 1928
-- Η επίκαιρη θεματολογία του Μπρεχτ πόσο επηρέασε την απόφασή μας να ασχοληθούμε μαζί του;

-- Οπωσδήποτε στην επιλογή του Μπρεχτ ένα ρόλο παίζουν και τα θέματά του - όπως η καπιταλιστική κρίση, ο εκφασισμός της κοινωνικής ζωής, ο πόλεμος κ.λπ. - που επανέρχονται με βιαιότητα για άλλη μια φορά στην επικαιρότητα, αποδείχνοντας από μόνα τους ότι το σύστημα που τα γεννά δεν έχει γιατρειά. Ο βασικότερος όμως λόγος είναι η στάση που παίρνει απέναντι σ' αυτά και στ' άλλα επείγοντα προβλήματα της καπιταλιστικής πραγματικότητας ο Μπρεχτ. Δύσκολα μπορεί κανείς μέσα στο πολύτομο έργο του να βρει ασχολίαστο κάποιο σοβαρό σύγχρονο ιδεολογικό - πολιτικό ζήτημα. Ας πάρουμε ορισμένα παραδείγματα από την επίκαιρη ιδεολογική - πολιτική διαπάλη: Στη θεωρία των «άκρων» και στην «καταδίκη της βίας απ' όπου κι αν προέρχεται» ο Μπρεχτ απαντά «όπου εξουσιάζει η βία, μόνο η βία ωφελεί». Στην επιχείρηση ανάπτυξης δικτύων της αποκαλούμενης κοινωνικής αλληλεγγύης και φιλανθρωπίας για το μπάλωμα της ακραίας φτώχειας τονίζει ότι «βοήθεια και βία είναι ένα σύνολο και το σύνολο αυτό πρέπει ν' αλλάξει». Στα καλέσματα για από κοινού με τα αστικά κόμματα αντιμετώπιση του κινδύνου της φασιστικής βίας σημειώνει: «Οποιος δε θέλει να εγκαταλείψει την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, όχι μονάχα δε θ' απαλλαγεί από το φασισμό, αλλά θα τον χρειάζεται». Αυτά είναι μερικά δείγματα που η αναφορά τους εδώ αποσκοπεί στην πρόκληση του ενδιαφέροντος για να γνωρίσουμε καλύτερα και μέσα από τις εκδηλώσεις μας, αλλά και με ατομική μελέτη, τον Μπρεχτ. Γιατί σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να κατακτηθεί η σκέψη του Μπρεχτ με μια αποσπασματική, επιλεκτική χρήση τσιτάτων, όσο κι να μας γοητεύει η περιεκτικότητα και η απλότητά τους. Γι' αυτό άλλωστε προσπαθούμε να μεταφράσουμε όλο το θεωρητικό τουλάχιστον έργο του, ώστε να γίνουν κάποιες εκδόσεις με κείμενα ή έργα που δεν έχουν δει ακόμη στην Ελλάδα το φως της δημοσιότητας.

-- Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που κάνει τον Μπρεχτ να φαίνεται τόσο σύγχρονος, σαν να τα έγραψε όλα αυτά σήμερα και όχι πριν από 60 - 80 χρόνια;

-- Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι ο Μπρεχτ κατόρθωσε να συγχωνεύσει τις αναζητήσεις και τις επιτυχίες των καλλιτεχνικών κινημάτων της πρωτοπορίας, μετά την είσοδο του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό στάδιο και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, με την κομμουνιστική κοσμοθεωρία. Είχε έγκαιρα συλλάβει την είσοδο της ανθρωπότητας σε μια νέα εποχή. Στην αρχή την αντιλαμβανόταν ως εποχή ταχύτατης επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης, ατομισμού και αλληλοεξόντωσης των κοινωνικών μονάδων. Η κοπιαστική μελέτη όμως του μαρξισμού, κύρια μέσα από τα έργα του Μαρξ και του Λένιν, σε συνδυασμό πάντα με τις επιτυχίες της εργατικής εξουσίας στη Σοβιετική Ενωση τον βοήθησαν να συνειδητοποιήσει ότι αυτή η νέα εποχή, είναι η εποχή της ενεργητικής ανόδου της εργατικής τάξης στο προσκήνιο της ιστορίας, είναι η εποχή των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Με την τέχνη του θέλει να απευθυνθεί, αλλά και να διαπαιδαγωγήσει ένα ενεργητικό κοινό, όπως ταιριάζει σε μια εποχή μεγάλων κοινωνικών ανακατατάξεων. Σήμερα ζούμε ακόμη στην ίδια εποχή, παρά τις εξωτερικές μορφικές διαφοροποιήσεις της.

-- Με ποιο τρόπο ο Μπρεχτ προσπαθούσε να διαπλάσει αυτό το ενεργητικό κοινό; Επειδή μάλιστα και άλλοι δημιουργοί είχαν μια παρόμοια πορεία με τον Μπρεχτ, τι είναι αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει;

-- Οπως ήδη ειπώθηκε και είναι γενικά γνωστό ο Μπρεχτ θεωρούσε ότι η βασικότερη λειτουργία της τέχνης είναι η διαπαιδαγωγητική. Επιζητούσε να διαμορφώσει πολύπλευρα τον ψυχισμό του κοινού του, διανοητικά και συναισθηματικά - μέσα από μια ενιαία διαδικασία πρόκλησης συναισθημάτων ως αποτέλεσμα λογικών σκέψεων - αλλά και βουλητικά. Ηθελε ένα δημιουργικό κοινό τόσο μέσα στο θέατρο, στη διάρκεια της παρακολούθησης μιας παράστασης, όσο και έξω απ' αυτό, στην ταξική πάλη. Γι' αυτό, σε ρήξη με την αστική τέχνη, που ως τις μέρες μας επιζητά να μαγεύει και να υποβάλλει παρασύροντας συναισθηματικά τους αποδέκτες της στην υιοθέτηση των εκμεταλλευτικών καταστάσεων και συμπεριφορών, η τέχνη του Μπρεχτ επιδιώκει να προκαλέσει την κριτική στάση απέναντι σ' ό,τι η κυρίαρχη λογική μας έχει συνηθίσει να θεωρούμε «λογικό», δεδομένο και αμετάβλητο στις κοινωνικές σχέσεις και στις επακόλουθες ανθρώπινες συμπεριφορές. Η πρωτοπόρα επική ή διαλεκτική μορφή της τέχνης του Μπρεχτ και η πασίγνωστη τεχνική της αποστασιοποίησης - που αποσκοπούν στη μη ταύτιση του κοινού με τα διαδραματιζόμενα, ώστε αντί απλά να τα «βιώνει», να τα «μελετά» και να υποχρεώνεται να τοποθετηθεί απέναντί τους - είναι απόλυτα δεμένη με το ριζοσπαστικό περιεχόμενο του έργου του. Δεν είναι δηλαδή μόνο το πρωτοπόρο περιεχόμενο της μπρεχτικής δημιουργίας και η επίκαιρη θεματολογία της που την κάνουν τόσο σύγχρονη, αλλά η ασυναγώνιστη διαλεκτική ενότητα του νέου επαναστατικού περιεχομένου με μια νέα μορφή. Αυτό το στοιχείο δεν το συναντάς σε πολλούς κομμουνιστές δημιουργούς και βασική αιτία είναι ότι στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες κυριάρχησε μια στενή αντίληψη για το σοσιαλιστικό ρεαλισμό, σύμφωνα με την οποία η μορφή θα έπρεπε να υπακούει στα πρότυπα των μεγάλων κλασικών. Ειδικά για το θέατρο μπορούμε να πούμε ότι δύο είναι μέχρι τις μέρες μας οι κύριες μορφές του: Η παραδοσιακή αριστοτελική και η μπρεχτική της επικής ή διαλεκτικής δραματουργίας. Βέβαια, ειδικά στην εξέλιξη του Μπρεχτ πρέπει να επέδρασαν όχι μόνο τα συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα εκείνης της περιόδου, αλλά και το γεγονός ότι τα έζησε σε μία χώρα, όπως η Γερμανία, που βρίσκεται στην καρδιά του καπιταλισμού με μεγάλη παράδοση στη θεωρητική σκέψη.

-- Ποιο είναι το βασικό συμπέρασμα από τις μέχρι τώρα πολιτιστικές δραστηριότητες για το συνέδριο του Μπρεχτ;

-- Η ανταπόκριση του κόσμου στις κινηματογραφικές προβολές μάς δίνει δύναμη και μας γεμίζει αισιοδοξία, όχι μόνο για την επιτυχία των επόμενων εκδηλώσεών μας, αλλά προπαντός γιατί δείχνει και μιαν απήχηση της διδαχής του Μπρεχτ. Δεν μπορεί μάλιστα παρά να μας χαροποιεί και το γεγονός ότι εκτός από εμάς, υπάρχει σήμερα κι ένας αριθμός δημιουργών και σκηνοθετών που επίσης επιλέγουν τη φωνή του Μπρεχτ για να απευθυνθούν στο κοινό. Φαίνεται, δηλαδή, ότι αρχίζει σε ένα διορατικό κομμάτι των ανθρώπων της τέχνης να ωριμάζει η αντίληψη ότι εδώ που έχουμε φτάσει απαιτείται ριζική αλλαγή. Δε μας σώζουν τα ημίμετρα και τα ρεφορμιστικά φτιασιδώματα δεν μπορούν να βελτιώσουν την όψη ενός κόσμου που σαπίζει.

-- Μπορείτε να μας δώσετε κάποιες πρόσθετες πληροφορίες για το δεύτερο αφιέρωμα «Ο Μπρεχτ στο θέατρο και τη μουσική»;

-- Σύμφωνα με όσα έχουν ήδη ανακοινωθεί, ο δεύτερος κύκλος περιλαμβάνει συναυλίες και μουσικοθεατρικές παραστάσεις. Οπως και στον πρώτο κύκλο έτσι και στο δεύτερο θα επιχειρήσουμε να κατανοηθεί και πρακτικά όχι μόνο η σκέψη του Μπρεχτ, αλλά και οι τεχνικές του. Για παράδειγμα, η συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου, με την οποία ξεκινά ο δεύτερος κύκλος, αποτελείται από δύο μέρη. Το ένα περιλαμβάνει το έργο του Θ. Μικρούτσικου «Μουσική Πράξη στον Μπρεχτ» και το άλλο το έργο του Μ. Χατζιδάκι για τη θεατρική παράσταση «Ο κύκλος με την κιμωλία» του Μπρεχτ, που είχε ανεβάσει το «Θέατρο Τέχνης» του Κάρολου Κουν, σε μετάφραση Οδυσσέα Ελύτη, το 1957. Και τα δύο είναι εξαίρετα μουσικά έργα. Μέσα από την αντιπαραβολή τους μπορεί ωστόσο να γίνει πιο κατανοητή η τεχνική της αποστασιοποίησης στη μουσική.

Η δεύτερη εκδήλωσή μας είναι μια πρωτότυπη παράσταση που συνδυάζει μουσική - όπερα - θέατρο μέσα σε μια συνεχόμενη χορογραφία. Στην παράσταση παίρνουν μέρος 30 νέοι καλλιτέχνες (12μελής ορχήστρα, 5 λυρικοί τραγουδιστές, 8 ηθοποιοί και 5 χορευτές) σε σκηνοθεσία - χορογραφία της Ιλιας Κοντού, μιας νέας και ταλαντούχας σκηνοθέτιδας της όπερας και μουσική διεύθυνση της γνωστής σολίστ του βιολιού και μαέστρου της Μικρής Συμφωνικής Ορχήστρας Αθηνών και της Παιδικής Συμφωνικής Ορχήστρας του Γ' Προγράμματος, Νίνας Πατρικίδου. Στο έργο ο Μπρεχτ παρουσιάζει την πάλη των αντιφάσεων στην προσωπικότητα της πρωταγωνίστριας Αννας, που διακατέχεται από μικροαστικές αντιλήψεις για καριέρα και χρήμα, ενώ στην πορεία συνειδητοποιεί ότι δεν αποτελεί παρά ένα ακόμη αναλώσιμο εμπόρευμα στα δίχτυα του αδηφάγου καπιταλιστικού συστήματος.

Η τρίτη εκδήλωση είναι η θεατρική παράσταση «Τρόμος και αθλιότητα του Γ' Ράιχ» από τη θεατρική ομάδα του ΠΑΜΕ σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου. Η παράσταση περιλαμβάνει το σύνολο των 24 ανεξάρτητων σκηνών της ομώνυμης συλλογής του Μπρεχτ. Εχει την ιδιαιτερότητα ότι αποτελεί μια εισαγωγή στην τεχνική του επικού θεάτρου, γιατί είναι κατά κάποιον τρόπο νατουραλιστικό έργο, καθώς βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά της καθημερινής ζωής την περίοδο 1933 - 1938 στη Γερμανία, βασισμένα σε ντοκουμέντα. Ετσι διευκολύνεται και ο θεατής και οι ηθοποιοί - που στην περίπτωσή μας είναι νέοι εργαζόμενοι, ερασιτέχνες - να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορές αυτού του είδους θεάτρου από το παραδοσιακό αριστοτελικό θέατρο. Το έργο είναι εξαιρετικά επίκαιρο γιατί αναδεικνύει τον τρόμο που βασίλευε εκείνα τα χρόνια από την άνοδο του φασισμού, αλλά και τις ευθύνες των μικροαστικών στρωμάτων που την ανέχτηκαν.

Η επόμενη εκδήλωση είναι μια μουσικοθεατρική παράσταση εμπνευσμένη από το μυθιστόρημα του Μπρεχτ «Το ρομάντζο της πεντάρας» με τη μουσική του Κουρτ Βάιλ από το θεατρικό «Η όπερα της πεντάρας». Η ομάδα των νέων επαγγελματιών καλλιτεχνών (5 μουσικοί, 2 τραγουδιστές και ηθοποιοί) που θα την παρουσιάσει, επέλεξε αποσπάσματα από το «Ρομάντζο της πεντάρας» - που γράφτηκε στην εξορία και εκδόθηκε το 1934, έξι χρόνια μετά την «Οπερα της πεντάρας» - για τη μεγαλύτερη λιτότητα και αμεσότητα του κειμένου του, καθώς σ' αυτό ο Μπρεχτ απαλείφει τις υπεκφυγές της «Οπερας της πεντάρας» και πηγαίνει κατευθείαν στο αντικείμενο: Στην αγριότητα της καπιταλιστικής πραγματικότητας. Δεν έχουμε πια τους ληστές - αστούς που παρέπεμπαν έμμεσα στους καπιταλιστές - ληστές, αλλά αυθεντικούς καπιταλιστές με τις εμπορικές δολοπλοκίες τους, τους εκβιασμούς, τα χρηματιστηριακά τεχνάσματα, ενώ πίσω, σε δεύτερο πλάνο, αναδείχνεται η πραγματική δυστυχία των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που πληρώνουν τα σπασμένα του ανταγωνισμού των ισχυρών.

Η τελευταία εκδήλωσή μας είναι η μουσικοθεατρική παράσταση «Γενιές σημαδεμένες», μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα σύνθεση τραγουδιών, ποιημάτων, κειμένων και αποσπασμάτων από το θεατρικό έργο του Μπρεχτ. Τοποθετήθηκε λίγες μέρες πριν την έναρξη του συνεδρίου, γιατί βοηθά ιδιαίτερα στην απόκτηση μιας γενικής εικόνας του έργου του. Η μελοποίηση έχει γίνει από τον γνωστό συνθέτη Τάσο Γκρους, η σκηνοθεσία από τον Γιώργο Αντωνακάκη, η σκηνοθεσία και η μουσική εκτέλεση από το συγκρότημα KollektivA, ενώ συμμετέχουν η Καλλιόπη Βέττα, ο Τάσος Γκρους και μια σειρά άλλων τραγουδιστών και ηθοποιών καθώς και η Παιδική Χορωδία του Ελληνικού Ωδείου (παράρτημα Πειραιά) υπό τη διεύθυνση της Ανθής Γουρουντή.

Τις επόμενες βέβαια μέρες και πριν από κάθε εκδήλωση θα δοθούν στον «Ριζοσπάστη» και στα άλλα μέσα ενημέρωσης του Κόμματος πολύ πιο αναλυτικά στοιχεία. Αυτό που τονίζουμε είναι ότι καλό είναι να μη χάσει κανείς καμία από τις εκδηλώσεις, γιατί χωρίς επικαλύψεις συμπληρώνουν η μία την άλλη παρουσιάζοντας μια συνοπτική εικόνα της μπρεχτικής δημιουργίας. Καλλιτεχνικό μέρος θα υπάρχει και στο ίδιο το συνέδριο με ένα μουσικοθεατρικό άνοιγμα και ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του Μπρεχτ στο κλείσιμο.


Δ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ