Από την εποχή της κυβέρνησης του χριστιανοδημοκράτη καγκελάριου Χέλμουτ Κολ, συγκεκριμένα από τις 25 Γενάρη 1995, λειτουργεί στη Γερμανία η λεγόμενη «Συμμαχία για την εργασία». Οπως φανερώνει ο τίτλος αυτού του οργάνου, στο οποίο αντιπροσωπεύεται η εκάστοτε κυβέρνηση, η ηγεσία των γερμανικών συνδικάτων και οι ηγέτες των διάφορων συνδέσμων της καπιταλιστικής οικονομίας, σκοπός του είναι η με «συμμαχικό» και όχι ανταγωνιστικό και μαχητικό τρόπο διευθέτηση των διαφορών μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου, κατά συνέπεια η διαφύλαξη της «κοινωνικής ειρήνης»...

Οι πιο πάνω αντιπρόσωποι δεν πρόφτασαν να συνέλθουν δυο φορές επί καγκελαρίας Κολ και τον Απρίλη του 1996 η ηγεσία των συνδικάτων εγκατέλειψε το όργανο, δηλώνοντας ότι η χριστιανοδημοκρατική κυβέρνηση παίρνει μονομερή θέση υπέρ των εργοδοτών.

Ομως δεν πρόφτασε να ορκιστεί η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Γκέρχαρντ Σρέντερ και οι συνδικαλιστικοί ηγέτες προσήλθαν με πολλές ελπίδες στην πρώτη συνεδρίαση του οργάνου, που ξαναζωντάνεψε, γιατί ο νέος καγκελάριος υποσχέθηκε ότι το ζήτημα των εκατομμυρίων ανέργων και γενικότερα των εργασιακών σχέσεων το ανακηρύσσει σε προσωπική υπόθεσή του.

Ετσι, επί καγκελαρίας Σρέντερ και στην έδρα της, πραγματοποιήθηκαν ως τώρα συνολικά έξι συνεδριάσεις της «Συμμαχίας», με τελευταία τη διήμερη (και πολύωρη) κατά το Σαββατοκύριακο 3-4 του Μάρτη.

Στο επίκεντρο πάλι το άλυτο ζήτημα της στρατιάς των (επίσημα καταγραμμένων) 4.000.000 ανέργων, που μαστίζει στις πλείστες περιπτώσεις ικανούς για εργασία και επί χρόνια στο περιθώριο σπρωγμένους ανθρώπους και αφαιρεί από τους νέους την προοπτική να μπουν στη διαδικασία της παραγωγής.

Αν και δεν αναμενόταν διαφορετικά, μετά τη συνεδρίαση, και από τις τρεις πλευρές, εκφράστηκε σχετική ικανοποίηση, αλλά στην κοινή ανακοίνωση διαπιστώνεται έλλειψη συγκεκριμένου αποτελέσματος. Περισσότερο αισιόδοξος απ' όλους υπήρξε ο καγκελάριος, που σε τηλεοπτικό σταθμό δήλωσε ότι το 2000 δημιουργήθηκαν 600.000 θέσεις εργασίας και ότι σύμφωνα με όλες τις προγνώσεις το 2001 θα προστεθούν σ' αυτές άλλες 400.000. Δήλωσε επίσης ότι ως το 2002 ο αριθμός των ανέργων θα μειωθεί κάτω από 3,5 εκατομμύρια και ως το 2005 κάτω από τα 3 εκατομμύρια.

Πρωθυπουργός είναι, βέβαια, και γενικές εκλογές διεξάγονται το φθινόπωρο του 2002, γι' αυτό και δεν πρέπει να παίρνει κανείς τοις μετρητοίς τις αισιόδοξες υποσχέσεις...

Ο πρόεδρος της Συνδικαλιστικής Συνομοσπονδίας (DGB) Ντίτερ Σούλτε έχει τη γνώμη ότι η λύση του προβλήματος της ανεργίας βρίσκεται στη μείωση των υπερωριών, ώστε έτσι να εξοικονομηθούν αρκετές θέσεις για δεκάδες χιλιάδες άνεργους. Οι στατιστικές αναφέρουν ότι σύμφωνα με τα ως τώρα δεδομένα ο συνολικός αριθμός των υπερωριών αυτό το έτος θα φτάσει τα 1,9 δισεκατομμύρια ώρες. Στη δήλωσή του ο καγκελάριος ανέφερε ότι (από την τριμερή συνάντηση) το «αδιαφιλονίκητο» συμπέρασμα είναι πως πρέπει να μειωθούν οι υπερωρίες, αλλά δεν υπήρξε συμφωνία σε ποιο βαθμό. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων, Μ. Ρογκόβσκι, απάντησε, μετά τη συνάντηση, σε εφημερίδα του Βερολίνου γιατί οι βιομήχανοι δε θέλουν να αναφέρουν συγκεκριμένους αριθμούς: 1ον γιατί ο Σύνδεσμος δεν μπορεί να δεσμεύσει τα μέλη του, 2ον γιατί ορισμένες επιχειρήσεις χρειάζονται «επειγόντως» τις υπερωρίες, 3ον γιατί σε διεθνή σύγκριση η Γερμανία δεν έχει «ιδιαίτερα υψηλές υπερωρίες» και 4ον γιατί τα 1,9 δισ. υπερωρίες αντιστοιχούν λίγο περισσότερο από μια ώρα τη βδομάδα κατά εργαζόμενο.

Στην κοινή δήλωση αναφέρεται ότι υπήρξε ομοφωνία των τριών πλευρών να στραφεί το ενδιαφέρον στην εξειδίκευση και απασχόληση των μεγαλύτερης ηλικίας ανέργων και να σταματήσει η πρακτική της πρόωρης συνταξιοδότησής τους. Επίσης ο υπουργός Εργασίας Βάλτερ Ρίστερ προτείνει, κατά περιόδους να στέλνεται για μετεκπαίδευση ένας αριθμός εργαζομένων και στη θέση τους να αναλαμβάνουν υπηρεσία άνεργοι.

Σαν πανάκεια για την αντιμετώπιση του βραχνά της ανεργίας -που είναι ιδιαίτερα ασφυχτικός στην πρώην ΓΛΔ- πλασάρονται τον τελευταίο καιρό στον Τύπο και άλλες «λύσεις», άλλα μοντέλα. Αντιγράφονται τα μοντέλα - «επιτυχίες» των Δανών και Ολλανδών καπιταλιστών. Οι δυο αυτές χώρες -ισχυρίζονται μερικές εφημερίδες του Βερολίνου- αποτελούν, σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, πρότυπα αντιμετώπισης της ανεργίας. «Με ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις -γράφουν- οι δυο γείτονες (της Γερμανίας) έδειξαν δρόμους εξόδου από την αθλιότητα. Κάποτε είχαν να πολεμήσουν κι αυτοί με ποσοστό ανεργίας του 10% και πάνω. Στο μεταξύ το ποσοστό στη Δανία είναι μόλις κάτι περισσότερο από 5% και στην Ολλανδία λιγότερο από 3%».

Και πώς επιτεύχθηκε εκεί το «αξιομίμητο» θαύμα; Χρειάστηκε -γράφουν οι ίδιες εφημερίδες- να γίνουν οδυνηρές επεμβάσεις. «Στα δυο κράτη η πολιτική χρειάστηκε πρώτα να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά, χρειάστηκε οι κοινωνικοί εταίροι να συμφωνήσουν μέτριες αυξήσεις ημερομισθίων - μισθών».

Αντιλαμβάνεται ο εργαζόμενος τις επιπτώσεις απ' αυτό στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα - στην τσέπη του οικογενειάρχη. Αλλά ας μην παραπονιούνται και τόσο πολύ οι Γερμανοί καπιταλιστές. Γιατί, όπως βεβαιώνει ο ερευνητής της αγοράς εργασίας Κνουτ Εμεριχ (από τη Νυρεμβέργη), στο κεφάλαιο της σταθεροποίησης των δημόσιων οικονομικών και της μέτριας αύξησης των αμοιβών «εμείς οι Γερμανοί είμαστε σε καλό δρόμο».

Αλλά Ολλανδοί και Δανοί καπιταλιστές έχουν και άλλα μυστικά, μας λένε οι Γερμανοί δημοσιογράφοι. Οι Ολλανδοί πχ «ανακατανέμουν» την εργασία, κάθε τρίτο τζοπ (εργασιακή θέση) είναι απλώς «θέση μερικής εργασίας». Επιπλέον πολλές θέσεις εργασίας έχουν ορισμένη προθεσμία. Ακόμα πιο «ριζοσπαστικοί» είναι οι Δανοί, όπου οι καπιταλιστές «ανέκαθεν» δε γνωρίζουν ούτε χρονικές προδιαγραφές εργασίας με νόμο, ούτε κρατική προστασία κατά των απολύσεων. Εκεί δεν υπάρχουν σχεδόν περιορισμοί στην υπογραφή συμφωνιών εργασίας για περιορισμένο χρόνο, ούτε για την πρόσληψη δανεισμένων εργατών.

Ανεξάρτητα από την πλήρη απομίμηση των δύο αυτών μοντέλων -γιατί μερική απομίμηση εφαρμόζεται ήδη κατά τον Κνουτ Εμεριχ- η «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» (3/4 Μάρτη) βεβαιώνει ότι έχει στην κατοχή της κυβερνητικό έγγραφο, από το οποίο προκύπτει η θέση που θα υποστηρίξει ο καγκελάριος Σρέντερ στη Διάσκεψη Κορυφής στη Στοκχόλμη στις 22-24 Μάρτη.

Στη διάσκεψη αυτή -πληροφορεί η εφημερίδα- θα υπάρξει σφοδρή διαφωνία σχετικά με τους στόχους της απασχόλησης «με ενδεχόμενα πάρα πολύ ανεπιθύμητες συνέπειες για τη διοίκηση Σρέντερ». Ο λόγος γι' αυτό είναι ότι η σουηδική προεδρία, αλλά προπάντων η Γαλλία θέλουν να καθορίσουν για το διάστημα ως το 2005 ένα ποσοστό απασχόλησης (στην ΕΕ) κατά μέσο όρο 67% (για τις γυναίκες 57%). Ομως στη Γερμανία το ποσοστό αυτό ήταν το 1999 64,8% (για τις γυναίκες 56,9%) και η Πορτογαλία είχε σαν στόχο για το 2010 γενικό ποσοστό απασχόλησης 70% (για τις γυναίκες 60%).

Αλλά μια και το 2002 θα γίνουν γενικές εκλογές στη Γερμανία, ο καγκελάριος δε θέλει να δεσμευτεί στη Στοκχόλμη με συγκεκριμένο ποσοστό απασχόλησης. «Δεν το θέλει -κατά την εφημερίδα- και για να μη δεσμευτεί σε πληρωμή ανέργων στην Πορτογαλία ή την Ελλάδα».

Πάντως στη Στοκχόλμη ο καγκελάριος, αν μη τι άλλο, θα προσπαθήσει να τεθεί επικεφαλής των εκσυγχρονιστών στον τομέα της προαγωγής της βιοτεχνολογίας και των βιολογικών επιστημών μέσα στην ΕΕ, στον αγώνα δρόμου με τις ΗΠΑ «για την τεχνολογική επικυριαρχία στον κόσμο». Ομως για να τελειώνουμε από εκεί που αρχίσαμε από τη λεγόμενη «Συμμαχία για την εργασία», όσο οι ρεφορμιστικές ηγεσίες των συνδικάτων αρκούνται σε «μέτριες αυξήσεις» των ημερομισθίων και μισθών και όσο το ποσοστό των ανέργων δε μειώνεται, τόσο περισσότεροι εργαζόμενοι και άνεργοι θα εγκαταλείπουν τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, με αποτέλεσμα το αδυνάτισμα της μαχητικότητας και αποτελεσματικότητας του συνδικαλιστικού κινήματος.