Κυριακή 25 Φλεβάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
«Πτήση» επαγρύπνησης πάνω από τις ανεξάντλητες «βουνοκορφές» της έρευνας

Από την ανακοίνωση της χαρτογράφησης του ανθρώπινου γονιδιώματος στο Λονδίνο

Associated Press

Από την ανακοίνωση της χαρτογράφησης του ανθρώπινου γονιδιώματος στο Λονδίνο
Τα πρώτα συμπεράσματα από την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος δεν άργησαν να φθάσουν στα αυτιά όλων μας. Ολοι ακούσαμε ότι έχουμε κατά μέσο όρο περίπου 31.000 γονίδια, ότι γενετικά οι άνθρωποι είναι ίδιοι κατά 99,99%, αλλά μοναδικοί κατά 100%. Οτι είμαστε... προαιώνιες γενετικές μεταλλάξεις βακτηρίων και ιών και ότι η διαφορά μας με άλλα ζωικά και φυτικά είδη του πλανήτη δεν έγκειται στον αριθμό, αλλά στην ποικιλία και στις δυνατότητες αλληλεπίδρασης των γονιδίων με τις πρωτεΐνες. Οτι οι ομοιότητες του γονιδιώματος του ανθρώπου και του ταπεινού... ποντικού είναι συγκλονιστικά περισσότερες από τις διαφορές, αλλά και ότι ο πολύχρωμος χάρτης των γονιδίων μας, παρά την απαρίθμηση της ταυτοποίησης εκατοντάδων ή χιλιάδων «ενδιαφέροντων» γονιδίων, κρύβει δυσεπίλυτα ακόμη αινίγματα, καθώς το 40% των γονιδίων μας έχει άγνωστη - έως σήμερα - για τους επιστήμονες λειτουργία.

Ομως, φαίνεται πως τα περίπου 31.000 γονίδιά μας θα πάρουν -σχετικά... σύντομα - δεύτερο ρόλο στο προσκήνιο των εξελίξεων της γενετικής. Οι μεγάλοι πρωταγωνιστές ή αλλιώς τα «κλειδιά» που κρατούν μυστική την πολύτιμη γνώμη για την πραγματική λειτουργία των γονιδίων τα κρατούν άλλοι: οι πρωτείνες... Σ' αυτές στρέφουν ήδη τα μάτια τους οι ερευνητές δημόσιων και ιδιωτικών επιστημονικών κέντρων, καθώς η μελέτη της λεγόμενης πρωτεϊνομικής θεωρείται ότι θα δώσει τα κλειδιά κατανόησης της πολύπλοκης σχέσης και αλληλεπίδρασης των πρωτεϊνών με τα γονίδια. Και έτσι, θα μπορέσουμε να αντιληφθούμε πραγματικά γιατί, παρά τις όποιες ποσοστιαίες πιθανότητες εκδήλωσης μιας ασθένειας, ο τάδε ή ο δείνα μένει υγιής ή πέφτει - και πότε... - στην κλίνη του ασθενούς.

Επιπλέον, μετά τα πρώτα συμπεράσματα και ανακοινώσεις των επικεφαλής της διεθνούς ομάδας επιστημόνων και του Δρ. Κρεγκ Βέντερ, προέδρου της ιδιωτικής εταιρίας «ΣΕΛΕΡΑ ΤΖΕΝΟΜΙΚΣ», τέθηκαν ποικίλα ερωτήματα, μυριάδες ηθικοί προβληματισμοί, μεταξύ άλλων και με βάση ανησυχητικές ειδήσεις που πηγάζουν από φορείς του οργανωμένου ασφαλιστικού κεφαλαίου, που εφαρμόζουν ή σπεύδουν να κατοχυρώσουν πρακτικές γενετικού ρατσισμού στο όνομα της υπέρτατης μεγιστοποίησης του κέρδους.

Ο μακρύς δρόμος των γονιδιακών θεραπειών

Οι προοπτικές για μελλοντικά επιστημονικά επιτεύγματα τύπου έξυπνων και προσωπικών γονιδιακών φαρμάκων, ανέβασαν τη φαντασία σε δυσθεώρητα ύψη, μόνον που ακόμη έχουμε πολύ δρόμο για να δούμε τις γενικευμένες και επιτυχείς - δίχως κρίσιμες παρενέργειες...- εφαρμογές τέτοιων προϊόντων.

Ηδη κάπου λιγότερα από 500 γονίδια είναι στόχοι υπαρχόντων (πειραματικών ως επί το πλείστον) γονιδιακών θεραπειών, ενώ λέγεται πως δημόσια ερευνητικά κέντρα και φαρμακοβιομηχανίες έχουν βάλει στο «μάτι» την (πολυποίκιλη) αξιοποίηση δεκάδων γονιδίων που «ενοχοποιούνται» για μία σειρά από ανίατες, έως τώρα, ασθένειες, όπως: διάφορες μορφές καρκίνου, αλτσχάιμερ, σκλήρυνση κατά πλάκας, σχιζοφρένεια, πάρκινσον κ.ά. Γιατί; Οχι μόνον επειδή μία αποτελεσματική γονιδιακή θεραπεία π.χ. για τον καρκίνο των πνευμόνων θα ανακούφιζε εκατομμύρια ασθενείς σ' όλο τον κόσμο, αλλά και γιατί ο «εφευρέτης» (επιστημονικό ερευνητικό ινστιτούτο ή πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία) θα είχε για τουλάχιστον δύο δεκαετίες την αποκλειστική άδεια (πατέντα)παραγωγής και εκμετάλλευσης του συγκεκριμένου φαρμάκου.

Η κούρσα ανταγωνισμού είναι, για ευνόητους λόγους, απίστευτα σκληρή και οι εξερευνητές ή μνηστήρες μιας αποτελεσματικής γονιδιακής θεραπείας, π.χ. για τη λευχαιμία, πολύ περισσότεροι από εκείνους της μυθικής Πηνελόπης... Επιπλέον, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως απ' την ιατρική επιστήμη θα μείνει σχεδόν όρθιος μόνον ο... όρκος του Ιπποκράτη, καθώς στα επόμενα χρόνια αναμένεται να αλλάξει ριζικά η μορφή της διάγνωσης, της συνταγολογίας και θεραπείας των πιο πολλών ασθενειών.

Ομως, ας κάνουμε εδώ μία στάση... και ας πάρουμε μία ανάσα! Ποιοι θα έχουν πρόσβαση σ' όλα αυτά τα μελλοντικά θαυμαστά καινούρια φάρμακα;

Εκθεση καταπέλτης της Οxfam κατά των φαρμακοβιομηχάνων!

Την ημέρα που οι επιστήμονες ανακοίνωναν τα πρώτα τους συμπεράσματα από τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, έβλεπαν το - λιγοστό συγκριτικά... - φως της δημοσιότητας τα ζοφερά συμπεράσματα της έκθεσης του διεθνούς οργανισμού αρωγής Oxfam σχετικά με το ποιοι έχουν και ποιοι όχι πρόσβαση σε αποτελεσματικά φάρμακα και θεραπείες για πλήθος ασθενειών. Η έκθεση της Oxfam ήταν μία καλή απόδειξη γι' όσους αναρωτιούνται για το ποιοι και υπό ποιους όρους θα έχουν πρόσβαση στα μεσοπρόθεσμα ωφέλιμα επιτεύγματα της γενετικής, ή για το ποιοι θα πέσουν στις κακοτράχαλες λακκούβες ενός γενετικού «Καιάδα», εφόσον, βεβαίως, οι διάφοροι φορείς του πολυεθνικού και εθνικού κεφαλαίου - π.χ. ασφαλιστές, εργοδότες κ.λπ.- αφεθούν να (κακο)χρησιμοποιήσουν τις ανακαλύψεις της γενετικής προς ίδιον όφελος, εάν δεν επαγρυπνούν και πιέσουν τους απανταχού νομοθέτες οι πολίτες του ανεπτυγμένου ή του αναπτυσσόμενου κόσμου!

Η Oxfam λοιπόν εξαπέλυσε δριμύ «κατηγορώ» κατά της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας και των δυτικών κυβερνήσεων, καταγγέλλοντας πως εξαπολύουν έναν ακήρυχτο πόλεμο κατά των φτωχότερων χωρών της υφηλίου με όπλο το φάρμακο. Οσο για το μήνυμα της Οxfam; Πρέπει, είπε, να δοθεί η άδεια στις αναπτυσσόμενες χώρες να παράγουν φθηνά αντίγραφα φαρμάκων για την αντιμετώπιση ασθενειών που κυμαίνονται από το Aids μέχρι το άσθμα ή την παιδική διάρροια. Και ακόμη, να αλλάξει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου τους κανονισμούς για τη χορήγηση αδειών ευρεσιτεχνίας (πατέντα) στις φαρμακοβιομηχανίες. Οσο δεν επέρχονται αλλαγές, όπως οι παραπάνω, τότε θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται ζοφερά στοιχεία, όπως ο αριθμός των δύο δισ. ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη που δεν έχουν πρόσβαση σε στοιχειώδεις υπηρεσίες υγείας ή τα 11.000.000 ανθρώπων που πεθαίνουν κάθε χρόνο από ιάσιμες ασθένειες.

Η Τζάστιν Φόρσαϊθ, επικεφαλής της Οxfam, έδωσε τα παραπάνω στοιχεία και κάνοντας λόγο «για τη σκιώδη πλευρά της παγκοσμιοποίησης» είπε: «Ξέρουμε πως το να γίνουν πιο προσιτά σωτήρια φάρμακα δεν είναι ολόκληρη η απάντηση. Ομως, η ισορροπία έχει πλέον ανατραπεί απίστευτα πολύ υπέρ του πολυεθνικού πλούτου παρά προς όφελος της δημόσιας υγείας».

Τι λέει δηλαδή η έκθεση της Οxfam; Πρώτον, πως στα φάρμακα έχουν πρόσβαση όσοι από τους πολίτες των πλούσιων χωρών είναι ενταγμένοι σε ένα σύστημα ασφάλισης και περίθαλψης (για τους ανασφάλιστους δε συζητάμε...). Δεύτερον, ότι οι πολίτες των φτωχών χωρών, που υποφέρουν σε μεγαλύτερη συχνότητα και έκταση από συνηθισμένες ή ασυνήθιστες αρρώστιες, έχουν αφεθεί στην τύχη τους, επειδή οι πολυεθνικές του φαρμάκου τηρούν τις τιμές των φαρμάκων σε απρόσιτα επίπεδα... ή ακόμη χειρότερα επειδή προστρέχουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου για να εμποδίσουν άλλες μικρές φαρμακοβιομηχανίες (σε Ινδία, Νότια Αφρική) να κατασκευάζουν αξιόπιστα «αντίγραφα» των δικών τους φαρμάκων...

Εάν αυτά ισχύουν για την αντιμετώπιση π.χ. του Aids (με το περίφημο κοκτέιλ φαρμάκων) ή της πνευμονίας, τότε φανταστείτε τι έχει να γίνει με τις λεγόμενες (και δαπανηρές, όπως εκτιμάται) γονιδιακές θεραπείες. Εάν οι πολίτες δεν κλιμακώσουν τις αντιδράσεις τους, εάν δεν πιέσουν τις κυβερνήσεις, ώστε αυτές από την πλευρά τους να περιορίσουν το πεδίο ασυδοσίας του πολυεθνικού κεφαλαίου, τότε οποιαδήποτε αποτελεσματική ανακάλυψη των γενετιστών θα είναι απρόσιτη στον ανασφάλιστο Ευρωπαίο ή Αμερικανό ασθενή και απολύτως απαγορευμένη για τον ασφαλισμένο κάτοικο φτωχής αφρικανικής ή ασιατικής χώρας... Εάν στους ταξικούς διαχωρισμούς προσθέσουμε και εκείνους σε γενετική βάση, τότε... καλά ξεμπερδέματα. Ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν έχουμε να κάνουμε με κυβερνώντες και νομοθέτες που αντιλαμβάνονται - ή καμώνονται πως... αντιλαμβάνονται - την πραγματικότητα και τα επιτεύγματα της επιστήμης με διαφορά πολλών φάσεων....


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ