Από τα στρατιωτικά γυμνάσια που πραγματοποίησε αυτές τις μέρες ο ιρανικός στρατός, απαντώντας στις νέες κυρώσεις των ΗΠΑ

Καταρχήν ως προς το γνωστό πρόσχημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, φαίνεται ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έχουν αποφασίσει, έστω και προσωρινά, να τεντώσουν περισσότερο το σκοινί. Ετσι, παραμονές Πρωτοχρονιάς, εκτός από τις γνωστές κυρώσεις (περιορισμοί στις αεροπορικές μετακινήσεις Ιρανών αξιωματούχων, περιορισμοί στις εισαγωγές «ύποπτων» προϊόντων στο Ιράν μέσα από απειλές κυρώσεων στις εταιρείες που το πράττουν, πάγωμα περιουσιακών στοιχείων Ιρανών αξιωματούχων ή ιδρυμάτων που θεωρείται ότι σχετίζονται με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα) ο Αμερικανός Πρόεδρος προχώρησε στην υπογραφή ενός ακόμη νομοσχεδίου κυρώσεων. Πρόκειται, ουσιαστικά, για την επανενεργοποίηση σε μια πιο εκτεταμένη και σκληρή μορφή, του παλαιότερου νόμου ντ' Αμάτο που ήταν το νομικό πλαίσιο κυρώσεων των ΗΠΑ σε βάρος του Ιράν τη δεκαετία του '90.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που υπέγραψε ο Πρόεδρος Ομπάμα, προκειμένου να πληγεί οικονομικά η Κεντρική Τράπεζα του Ιράν, απειλούνται με «πάγωμα» όσων περιουσιακών στοιχείων έχουν στις ΗΠΑ όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (συμπεριλαμβανομένων και τρίτων χωρών) που συναλλάσσονται με την Κεντρική Τράπεζα του Ιράν. Η απειλή είναι πολύ σημαντική αν λάβει κανείς υπόψη του ότι σχεδόν όλες οι συναλλαγές που σχετίζονται με τις ιρανικές πετρελαϊκές εξαγωγές και τις εξαγωγές φυσικού αερίου γίνονται διά μέσου της συγκεκριμένης Τράπεζας.

Η συγκεκριμένη πρόβλεψη θα τεθεί σε εφαρμογή σε έξι μήνες, εφόσον δεν υπάρξει κάποια παρέμβαση της αμερικανικής προεδρίας, κάτι που θεωρείται εξαιρετικά πιθανό καθώς ο νόμος θίγει τα συμφέροντα μεγάλων εταιρειών σημαντικών εταίρων της Ουάσιγκτον, αλλά και μη εταίρων, όπως η Κίνα, που ήδη έχει αντιδράσει έντονα όντας ο πρώτος, σε όγκο συναλλαγών, εμπορικός εταίρος της Τεχεράνης. Ο Λευκός Οίκος, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, με βάση διαρροές, δεν θα ήθελε να «θυμώσει» την Κίνα ή άλλους «άσπονδους φίλους».

Ακολουθώντας τα χνάρια της Ουάσιγκτον και με βασικό πρόσχημα πάντα το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, οι χώρες - μέλη της ΕΕ, υπό τις πιεστικές εισηγήσεις των Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας, φέρονται, κατά πληροφορίες ανώνυμων αξιωματούχων των Βρυξελλών, να κατέληξαν σε «συμφωνία επί της αρχής» για επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου. Οριστικές αποφάσεις, βέβαια, δε θα ληφθούν πριν τα τέλη Γενάρη, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η γνωστοποίηση του συνολικού μηχανισμού που θα παρουσιάσει η ΕΕ καθώς τουλάχιστον τρεις χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα) έχουν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις ως προς το μέτρο, καθώς λόγω της δεινής οικονομικής τους θέσης προμηθεύονται με ιδιαίτερα συμφέροντες όρους ιρανικό πετρέλαιο σε μεγάλες ποσότητες για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Εφόσον αποφασιστεί επισήμως ένα τέτοιο εμπάργκο, δε θα εφαρμοστεί, πιθανότατα, άμεσα, αλλά επίσης εκτιμάται ότι θα επιφέρει σημαντικότατο πλήγμα στην ιρανική οικονομία.

Η ιρανική ηγεσία αντέδρασε έντονα στις νέες αυτές κλιμακούμενες πιέσεις. Επέμεινε στη γνωστή της επιχειρηματολογία ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα δεν έχει στρατιωτικό χαρακτήρα και δήλωσε, εκ νέου, έτοιμη για συνεργασία με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και με την ΕΕ, αποφεύγοντας να σχολιάσει την ανακοίνωση των Βρυξελλών ότι δεν έχει δοθεί ιρανική απάντηση σε επιστολή συγκεκριμένων διευκρινήσεων ως προς το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που της επιδόθηκε από τον Οκτώβρη, ως πλαίσιο επανέναρξης διαλόγου. Παράλληλα, η ιρανική ηγεσία προχώρησε και σε μια σειρά κινήσεων επίδειξης δύναμης, όπως εκτιμούν πολλοί αναλυτές, απέναντι στον κλοιό που μοιάζει να τη σφίγγει ολοένα περισσότερο.

Στο πλαίσιο 10ήμερων ασκήσεων από το ιρανικό πολεμικό ναυτικό στον Περσικό Κόλπο, σε μια περιοχή πολύ κοντά στα στενά του Ορμούζ, που ολοκληρώθηκαν λίγο μετά την Πρωτοχρονιά, Ιρανοί αξιωματούχοι επανέλαβαν με νόημα κάτι που και παλιότερα είχε αφεθεί να εννοηθεί, αλλά ουδέποτε είχε διατυπωθεί τόσο σαφώς. Προειδοποίησαν ότι σε περίπτωση που το Ιράν απειληθεί, θα προχωρήσει σε αποκλεισμό των στενών του Ορμούζ προκειμένου να διασφαλιστεί, πιέζοντας ουσιαστικά στο ευαίσθητο σημείο των ιμπεριαλιστών: Στην ενέργεια, καθώς από τα στενά διέρχεται καθημερινά το 1/3 του πετρελαίου που διακινείται παγκοσμίως διά θαλάσσης. Προχωρώντας περαιτέρω, η Τεχεράνη προειδοποίησε τις ΗΠΑ να μην επαναφέρουν το αεροπλανοφόρο «C. Stennis» μέσα στον Περσικό Κόλπο, από όπου είχε αποσυρθεί για τη διεξαγωγή των ναυτικών ασκήσεων, τονίζοντας ότι θα θεωρηθεί πρόκληση.

Παράλληλα, οι ιρανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι ολοκληρώθηκαν επιτυχώς οι δοκιμές τεσσάρων νέων βαλλιστικών πυραύλων, διαφορετικού είδους ο καθένας, εκ των οποίων οι δύο είναι μεγάλου βεληνεκούς. Η ίδια περίοδος επιλέχθηκε για ν' ανακοινώσει η Τεχεράνη και την επίτευξη προόδου στις έρευνες που διεξάγονται στο πλαίσιο του πυρηνικού της προγράμματος, με την κατασκευή, εξολοκλήρου εντός Ιράν, της πρώτης ράβδου πυρηνικού καυσίμου.

Το αμερικανικό Πεντάγωνο αντέδρασε άμεσα, καθιστώντας σαφές ότι δεν πρόκειται να χαλαρώσει τον έλεγχο που ουσιαστικά ασκεί στην ευρύτερη περιοχή του Κόλπου, αφού διατηρεί διαφόρων μεγεθών βάσεις σχεδόν σε όλη την περιοχή: Κατάρ, Κουβέιτ, Μπαχρέιν - που είναι και η βάση του 5ου αμερικανικού στόλου - και έχει ισχυρή παρουσία με διάφορους τρόπους σε Σ. Αραβία, Ιορδανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ κατασκευάζει βάση και στο Ομάν. Το αν τελικά το «C. Stennis» θα επιστρέψει άμεσα στον Κόλπο προκειμένου να προκαλέσει κιόλας το ιρανικό ναυτικό δεν είναι σαφές, αλλά είναι βέβαιο ότι η σπίθα για πυροδότηση έκρηξης έχει ανάψει.

Το δικό της λόγο στα τεκταινόμενα επεδίωξε να έχει και η Ρωσία, η οποία δεν «βλέπει» με καθόλου καλό μάτι το ενδεχόμενο αλλαγής της ισορροπίας δυνάμεων που σταδιακά διαμορφώνεται στην περιοχή και στην οποία η ίδια επιδιώκει να διευρύνει το μερίδιό της. Ετσι, Ρώσοι εμπειρογνώμονες, επικαλούμενοι και τις στρατιωτικές και εμπορικές σχέσεις που έχουν με το Ιράν - άρα και τις σχετικές πληροφορίες - τόνιζαν ότι η Τεχεράνη πραγματοποιεί περισσότερο συμβολικά επίδειξη δύναμης, παρά πραγματικά, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει την τεχνολογική δυνατότητα να κατασκευάσει τους πυραύλους που διατείνεται ότι δοκίμασε επιτυχώς. Ως «επίδειξη δύναμης άνευ ουσιαστικής απειλής» χαρακτηρίζουν επιστήμονες και την ανακοίνωση περί κατασκευής ράβδου πυρηνικού καυσίμου καθώς υποστηρίζουν ότι για να παράξει μόνη της η Τεχεράνη το πυρηνικό καύσιμο που έχει ανάγκη, χρειάζεται πολύς καιρός ακόμη και συμπληρώνουν ότι η συγκεκριμένη ανακάλυψη δεν αποτελεί απαραίτητα «βήμα προς την κατασκευή πυρηνικού όπλου».

Αν και είναι προφανές ότι διανύουμε περίοδο σταθερής όξυνσης της έντασης στον Περσικό Κόλπο, οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι δεν είναι τόσο πιθανή η εξαπόλυση ευθείας στρατιωτικής επίθεσης κατά του Ιράν, κυρίως λόγω του επιπέδου της επιρροής που κατέχει σε διάφορες γειτονικές χώρες μέσα από την αξιοποίηση του σιιτικού στοιχείου (Λίβανος, Μπαχρέιν, Σ. Αραβία, Ιράκ). Ως πλέον πιθανό σενάριο θεωρείται η προσπάθεια ιμπεριαλιστικής «περικύκλωσής» του, μέσα και από την απόκτηση του ελέγχου της Συρίας, που θεωρείται π.χ. από τη δεξαμενή σκέψης «Stratfor» - κύριος παράγοντας διαμόρφωσης εξωτερικής πολιτικής για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό - «μαλακό υπογάστριο» του Ιράν, και για την ενίσχυση των παρεμβάσεων των μοναρχιών του Κόλπου.

Είναι προφανές ότι ακόμη και αν η Τεχεράνη δεν πραγματοποιήσει ποτέ ή μόνο για μικρό χρονικό διάστημα την απειλή της σχετικά με τα στενά του Ορμούζ, κάτι που οι αναλυτές θεωρούν πιθανότερο αφού μια τέτοια κίνηση θα έβλαπτε και την ίδια, αλλά και εκείνες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που στέκονται στο πλευρό της όπως η Κίνα και η Ρωσία, το βέβαιο είναι ότι καλλιεργούνται πολλές αφορμές για την πρόκληση μιας γενικευμένης στρατιωτικής έκρηξης στην περιοχή.

Πρόκειται για σχεδιασμό που φέρνει νέα δεινά στους λαούς της περιοχής και κλιμακώνει τους ενδο-ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς για την πολύτιμη περιοχή της Ευρασίας, της οποίας ο έλεγχος (ως πηγές και ως δρόμοι μεταφοράς της ενέργειας) θεωρείται «κλειδί» για την προώθηση συμφερόντων και τη διατήρηση παγκόσμιας ισχύος, όπως το 1997 είχε γράψει ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, πρώην σύμβουλος Ασφαλείας διαφόρων αμερικανικών κυβερνήσεων.