Στον πυρετό του σχιστόλιθου μπαίνει και η Ελλάδα, μετά την πολιτική στροφή της ΕΕ στο θέμα. Η κυβέρνηση έσπευσε χτες να ζητήσει από το ΙΓΜΕ - το Ιδρυμα που περιλαμβάνεται στην κυβερνητική λίστα των «προγραφών» δημόσιων φορέων - να εκπονήσει σχετική προκαταρκτική γεωλογική μελέτη δυνατοτήτων και προοπτικών εντοπισμού πιθανών σχηματισμών σχιστολιθικού αερίου τους επόμενους 2-3 μήνες. Η παραγωγή φυσικού αερίου που βρίσκεται «αιχμάλωτο» στον σχιστόλιθο άλλαξε τα παγκόσμια δεδομένα με τις βελτιωμένες και φτηνότερες, μεθόδους που εφάρμοσαν στη διαδικασία εξόρυξης οι ΗΠΑ, τα τελευταία χρόνια.

Σε δήλωσή του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γ. Μανιάτης, που ζήτησε την μελέτη, επισήμανε: «ενώ το 2000 το Σχιστολιθικό Αέριο αντιπροσώπευε το 1-2% της συνολικής παραγωγής αερίου στις ΗΠΑ, σήμερα, ο αντίστοιχος δείκτης αγγίζει το 30%. Η σημαντική αυτή αύξηση είχε εμφανείς και σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά Φυσικού Αερίου, επηρεάζοντας τις υπάρχουσες δομές, ισορροπίες και πολιτικές». Κάνει, επίσης, λόγο για ενίσχυση «της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης και ταυτόχρονα της γεωπολιτικής αναβάθμισης της χώρας».

Με απλά λόγια, είναι πολλά τα λεφτά, ωστόσο υπάρχουν και σημαντικές παγίδες. Αρχικά, η ΕΕ διατηρούσε επιφυλάξεις, χωρίς αυτό να εμποδίζει μεγάλες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες να συστήνουν κοινά εταιρικά σχήματα με αμερικανικές και να αγοράζουν σημαντικές εκτάσεις γης στις ΗΠΑ για εξορύξεις.

Ο εντοπισμός σημαντικών αποθεμάτων στην Πολωνία, με εκτιμήσεις για κάλυψη των εσωτερικών αναγκών της χώρας για 200-300 χρόνια, ενίσχυσε τις πιέσεις της Πολωνίας, για πρωτοβουλίες από την ΕΕ. Πίσω από την Πολωνία, βρίσκεται - πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει - αμερικανικός «δάκτυλος». Πρόσφατα συμμετείχε και σε σχετική πρωτοβουλία ΗΠΑ - Κίνας.

Η αμερικανική «Chevron» έχει ήδη κλείσει συμβάσεις στην Πολωνία από τα τέλη του 2009 και πιο πρόσφατα στη Βουλγαρία, ενώ η «Exxon Mobil» δραστηριοποιείται στη Γερμανία. Η ανάπτυξη της μεθόδου στην ΕΕ συνδυάζει δύο επιδιώξεις: την κάλυψη του κενού από την μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής φυσικού αερίου και τον περιορισμό της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Είναι ενδεικτικό ότι η Πολωνία εξαρτάται κατά 75% για το φυσικό της αέριο από τη Ρωσία.

Εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας κάνουν λόγο για αποθέματα αερίου από σχιστόλιθο ύψους 175 τρισ. κυβικών μέτρων στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, ποσότητα που εκτιμάται ότι μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Γερμανίας για 200 χρόνια. Μεγάλα αποθέματα εκτιμάται ότι βρίσκονται σε Βόρεια Αμερική, Ευρώπη, Κίνα, Ινδία και Ρωσία. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη συνάψει συμφωνία με την Κίνα για συνεργασία, με τη μεταφορά τεχνογνωσίας.

Η ανάκτηση φυσικού αερίου από τον σχιστόλιθο έχει και τις «σκοτεινές» πλευρές της και δεν είναι τυχαίο ότι η «ευαίσθητη» περιβαλλοντικά κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, δεν μιλά για την προστασία του περιβάλλοντος. Η «υδραυλική διάρρηξη» που χρησιμοποιείται, σε συνδυασμό με τις νέες μεθόδους, αποβάλλει τεράστιες ποσότητες μεθανίου, ενός αερίου του θερμοκηπίου που είναι 100 φορές πιο επιβλαβές από το διοξείδιο του άνθρακα!

Η ακριβής ονομασία του «χρυσοφόρου» πετρώματος είναι μεθανιούχος σχιστόλιθος. Τα απόβλητα της διαδικασίας, αλλά και τα χημικά που χρησιμοποιούνται, εκτιμάται ότι πλήττουν τον υδροφόρο ορίζοντα. Και αν στην Πολωνία ευνοεί την εξόρυξη η αραιή κατοίκηση και η απόσταση των κοιτασμάτων από κατοικημένες περιοχές, στην Ελλάδα θα μπορούσε να είναι καταστροφική.