Προς αγοραία «αξιοποίηση» από το κεφάλαιο οδεύει το «ΞΕΝΙΑ» Σπάρτης, ακολουθώντας τη «μοίρα» που επιφυλάσσει σε όλα τα «ΞΕΝΙΑ» η «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ».

Μπορεί τα Κεντρικά Συμβούλια - Αρχαιολογικό και Νεωτέρων Μνημείων στην προχτεσινή κοινή τους συνεδρίαση να γνωμοδότησαν υπέρ της κήρυξης του «ΞΕΝΙΑ» Σπάρτης ως μνημείου, αλλά το περιεχόμενο της κήρυξης δεν προκαλεί αισιοδοξία... Ενώ τέθηκε στην ημερήσια διάταξη ως «χαρακτηρισμός ή μη ως μνημείου του κτιρίου του ξενοδοχείου "Ξενία Σπάρτης"», η γνωμοδότηση χαρακτηρίζει ως μνημείο μόνο το κέλυφος του κτιρίου!

Με την κήρυξη μόνο του κελύφους μπορεί να καταστραφεί ολοσχερώς το εσωτερικό του - για όποια χρήση θέλει ο οποιοσδήποτε - κάτι που θα εμποδιζόταν αρκετά αν κηρυσσόταν όλο το κτίριο. Πρόκειται δηλαδή για «ευέλικτη» κήρυξη, που ακυρώνει το μνημειακό χαρακτήρα του κτιρίου, πράγμα που αποτελεί βασικό πεδίο ιδεολογικής διαπάλης σε αρχιτεκτονικό και ευρύτερα επιστημονικό επίπεδο, παγκοσμίως.

Με αυτή την «ευέλικτη» κήρυξη ουσιαστικά θα διευκολυνθεί η ΕΤΑ ΑΕ για την «αξιοποίηση» του κτιρίου, δηλαδή στο ξεπούλημά του. Αυτό υποστήριξε και η εκπρόσωπος της εταιρείας στη συνεδρίαση, λέγοντας ότι η ΕΤΑ θέλει την κήρυξη του κελύφους «ώστε να μη δεσμευτούμε για τη χρήση και διαρρύθμιση». Αλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που η ΕΤΑ ΑΕ επιχειρεί τέτοιες «κηρύξεις». Το επεδίωξε το 2008 για πέντε «ΞΕΝΙΑ», χωρίς να τα καταφέρει (σ.σ. κηρύχθηκαν ως σύνολα) λόγω των αντιδράσεων του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων και της τότε σύνθεσης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.

Το «ΞΕΝΙΑ» Σπάρτης έχει ακόμη μία ενδιαφέρουσα πτυχή. Το 1998, η ΕΤΑ ΑΕ το παραχώρησε στο Δήμο Σπάρτης μέχρι και το 2017, με τον όρο, όπως αναφέρθηκε, «ο δήμος να κάνει μια μελέτη αποκατάστασης και χρήσης». Δεν έγινε απολύτως τίποτα, με αποτέλεσμα τώρα το κτίριο να καταρρέει και να βρίσκεται σε άθλια κατάσταση εγκατάλειψης. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της ΕΤΑ ΑΕ «είμαστε σε διαδικασία επιστροφής» του κτιρίου στην ΕΤΑ ΑΕ, κάτι που είναι «και επιθυμία του δήμου». Ωστόσο, τον περασμένο Μάρτη, η πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης αποφάσισε τη μετατροπή του κτιρίου σε ...Κέντρο Υγείας, αστικού τύπου, προκαλώντας αντιδράσεις, αφού η αρχική παραχώρηση ήταν για χρήση του ως πολιτιστικού κέντρου.

Το «ΞΕΝΙΑ» Σπάρτης χτίστηκε σε λόφο της πόλης το 1959-1960, από τον αρχιτέκτονα Χ. Μπουγάτσο, σε οικόπεδο 10 στρεμμάτων και αποτέλεσε εμβληματικό αρχιτεκτόνημα της πόλης.