Πρόωρα στις κάλπες καλούνται να προσέλθουν σήμερα οι Πορτογάλοι ψηφοφόροι για να εκλέξουν τα 230 μέλη του κοινοβουλίου εν μέσω δυσβάστακτων συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης και με το «φορτίο» του δανείου των 78 δισεκατομμυρίων ευρώ της τρόικας (ΕΕ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ΔΝΤ) να βαραίνει την πλάτη των εργαζομένων και του λαού. Οπως είναι γνωστό, η κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες παραιτήθηκε πριν δύο μήνες ύστερα από την απόρριψη και των πέντε αντιπολιτευόμενων κομμάτων του κοινοβουλίου των νέων μέτρων λιτότητας που είχε προτείνει στο κοινοβούλιο.

Μέχρι πριν από τέσσερις ημέρες, περίπου το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων δήλωνε ακόμα αναποφάσιστο, ενώ σύμφωνα με τελευταία δημοσκόπηση (30 Μάη) το Σοσιαλιστικό Κόμμα (πρόκειται για το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, μέλος της «Σοσιαλιστικής Διεθνούς») συγκέντρωνε το 32,2% της πρόθεσης των ψήφων, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) το 35,5%, το Λαϊκό Κόμμα (επίσης μέλος του ΕΛΚ) το 12,6%, ο εκλογικός συνασπισμός Ενωτική Δημοκρατική Συμμαχία (CDU), στον οποίο συμμετέχει το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, το Κόμμα των Πρασίνων και η Δημοκρατική Παρέμβαση το 7,6%, το «Αριστερό Μπλοκ» το 6,3%.

Οι εκλογές αυτές διεξάγονται τη στιγμή που ο λαός αντιμετωπίζει καθημερινά τα ήδη επιβαλλόμενα αντιλαϊκά μέτρα. Το ένα πέμπτο του πληθυσμού επιβιώνει με λιγότερα από 360 ευρώ το μήνα, ένας στους τρεις με πλήρη απασχόληση λαμβάνει λιγότερο από τον κατώτατο μισθό των 475 ευρώ, ενώ σχεδόν το 40% του εργατικού δυναμικού εργάζεται σε καθεστώς ημιαπασχόλησης, τη στιγμή που η ανεργία ξεπερνάει το 11,2%.

Ο Σόκρατες, που λειτουργεί ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός της χώρας, έχει ήδη συμφωνήσει με την τρόικα την προώθηση καρατομημένων εργασιακών, ασφαλιστικών και γενικότερων λαϊκών δικαιωμάτων, ενισχύοντας παράλληλα τα μονοπώλια. Η χρονική διάρκεια του πακέτου ορίστηκε στα τρία χρόνια και «καθορίζει συγκεκριμένα τη σταδιακή μείωση του ελλείμματος φέτος στο 5,9% του ΑΕΠ, του χρόνου στο 4,5% και το 2013 στο 3% του ΑΕΠ», όπως υποστήριξε.

Ανάμεσα στα συμφωνημένα είναι:

• Το «πάγωμα» των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων για τα επόμενα τρία χρόνια.
• Η επιβολή ειδικού φόρου για συντάξεις άνω των 1.500 ευρώ και «πάγωμά» τους για το 2012.
• Η μείωση του αριθμού των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
• Η δυνατότητα διευκόλυνσης της απόλυσης των εργαζομένων, επιβάλλοντας ελαστικοποίηση της εργασίας, μείωση της χρηματικής καταβολής για υπερωρίες και σύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα.
• Η περικοπή των επιδομάτων ανεργίας και του χρόνου καταβολής τους από τρία χρόνια σε 18 μήνες.
• Η μείωση των αποζημιώσεων λόγω απόλυσης από 30 εργάσιμες ημέρες για κάθε χρόνο σε 10 για τις νέες συμβάσεις από το Σεπτέμβρη του 2011.
• Το «πάγωμα» του κατώτατου μισθού για τρία χρόνια.
• Το πάγωμα όλων των φοροελαφρύνσεων που ισχύουν σήμερα.
• Η αύξηση της τιμής των φαρμάκων και άλλων υγειονομικών υπηρεσιών.
• Η αύξηση του ΦΠΑ.
• Η επιπλέον μείωση της χρηματοδότησης των τοπικών κυβερνήσεων.
• Η μείωση των λειτουργικών εξόδων όλων των κρατικών επιχειρήσεων κατά 15% από τα επίπεδα του 2009.
• Το σταμάτημα των νέων έργων υποδομής.
• Η ιδιωτικοποίηση της πετρελαϊκής εταιρείας «Galp» και των ηλεκτρικών εταιρειών «EDP», «REN», της εθνικής αεροπορικής εταιρείας «TAP», της εθνικής εταιρείας σιδηροδρόμων και ταχυδρομείων, ενώ αναμένεται ακόμα η ιδιωτικοποίηση δύο μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.
• Το ξεπούλημα σε οποιαδήποτε τιμή της «Banco Portugues de Negocios» (BPN) που κρατικοποιήθηκε το 2008.
• Η αύξηση της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας.
• Η μείωση της φοροαπαλλαγής για δαπάνες Υγείας, Εκπαίδευσης, στέγασης.
• Η μείωση των φόρων για τις εταιρείες.

Είχαν προηγηθεί και άλλα μέτρα όπως μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, αύξηση 1,5% για το φόρο εισοδήματος, αύξηση του ΦΠΑ, μείωση του επιδόματος ανεργίας κ.ά.

Η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε σε αλληλοκατηγορίες ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα - το Σοσιαλιστικό και το Σοσιαλδημοκρατικό - καθώς μαζί με το Λαϊκό στηρίζουν έμμεσα την πολιτική λιτότητας, προβάλλοντας ωστόσο με άλλον τρόπο την εφαρμογή των μέτρων.

Από τη μεριά του το οπορτουνιστικό «Μπλόκο της Αριστεράς», που ανήκει στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά στηρίζει τη στρατηγική του κεφαλαίου, αλλά πλασάρεται ως αγωνιστής των δίκαιων του λαού, επιχειρώντας να διεισδύσει και να ασκήσει επιρροή στο εργατικό κίνημα.

Σ' αυτήν την εκλογική αναμέτρηση το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα αποφάσισε να κατέβει και πάλι με τον εκλογικό συνασπισμό «Ενωτική Δημοκρατική Συμμαχία» (CDU), στο οποίο συμμετέχει και το Κόμμα Πρασίνων και η Δημοκρατική Παρέμβαση. Στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΚΚ τον Απρίλη εξετάστηκε η οικονομική και κοινωνική κατάσταση της χώρας, οι εξελίξεις μετά την παραίτηση Σόκρατες και καταλήχθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές του κόμματος μπροστά στις πρόωρες εκλογές. Εκτός των άλλων, εκτιμήθηκε πως η πολιτική κρίση είναι άμεσο αποτέλεσμα της καπιταλιστικής κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής, και των πολιτικών που εφάρμοσαν το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Σοσιαλδημοκρατικό και το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κέντρο, υπογραμμίζοντας πως με τις εκλογές αυτές οι εργαζόμενοι και ο λαός θα έχουν την ευκαιρία να ακουστεί η φωνή τους και να ενισχύσουν την «CDU».

Χαρακτηριστικά σημειώνεται πως «η CDU έχει επιβεβαιωθεί - στο παρελθόν και με τη δράση της - ως δύναμη υπεράσπισης ενός προγράμματος ρήξης και αλλαγής στη ζωή, ικανή να θέσει σε τέρμα τις επιβαλλόμενες δεξιές πολιτικές δεκαετιών και να ανοίξει το δρόμο για μια πατριωτική και αριστερή πολιτική, που θα αντιμετωπίζει την κρίση με θάρρος και αποφασιστικότητα και θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος. (...) Εκφράζει την απαίτηση για μια εναλλακτική πολιτική που θα εφαρμόζεται από μια πατριωτική αριστερή κυβέρνηση ικανή να διασφαλίσει μια νέα φάση στη ζωή της χώρας, που θα χαρακτηρίζεται από ανάπτυξη, δικαιοσύνη, κοινωνική πρόοδο και εθνική ανεξαρτησία».

Με βάση τα παραπάνω μπορεί κανείς να διακρίνει τις αυταπάτες που καλλιεργούνται σχετικά με την «πατριωτική αριστερή κυβέρνηση» και πως αυτή θα «λύσει» τα προβλήματα του καπιταλιστικού συστήματος. Οσο το ζήτημα για τους κομμουνιστές περιορίζεται στην αλλαγή της διακυβέρνησης και όχι της τάξης που βρίσκεται στην εξουσία, κατέχοντας τα μέσα παραγωγής, τόσο θα εγκλωβίζονται λαϊκές δυνάμεις σε διαχειριστικές λογικές και δήθεν ενδιάμεσα στάδια. Δε θα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη σοσιαλιστική προοπτική, που θα καταργήσει τα παράσιτα, τους καπιταλιστές, και μέσα από κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό με εργατικό λαϊκό έλεγχο και κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής θα μπορέσει να ικανοποιήσει τις σύγχρονες διευρυμένες λαϊκές ανάγκες.

Πάντως, όποιο από τα δύο κόμματα - Σοσιαλιστικό ή Σοσιαλδημοκρατικό - τελικά βγει πρώτο κόμμα, το σίγουρο είναι πως θα ενισχύσει και θα εντείνει τη φιλομονοπωλιακή αντιλαϊκή αντεργατική επίθεση.