Κυριακή 27 Φλεβάρη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΡΩΣΙΑ
Πολιτιστική λεηλασία

Δραματική έλλειψη κινηματογραφικών αιθουσών κατάντησε να αντιμετωπίζει η σημερινή Ρωσία, η χώρα που, επί σοσιαλισμού και ως τμήμα της ΕΣΣΔ, δίδαξε κυριολεκτικά σινεμά στον κόσμο...

Το κτίριο του στούντιο «ΛΕΝΦΙΛΜ» στο Λένινγκραντ
Το κτίριο του στούντιο «ΛΕΝΦΙΛΜ» στο Λένινγκραντ
Με «ορφανό σε κακή οικογένεια» συνέκρινε το σημερινό πολιτιστικό επίπεδο στη Ρωσία ο υπουργός Πολιτισμού, Αλεξάντρ Αβντέγιεβ, στην Κρατική Δούμα πριν λίγο καιρό. «Ακριβώς έτσι της συμπεριφέρονται» (σ.σ. άραγε ποιοι;) συμπλήρωσε... με «νόημα».

Πρόσθεσε ότι η «κοινωνία»(!) δεν εκτιμά το ρόλο της κουλτούρας, γι' αυτό και μουσεία, σχολειά, θέατρα και καλλιτεχνικά ινστιτούτα βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας. Είπε επίσης ότι στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό το ποσοστό για τον πολιτισμό δεν ξεπερνά το 0,75% (σ.σ. άρα δεν είναι η... «κοινωνία» που δεν «εκτιμά» τον πολιτισμό αλλά το αστικό καθεστώς) ή αλλιώς 90 δισεκατομμύρια ρούβλια έναντι 200 δισ. που κατά τον υπουργό χρειάζονται. Σημείωσε μάλιστα ότι και αυτά τα λεφτά που παίρνει το υπουργείο τα δίνει επί το πλείστον σε κατασκευαστικά προγράμματα (σ.σ. κυρίως ανακαινίσεις και αναστηλώσεις σε ορισμένα μεγάλα θέατρα).

Τα ίδια είχε πει και τον περσινό Μάρτιο, πάλι σε ομιλία του στην Κρατική Δούμα, με χαρακτηριστικότερη την αποστροφή του, ότι το ρωσικό ΥΠΠΟ δίνει λεφτά για γιορτές, την ώρα που στη χώρα δεν αρκούν τα μουσεία, τα θέατρα και οι βιβλιοθήκες...

Η ομιλία του Αβντέγιεβ έγινε λίγες μέρες μετά την ομιλία του πρωθυπουργού του, Βλαντιμίρ Πούτιν, στο κρατικό συμβούλιο για την κινηματογραφία, όπου ο επικεφαλής της κυβέρνησης είπε ότι πρέπει να αυξηθούν οι κινηματογραφικές αίθουσες στη χώρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, σήμερα στη Ρωσία υπάρχουν 2.245 αίθουσες (σ.σ. δε διευκρίνισε αν πρόκειται για μονές ή «μούλτιπλεξ») σημειώνοντας ότι και αυτές βρίσκονται μόνο σε 137 πόλεις της χώρας, την ώρα που στη Ρωσία υπάρχουν πάνω από χίλιες πόλεις, χωρίς να υπολογίζονται οι επαρχιακοί οικισμοί. Συμπέρανε λοιπόν ότι πρέπει να ανοίξουν το λιγότερο άλλες τόσες αίθουσες, αφού η ανάπτυξη της διανομής δεν είναι απαραίτητη μόνο για «πρωτόγονη κερδοσκοπία».

Το ιστορικό σήμα του «ΛΕΝΦΙΛΜ» όπως παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα του
Το ιστορικό σήμα του «ΛΕΝΦΙΛΜ» όπως παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα του
Μετά από αυτά ο Ρώσος πρωθυπουργός έβγαλε και ένα λόγο για τη σημασία του κινηματογράφου, ο οποίος φέρει «πανίσχυρο διαφωτιστικό περιεχόμενο» και «προαγάγει υψηλές ηθικές αξίες». Επίσης, είναι και «σημαντική πηγή γνώσης, ιδιαίτερα δημοφιλούς στη νεολαία», γι' αυτό και θα πρέπει να το «χρησιμοποιήσουμε από όλες τις πλευρές».

Οχι, η ρωσική κυβερνητική ηγεσία δεν «τρελάθηκε» ξαφνικά. Τέτοιου είδους παραδοχές σε ό,τι αφορά στα σημερινά χάλια της πολιτιστικής υποδομής της χώρας αποτελούν το προϊόν σκοπιμοτήτων σε συνδυασμό με την ανάγκη εκτόνωσης διαφόρων πιέσεων, όπως για παράδειγμα της μετρήσιμης δυσαρέσκειας του ρωσικού λαού για τη ζωή του καθώς και για την κυβέρνησή του, της επίσης μετρήσιμης νοσταλγίας για το σοσιαλιστικό παρελθόν όπως και κάποιων «λεπτομερειών» της ειδησεογραφίας, όπως το πρόσφατο τηλεγράφημα του ρωσικού ειδησεογραφικού πρακτορείου «Ιντερφάξ» για τη μαζική επανέκδοση μαρξιστικών και λενινιστικών βιβλίων λόγω αυξημένης ζήτησης.

Βέβαια, στη σημερινή φάση ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας και κοινωνίας, φάση που πολύ χοντρικά χαρακτηρίζεται από τη συνεχιζόμενη λεηλασία της λαϊκής περιουσίας και το συνεχές άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ της ένδειας και του ασύλληπτου πλούτου από τη μια, και της απουσίας, ακόμη, μαζικής, οργανωμένης λαϊκής αντίδρασης, οι παραπάνω κυβερνητικές παραδοχές σημαίνουν περισσότερο ένα είδος «έναρξης» νέου γύρου κερδοφορίας για το κεφάλαιο, εν προκειμένω στα οπτικοακουστικά. Μάλιστα, στην περίπτωση της Ρωσίας, το κεφάλαιο «αυτο-προσκαλείται» να «στήσει» ένα μεγάλο μηχανισμό διανομής, φυσικά προς όφελός του και με εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο, στα «αποκαΐδια» ενός ακόμη μεγαλύτερου, ενός πραγματικά γιγαντιαίου συστήματος οπτικοακουστικής διανομής που είχε χτίσει ο ρωσικός λαός στο σοσιαλισμό και το οποίο, μέσα σε μια εικοσαετία, μετατράπηκε σε καζίνο, εμπορικές εκθέσεις, καμπαρέ, ή απλώς κατεδαφίστηκε!

Το πολιτιστικό «πογκρόμ» σε αριθμούς

Τα στοιχεία που τεκμηριώνουν το «κροκοδείλιο» των «δακρύων» της ρωσικής ηγεσίας για τον πολιτισμό είναι ανατριχιαστικά. Για παράδειγμα, ενώ το 2011 ο Ρώσος πρωθυπουργός βάζει στόχο να φτιαχτούν άλλες περίπου 2,5 χιλιάδες αίθουσες ώστε να αγγίξουν οι κινηματογράφοι στη σημερινή Ρωσία τους περίπου 5.000, το 1974, μόνο στη Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ρωσίας όπως η χώρα ονομαζόταν επισήμως στο πλαίσιο της ΕΣΣΔ, λειτουργούσαν πάνω από 90.000 αίθουσες προβολής και 17 κινηματογραφικά στούντιο (μεταξύ αυτών και παγκοσμίου φήμης «ΜΟΣΦΙΛΜ» της Μόσχας και «ΛΕΝΦΙΛΜ» του Λένινγκραντ) τα οποία κάλυπταν πάνω από το 50% της συνολικής κινηματογραφικής παραγωγής στο σύνολο της ΕΣΣΔ. Σε αυτό τον αριθμό των αιθουσών συμπεριλαμβάνονται τόσο οι αμιγώς κινηματογράφοι, όσο και ο τεράστιος ιστός των πολιτιστικών κέντρων που υπήρχαν κυριολεκτικά παντού.

Εκτός της πρώτης κρατικής, ανώτατης κινηματογραφικής σχολής του κόσμου που ιδρύθηκε στη Μόσχα (σ.σ. το θρυλικό «ΒΓΚΙΚ», Πανσοβιετικό Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογραφίας) μόλις το 1919, από το 1930 στο Λένινγκραντ λειτουργούσε το Ινστιτούτο Μηχανικών του Κινηματογράφου, ενώ, από το 1929 λειτουργούσε το Ινστιτούτο Επιστημονικής Ερευνας του Κινηματογράφου και της Φωτογραφίας στη Μόσχα και το 1974 ιδρύθηκε ξεχωριστό Ινστιτούτο Θεωρίας και Ιστορίας του Κινηματογράφου, χωρίς να υπολογίζονται οι μέσες και ανώτερες σχολές κινηματογράφου στο Ροστόφ του Ντον, το Βορόνιεζ, το Ζαγκόρσκι κ.ά.

Σήμερα, αυτός ο ιστός δεν υπάρχει, η επαρχία έχει ερημώσει και τα πολιτιστικά κέντρα είναι παρελθόν, μαζί με τις κινηματογραφικές οθόνες και τον εξοπλισμό τους. Στη θέση τους - και βέβαια σε πολύ μικρότερο βαθμό αφού από επιχειρηματικής άποψης είναι οικονομική αυτοκτονία να στήσεις κινηματογραφική αίθουσα σε ένα χωριό στη Σιβηρία - το σημερινό καθεστώς θέλει να δημιουργήσει ένα μίνιμουμ αριθμό αιθουσών σε επιλεγμένα με αγοραία κριτήρια γεωγραφικά σημεία της αχανούς ρωσικής επικράτειας, με στόχο φυσικά την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μονοπωλίων της παραγωγής και διανομής οπτικοακουστικού υλικού.

Μάλιστα, ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας παραδέχεται - έστω και για αντιδραστικούς σκοπούς - την δραματική έλλειψη κινηματογραφικών αιθουσών, στην Πετρούπολη (πρώην Λένινγκραντ) σχεδιάζεται η κατασκευή ενός «υπέρ - στούντιο» που θα σφετεριστεί τον τίτλο του θρυλικού «ΛΕΝΦΙΛΜ» - στη βάση του οποίου θα κατασκευαστεί - ονομάζοντάς το «ΛΕΝΙΦΙΛΜ ΧΧΙ». Ο στόχος είναι η δημιουργία του μεγαλύτερου στούντιο στην Ευρώπη, όχι προς όφελος του ρωσικού κινηματογράφου, των δημιουργών του και του λαού, αλλά για να παίξει ηγετικό ρόλο... στην «αγορά κινηματογραφικών υπηρεσιών»!

Φυσικά προηγήθηκε η απαξίωση του ίδιου του θρυλικού στούντιο του «ΛΕΝΦΙΛΜ» όπου φυλάσσονται τουλάχιστον 130 χιλιάδες κοστούμια και 47 αυτοκίνητα αντίκες, εκτός των άλλων, ενώ τα πλατό του ξεπερνούν τα 3.000 τ.μ. σε ένα σύνολο εγκαταστάσεων 4 εκταρίων. Χαρακτηριστικό αυτής της απαξίωσης είναι ότι το 2002, από τους 2.700 εργαζόμενους κάθε κινηματογραφικής ειδικότητας που υπήρχαν μέχρι και το 1991, είχαν απομείνει μόλις 700, ενώ, για να αντεπεξέλθει στις οικονομικές δυσκολίες, λόγω της κρατικής εγκατάλειψης, νοικιάζει την υποδομή του στις ανεξάρτητες παραγωγές. Πρόκειται για την «κλασική» «συνταγή» της συνειδητής απαξίωσης και υποβάθμισης που προηγείται κάθε ξεπουλήματος, όπως ακριβώς συμβαίνει σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, φυσικά και στη χώρα μας.


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ