Πέμπτη 21 Οχτώβρη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 30
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΣΥΛΛΑΣ ΤΖΟΥΜΕΡΚΑΣ
Χώρα προέλευσης

Στο επίκεντρο μια πολυμελής οικογένεια. Τρεις γενιές. Ενα μπουκέτο μικρόμυαλων μικροαστών που αναπαράγουν συστηματικά τις μικροαστικές τους αντιλήψεις και συμπεριφορές. Αυτή είναι η καθοριστική σχέση που διέπει κάθετα και οριζόντια τις τρεις γενιές. Οι αμετανόητοι μικροαστοί προβάλλουν τις αξίες τους, την αισθητική τους, το μιμητισμό, τις φοβίες και τον παραλογισμό τους. Κι ας χτυπιέται η δασκάλα με τον «Υμνο στην Ελευθερία», τον προσαρμόζει κι αυτόν στα μέτρα της με τον ίδιο τρόπο που χτυπά το κεφάλι της στα τοιχώματα της τηλεφωνικής καμπίνας, γιατί δεν τολμά να ξεστομίσει την αλήθεια. Τα πάντα υπόκεινται σε αποσπασματικότητα, σε παραλογισμό, σε έλλειψη συγκρότησης. Ετσι τα καταγράφει η αφήγηση μέσα από ένα κατακερματισμένο, άγριο, καταιγιστικό μοντάζ, ένα κολλάζ από θραύσματα καταστάσεων και χίλια μύρια διαφορετικά πρόσωπα κι άλλα τόσα θέματα να παίζουν ταυτόχρονα και παράλληλα.

«

Μικρογραφία του τόπου, στη Χώρα Προέλευσης - γράφει ο σκηνοθέτης Σύλλας Τζουμέρκας - είναι μια οικογένεια, στην οποία αποφασίζεται μια ενδοοικογενειακή υιοθεσία. Οι τρεις γενιές που έδρασαν στη μεταπολίτευση (η γενιά του '50, η γενιά της μεταπολίτευσης και η νεότερη γενιά) συγκρούονται μέχρις εσχάτων, φωτίζοντας τα ψέματα, τις αυταπάτες, την τρομοκρατία, τις καλύτερες προθέσεις που μας έφεραν εδώ. Ενα δράμα χαρακτήρων, σαν αυτό που έχουμε ζήσει όλοι μέσα στις οικογένειές μας, σε ευθεία αλληλεπίδραση με τα πολιτικά γεγονότα που όρισαν τη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες».


Ευθεία αλληλεπίδραση με πολιτικά γεγονότα που όρισαν την χώρα και ανάμειξη του ντοκιμαντέρ με τη μυθοπλασία δεν εμφανίζεται πουθενά σε οργανική σύνδεση και διαλεκτική αλληλεπίδραση του ειδικού, του προσωπικού με το γενικό, το συλλογικό. Τόσο σε σχέση με το αρχειακό υλικό, που εικάζω ότι πρόκειται για προ-χουντικές εικόνες λόγω συγκεκριμένων ενδυματολογικών χαρακτηριστικών και για το οποίο δε γίνεται καν νύξη ταυτοποίησης. Οσο για το υλικό από την κινηματογράφηση πρόσφατων διαδηλώσεων μαρτυρά ότι στόχος του φακού δεν ήταν να απαθανατίσει κάποια τυχόν ενεργή συμμετοχή στη διαδήλωση των δύο μελών της οικογένειας, ο ανιψιός που δεν ήθελε να ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη όπου τον περίμεναν, παίρνει το θείο του και χρησιμοποιεί τη διαδήλωση σαν κοινό τους άλλοθι. «Μπλέξαμε σε μια διαδήλωση», λέει στο τηλέφωνο. Πρόκειται, βέβαια, για διαδήλωση με μολότωφ, κουκουλοφόρους και χημικά.

Μοιρολατρικό το πνεύμα και κατ' επέκταση το μήνυμα της ταινίας. Πηγάζει αναπόφευκτα από τη στάση των χαρακτήρων που πάσχουν από εσωστρέφεια, πνίγονται σε μια κουταλιά νερό και στα ατομικιστικά αδιέξοδα, είναι επαναστάτες της πλάκας, πάσχουν από έλλειψη κοινής λογικής, σαλεύουν από την ομφαλοσκόπηση, ενώ ορισμένοι έχουν άμεση ανάγκη ψυχοθεραπείας. Η βία της ταινίας έχει κάτι από νοτιοκορεάτικη απόχρωση, διέπεται από ιδιαίτερη σχιζοφρένεια, ειδικά ο νεαρός με το piercing και το εντυπωσιακό του γιαπωνέζικο χαρακίρι ως άλλος Γιούκιο Μισίμα. Ο Davide Turrini (Cinematofrafo.it) γράφει «Δεν υπάρχει δρόμος διαφυγής από την Χώρα Προέλευσης». Συναινεί και ο Goffredo De Pascale σε σημείωμά του «Δεν υπάρχει διέξοδος ούτε για τους θύτες ούτε για τα θύματα σε αυτήν την ταινία που δεν επιτρέπει καμιά διακοπή στο συνεχές της κρεσέντο που γίνεται όλο και πιο τραγικό όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από την πραγματικότητα». Και όντως, η απόσταση από την πραγματικότητα αυξάνεται όσο ξετυλίγεται το φιλμ ...

Παίζουν: Αμαλία Μουτούση, Θάνος Σαμαράς, Ιωάννα Τσιριγκούλη, Ερρίκος Λίτσης, Γιούλα Μπούνταλη, Χρήστος Πασσαλής, κ.ά.

Παραγωγή: Ελλάδα (2010).


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ