Σε διελκυστίνδα ανάμεσα στις δύο άκρες της θαλάσσιας οριογραμμής Ελλάδας και Τουρκίας, από τη Σαμοθράκη μέχρι νοτιοανατολικά του Καστελόριζου, εξελίσσονται οι πετρελαϊκές έρευνες των δυο κρατών στα διεθνή ύδατα.

Οι εξελίξεις δεν επιβεβαιώνουν μόνο τις εύθραυστες ενδοϊμπεριαλιστικές ισορροπίες στην περιοχή, αλλά επιπλέον τροφοδοτούν ενδεχόμενες εντάσεις και προσανατολίζουν σε μια ελληνοτουρκική διαπραγμάτευση, έξω από τα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου, στη βάση των τουρκικών τετελεσμένων και διεκδικήσεων στο Αιγαίο.

Από χτες το πρωί, το τουρκικό ωκεανογραφικό «Πίρι Ρέις», βγήκε για έρευνες που θα διαρκέσουν μέχρι τις 20 Αυγούστου στα διεθνή ύδατα, νότια της Τουρκίας, μεταξύ Ρόδου και Κύπρου. Στο σχεδιασμό του περιλαμβάνονται και περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, στο ύψος του Καστελόριζου, αλλά και της υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Μέχρι και χτες, πάντως, το πλοίο κινούνταν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, εντός του κόλπου της Αττάλειας. Στόχος του τουρκικού πλοίου, σύμφωνα με προχτεσινή ναυτική αγγελία (ΝΑVΤΕΧ), είναι η διενέργεια σεισμικών ερευνών για πετρέλαιο.

Χτες, επίσης, έγινε γνωστό ότι έχει βγει για έρευνες το ελληνικό ερευνητικό πλοίο «Φιλία», στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Σαμοθράκης και ανατολικά της Θάσου, στα διεθνή ύδατα και σε ελληνική υφαλοκρηπίδα. Και τα δύο ερευνητικά παρακολουθούνται από αντίστοιχα περιπολικά πλοία των δύο χωρών.

Παρόλο που η έξοδος και του ελληνικού ερευνητικού πλοίου χαρακτηρίζεται ως «αντιπερισπασμός», γεγονός είναι ότι στην πράξη καταργούνται όλες οι ελληνοτουρκικές συμφωνίες μετά το 1974 (πρωτόκολλο της Βέρνης 1976, συμφωνία του Νταβός 1987, συμφωνία Παπούλια - Γκιλμάζ 1988, συμφωνία της Μαδρίτης 1997) για αμοιβαία αποχή από έρευνες στην υφαλοκρηπίδα των διεθνών υδάτων και περιορισμό και των δύο χωρών σε έρευνες εντός της ζώνης των χωρικών τους υδάτων των 6 ναυτικών μιλίων.

Στην παρούσα φάση, εκτιμάται πως ενδεχόμενη κλιμάκωση της έντασης θα οδηγήσει σε επιτάχυνση των διευθετήσεων όπως αυτές δρομολογήθηκαν κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα του Τούρκου πρωθυπουργού Ρ. Ερντογάν. Σημειώνεται πως ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Δ. Δρούτσας, θα συναντηθεί στις 19 Ιούλη με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Α. Νταβούτογλου, στο περιθώριο της συνόδου του ΟΑΣΕ.

Το υπουργείο Εξωτερικών πραγματοποίησε χτες διάβημα διαμαρτυρίας προς την τουρκική κυβέρνηση που την καλεί να απέχει από κάθε δραστηριότητα που θίγει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Στο θέμα αναφέρθηκε χτες και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Ε. Βενιζέλος, ο οποίος είπε πως «είμαστε πάντα σε ετοιμότητα». Για το θέμα της υφαλοκρηπίδας είπε πως ναι μεν δεν έχει οριοθετηθεί «αλλά η υφαλοκρηπίδα οριοθετείται στα ακραία της σημεία. Υπάρχουν μεγάλα τμήματα τα οποία είναι προφανές πού ανήκουν».