Κυριακή 23 Μάη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το πραγματικό δίλημμα είναι ταξικό

Η δημοσίευση του τελικού κειμένου του νομοσχεδίου για τον «Καλλικράτη», μαζί με τη δημοσίευση του χωροταξικού σχεδίου, βάσει του οποίου θα διαμορφωθεί ο νέος αυτοδιοικητικός χάρτης της χώρας, πυροδότησαν πλήθος αντιδράσεων σε όλη την ελληνική επικράτεια. Αντιδράσεις που εστιάζονται στην άρνηση των προτεινόμενων συνενώσεων σημερινών δήμων, σε αιτήματα αναφορικά με το πού θα πάει η πρωτεύουσα του τάδε ή του δείνα νέου δήμου. Αυτές οι αντιδράσεις δρουν αποπροσανατολιστικά αφού κρύβουν το περιεχόμενο και την ουσία της αντιδραστικής μεταρρύθμισης και συσκοτίζουν τον ταξικό της χαρακτήρα.

Με αυτό τον τρόπο εξυπηρετούν σε τελική ανάλυση τα σχέδια της κυβέρνησης. Τι πιο βολικό λοιπόν για την κυβέρνηση, οι διαμαρτυρίες να εστιάζονται στο εάν θα καταργηθεί ή όχι ένας δήμος επειδή - για παράδειγμα - από αυτό το δήμο πέρασε κάποτε ο Κολοκοτρώνης ή ξαπόστασε ο Λεωνίδας; Οταν την ίδια στιγμή, η διοικητική μεταρρύθμιση στρώνει το έδαφος για τις μπίζνες των μονοπωλίων, φορτώνει με νέα οικονομικά βάρη τη λαϊκή οικογένεια, βάζει μπουρλότο στον τομέα της Δημόσιας Υγείας, της Πρόνοιας και της Παιδείας και στέλνει στην ανεργία (στο δρόμο) χιλιάδες εργαζόμενους;

Το πραγματικό πρόβλημα με τον «Καλλικράτη» δε βρίσκεται στο αν θα γίνουν αυτές ή εκείνες οι συνενώσεις δήμων. Ούτε πού θα πάει η πρωτεύουσα του νέου δήμου που θα δημιουργηθεί. Το πραγματικό πρόβλημα αφορά το περιεχόμενο και τη στόχευση της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης: Γιατί γίνεται; Για ποιον γίνεται και πού αποσκοπεί; Ποιες είναι οι συνέπειες για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα;

Το ΚΚΕ με αυτόν ακριβώς τον τρόπο προσέγγισε και την προηγούμενη διοικητική μεταρρύθμιση, τον «Καποδίστρια», με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει και την τωρινή. Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις σε μια καπιταλιστική χώρα δε γίνονται επειδή έτσι σκέφτηκε ο τάδε ή ο δείνα υπουργός. Προκύπτουν πάντοτε από τις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας και ανάπτυξης, δηλαδή από τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο ο «Καλλικράτης» δε θα μπορούσε να είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από μια προσαρμογή των διοικητικών δομών του κράτους στις εξελίξεις και στις απαιτήσεις της οικονομίας της αγοράς, όπως αυτές καθορίζονται στο πλαίσιο της διαχείρισης της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου και της συμμετοχής της χώρας στην ΕΕ και στην ΟΝΕ. Αυτό η κυβέρνηση το ομολογεί χωρίς περιστροφές.

Στο αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης για τον «Καλλικράτη» ομολογούνταν αβίαστα πως η παλιότερη μεταρρύθμιση, ο «Καποδίστριας» δηλαδή, έγινε γιατί «οι νέες προοπτικές για την τοπική αυτοδιοίκηση και οι σημαντικές ευκαιρίες που πρόσφερε η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση δεν μπορούσαν να αξιοποιηθούν από μια πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση που ήταν κατακερματισμένη σε χιλιάδες κοινότητες και δήμους οι οποίες αδυνατούν, ιδίως στην ύπαιθρο, να ανταποκριθούν στους νέους τους ρόλους». Με άλλα λόγια, αυτή η μορφή της Τοπικής Διοίκησης δεν εξυπηρετεί την προώθηση της πολιτικής της ΕΕ, δε διευκολύνει την επιχειρηματική δράση. Οι δήμοι δεν είναι ακόμη «σωστοί επιχειρηματίες».

Ακριβώς τα ίδια λέγονται σήμερα για την «αναγκαιότητα» του «Καλλικράτη», προσαρμοσμένα στις σύγχρονες εξελίξεις. Στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο διαβάζουμε: «Από την 1η Δεκεμβρίου 2009 έχει τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας. Ετσι, η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία (πρόγραμμα "Καλλικράτης") εναρμονίζεται και συμβαδίζει με αρχές και αξίες που αποτελούν τη βάση για το ευρύτερο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα εφαρμοστεί, αυτό της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Στο πλαίσιο αυτό, εισηγούμενος το νομοσχέδιο στο υπουργικό συμβούλιο, ο υπουργός Εσωτερικών Γ. Ραγκούσης έδωσε μία ακόμα διάσταση σχετικά με τη συμβολή του «Καλλικράτη» στη διαχείριση της κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου: Ο «Καλλικράτης», είπε, «είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά και ένα από τα θεμέλια της νέας αξιοπιστίας που οικοδομεί καθημερινά η κυβέρνηση».

Θα οξυνθούν τα λαϊκά προβλήματα

Στα παραπάνω θα μπορούσε, βεβαίως, κάποιος να αντιτάξει πως ανεξάρτητα από το χαρακτήρα της μεταρρύθμισης, αυτή ενδέχεται να φέρει λύσεις στα λαϊκά προβλήματα λόγω του μεγάλου μεγέθους - άρα και της δύναμης - των νέων αυτοδιοικητικών μονάδων (δήμων και περιφερειών). Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Η κυβέρνηση έχει αποσαφηνίσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι ο «Καλλικράτης» φέρνει μεγάλη ανεργία και ακόμη μεγαλύτερη ανατροπή στις εργασιακές σχέσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Τα σημερινά νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις των δήμων μειώνονται δραστικά (θα απομείνουν κάτω από 2.000 από 6.000 που είναι σήμερα). Οι συμβασιούχοι θα απολυθούν (πάνω από 35.000) και θα μειωθεί και ο αριθμός του υπόλοιπου προσωπικού (μόνιμοι και Ιδιωτικού Δικαίου αορίστου χρόνου) μέσω των νέων οργανισμών που θα δημιουργηθούν. Σε κάθε πάντως περίπτωση, νέες θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας δεν πρόκειται να δημιουργηθούν και με την απαγόρευση των προσλήψεων λόγω κρίσης θα ήταν τουλάχιστον αφέλεια να νομίζει κανείς ότι θα τακτοποιηθεί ο ίδιος ή τα παιδιά του αν η έδρα του δήμου πάει στην πόλη του ή αν πάνε στο χωριό του κάποιες υπηρεσίες.

Ο «Καλλικράτης» είναι μια καλή μεταρρύθμιση για το κεφάλαιο, αφού δημιουργώντας μεγάλες αυτοδιοικητικές μονάδες δημιουργεί μεγάλες αγορές για τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που αναζητούν κερδοφόρες μπίζνες (πράσινη ανάπτυξη, φιλέτα γης, τουρισμός κλπ.). Αυτό, αν συνδυαστεί με τις αλλαγές που προωθούνται στις εργασιακές σχέσεις (κατάργηση συλλογικών συμβάσεων, δραστική μείωση του κατώτατου μισθού, σχετική απελευθέρωση των απολύσεων κλπ.), αναδεικνύει το πραγματικό περιεχόμενο που έχει (το συντρίβει στην κυριολεξία) το κυβερνητικό επιχείρημα ότι οι μεγάλοι δήμοι, π.χ., θα φέρουν μεγάλα έργα και επενδύσεις - άρα δουλειές. Τα έργα και οι επενδύσεις - αν έρθουν - θα έρθουν στο πλαίσιο ενός εργασιακού μεσαίωνα, θα πληρωθούν διπλά και τριπλά από τα λαϊκά στρώματα για να γίνουν και για να χρησιμοποιηθούν (π.χ. όπως τα διόδια στους οδικούς άξονες, το ρεύμα από την πράσινη ανάπτυξη). Θα ξεζουμίσει στην κυριολεξία τις λεγόμενες «τοπικές κοινωνίες» για να γεμίσουν τα θησαυροφυλάκια εκείνων που θα τα αναλάβουν (με κρατική επιδότηση φυσικά).

Ο «Καλλικράτης», τέλος, θα φέρει την ακόμα μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση και επιχειρηματική δράση σε τομείς όπως Παιδεία, Υγεία και Πρόνοια. Περαιτέρω κατακερματισμό και κατηγοριοποίηση τέτοιων υπηρεσιών που θα εξαρτώνται από το τοπικό φορολογικό βάρος, δηλαδή από την αφαίμαξη του λαϊκού εισοδήματος.

Ωφελείται το κεφάλαιο

Η όποια διοικητική δομή στο πλαίσιο της καπιταλιστικής οικονομίας δεν μπορεί να συμφέρει τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους στην πόλη και την ύπαιθρο, τους μικρούς επαγγελματίες, τους συνταξιούχους. Πολύ περισσότερο, καμιά διοικητική αναδιάρθρωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις αιτίες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και τις αντιλαϊκές συνέπειές της, εφόσον υπάρχει η εξουσία των μονοπωλίων, η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Με άλλα λόγια, μια δομή διοίκησης, κεντρική και τοπική, πρέπει να εξετάζεται με κριτήριο το ποιος ωφελείται και ποιος χάνει. Μήπως με τον «Καλλικράτη» και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων σε δήμους και περιφέρειες, που έτσι θα είναι «πιο κοντά στο πολίτη», όπως συνεχώς επαναλαμβάνεται, θα διασφαλιστεί σταθερή και μόνιμη εργασία, θα παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας στους εργάτες, τους συνταξιούχους, τα νέα ζευγάρια και τα παιδιά τους; Μήπως, τα εργατόπαιδα θα μπορούν να αποκτούν μόρφωση με περιεχόμενο που θα τους κάνει χρήσιμους συνολικά για την κοινωνία; Θα γίνει πιο φθηνό το ηλεκτρικό ρεύμα, οι μεταφορές, θα είναι ελεύθερη η πρόσβαση στον αθλητισμό, τις παραλίες, στον πολιτισμό; Σε καμία περίπτωση.

Από τη στιγμή που η κεντρική διοίκηση του αστικού κράτους σχεδιάζει και υλοποιεί με στόχο την εξυπηρέτηση των καπιταλιστών, αντίστοιχα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, οι υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας θα παρέχονται από τους επιχειρηματίες ή θα λειτουργούν με ευθύνη της Τοπικής Διοίκησης ως επιχειρήσεις που θέλουν κέρδος και άρα θα τις έχουν μόνο όσοι έχουν να πληρώσουν. Για τους υπόλοιπους θα παρουσιάζουν το «φιλάνθρωπο» πρόσωπό τους οι αρχές του δήμου μαζί με τα μονοπώλια μέσω της πολιτικής της ελεημοσύνης, των συσσιτίων, του εθελοντισμού. 'Η τα παιδιά που θα πηγαίνουν σε σχολεία αντίστοιχα με την οικονομική δυνατότητα της οικογένειας, θα μαθαίνουν όσα χρειάζονται οι επιχειρηματίες της περιοχής για να τα πάρουν στη δούλεψή τους για ένα κομμάτι ψωμί και με τσακισμένα τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα.

Η αντίληψη του ΚΚΕ

Η αντίληψη του ΚΚΕ για τις δομές διοίκησης και διεύθυνσης σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο έχει θεμέλιό της την κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, τον κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής με κίνητρο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Στηρίζεται στην εργατική συμμετοχή και το λαϊκό έλεγχο από τα κάτω προς τα πάνω, που διαρθρώνεται πρώτα από όλα σε επίπεδο παραγωγικής μονάδας και κοινωνικής υπηρεσίας.

Σήμερα, υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης της χώρας, μια άλλη οργάνωση της κοινωνίας, που έχει βασικό χαρακτηριστικό της την απόφαση του λαού να μετατρέψει την ιδιοκτησία των μονοπωλίων σε κοινωνική - λαϊκή. Για να μπορούν όλοι οι εργαζόμενοι να απολαμβάνουν ισότιμα, με βάση τις ανάγκες τους, υπηρεσίες δημόσιες και δωρεάν, Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, Ασφάλισης, αναψυχής, προστασίας των παιδιών και υπερηλίκων, πολύ φτηνές υπηρεσίες (και σε ορισμένες περιπτώσεις δωρεάν) μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, ενέργειας και ύδρευσης για λαϊκή κατανάλωση κλπ.

Σε αυτή τη γραμμή, που αφορά και τους εργαζόμενους και τους εκλεγμένους και αυτούς που πρόκειται να εκλεγούν στην τοπική και περιφερειακή διοίκηση, το ΚΚΕ επιδιώκει να οργανώνεται η πάλη, η διεκδίκηση, αλλά και ο έλεγχος των τοπικών αρχών.


Π. - Π.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ