Tα προγράμματα απεξάρτησης στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος είναι ηθικά και κοινωνικά αναγκαία. Η πρόσβαση σε «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα μέσα στη φυλακή είναι μια αποτελεσματική μορφή παρέμβασης για την αντιμετώπιση τόσο της εξάρτησης όσο και της παραβατικότητας. Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα της ημερίδας με θέμα «Εξαρτήσεις και σωφρονιστικό σύστημα», που πραγματοποιήθηκε χθες με πρωτοβουλία του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), σκιαγραφώντας παράλληλα το αδιέξοδο που μπορεί να οδηγήσει η εφαρμογή προγραμμάτων χορήγησης υποκατάστατων μέσα στη φυλακή.

Η πρόθεση της κυβέρνησης να βάλει και τα προγράμματα υποκατάστασης στις φυλακές στο όνομα της «πολύπλευρης κάλυψης των αναγκών των εξαρτημένων κρατουμένων», να μεταφέρει το οικονομικό βάρος στο ΕΣΥ στο οποίο «σύντομα θα ενταχθούν τα Ειδικά Θεραπευτικά Καταστήματα του υπουργείου Δικαιοσύνης», αλλά και ο ιδεολογικός προσανατολισμός που θέλει να ιατρικοποιεί το πρόβλημα και τους «εξαρτημένους κρατούμενους να αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως ψυχικά ασθενείς» αποτυπώθηκε στο χαιρετισμό του υφυπουργού Δικαιοσύνης Απ. Κατσιφάρα, ο οποίος επισήμανε ότι μέχρι το τέλος του 2010 θα υπάρχει νέο θεσμικό πλαίσιο για την ποινική μεταχείριση των εξαρτημένων, το οποίο μελετάται από την ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του υπουργείου.

Επιφυλακτικότητα για την εφαρμογή προγραμμάτων υποκατάστασης στη φυλακή, εξέφρασε ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ Χαράλαμπος Πουλόπουλος, καθώς - όπως σημείωσε - η συντήρηση σε κάποιον που έχει 10 χρόνια ποινή φυλάκισης ενδεχομένως να του δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα, ενώ τα προγράμματα υποκατάστασης μπορεί να σχετίζονται με προβλήματα, όπως η εκτροπή ουσιών στη μαύρη αγορά, η μείωση του κινήτρου για απεξάρτηση, η δυσκολία διασύνδεσής τους με προγράμματα στην κοινωνία. «Χρειάζεται στις φυλακές να αναπτυχθούν "στεγνά" προγράμματα απεξάρτησης. Προγράμματα που δε συνδέονται με την κοινωνική επανένταξη δεν έχουν καμία αποτελεσματικότητα», είπε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ ανέφερε ότι το κόστος φυλάκισης είναι τέσσερις φορές υψηλότερο σε σχέση με το κόστος ενός προγράμματος απεξάρτησης διαμονής και οκτώ φορές υψηλότερο σε σχέση με ένα πρόγραμμα εξωτερικής παρακολούθησης. Ενώ ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ Γεράσιμος Νοταράς, υπενθυμίζοντας τα εμπόδια που αντιμετωπίζει εδώ και 22 χρόνια το Κέντρο μέσα στις φυλακές, σημείωσε ότι «το ΚΕΘΕΑ είναι ο μόνος οργανισμός που δίνει στη δημοσιότητα κάθε χρόνο όλα τα στοιχεία που τον αφορούν, ώστε να ξέρει ο ελληνικός λαός τι γίνονται τα λεφτά του».

Για τις υπηρεσίες που παρέχει το πρόγραμμα απεξάρτησης ΚΕΘΕΑ «ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ» σε φυλακισμένους και αποφυλακισμένους χρήστες, μίλησε ο υπεύθυνος του προγράμματος Γιάννης Τέντης. Σήμερα στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης βρίσκονται 20 μέλη του προγράμματος, το 21% είναι αλλοδαποί, και πριν την εισαγωγή τους στο πρόγραμμα ήταν χρήστες κυρίως ηρωίνης, κάνναβης και κοκαΐνης, ενώ το 87,5% βρέθηκε στη φυλακή για αδικήματα κατοχής και εμπορίας. Για τον «ανύπαρκτο κρατικό μηχανισμό βοήθειας» προς τους εξαρτημένους στο πλαίσιο του σωφρονιστικού συστήματος, μίλησε ο πρόεδρος των μελών της επανένταξης, Β. Ταμπάκης, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις πρόσθετες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όσοι είναι αλλοδαποί.