Κυριακή 11 Απρίλη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
ΤΙΤΑΝΑΣ
Το φεγγάρι που θα μπορούσε να ήταν πλανήτης

Η πυκνότητα του Τιτάνα δείχνει ότι είναι πετρώδης κατά το ήμισυ (ο πυρήνας) ενώ το υπόλοιπο (ο μανδύας και ο φλοιός) αποτελούνται από νερό και ένα επίχρισμα υδρογονανθράκων. Μοντέλα προσομοίωσης προβλέπουν ότι τα ανώτερα 50 χλμ. πάγου είναι αρκετά ζεστά και μαλακά ώστε να επιτρέπουν τη μεταφορά θερμότητας με συναγωγή. Από κάτω βρίσκεται ωκεανός νερού - αμμωνίας βάθους εκατοντάδων χιλιομέτρων, που ίσως είναι ικανός να υποστηρίξει την εμφάνιση και συντήρηση ζωής
Η πυκνότητα του Τιτάνα δείχνει ότι είναι πετρώδης κατά το ήμισυ (ο πυρήνας) ενώ το υπόλοιπο (ο μανδύας και ο φλοιός) αποτελούνται από νερό και ένα επίχρισμα υδρογονανθράκων. Μοντέλα προσομοίωσης προβλέπουν ότι τα ανώτερα 50 χλμ. πάγου είναι αρκετά ζεστά και μαλακά ώστε να επιτρέπουν τη μεταφορά θερμότητας με συναγωγή. Από κάτω βρίσκεται ωκεανός νερού - αμμωνίας βάθους εκατοντάδων χιλιομέτρων, που ίσως είναι ικανός να υποστηρίξει την εμφάνιση και συντήρηση ζωής
Οταν το πρωί της 14ης Γενάρη 2005, η διαστημοσυσκευή Χόιγκενς άρχιζε να στέλνει φωτογραφίες καθώς έπεφτε με αλεξίπτωτο προς την επιφάνεια του δορυφόρου του Κρόνου Τιτάνα, οι επιστήμονες στο κέντρο ελέγχου πτήσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας, γέμιζαν από χαρά αλλά και ερωτηματικά, καθώς η μορφολογία αυτού του μακρινού και υποτιθέμενα παγωμένου ουράνιου σώματος έμοιαζε να έχει πολλά κοινά με εκείνη του Αρη, ακόμα και της ίδιας της Γης.

Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, οι ερευνητές είχαν όλο το χρόνο να μελετήσουν τα ευρήματα της διαστημοσυσκευής καθόδου, όσο και του μητρικού οχήματος που τη μετέφερε, του Κασσίνι, που έχει ήδη κάνει 60 περιφορές σε τροχιά γύρω από τον Τιτάνα. Πρόκειται για δορυφόρο με μέγεθος μεγαλύτερο από του πλανήτη Ερμή, γεωλογικό δυναμισμό εντονότερο από του Αρη και ατμόσφαιρα παχύτερη από της Γης. Κάλλιστα, θα μπορούσε να ήταν πλανήτης. Πληθώρα γεωλογικών διεργασιών διαμορφώνουν την επιφάνειά του. Μεγάλο μέρος της καλύπτεται από άμμο υδρογονανθράκων (αντί χαλαζία όπως στη Γη), ενώ κοντά στους πόλους υπάρχουν λίμνες υγρού μεθανίου όλων των μεγεθών, με τη μεγαλύτερη, τη θάλασσα Κράκεν, να έχει μέγεθος ανάλογο με της Κασπίας θάλασσας. Στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη κυριαρχεί το διαβρωμένο έδαφος, όλο ρωγμές και χαρακιές, ένδειξη ύπαρξης ρέοντος υγρού.

Οι μέρες είναι πάντα σκοτεινές και θυελλώδεις στον Τιτάνα. Η αχλή και τα σύννεφα σχεδόν πάντοτε κρύβουν τον ουρανό και τον Κρόνο που κυριαρχεί σ' αυτόν. Στο βάθος του ορίζοντα αυτής της καλλιτεχνικής απεικόνισης η βροχή μεθανίου πέφτει καταρρακτωδώς
Οι μέρες είναι πάντα σκοτεινές και θυελλώδεις στον Τιτάνα. Η αχλή και τα σύννεφα σχεδόν πάντοτε κρύβουν τον ουρανό και τον Κρόνο που κυριαρχεί σ' αυτόν. Στο βάθος του ορίζοντα αυτής της καλλιτεχνικής απεικόνισης η βροχή μεθανίου πέφτει καταρρακτωδώς
Η επιφανειακή θερμοκρασία του Τιτάνα είναι κοντά στο λεγόμενο τριπλό σημείο του μεθανίου (τη θερμοκρασία όπου μπορούν να συνυπάρχουν και οι τρεις φάσεις: στερεή, υγρή και αέρια), όπως η επιφανειακή θερμοκρασία της Γης είναι κοντά στο τριπλό σημείο του νερού. Είναι πια σχεδόν βέβαιο ότι το φαινόμενο δεν είναι τυχαίο, αλλά αποτέλεσμα του ρυθμιστικού ρόλου που παίζει το μεθάνιο (όπως στη Γη το νερό) στη θερμοκρασία επιφάνειας του μεγάλου δορυφόρου του Κρόνου. Το μεθάνιο εξατμίζεται από τις λίμνες, σχηματίζει σύννεφα και πέφτει ως μετέωρο, σμιλεύοντας κοιλάδες και ποτάμια, μέχρι να καταλήξει και πάλι σε λίμνες. Αν η ατμόσφαιρα είχε οξυγόνο και η θερμοκρασία δεν ήταν -180 βαθμοί Κελσίου, ένας άνθρωπος θα ένιωθε στον Τιτάνα σαν στο σπίτι του!


Επιμέλεια
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ