Κυριακή 3 Γενάρη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
ΝΑΤΟΪΚΗ ΚΑΤΟΧΗ ΤΟΥ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
Αμεσες παρενέργειες στην Κεντρική Ασία

Ο Ρώσος πρωθυπουργός εγκαινιάζει το πρώτο τμήμα του πετρελαιαγωγού Σιβηρίας - Ασίας - Ειρηνικού, μια σημαντική παρέμβαση στην Ασία
Ο Ρώσος πρωθυπουργός εγκαινιάζει το πρώτο τμήμα του πετρελαιαγωγού Σιβηρίας - Ασίας - Ειρηνικού, μια σημαντική παρέμβαση στην Ασία
Οκτώ και πλέον χρόνια μετά από την έναρξη του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», που κήρυξαν οι ΗΠΑ, οδηγώντας μεταξύ άλλων και στην κατοχή του Αφγανιστάν από το ΝΑΤΟ, και οι πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίζονται. Επιγραμματικά, η είσοδος του 2010 βρίσκει την κατάσταση ως εξής: Οι Αμερικανοί σχεδιάζουν την παραπέρα μαζικότερη ενίσχυση των στρατιωτικών τους δυνάμεων, με τη συνδρομή των «ΝΑΤΟικών» συμμάχων τους, για να αντιμετωπίζουν τους «Ταλιμπάν», που διεκδικούν όλο και νέες περιοχές. Ταυτόχρονα, οι άλλες προφάσεις της κατοχής εξακολουθούν να ισχύουν: Ο γνωστότερος παγκόσμιος καταζητούμενος, ο Μπιν Λάντεν, παραμένει άφαντος, ενώ η μπούργκα βασιλεύει (με ή χωρίς τους Αμερικανούς), ακόμη και η παραγωγή των ναρκωτικών έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία.

Ωστόσο, η κατοχή του Αφγανιστάν από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έχει και άλλες συνέπειες. Αμεσα επηρέασε τα γειτονικά κράτη, μεταξύ των οποίων τις πρώην σοβιετικές Ασιατικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας. Μιας περιοχής ιδιαίτερα πλούσιας σε ενεργειακούς πόρους και άλλες πρώτες ύλες, αλλά και σημαντικού χώρου ανάμεσα σε μεγάλες δυνάμεις της περιοχής, την Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία.

Ανησυχίες και οφέλη

Η ανησυχία των χωρών της Κεντρικής Ασίας σχετικά με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν ήταν μεγάλη και πριν την κατοχή του ΝΑΤΟ, ωστόσο τώρα η ανησυχία σίγουρα μεγάλωσε, εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων. Ενας από αυτούς είναι η διείσδυση ένοπλων ισλαμικών ομάδων από το Αφγανιστάν στο έδαφος αυτών των χωρών. Ειδικά στο Τατζικιστάν, αλλά και στο Ουζμπεκιστάν. Και οι δύο χώρες «δοκιμάστηκαν» τα τελευταία 20 χρόνια από ισλαμικές ένοπλες ομάδες, που ανάπτυξαν δράση, προσπαθώντας να αποκτήσουν τον έλεγχο περιοχών της χώρας. Στις χώρες αυτές δεν αποκλείουν η αναμενόμενη κλιμάκωση των αμερικανο-ΝΑΤΟικών επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν να συνοδευτεί με γενικότερο κλίμα αποσταθεροποίησης στις χώρες της Κεντρικής Ασίας, από ισλαμικές ένοπλες ομάδες, που θα επιδιώξουν να βρουν εκεί καταφύγιο.

Ταυτόχρονα, όμως, οι αστικές τάξεις των χωρών της Κεντρικής Ασίας επιδιώκουν να αξιοποιήσουν προς όφελός τους την επιχείρηση του ΝΑΤΟ. Λόγος δε γίνεται μόνο για το χρηματικό αντίτιμο, που ζητούν για τις «διευκολύνσεις» στις αερομεταφορές του ΝΑΤΟ, σε μια στιγμή που η κατάσταση στο Πακιστάν χειροτερεύει, κάτι που αυξάνει το ρόλο των χωρών της Κεντρικής Ασίας. Ηδη, οι ΗΠΑ τη νέα χρονιά θα πληρώσουν στην Κιργισία 160 εκατομμύρια δολάρια, δηλαδή 10 φορές περισσότερο για το «διαμετακομιστικό κέντρο» προς το Αφγανιστάν, που θα λειτουργεί στο αεροδρόμιο του Μανάς, απ' ό,τι όταν εκεί υπήρχε η στρατιωτική τους βάση.

Ταυτόχρονα, και η άρχουσα τάξη του Ουζμπεκιστάν επιδιώκει να έχει οφέλη από τις ΝΑΤΟικές ανάγκες κατοχής. Ετσι κατασκευάζει τον πρώτο σιδηρόδρομο στο Αφγανιστάν από το Μαζαρί - Σαρίφ μέχρι το Χαϊράτον, με πίστωση της «Τράπεζας Ανάπτυξης της Ασίας», ενώ εκσυγχρονίζει και τα συστήματα μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, παίρνοντας υπόψη την αύξηση της πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στο Αφγανιστάν. Η Τασκένδη επιδιώκει όφελος και από την καθαρά στρατιωτική συνδρομή στο ΝΑΤΟ. Ετσι, η στρατιωτική βάση του Τερμέζ χρησιμοποιείται από τα γερμανικά στρατεύματα, ενώ το αεροδρόμιο της πόλης Ναβόι για τη μεταφορά «μη πολεμικών» αμερικανικών φορτίων, αναγκαίων, βέβαια, για την κατοχή του Αφγανιστάν από το ΝΑΤΟ.

Και το Τατζικιστάν, χρησιμοποιώντας την αμερικανική «βοήθεια», προχώρησε στην κατασκευή μερικών γεφυρών πάνω από το ποτάμι Πιάντζ, που αποτελεί και το φυσικό σύνορο με το Αφγανιστάν.

Παζάρι με τη Μόσχα

Ωστόσο, η πραγματική αντανάκλαση των συνεπειών της ΝΑΤΟικής κατοχής του Αφγανιστάν στην Κεντρική Ασία φαίνεται από τη διαφορά ύφους, με την οποία οι άρχουσες τάξεις των χωρών της Κεντρικής Ασίας συνομιλούν πλέον με τη Ρωσία.

Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμη και το Τατζικιστάν, που ακόμη και σήμερα έχει πολυπλόκαμες δεσμεύσεις με τη Μόσχα, απαίτησε το 2009, για πρώτη φορά με τόσο έντονο τρόπο, να πληρώσει η Ρωσία για τη ρωσική στρατιωτική βάση που βρίσκεται στο έδαφός του.

Η ισχυρή παρουσία των αμερικανικών και ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στο «μαλακό υπογάστριο» της Ρωσίας και της Κίνας έχει σαφώς αδυνατίσει την παραδοσιακή ρωσική επιρροή στην Κεντρική Ασία, αφού οι αστικές δυνάμεις σε αυτές τις χώρες χρησιμοποιούν αυτήν την κατάσταση στο πολιτικό τους παιχνίδι με τις ΗΠΑ, αλλά και με τη Ρωσία και την Κίνα, που δε μένουν με σταυρωμένα τα χέρια.

Η «Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης» (ΟΣΣ), που έχουν συγκροτήσει Ρωσία, Κίνα και Καζαχστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν και Ουζμπεκιστάν, καθώς και η «Οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας» (ΟΣΣΑ), όπου συμμετέχουν η Ρωσία και οι 4 κεντρο-ασιατικές χώρες αποτελούν σοβαρά «εργαλεία» συγκράτησης της διείσδυσης των άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας. Οι οργανώσεις αυτές, με συνεχή στρατιωτικά «αντιτρομοκρατικά» γυμνάσια, επιδιώκουν να εμφανιστούν ως «εγγυητές» κάθε προσπάθειας πολιτικής αποσταθεροποίησης της Κεντρικής Ασίας.

Ταυτόχρονα, Ρωσία και Κίνα αναπτύσσουν σοβαρή οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή επενδύοντας στην κατασκευή υδροηλεκτρικών φραγμάτων, αλλά και νέων αγωγών φυσικού αερίου. Δραστηριότητα, ωστόσο, που πότε τις φέρνει αντιμέτωπες και πότε να εκμεταλλεύονται τους ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στις κυρίαρχες τάξεις των συγκεκριμένων χωρών. Οι αντιθέσεις, που υπάρχουν στην περιοχή, έχουν να κάνουν τόσο με εδαφικές διαφορές, όσο και με τη διαχείριση των υδάτινων και ενεργειακών πόρων της περιοχής.

Το 2010 αναμένεται να φέρει νέες διεργασίες στη συγκεκριμένη περιοχή, αφού οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις θα δυναμώσουν τις προσπάθειες ελέγχου της, αξιοποιώντας τις αντιθέσεις που ωριμάζουν.


Ι. Π. - Ε. Β.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ