Κυριακή 29 Νοέμβρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΑΝΤΙΛΑΪΚΗ - ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ «ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΕΚΤΡΟΧΙΑΣΜΟ»
Η οικονομική κρίση και οι ενδοαστικές αντιθέσεις

Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο υποχώρησης της λαϊκής πλειοψηφίας σε μια νέα επίθεση του κεφαλαίου, όπως προωθείται σήμερα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, από τα ευρωενωσιακά όργανα σε όλη την Ευρώπη, από τα καπιταλιστικά κράτη σε όλες τις ηπείρους.Ο μόνος δρόμος είναι η εργατική-λαϊκή αντεπίθεση. Αυτή φοβούνται οι καπιταλιστές, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις τους, οι συμμαχικές τους ενώσεις
Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο υποχώρησης της λαϊκής πλειοψηφίας σε μια νέα επίθεση του κεφαλαίου, όπως προωθείται σήμερα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, από τα ευρωενωσιακά όργανα σε όλη την Ευρώπη, από τα καπιταλιστικά κράτη σε όλες τις ηπείρους.Ο μόνος δρόμος είναι η εργατική-λαϊκή αντεπίθεση. Αυτή φοβούνται οι καπιταλιστές, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις τους, οι συμμαχικές τους ενώσεις
Η συζήτηση για την ελληνική οικονομία - χρέη, ελλείμματα, ανοδικό spread στα κρατικά ομόλογα, πτώση στο χρηματιστήριο, «άδεια ταμεία» και κίνδυνος προσφυγής στο ΔΝΤ, θεσμική παρέμβαση της Κομισιόν και Eurogroup και άλλα - είναι μια καθαρά ταξική υπόθεση με τις διεθνείς προεκτάσεις της.

Σε συνθήκες εκδήλωσης μιας γενικευμένης κρίσης υπερπαραγωγής που άρχισε να εκδηλώνεται πριν δύο χρόνια και στην Ελλάδα στην τρέχουσα χρονιά, όλα είναι εκδηλώσεις της κρίσης σε μια συγκριτικά μικρή και παραγωγικά πιο αδύναμη καπιταλιστική οικονομία που εκτέθηκε σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό με την ένταξή της στην ΕΕ και στην ευρωζώνη με κίνητρο το κέρδος του πιο ισχυρού τμήματος της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας: εφοπλιστικό και τραπεζικό κεφάλαιο, κεφάλαιο επενδεδυμένο σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες με εξαγωγές κεφαλαίων, σε εμπορικές αλυσίδες και εισαγωγής εμπορευμάτων, σε τουριστικούς ομίλους κλπ.

Και όντως κέρδισε, συνεχίζει να κερδίζει και σε συνθήκες διεθνούς, ευρωπαϊκής και εγχώριας εκδήλωσης της καπιταλιστικής κρίσης. Αυτές τις μέρες δημοσιεύονται τα κέρδη 9μηνου του 2009: Ενδεικτικά 1 δισ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα, 280 εκατ. ευρώ για τη Eurobank, 248,8 εκατ. ευρώ για την ΕΛΛΑΚΤΩΡ, 161,2 εκατ. ευρώ για τη Follie-Follie, 103,7 εκατ. ευρώ για ΤΙΤΑΝ κλπ.

Ομως τους φαίνονται λίγα, γιατί είναι λιγότερα από τα κέρδη του αντίστοιχου 9μηνου του 2008. Φυσικά και υπάρχουν κάποιες ζημιογόνες το 2009. Θα τις εξαγοράσουν οι κερδοφόρες για να διαμορφωθούν οι συνθήκες τα κέρδη του 2010 ή του 2011 να είναι περισσότερα από το 2009, ακόμα και του 2007-2008.

Αυτή είναι η καπιταλιστική κίνηση. Και δεν είναι μια κίνηση τελείως «αυθόρμητη», με «φυσική» λειτουργία των νομοτελειών της καπιταλιστικής αγοράς - της αξίας και υπεραξίας, του ανταγωνισμού, της ανισομετρίας. Είναι μια κίνηση που στηρίζεται, επιταχύνεται ή και επιβραδύνεται, λειαίνονται οι αντιθέσεις της χωρίς να εξαλειφθούν με την κρατική παρέμβαση, με την εξουσία που ασκείται για το γενικό συμφέρον της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας-κερδοφορίας, για τη διαιώνισή της και όχι για τη διάσωση του ενός ή άλλου καπιταλιστή. Βεβαίως υπάρχει και το δεύτερο, τουλάχιστον όσον αφορά τους μετέχοντες στην πυραμίδα των καπιταλιστών και εκφράζεται με τις πολιτικές - κομματικές αντιπαραθέσεις στην άσκηση εξουσίας, στα επιμέρους της εκάστοτε κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής. Υπάρχει και η ανάγκη της συμμαχίας με μικρότερα τμήματα κεφαλαίου και με τους υπηρέτες σε όλη την κίνηση της καπιταλιστικής οικονομίας για να αναπαραχθεί. Π.χ. να μείνει ο ΕΤΑΚ ή να μπει ο ΦΜΑΠ, από πού να ξεκινάνε οι συντελεστές φορολόγησης, τι ύψος να έχουν και άλλα παρόμοια.

Στις συνθήκες της κρίσης - συρρίκνωσης της παραγωγής και κατά συνέπεια περιορισμού και των κρατικών εσόδων - οξύνεται η συζήτηση (ο αστικός πονοκέφαλος) για τα κρατικά έσοδα. Δεν είναι κατάλληλη περίοδος για ιδιωτικοποιήσεις που θα φέρουν παχυλά έσοδα. Αλλωστε, οι σημαντικότερες έχουν γίνει και ιδιωτικοποιημένες έχουν ήδη περάσει σε φάση κρίσης, όπως τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Αλλά και η εκποίηση νέου κρατικού πακέτου μετοχών σε στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις, π.χ. ΔΕΗ, καθίσταται προβληματική στη σημερινή φάση. Γενικότερα, ο διεθνής ανταγωνισμός στην ενέργεια, στα λιμάνια κλπ. βρίσκεται σε εξέλιξη. Δεν έχει καταλαγιάσει ο συσχετισμός, με αποτέλεσμα και η αστική πολιτική μιας χώρας δευτερεύουσας σημασίας, όπως της Ελλάδας, να βρίσκεται στη διελκυστίνδα αυτού του ανταγωνισμού (π.χ. συμφωνίες Ελλάδας - Ρωσίας για αγωγούς ενέργειας, Ελλάδας - Κίνας για ΟΛΠ), παίρνοντας υπόψη παλιές - ΗΠΑ - και νέες συμμαχίες.

Εκδήλωση των αντιθέσεων είναι και οι διαφορετικές εκτιμήσεις για την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας που κάνουν οι ανάλογες χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (η Deutsche Bank να προβλέπει δημοσιονομική χρεοκοπία σε αντίθεση με τη MerrilLynch και τη Citigroup). Δε μας εκπλήσσει. Είναι στις νομοτέλειες της καπιταλιστικής κίνησης όχι μόνο να ανεβοκατεβαίνουν οι τιμές στα χρηματιστήρια αλλά και να προκαλείται με στόχο τη συγκέντρωση (ρευστοποίηση) του κέρδους.

Ως προς την καπιταλιστική «αξιοπιστία» ανάλογων επιχειρήσεων στην κυκλοφορία του κεφαλαίου, ας θυμηθούμε ότι σε αυτές εκδηλώθηκε η κρίση στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη.

Βεβαίως, όλα αυτά αντανακλούν τη σήψη του καπιταλιστικού συστήματος στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, σε όλες τις ηπείρους, σε καπιταλιστικές οικονομίες με βαθύ παρελθόν αλλά και νεότερες τύπου Ντουμπάι.

Τους εργατοϋπάλληλους και τα χαμηλού εισοδήματος μεσαία στρώματα, τις οικογένειές τους ΔΕΝ τους αφορούν οι αστικοί πονοκέφαλοι. Είναι το ίδιο σάπιες οι καπιταλιστικές οικονομίες και όταν προβάλλονται ως «οικονομικά θαύματα», π.χ. Ιρλανδία, Ισλανδία, Ντουμπάι πριν από λίγα χρόνια, και όταν εκδηλώνεται η κρίση. Το ίδιο αφορά και την Ελλάδα, την Ελλάδα των 16 χρόνων χωρίς συρρίκνωση του ΑΕΠ και την Ελλάδα της κρίσης, την Ελλάδα με εμφανιζόμενα ως τιθασευμένα το χρέος και τα ελλείμματα επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κ. Σημίτη και την Ελλάδα της χτεσινής κυβέρνησης της ΝΔ και της σημερινής κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ με τα αυξημένα ελλείμματα.

Το ΚΚΕ έχει ευθύνη να αποκαλύψει την επιχείρηση να παρουσιασθούν οι αντικειμενικοί πονοκέφαλοι της αστικής κυβερνητικής πολιτικής ως διαπάλη μεταξύ φιλολαϊκών αστικών δυνάμεων και ανάλγητων τεχνοκρατών (βλέπε «αντίθεση» κυβερνητικών οικονομικών επιτελείων με τον διοικητή της ΤτΕ), μεταξύ «εθνικά σκεπτομένων» αστών πολιτικών και «ανάλγητων» ευρωενωσιακών.

«Εθνική επιστράτευση» για οικονομικό νοικοκύρεμα

Μια και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι σε θέση (δεν μπορεί, δε θέλει ή και τα δύο) να ασκήσει το ρόλο του στην ενδοαστική διαπάλη στη σημερινή φάση, είναι ευκαιρία να παίξουν αυτό το ρόλο δυνάμεις του κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ. Βολεύει, άλλωστε, την τάξη του κεφαλαίου να παίξει αυτό το ρόλο το «συνδικαλιστικό» ΠΑΣΟΚ ή εκπρόσωποι του «παλαιού» ΠΑΣΟΚ. Να φανεί ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί καλύτερα από τη ΝΔ να ασκεί «εθνική» πολιτική, με «κοινωνικό» διάλογο, με «διαφάνεια», με «αξιοκρατία» και «κοινωνική ευαισθησία». Να μη «χαρίζεται» ούτε προς το κεφάλαιο (βλέπε έκτακτη εισφορά) ούτε προς τα μεσαία σχετικά υψηλού εισοδήματος στρώματα που φοροδιαφεύγουν (αυτοαπασχολούμενοι γιατροί, δικηγόροι κλπ. του Κολωνακίου) ούτε προς τη λαϊκή μάζα που «έμαθε στη σπατάλη» (π.χ. πολυφαρμακία, περίσσιες ιατρικές εξετάσεις), που «ξοδεύει περισσότερα απ' ό,τι παράγει», που υπονομεύει τις επόμενες γενιές με τα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων. Αρα, χρειάζεται «εθνική επιστράτευση», «εθνικές θυσίες» για το νοικοκύρεμα της οικονομίας, για «να μη μας κάνουν κουμάντο οι ξένοι, το ΔΝΤ», κλπ.

Ακούγονται ως νέα επιχειρήματα, αλλά είναι πέρα για πέρα αναπαλαίωση όσων χρησιμοποιήθηκαν για την ένταξη στο ευρώ, προηγούμενα στην ΕΟΚ, ακόμη πιο πριν για τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση, όταν το «Σχέδιο Τρούμαν» και το «Σχέδιο Μάρσαλ» έθεταν τους όρους και τους ελέγχους τους αλλά έφτιαξαν τους Ωνάσηδες, Μποδοσάκηδες, κλπ.

Ειδικότερα, εμφανίζεται ο ΣΕΒ να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της «εθνικής επιστράτευσης». Πρέπει να θυμίσουμε ότι οι φόροι στα εισοδήματα και τα κέρδη ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα χαμηλοί (7,3% το 2008 και 7,5% το 2007), όταν στη γειτονική Τουρκία ήταν 23,5% το 2007, στη Δανία 48,3%, στη Σουηδία 47,1%, στο Μεξικό 21,1%. Και εννοείται ότι εδώ πρόκειται κυρίως για τη φορολογία υψηλών εισοδημάτων και κερδών κι όχι για λαϊκά εισοδήματα που τροφοδοτούν κυρίως την έμμεση φορολογία η οποία βρίσκεται στα ύψη στην Ελλάδα.

Από αυτό και οι ενδοαστικές αντιπαραθέσεις για μια ορισμένη βελτίωση της σχέσης άμεσων - έμμεσων φόρων χωρίς να ανατρέπεται το νέο ΠΑΣΟΚικό χαράτσι σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τέλη, διόδια, κλπ. Απλά, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή άλλα περιθώρια για μια γενική αύξηση του ΦΠΑ.

Ως προς το επιχείρημα ότι «η ελληνική κοινωνία καταναλώνει περισσότερα απ' ό,τι παράγει, εξ ου και τα ελλείμματα», αυτό αφορά τους καπιταλιστές και το πολιτικό, οικονομικό, διοικητικό προσωπικό τους κι όχι τη λαϊκή πλειοψηφία. Ηταν επιλογή της εξουσίας τους να χρηματοδοτήσουν ευκαιριακά την καταστροφή γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, στη συνέχεια να αποδεσμεύσουν την επιδότηση από την παραγωγή κι έτσι να εμφανιστεί έλλειμμα και στο εμπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων. Επιλογή της εξουσίας τους ήταν να μεταφέρουν παραγωγική δραστηριότητα (εξαγωγή κεφαλαίων) στις βαλκανικές χώρες, γιατί έτσι είχαν περισσότερα κέρδη. Το γεγονός ότι σε 30 χρόνια το μερίδιο της Μεταποίησης στο ΑΕΠ έχασε σχεδόν δέκα ποσοστιαίες μονάδες, είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής επιλογής ένταξης στην ΕΟΚ (ΕΕ), που βέβαια οδήγησε στην ισχυροποίηση καπιταλιστών που αναβαθμίστηκαν στη διεθνή αγορά.

Αλλά και τα φουσκωμένα δημοσιονομικά ελλείμματα δεν είναι «ελληνική πρωτοτυπία» ή «ελληνική ιδιομορφία». Η Ιταλία, πολύ μεγαλύτερη και ισχυρότερη της Ελλάδας, έχει ακόμα μεγαλύτερο και ανερχόμενο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, της Ιαπωνίας αγγίζει το 200%, των ΗΠΑ θα πλησιάσει την επόμενη χρονιά το 100%.

Το αστικό κουβεντολόι για το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα, για τον κίνδυνο να γίνουν πληθωριστικά τα κρατικά ομόλογα, να τροφοδοτήσουν νέο ντόμινο χρηματοπιστωτικής κρίσης τα συμβολαιακά κερδοσκοπικά παράγωγά τους, το μόνο που υποδηλώνουν είναι την αναιμική και ασταθή ανάκαμψη της κρίσης στις ΗΠΑ το 2009 και την αναμενόμενη ανάκαμψη στην ΕΕ για το 2010, το ενδεχόμενο μιας νέας βαθύτερης εκδήλωσης της κρίσης.

Πίσω από την αστική παραπλάνηση είναι η πραγματικότητα του γερασμένου καπιταλισμού, της αφάνταστα μεγάλης παραγωγικότητας της εργασίας που κάνει δυνατή τη συμπόρευση ενός μεγάλου βαθμού εκμετάλλευσης της μισθωτής εργασίας με ένα σύγχρονο βιοτικό επίπεδο στέρησης σύγχρονων αναγκών που δεν έχει όμως ακόμη τη μορφή της απόλυτης εξαθλίωσης για την πλειοψηφία. Βεβαίως, όλο και διευρύνονται οι εστίες και της απόλυτης εξαθλίωσης και, το σημαντικότερο, διαμορφώνονται οι όροι να κρίνεται με σύγχρονα κριτήρια.

Καμιά ταλάντευση - καμιά ανοχή

Για τους εργατοϋπαλλήλους-μισθωτούς, ωρομίσθιους, συμβασιούχους έργου, stagiers, με τέτοιες ή άλλες εργασιακές σχέσεις - για τους ανάλογους συνταξιούχους, τους φτωχούς αγρότες και αυτοαπασχολούμενους στις πόλεις, για τους ανέργους, για όλα τα μέλη των οικογενειών τους ΔΕΝ μπορεί, ΔΕΝ πρέπει να υπάρξει καμιά σύγχυση, καμιά ταλάντευση, καμιά πίστωση χρόνου-ανοχή.

Είναι ήδη αργά για τις στοιχειώδεις λαϊκές ανάγκες. Είναι ήδη αργά γι' αυτό που θα έπρεπε να επιστρέφει στους εργαζόμενους ως εισόδημα, ως κοινωνικές υπηρεσίες Υγείας-Πρόνοιας, Παιδείας, λαϊκής στέγης, προστασίας περιβάλλοντος, ασφαλούς-φτηνής και γρήγορης μετακίνησης, ελεύθερου χρόνου για να χαίρονται οι γονείς τα παιδιά τους, να αναβαθμίζουν τις γνώσεις τους, να απολαμβάνουν την καλλιτεχνική δημιουργία, τη φυσική αγωγή, να γίνονται δέκτες και δημιουργοί του πολιτισμού που εκφράζει τις κοινωνικές ανάγκες, τη δυνατότητα και προοπτική ν' απαλλαγεί ο άνθρωπος από τα δεσμά της εκμετάλλευσης.

Δεν υπάρχει άλλο περιθώριο υποχώρησης της λαϊκής πλειοψηφίας σε μια νέα επίθεση του κεφαλαίου όπως προωθείται σήμερα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, από τα ευρωενωσιακά όργανα σε όλη την Ευρώπη, από τα καπιταλιστικά κράτη σε όλες τις ηπείρους.

Η λαϊκή θέληση - πάλη είναι δύναμη ανατρεπτική

Ο μόνος δρόμος είναι η εργατική-λαϊκή αντεπίθεση. Αυτή φοβούνται οι καπιταλιστές, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις τους, οι συμμαχικές τους ενώσεις.

Τρέμουν την κομμουνιστική πρωτοπορία. Γι' αυτό αμαυρώνουν τις κατακτήσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα. Γι' αυτό παρουσιάζουν ως «νομιμότητα» τη βία του κεφαλαίου και καταδικάζουν ως «κάθε μορφή βίας» την εργατική θωράκιση απέναντι στη βία του κεφαλαίου, την ταξική-εργατική βία.

Κόπτονται οι παραδοσιακές αστικές εφημερίδες (ΒΗΜΑ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) να θεωρητικοποιήσουν την καταδίκη του καλέσματος του ΚΚΕ, των ενεργειών του ΠΑΜΕ σε αντίσταση, απόκρουση της αντεργατικής-αντιλαϊκής λαίλαπας. Στηρίζουν κάθε μορφή διαστρέβλωσης και αποψίλωσης της λαϊκής αντεπίθεσης από το ταξικό περιεχόμενό της. Η πραγματικότητα όμως είναι αδυσώπητη. Δεν μπορεί ο καπιταλισμός να εξανθρωπισθεί. Η επιβίωσή του σημαίνει περισσότερη εκμετάλλευση, μόχθο και αίμα στους τόπους δουλειάς, ανεργία, απαξίωση της εργατικής δύναμης, βία για κάμψη της αντίστασης.

Υπάρχει, όμως, διέξοδος. Είναι η οργανωμένη, η μαζική αντίδραση και πολιτική αντεπίθεση που απαιτεί συνειδητοποίηση, συλλογικότητα, ατομική ευθύνη και θυσία, ταξικότητα στην αντίληψη και τη στάση.

Αυτό που λένε, π.χ., τα «παιδιά του stage» ότι «τι φταίω να καταδικασθώ στην ανεργία, ακόμα και αν δούλεψα σε μια κυβερνητική υπηρεσία, αν εκβιάσθηκα από το βουλευτή που με πρόκρινε σε μια ανασφαλή-κακοπληρωμένη δουλειά», πρέπει να γίνει αφετηρία ταξικής πολιτικής συνείδησης. Να γίνει εφαλτήριο για οργανωμένη πάλη για «δουλειά σε όλους» με άλλη πολιτική, άλλη οικονομία-λαϊκή εξουσία. Αυτή η σκέψη και στάση πρέπει να κυριαρχήσει πολύ περισσότερο σε όσους και όσες παραμένουν στη δουλειά τους. Να απορρίψουν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ή άλλο σχήμα, με σταθερή συμμετοχή στο σωματείο, στη διεκδίκηση και για τη δουλειά και για τη σύνταξη και όλα τ' άλλα, με το ΚΚΕ για τη λαϊκή εξουσία.

Αυτό είναι το μήνυμα του ενωτικού αγώνα απόρριψης κάθε εκδοχής αντιλαϊκού κρατικού προϋπολογισμού, κάθε παραπλανητικής κυβερνητικής πρότασης «διαλόγου», κάθε εκβιασμού κυβέρνησης και ΣΕΒ για αντεργατική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, κάθε εκβιαστικού διλήμματος, με μαχητική διεκδίκηση όλων των κλαδικών συμβάσεων, για κοινό απεργιακό αγώνα εργατοϋπαλλήλων στις 17 του Δεκέμβρη μαζί με τους φτωχούς αγρότες και τους ΕΒΕ στις πόλεις.

Ας βρει τους καπιταλιστές και την κυβέρνησή τους η επόμενη μέρα πιο τρομαγμένους. Η λαϊκή θέληση - πάλη είναι δύναμη ανατρεπτική.


Της
Ελένης ΜΠΕΛΛΟΥ, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ