Εκθεση προσφοράς έργων τέχνης, για την οικονομική ενίσχυση των αγώνων των εργαζομένων στη Ζώνη, εγκαινιάζεται στις 4 Δεκέμβρη (7μ.μ.) στον Πολυχώρο «Μάνος Λοΐζος» (Μηχανική Καλλιέργεια, Θηβών 245 και Π. Ράλλη) του Δήμου Νίκαιας. Περισσότεροι από 150 εικαστικοί καλλιτέχνες (ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες, φωτογράφοι κ.ά.) εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στους αγώνες των εργατών της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος, που, αποφασιστικά και συσπειρωμένα μέσα από τα ταξικά σωματεία, συνεχίζουν αταλάντευτα τον αγώνα τους για το δικαίωμα στη δουλειά, στην αξιοπρεπή διαβίωση αυτών και των οικογενειών τους, ενάντια στην ερήμωση της Ζώνης και τη διάλυσή της. Οι εικαστικοί δημιουργοί, η πλειοψηφία των οποίων επιβιώνει δύσκολα μέσα σε μια κρατική πολιτιστική πολιτική που τους περιθωριοποιεί, τους κρατά στην εργασιακή ομηρία ανασφάλιστους και τσακίζει την καλλιτεχνική δημιουργία, βρίσκονται στο πλευρό των εργατών της Ζώνης. Σε ενιαίο μέτωπο με όλους τους εργαζόμενους, αγωνίζονται για την κατάκτηση του δικαιώματος στην εργασία για όλους και την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών των εργαζομένων.

Η πρώτη συνάντηση των καλλιτεχνών με τη ζωή στη Ζώνη ξεκίνησε το 2005 όταν 17 εικαστικοί επισκέφτηκαν το χώρο και γνώρισαν το μόχθο των εργαζομένων και τις συνθήκες δουλειάς τους. Εζησαν από κοντά αυτόν τον πληγωμένο τόπο της ανεργίας του 80%, της εγκατάλειψης, της υποβάθμισης της ζωής των εργαζομένων και των κατοίκων, τον τόπο των εργατικών ατυχημάτων και της ασύδοτης κερδοσκοπίας των μεγαλοεφοπλιστών. Αυτή ήταν η αρχή για την υλοποίηση των εκθέσεων «Ζώνη Περάματος - Ανθρωποι - Χρώμα και Σίδερο», που ως θεσμός πλέον πραγματοποιείται μέσα στο χώρο της Ζώνης, σε συνεργασία με τα Συνδικάτα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στη φετινή 4η διοργάνωση (Απρίλης 2010), οι συμμετοχές έχουν ήδη ξεπεράσει τις 150.

«Οι πολιτικές που τόσα χρόνια καταδικάζουν στην ανεργία τη Ζώνη», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η ομάδα εργασίας της έκθεσης, «τώρα με αφορμή την καπιταλιστική κρίση που βαθαίνει, οδηγούν στον αφανισμό τον κλάδο και τους χιλιάδες εργάτες στην ανέχεια. Σήμερα οι εργατοτεχνίτες της Ναυπηγοεπισκευαστικής είναι αντιμέτωποι με ολόκληρη βιομηχανία δικαστικών διώξεων, αυταρχισμού και καταστολής για την ποινικοποίηση των αγωνιστικών τους κινητοποιήσεων, του μόνου όπλου που έχουν για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους».

Οπως λέει ο εικαστικός Τάκης Βαρελάς, «η έκθεση στη Νίκαια είναι μία έκφραση αλληλεγγύης και έχει ως στόχο να ευαισθητοποιήσει και να ενεργοποιήσει τους εικαστικούς και τον κόσμο για αυτά που συμβαίνουν στη Ζώνη, φέρνοντας το γεγονός στην επιφάνεια. Είναι μία "γέφυρα" προς την κοινωνία, προς τους εργαζόμενους και τον κόσμο που θα έρθει για το συγκεκριμένο σκοπό. Είναι η αφετηρία για τέτοιες διοργανώσεις και σε άλλους παρόμοιους χώρους».

«Η τέχνη είναι γλώσσα επικοινωνίας», υπογραμμίζει η ζωγράφος - χαράκτρια, Εύα Μελά. «Το έργο τέχνης πρέπει να είναι μέσα στην κοινωνία. Αυτό επιδιώκουμε. Εχει εκφραστεί και είναι φιλοδοξία μας: Οπου έχεις μεγάλη σύγκρουση ταξική και πρόβλημα, εκεί να έχεις και την καλλιτεχνική δράση. Πρακτικοί είναι οι λόγοι που μέχρι σήμερα δεν το έχουμε πραγματοποιήσει και αλλού. Το Πέραμα είναι η αρχή και αυτό το έχουν εκφράσει σαν προσανατολισμό οι δημιουργοί που συμμετέχουν. Αφετηρία μας είναι η συνεργασία των καλλιτεχνών με την εργατική τάξη. Η στροφή στη δουλειά μας, η συμπόρευση με την εργατική τάξη, όσον αφορά το περιεχόμενο του έργου, αλλά και τον τόπο παρουσίασής του. Πρωτεύον είναι να γίνει μία όσμωση των καλλιτεχνών με αυτόν τον κόσμο. Να μπολιάσει αυτός ο κόσμος το καλλιτεχνικό έργο και ο καλλιτέχνης από τη μεριά του να λειτουργήσει όπως πρέπει μες στην κοινωνία».

«Η παρουσίαση στη Νίκαια δεν είναι μία ακόμα έκθεση», λέει ο εικαστικός Ιάκωβος Βάης. «Διαφέρει γιατί επιδιώκει να αναδείξει την ουσία του ρόλου του καλλιτέχνη μέσα στην κοινωνία και το πώς επιδρά σε αυτήν, σε αντίθεση με αυτό που προβάλλεται σαν κύριο - και μέσα από τη Σχολή Καλών Τεχνών - ότι "εσένα ο ρόλος σου είναι να κλειστείς σε ένα εργαστήρι και απλά να κυνηγάς να αυξήσεις την τιμή που έχει η υπόγραφή σου...". Η έκθεση στη Νίκαια σε βάζει στο ακριβώς αντίθετο: Μέσα από τη συλλογικότητα να αρχίσει η επικοινωνία και με άλλους συναδέλφους για το πώς θα αναδείξουμε στο έργο μας τα προβλήματα της κοινωνίας. Είναι ενθαρρυντικό ότι σε όσους νέους καλλιτέχνες έχουμε απευθυνθεί, υπάρχει ανταπόκριση».

«Με αυτήν την έκθεση προσφοράς από την καλλιτεχνική μας ομάδα», σημειώνει ο φωτογράφος Δημοσθένης Γαλλής, «προσδοκούμε ότι θα συνδράμουμε οικονομικά τα επιμέρους σωματεία των εργατών της Ζώνης ώστε να καλύψουν μέρος των δικαστικών τους εξόδων για τις μηνύσεις που έχουν υποβληθεί εναντίον τους από τους εφοπλιστές. Οι εργάτες της Ζώνης Περάματος υπερασπίζονται το φυσικό δικαίωμά τους στην εργασία και γι' αυτό ακριβώς το δικαίωμα συντασσόμαστε μαζί τους. Στους σημερινούς, ιδιαίτερα σκληρούς καιρούς που όλοι μας βιώνουμε ειδικά τον τελευταίο χρόνο, οι έννοιες της αλληλεγγύης και της προσφοράς επανέρχονται (ή πρέπει να επανέλθουν) στο κοινωνικό προσκήνιο σαν αξίες πρώτου μεγέθους. Για μένα ειδικότερα, σαν μέλος της ομάδας προετοιμασίας της έκθεσης, νιώθω πραγματικά τυχερός που μου δίνεται η δυνατότητα μέσα από την καλλιτεχνική μας ομάδα, αλλά και την τέχνη μου, τη φωτογραφία, να φανώ χρήσιμος σε κάποιους συνανθρώπους μου, έστω και για λίγες μέρες...».

Οπως αναφέρει ο εικαστικός Χρήστος Σκαλκώτος, μέλος και αυτός της ομάδας προετοιμασίας, «πιστεύω πως είναι πλέον ξεκάθαρο σ' όλους μας το σκηνικό που από καιρό έχει στηθεί και μέρα με τη μέρα ξεδιπλώνεται από τους "κομπάρσους" του κεφαλαίου, υποστηριζόμενοι από τους "λακέδες" των "θεσμών" και της "κοινωνικής δικαιοσύνης". Οταν ήμουν σπουδαστής, στο Γυμνάσιο ακόμη, είχα γνωρίσει από κοντά αυτούς τους χώρους της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος, χιλιάδες μαστόρια έπιαναν δουλειά το χάραμα στα νέα σκαριά και στα υπό επισκευή πλοία μέσα στις δεξαμενές και άλλα περίμεναν στη ράδα της Κυνοσούρας και αυτά για επισκευή».

«Ολα άλλαξαν όμως, χρόνο με το χρόνο. Τα χιλιάδες μαστόρια (οξυγονοκολλητές, αμμοβολιστές, μπογιατζήδες υδραυλικοί, ξυλουργοί, ψυκτικοί, ηλεκτρολόγοι και άλλες ειδικότητες) έγιναν πλέον μερικές εκατοντάδες. Ας αναλογιστούμε πως όλος αυτός ο κόσμος δούλευε για να θρέψει τις χιλιάδες οικογένειες, να σπουδάσει παιδιά, να χτίσει ή ν' αγοράσει ένα σπιτάκι "να φύγει από το ενοίκιο", να παντρέψει παιδιά, "να Ζήσει" και να βγει κάποτε στη σύνταξη για να "ξεκουραστεί". Αυτός ο κόσμος έδωσε τη μαστοριά του για τις πλέον ασφαλείς κατασκευές και επισκευές στη ναυτιλία, για να πλέουν με ασφάλεια στις θάλασσες πλοία και ανθρώπινες ζωές. Αντίθετα, αυτά τα μαστόρια δούλευαν και δουλεύουν κάτω από τις πλέον άθλιες συνθήκες, θρηνώντας περιοδικά δεκάδες θύματα στο "μαύρο" μεροκάματο, με πάμπολλες οικογένειες στο έλεος του κάθε εκμεταλλευτή της ανθρώπινης ζωής».

«Τα ανοιχτά μέτωπα των εργαζομένων σε όλους τους κλάδους για τη διεκδίκηση του συνταγματικού δικαιώματος στην εργασία είναι πλέον εκατοντάδες και όσο θα ανεβαίνει το θερμόμετρο των κινητοποιήσεων για το δίκαιο και το αυτονόητο "δικαίωμα εργασίας", τόσο οι μηχανισμοί δικαστικών διώξεων θα γίνονται περισσότερο αυταρχικοί και κατασταλτικοί, με την ποινικοποίηση των αγωνιστικών αυτών κινητοποιήσεων. Είναι λοιπόν φυσική συνέπεια η στήριξη και η αλληλεγγύη του εικαστικού χώρου (ζωγράφων, γλυπτών, χαρακτών, φωτογράφων) στην υπεράσπιση του δικαιώματος διαβίωσης χιλιάδων οικογενειών που πλήττονται με αφορμή την "καπιταλιστική κρίση", οδηγώντας μονοδρομικά στον αφανισμό εργασιακών κλάδων και κατά συνέπεια χιλιάδων εργατών και των οικογενειών τους στην ανέχεια».

«Δυστυχώς», καταλήγει ο Χρήστος Σκαλκώτος, «πιστεύω ότι είμαστε ακόμα στην αρχή, τα χειρότερα έπονται, και το τραγικό είναι πως τα αυτιά της πολιτικής "εξουσίας" δεν έχουν ιδρώσει σταγόνα, τι άλλο λοιπόν απομένει εκτός από την αλληλεγγύη και τη μαζική συνειδητοποίηση και συσπείρωση του κάθε ενεργού πολίτη - Ανθρώπου».

Σημειώνουμε ότι τα έργα, που προσέφεραν οι καλλιτέχνες, θα πωλούνται και τα έσοδα θα διατεθούν εξ ολοκλήρου για την οικονομική ενίσχυση του αγώνα των εργαζομένων της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης.