Εξήντα πέντε χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την 17η Αυγούστου 1944 και τα υψίστης ιστορικής και πολιτικής σημασίας που συντελέστηκαν στην Κοκκινιά, σηματοδοτώντας την ιστορία της πόλης. Εξήντα πέντε χρόνια από τότε που το αίμα 315 πατριωτών πότισε τη «Μάντρα της Κοκκινιάς» και άλλα σημεία της πόλης, ενώ άλλοι πήραν το δρόμο των στρατοπέδων συγκέντρωσης από τα οποία πολλοί δεν γύρισαν ποτέ.

Σε ένδειξη τιμής και μνήμης οι αντιστασιακές οργανώσεις ΠΕΑΕΑ Κοκκινιάς - ΔΣΕ και ο Δήμος Νίκαιας διοργανώνουν εκδηλώσεις τιμής και μνήμης οι οποίες ξεκινούν αύριο Δευτέρα 17 Αυγούστου με καταθέσεις στεφάνων σε σημεία που εκτελέστηκαν πατριώτες και στη μάνδρα του Μπλόκου όπου θα ακολουθήσουν ομιλίες και συναυλία με αντιστασιακά τραγούδια. Η κεντρική εκδήλωση θα γίνει την Κυριακή 23 Αυγούστου στις 10π.μ. στην πλατεία 17ης Αυγούστου.

Ο Κόκκινος Στρατός αφού ελευθέρωσε τη σοβιετική γη βάδιζε ακάθεκτος προς το Βερολίνο, απελευθερώνοντας στο διάβα του τους προλετάριους των χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Στην Ελλάδα ο λαός με το όπλο στο χέρι και την καθοδήγηση του ΚΚΕ έδιωχνε τους χιτλερικούς από τα χώματα της πατρίδας. Η λευτεριά ήταν πλέον κοντά αλλά οι φασίστες, με τη συνέργεια ντόπιων προδοτών, συνέχιζαν την εγκληματική τους δράση.

Στις 6, 7 και 8 του Μάρτη του ίδιου χρόνου η ανταρτομάνα Κοκκινιά είχε δώσει την ηρωική και αιματοβαμμένη μάχη, δίνοντας στον αγώνα 100 περίπου παλικάρια, με παραδειγματική αντίσταση του λαού της απέναντι στον κατακτητή και τους συνεργάτες του. Η εκδίκηση των φασιστών ήρθε τα χαράματα της Παρασκευής 17 του Αυγούστου 1944. Πριν ακόμα βγει ο ήλιος, βρέθηκε κυκλωμένη απ' όλες τις μεριές. Γερμανοί και γερμανοτσολιάδες επέδραμαν από διάφορα σημεία της περιοχής, με σκοπό ν' αναχαιτίσουν τη δράση των αγωνιστών των ΕΑΜ - ΕΠΟΝ - ΕΛΑΣ και τη μεγάλη προσφορά του κοκκινιώτικου λαού στον αγώνα για τη λευτεριά. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων έως εξήντα ετών. Σύνολο 20 χιλιάδες περίπου στην πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ξυλοδαρμοί, τα χτυπήματα με τους υποκόπανους, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις. Με πρωταγωνιστές στη σφαγή τον διαβόητο ταγματασφαλίτη Πλυτζανόπουλο, το «δεξί του χέρι», τον Σγούρο, και από κοντά τον Μπουραντά.

Εβδομήντα έξι πατριώτες, μαζί και η ηρωίδα Διαμάντω Κουμπάκη, οδηγήθηκαν και εκτελέστηκαν στη Μάντρα, μπροστά στα μάτια των δικών τους. Αλλοι 50 εκτελέστηκαν σε μια άλλη μάντρα στα Αρμένικα, 40 κάηκαν στο Σχιστό και άλλοι δολοφονήθηκαν στους δρόμους και στα σπίτια τους. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα της θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς.

Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και απ' αυτούς 1.000 σύρθηκαν στα στρατόπεδα του Χαϊδαρίου και από κει όμηροι στα κάτεργα της Γερμανίας. Στο Νταχάου, στο Μπούχενβαλντ και τα άλλα φασιστικά σφαγεία όμηροι, απ' όπου πολλοί δε γύρισαν ποτέ.

Κι όσοι θυμούνται τα γεγονότα εκείνης της ημέρας δεν ξεχνούν το θάρρος και τη γενναιότητα που επέδειξαν οι αγωνιστές. Δεν ξεχνούν την αποφασιστικότητα με την οποία από την πρώτη στιγμή είχαν ριχτεί στον αγώνα και τη γενναιότητα με την οποία έφτασαν μέχρι το τέλος.