Σάββατο 20 Ιούνη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Μοίρασμα των αγορών και μετανάστευση

Στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού, όπου το μονοπώλιο έχει κατακτήσει κυρίαρχη θέση στις οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις, έχει συντελεστεί το μοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του πλανήτη. Ενας μικρός αριθμός, σε έκταση και πληθυσμό, χωρών έχουν μοιράσει μεταξύ τους όλες τις υπόλοιπες χώρες, τις οποίες χρησιμοποιούν, η κάθε μία για λογαριασμό της, σαν πηγές άντλησης φθηνών πρώτων υλών, εκμετάλλευσης του χαμηλού κόστους εργατικού τους δυναμικού και, τέλος, σαν αγορές απορρόφησης των εμπορευμάτων που παράγουν οι βιομηχανίες στα μητροπολιτικά κέντρα του ιμπεριαλισμού.

Αυτήν την εικόνα, μας έδωσε ο Λένιν για τον κόσμο των αρχών του 20ού αιώνα, στη διάσημη μπροσούρα του «Ιμπεριαλισμός, το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού».

Σήμερα, έναν αιώνα μετά, ποια είναι η κατάσταση; Αν και κατά τον 20ό αιώνα, σαν αποτέλεσμα της πάλης των απελευθερωτικών κινημάτων, της μεγάλης νίκης της Οχτωβριανής Επανάστασης και της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, το αποικιοκρατικό σύστημα κατέρρευσε, οι ιμπεριαλιστικές σχέσεις αλληλεξάρτησης και εξάρτησης της τεράστιας πλειοψηφίας των κρατών του πλανήτη, που είναι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, προσδεδεμένα στο ιμπεριαλιστικό άρμα, αναβαθμίστηκαν με νέες μορφές. Η οικονομική αλληλεξάρτηση των πρώην αποικιών με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις αντικατέστησε τις παλιές αποικιοκρατικές σχέσεις. Οσο, βέβαια, υπήρχαν οι σοσιαλιστικές χώρες, η επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού είχε αντίπαλο δέος. Ομως, μετά τη νίκη της αντεπανάστασης στις σοσιαλιστικές χώρες, τα μονοπώλια που μυρίστηκαν την οσμή τού ακόμη μεγαλύτερου κέρδους, επιδόθηκαν σε αγώνα δρόμου, για να καλύψουν το ζωτικό χώρο στην παγκόσμια αγορά. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο κόσμος ξαναμοιράζεται ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα του πλανήτη και τους συμμάχους τους σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και ενώσεις, με τις ΗΠΑ να διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος των νέων αγορών. Το εκ νέου αυτό μοίρασμα δεν έγινε αναίμακτα. Οπου οι λαοί αρνήθηκαν την υποταγή και πρόβαλαν αντίσταση, ανέλαβε δράση η πολεμική μηχανή του ιμπεριαλισμού. Οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι σε Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Αφγανιστάν, αποτελούν απτή απόδειξη ότι ο δρόμος για το εκ νέου μοίρασμα των αγορών είναι βαμμένος με το αίμα των υπό κατοχή λαών.

Σήμερα είναι γνωστό ότι στο αμερικανικό τόξο επιρροής, εκτός από τα κράτη που και στο παρελθόν βρίσκονταν υπό αμερικανική ομπρέλα, έχουν ενταχθεί όλες σχεδόν οι βαλκανικές χώρες, χώρες της Κεντρικής Ευρώπης (Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία κλπ.), καθώς και οι Βαλτικές Χώρες. Η Ρωσία, από την πλευρά της, επιχειρεί να αποκρούσει την αμερικανική εισβολή και να θέσει υπό την επιρροή της, τις ασιατικές χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, αλλά και κομμάτι των Βαλκανίων, ενώ συνεργάζεται οικονομικά και στρατιωτικά με την Κίνα. Η μεγάλη αυτή ασιατική χώρα επιχειρεί οικονομική διείσδυση σε περιοχές της Αφρικής με πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου. Από την πλευρά της, η Γαλλία επιδιώκει να κάνει αισθητή την παρουσία της, στις πρώην αποικίες της στην Αφρική, αλλά και στην αραβική χερσόνησο, μέσω της υπογραφής μεγάλων οικονομικών συμφωνιών. Ολη αυτή η εξέλιξη είναι διαδικασία που γράφεται με το αίμα των λαών τών υπό κατάκτηση περιοχών.

Μοίρασμα των αγορών και μετανάστευση

Δε χρειάζεται παρά κοινός νους, για να κατανοήσει κάποιος ότι το μεγάλο κύμα της μετανάστευσης, οι ίδιες του οι αιτίες, βρίσκονται στις ίδιες τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις για το ξαναμοίρασμα του κόσμου σε σφαίρες επιρροής, στους ίδιους, σε τελική ανάλυση, ιμπεριαλιστικούς πολέμους, που με τη βία χαράσσουν εκ νέου τα σύνορα του πλανήτη, ή υποτάσσουν χώρες.

Κύματα μετανάστευσης προς τη Δ. Ευρώπη, ζήσαμε κατά την περίοδο της διάλυσης των ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών κρατών. Στα πλαίσια του σοσιαλισμού, οι άνθρωποι είχαν τη δουλειά τους, το σπίτι τους, αναπτυγμένα συστήματα Παιδείας και Υγείας που τους στήριζαν, είχαν, με λίγα λόγια, την αξιοπρέπειά τους. Με τη διάλυση των σοσιαλιστικών δομών, εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τα πάντα και πολλοί από αυτούς πήραν το δρόμο της προσφυγιάς. Η πλειοψηφία από αυτούς, στους νέους τους προορισμούς, επιχείρησαν να σταθούν στα πόδια τους, δουλεύοντας, σαν φθηνό εργατικό δυναμικό, στα αστικά κέντρα και την ύπαιθρο. Αλλοι πάλι, κυρίως οι γυναίκες, έπεσαν στα νύχια μαστροπών και εμπόρων λευκής σάρκας, γεμίζοντας τους οίκους ανοχής. Κάποιοι έπεσαν και στα δίχτυα του οργανωμένου εγκλήματος. Γεγονός, πάντως, είναι ότι σε μεγάλο βαθμό το κύμα των μεταναστών αυτών αφομοιώθηκε.

Μετανάστες όμως προς τη Δύση, έρχονται και από τις χώρες της Ασίας και της Αφρικής και όχι μόνο κατ' ανάγκη από χώρες που βρίσκονται αντιμέτωπες με πολεμικές συρράξεις, που δημιουργούνται από την εφαρμογή του ιμπεριαλιστικού δόγματος «διαίρει και βασίλευε». Οι οικονομίες των χωρών αυτών ληστεύονται από τα πολυεθνικά μονοπώλια της καπιταλιστικής Δύσης, οι ίδιες είναι καταχρεωμένες και προσφεύγουν για βοήθεια στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, οι οποίοι για να τους τη δώσουν απαιτούν την εφαρμογή αιματηρών προγραμμάτων λιτότητας. Η εξαθλίωση για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού ξεχειλίζει. Η προώθησή τους στα αναπτυγμένα καπιταλιστικά κέντρα της Δύσης, έναντι οποιουδήποτε τιμήματος, προβάλλει ως μονόδρομος. Περιττό να πούμε ότι όταν η, ούτως ή άλλως, άθλια αυτή κατάσταση επιβαρυνθεί και με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, ή τοπικούς πολέμους που υποδαυλίζονται από ιμπεριαλιστικά κέντρα, οι απεγνωσμένοι και απελπισμένοι αυτοί άνθρωποι φεύγουν από την κόλαση αναζητώντας τον παράδεισο...

Εργατική τάξη και μετανάστευση

Στις αρχές του 20ού αιώνα δεν υπήρχε το φαινόμενο της μαζικής μετανάστευσης προς τις χώρες της Ευρώπης, αλλά, αντίθετα, η Ευρώπη τροφοδότησε με εργατικό δυναμικό τον ταχύτατα αναπτυσσόμενο αμερικανικό καπιταλισμό.

Σήμερα, η εργατική τάξη των χωρών της Ευρώπης έχει καταπονηθεί επί δύο και πλέον δεκαετίες από τα άγρια προγράμματα λιτότητας, από τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, από τη μαζική ανεργία, την εργοδοτική αυθαιρεσία, την επαγγελματική και κοινωνική αβεβαιότητα και ανασφάλεια, τη διάλυση των κοινωνικών υποδομών στα συστήματα της Παιδείας και της Υγείας. Εχει καταπονηθεί από την ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του. Και εδώ βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την πανουργία ενός συστήματος, που, από τη μια μεριά, χρησιμοποιεί τους μετανάστες σαν πάμφθηνη πρώτη ύλη, χωρίς ασφάλιση και δικαιώματα, και, από την άλλη, επιχειρεί να στρέψει τμήματα των εργαζομένων - που έχουν καταληστευτεί από το κεφάλαιο - κατά των μεταναστών... Εχουμε να κάνουμε με αδίστακτους αστούς. Από τη μία, με τις αποφάσεις τους, τους πολέμους και την άγρια εκμετάλλευση, καταστρέφουν ολόκληρες χώρες, δημιουργώντας τις βάσεις του μεταναστευτικού ρεύματος των εξαθλιωμένων και, από την άλλη, σκόπιμα αφήνουν να οξυνθεί το μεταναστευτικό πρόβλημα, μην παίρνοντας στοιχειώδη μέτρα ανακούφισης των μεταναστών, και επιχειρούν να στρέψουν την εργατική τάξη εναντίον τους... Υποδαυλίζουν τον εθνικισμό, το ρατσισμό, την ξενοφοβία, ώστε να εκτρέψουν τους εργαζόμενους από τον πραγματικό τους στόχο. Το ίδιο το σύστημα της ταξικής εκμετάλλευσης.

Η μεγάλη αντίφαση

Και όμως, σήμερα έχουν δημιουργηθεί όλες οι υλικές προϋποθέσεις, ώστε οι κάτοικοι του πλανήτη, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας και ιδεολογίας, να έχουν επαρκή τροφή, καθαρό πόσιμο νερό, πρόσβαση στην Εκπαίδευση, στα συστήματα Υγείας και Πρόνοιας. Σήμερα, έχουν δημιουργεί οι υλικές προϋποθέσεις, που θα επιτρέπουν στους λαούς όλου του κόσμου να ζουν χωρίς πολέμους, πείνα, εξαθλίωση, ανεργία και αναγκαστική μετανάστευση. Τα διασφαλίζει όλα αυτά η κολοσσιαία ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της ανθρωπότητας τον τελευταίο μισό αιώνα, μία ανάπτυξη που δίνει τη δυνατότητα της δραστικής μείωσης του εργάσιμου χρόνου στις 4 ή και λιγότερες ακόμα ώρες. Αρκεί το κίνητρο να είναι η παραγωγή αξιών χρήσης, επαρκών για την ολόπλευρη ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του εργαζόμενου ανθρώπου. Τι εμποδίζει τώρα μία τέτοια κίνηση; Μα, η καπιταλιστική εκμετάλλευση των επιστημονικών επιτευγμάτων της ανθρωπότητας, η υποταγή της κοινωνικής παραγωγής στις νομοτέλειες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που δεν ενδιαφέρεται για την παραγωγή αγαθών που θα ικανοποιούν ανθρώπινες ανάγκες, αλλά την παραγωγή υπεραξίας, η οποία με τη σειρά της προϋποθέτει την ύπαρξη των εκμεταλλευτικών παραγωγικών σχέσεων. Από την καπιταλιστική αυτή ανάγκη δημιουργούνται όλες οι τερατουργίες με τις οποίες έρχεται σήμερα αντιμέτωπη η ανθρωπότητα. Το άλμα από την αναγκαιότητα προς την ελευθερία, το σπάσιμο των δεσμών, που κατατρύχουν και καταδυναστεύουν τον εργαζόμενο άνθρωπο, προϋποθέτει την κατάργηση όλων εκείνων των ιστορικών αναχρονισμών που έχει επιβάλει το σύστημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Προϋποθέτει την κατάργηση του ίδιου του συστήματος της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.


Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ