Ενα από τα ντοκουμέντα, στα οποία κατέληξε το Συμβούλιο των υπουργών Απασχόλησης που ολοκληρώθηκε χτες στο Στρασβούργο, είναι και τα συμπεράσματα «σχετικά με τις κοινωνικές υπηρεσίες σαν εργαλείο για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής σε συνθήκες οικονομικής κρίσης». Στο κείμενο περιέχονται «συστάσεις» προς τα κράτη - μέλη να πάρουν όλα εκείνα τα μέτρα που είναι αναγκαία, ώστε το «δημόσιο» σύστημα της Πρόνοιας, σε συνεργασία με τις λεγόμενες «άτυπες» δομές, τους εθελοντές και τους ιδιώτες - επιχειρηματίες, να φτιάξουν ένα δίχτυ προστασίας που θα εμποδίσει την απόλυτη εξαθλίωση όσων πληγούν από την κρίση με τον πιο έντονο τρόπο.

Στόχος τους είναι να διασφαλίσουν την «κοινωνική συνοχή», η εξασθένιση της οποίας σηματοδοτεί για το κεφάλαιο ισχυρές και - κάτω από προϋποθέσεις - ριζοσπαστικές αντιδράσεις από τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Στην πραγματικότητα, το μοντέλο που περιγράφουν οι «συστάσεις», αποτελεί προσαρμογή των δομών Υγείας και Πρόνοιας στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και στη νέα πραγματικότητα που θα δημιουργήσει η πλήρης ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, σε συνδυασμό με την εντεινόμενη ανεργία.

Ξέρουν δηλαδή ότι η μισή δουλειά, η υποαπασχόληση και μερική απασχόληση, η κινητικότητα από επάγγελμα σε επάγγελμα, θα συμβάλουν ώστε εκατομμύρια εργαζόμενοι να μην μπορούν να εξασφαλίσουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις για την παροχή στοιχειωδών υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας. Την κατάσταση θα επιτείνει και η ραγδαία ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση των συστημάτων Υγείας και Πρόνοιας.

Προκειμένου το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του να αποφύγουν γενικευμένες και ριζοσπαστικές αντιδράσεις, αλλά και για να μην απαξιώσουν το εμπόρευμα εργατική δύναμη που τους είναι αναγκαίο για την απόσπαση της υπεραξίας, θέλουν να «προστατεύσουν» στοιχειωδώς - με το αζημίωτο βέβαια για τους ιδιώτες - τις πλέον χτυπημένες από την κρίση κοινωνικές ομάδες, δημιουργώντας παράλληλα ένα νέο, τεράστιο πεδίο δράσης για διάφορες ΜΚΟ, ιδιώτες και άλλες επιχειρήσεις, μέσω της λεγόμενης «κοινωνικής οικονομίας» και της «εταιρικής ευθύνης».

Απ' αυτή τη σκοπιά, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι αποφάσεις για γενίκευση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης πάνε «πακέτο» με τη συζήτηση για την προσαρμογή της Πρόνοιας στις νέες, επικίνδυνες για τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα συνθήκες.

Το Συμβούλιο επισημαίνει ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες θα πρέπει να παίξουν «βασικό ρόλο στην εξασφάλιση της κοινωνικής, οικονομικής και τοπικής συνοχής», στοχεύοντας στην αντιμετώπιση του αποκαλούμενου «κοινωνικού αποκλεισμού». Υποστηρίζει την ανάθεση των κοινωνικών υπηρεσιών σε ιδιώτες μέσω διάφορων μορφών σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εθελοντισμού, δήθεν μη κερδοσκοπικών εταιρειών.

Αναγνωρίζει ότι ήδη σήμερα «ένα σημαντικό μέρος της κοινωνικής φροντίδας παρέχεται μέσω άτυπων μηχανισμών», αποτέλεσμα των τεράστιων και συνειδητών ελλείψεων που παρουσιάζουν οι δημόσιες δομές και, ταυτόχρονα, των πολιτικών ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης της Υγείας και της Πρόνοιας, που χρόνια τώρα ασκούν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αυτούς τους μηχανισμούς, το Συμβούλιο επιδιώκει να τους ενισχύσει μέσω «επαρκούς εκπαίδευσης, καθοδήγησης και υποστήριξης (σ.σ. όσων παρέχουν τις άτυπες υπηρεσίες)».

Στην ίδια κατεύθυνση, το Συμβούλιο προαναγγέλλει τη σύζευξη δημόσιων και ιδιωτικών δομών παροχής κοινωνικής φροντίδας, μιλώντας για «συνδυασμό επίσημης και άτυπης υπηρεσίας φροντίδας». Ενώ επισημαίνει ότι η αναμενόμενη διόγκωση του τομέα αυτού μπορεί να αξιοποιηθεί για «παροχή νέων ευκαιριών απασχόλησης». Να λειτουργήσει, δηλαδή, ο ίδιος ο τομέας κοινωνικής φροντίδας ως χώρος όπου θα στέλνονται οι άνεργοι για να εργάζονται με ελαστικές και ευέλικτες μορφές εργασίας. Αυτού του είδους τις εργασιακές σχέσεις το Συμβούλιο προσπαθεί να τις παρουσιάσει ως δυνατότητα για «συμφιλίωση της εργασίας με την κοινωνική ζωή».