Στα χέρια του Γιάννη Ρίτσου η Ιστορία γίνεται ποίηση. Η ποίηση του Ρίτσου είναι μια συνομιλία με την Ιστορία από την πλευρά των ανθρώπων που γνωρίζουν το πώς γράφεται η Ιστορία. Οχι μέσα από διηγήσεις, αλλά επειδή είναι οι ίδιοι παρόντες όταν αυτή γράφεται. Στρατευμένοι στο όραμα ενός άλλου κόσμου, στην πρώτη γραμμή ενός αγώνα όπου «μια σιωπηλή μεταβολή γίνεται μέσα μας που αλλάζει το θάνατο σε ζωή, την ερημιά σε συντροφιά, την ταπείνωση σε περηφάνια».

*

«Α. Β. Γ.

Τρία μεγάλα γράμματα

γραμμένα μ' ασβέστη στη ραχοκοκαλιά της Μακρόνησος.

(Οταν ερχόμαστε με το καράβι

στριμωγμένοι ανάμεσα στους μπόγους και στις υποψίες μας

τα διαβάσαμε πάνου απ' το κατάστρωμα

κάτου απ' τις βρισιές του χωροφύλακα, τα διαβάσαμε

εκείνο το ήσυχο πρωινό του Ιουλίου,

κι η αρμύρα κι η μυρουδιά της ρίγανης και το θυμάρι

δεν καταλάβαιναν καθόλου τι θα πουν αυτά τα τρία ασβεστωμένα γράμματα.)

Α' Τάγμα.

Β' Τάγμα.

Γ' Τάγμα.

Κι η θάλασσα του Αιγαίου ήταν γαλάζια όπως πάντοτε

πολύ γαλάζια, μόνο γαλάζια.

Α' -

Α, ναι, μιλούσαμε κάποτε για μια ποίηση αιγαιοπελαγίτικη,

Β' -

για το γυμνό στήθος της υγείας κεντημένο με μιαν άγκυρα και

μια γοργόνα,

Γ' -

για το θαλάσσιο φως που πλέκει τα κουρτινάκια των γλάρων.

Α.Β.Γ.

300 σκοτωμένοι.

Μιλούσαμε, ναι, για μια ποίηση αιγαιοπελαγίτικη -

ο κάβουρας που ρεμβάζει στο νοτισμένο βράχο,

αντίκρυ στη μαλαματένια δύση, καθώς ένα μικρό μπρούντζινο άγαλμα του Ωκεανού.

Α.Β.Γ

600 τρελοί

(Οι γυάλινες γαρίδες κυνηγώντας στα ρηχά τον ίσκιο του πρωινού άστρου,

το χρυσό και γαλανό καλοκαίρι πετροβολώντας με κουκουνάρια το μεσημεριάτικο ύπνο των κοριτσιών,

τα παλιά πεύκα ξύνοντας τη ράχη τους στην ασβεστωμένη μάντρα.)

Α.Β.Γ.

900 κουτσοί.

Ζήτω

ο βασιλεύς Παύλος.

(Κι η Παναγιά του πόντου φλωροκαπνισμένη απ' το σούρουπο

να σεργιανάει ξυπόλυτη στην αμμουδιά

συγυρίζοντας τα σπίτια των μικρών ψαριών

καρφώνοντας μ' ένα θαλασσινό σταυρό τη φεγγαρίσια της πλεξούδα.)

Α.Β.Γ.

Α.Β.Γ.

(Μιλούσαμε για μια ποίηση αιγαιοπελαγίτικη, ναι, ναι.)

ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ -

ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ - ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ

Κι η θάλασσα είναι ακόμη γαλάζια όπως πάντοτε

κι ο αμερικάνικος στόλος ταξιδεύει στο Αιγαίο

ήσυχος, ήσυχος, ωραίος,

και τ' άστρα ανάβουν κάθε βράδυ μικρές φωτιές

να ψήσουν οι Αγγελοι την ψαρόσουπα της Παναγίας.

Α.Β.Γ.

Α.Β.Γ.

Κι από κάτου απ' τ' αστέρια περνάνε

καραβιές καραβιές οι εκτοπισμένοι

και τσουβάλια με κομμένα ποδάρια

και τσουβάλια με κομμένα χέρια

και τσουβάλια με νεκρούς

ξεβράζουν οι φουρτούνες στις αχτές του Λαυρίου.

(Αιγαιοπελαγίτικο τοπίο

χρυσό και γαλάζιο.)

Α.Β.Γ.

Σε τούτα τα βράχια τουφεκίστηκαν οι 300 του Α' Τάγματος, τούτα τα φύκια είναι μια τούφα μαλλιά ξεκολλημένα μαζί με το

δέρμα

απ' το καύκαλο ενός συντρόφου που αρνήθηκε να υπογράψει δήλωση.

Α.Β.Γ.

Τα συρματοπλέγματα.

Οι νεκροί.

Οι τρελοί.

Α.Β.Γ.

(Γαλάζια η θάλασσα - πολύ γαλάζια.

Χρυσό αιγαιοπελαγίτικο τοπίο.

Οι γλάροι.)

Α.Β.Γ.

Μαύρη, κατάμαυρη θάλασσα.

Μαύρο, κατάμαυρο τοπίο.

Τα συρματοπλέγματα.

Α.Β.Γ.

Μαύρο, κατάμαυρο τοπίο με σφιγμένα δόντια,

κόκκινο, κατακόκκινο τοπίο με σφιγμένη γροθιά,

μαύρη και κόκκινη καρδιά πηγμένη στο αίμα της

κι ένας κόκκινος ήλιος πηγμένος μες στο αίμα του».