Με τον «αέρα» της παράδοσης της δημόσιας περιουσίας του ομίλου της «Ολυμπιακής Αεροπορίας» στη MIG, η κυβέρνηση αποφάσισε να επιταχύνει τις διαδικασίες και για την περαιτέρω παράδοση τομέων δραστηριότητας των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ) στους ιδιώτες.

Ως ημερομηνία - ορόσημο για την ιδιωτικοποίηση δραστηριοτήτων των ΕΛΤΑ, έχει τεθεί η 1η Γενάρη 2013. Τότε λήγει η παράταση που έχουν εξασφαλίσει από την Ευρωπαϊκή Ενωση η Ελλάδα και ορισμένες άλλες χώρες, για την πλήρη «απελευθέρωση» - ιδιωτικοποίηση των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Για τις υπόλοιπες 16 χώρες της ΕΕ, που αντιπροσωπεύουν το 95% της ευρωπαϊκής ταχυδρομικής αγοράς, η πλήρης «απελευθέρωση» θα ισχύει από το 2011. Την επίσπευση των διαδικασιών για την πλήρη «απελευθέρωση» της ταχυδρομικής αγοράς στην Ελλάδα πριν το 2013 προανήγγειλαν ο υπουργός Μεταφορών - Επικοινωνιών, Ευρ. Στυλιανίδης, και ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), Νικ. Αλεξανδρίδης.

Στο πλαίσιο ημερίδας που διοργάνωσε πρόσφατα η ΕΕΤΤ με θέμα τις εξελίξεις στην ταχυδρομική αγορά, ο υπουργός έκανε εκτενείς αναφορές στην 3η Ευρωπαϊκή Ταχυδρομική Οδηγία (2008/6/ΕΚ), η οποία προβλέπει την πλήρη «απελευθέρωση» των ταχυδρομικών υπηρεσιών από το 2011, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση κινείται ήδη σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά στην «άμεση εφαρμογή τροποποιήσεων στο Ν. 2668/98» και το δεύτερο στη «μεταφορά της κοινοτικής οδηγίας σε σύντομο χρονικό διάστημα». Ειδικότερα, για τον παραπάνω νόμο που διέπει την ελληνική ταχυδρομική αγορά, ο Ευρ. Στυλιανίδης είπε ότι «ήδη υπάρχει επεξεργασμένο σχέδιο νόμου και οι κυριότερες τροποποιήσεις αφορούν στις μεταβολές λειτουργικών θεμάτων των ταχυδρομικών υπηρεσιών».

Ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή, «με στοχευμένες ελεγκτικές παρεμβάσεις και με την έκδοση νέου Κανονισμού Ειδικών Αδειών, προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες για την άρση των εμποδίων εισόδου στην ταχυδρομική αγορά και την ενίσχυση του ανταγωνισμού».

Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση, με την επίκληση των γενικότερων οικονομικών εξελίξεων, είχε θέσει σε προσωρινή αναστολή το τελευταίο 6μηνο τις διαδικασίες ιδιωτικοποίησης της κερδοφόρας θυγατρικής εταιρείας των ΕΛΤΑ («Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ»). Ωστόσο, τα συναρμόδια υπουργεία και οι «σύμβουλοι» της κυβέρνησης, αυτό το διάστημα, μελετούν την οικονομική πρόταση της μοναδικής κοινοπραξίας που έχει παραμείνει στο διαγωνισμό, την οποία απαρτίζουν τα βελγικά ταχυδρομεία, η «Imperio» και η «Star Investments». Για την τύχη του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης των «Ταχυμεταφορών», θα αποφασίσει το επόμενο διάστημα η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων. Παράλληλα, η κυβέρνηση, έχει γνωστοποιήσει την πρόθεσή της να ξεκινήσει τις διαδικασίες πώλησης ποσοστού των ΕΛΤΑ, στο πλαίσιο προετοιμασίας του Οργανισμού, ενόψει της πλήρους «απελευθέρωσης» της ταχυδρομικής αγοράς.

Με την προωθούμενη ιδιωτικοποίηση της κερδοφόρας θυγατρικής των ΕΛΤΑ, η κυβέρνηση ανοίγει διάπλατα το δρόμο και για την ιδιωτικοποίηση της μητρικής εταιρείας.

Οι καταστροφικές αποφάσεις για το μέλλον των δημόσιων ταχυδρομείων έχουν ληφθεί εδώ και χρόνια στις Βρυξέλλες με πρόταση οδηγίας της Κομισιόν. Βάσει των κατευθύνσεων της ΕΕ, στην ενιαία εσωτερική ευρωπαϊκή αγορά θα κυριαρχούν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, ενώ οι δημόσιοι ταχυδρομικοί φορείς θα περιοριστούν στο ρόλο του «φτωχού συγγενή». Και αυτό γιατί παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιώτες να δραστηριοποιηθούν στις πιο κερδοφόρες και με γρήγορους ρυθμούς αναπτυσσόμενες υπηρεσίες, κάνοντας χρήση του δημόσιου ταχυδρομείου με προνομιακούς όρους. Βάσει των τελευταίων αποφάσεων, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες - κατά τα πρότυπα των τομέων ενέργειας και τηλεπικοινωνιών - οδεύουν σε πορεία πλήρους «απελευθέρωσης» από το 2011. Ωστόσο, στα κράτη - μέλη με ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, παρέχεται η δυνατότητα παράτασης επιπλέον δύο χρόνων. Η κυβέρνηση αξιοποίησε την παράταση και θα προχωρήσει σε πλήρες άνοιγμα της ταχυδρομικής αγοράς την 1η Γενάρη 2013. Φυσικά, η κυβέρνηση της ΝΔ δεν ...αντιστέκεται στην πολιτική των Βρυξελλών. Απλά ζητά λίγο χρόνο για να ρυθμίσει και τις τελευταίες εκκρεμότητες, που δεν πρόλαβε να τακτοποιήσει το ΠΑΣΟΚ.

Η προωθούμενη «απελευθέρωση» της αγοράς ταχυδρομικών υπηρεσιών αποτελεί τμήμα των σαρωτικών αλλαγών για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς στο πλαίσιο της ΕΕ. Τα ταχυδρομεία αποτελούν χρυσοφόρο τομέα για τους επιχειρηματικούς μονοπωλιακούς ομίλους.

Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ συνδιαμόρφωσαν το πλαίσιο για την ιδιωτικοποίηση των ταχυδρομικών υπηρεσιών: Νομιμοποίησαν τις ιδιωτικές ταχυδρομικές εταιρείες, θυγατροποίησαν υπηρεσίες των ΕΛΤΑ (π.χ. «Ταχυμεταφορές»), μετοχοποίησαν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο κατά 35% με συμμετοχή κατά 10% και των ΕΛΤΑ στο μετοχικό κεφάλαιο του Ταμιευτηρίου.

Με την «πλήρη απελευθέρωση» ανοίγει διάπλατα ο τομέας των ταχυδρομικών υπηρεσιών στο μεγάλο κεφάλαιο, στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας των μονοπωλίων. Με την προωθούμενη πολιτική της «απελευθέρωσης»:

• Απαγορεύεται από την 1η Γενάρη 2011 στα κράτη - μέλη να διατηρούν ή να χορηγούν αποκλειστικά δικαιώματα σε δημόσιους ταχυδρομικούς φορείς.
• Εγκαταλείπεται η διασφάλιση της καθολικής υπηρεσίας, αφού τα πιο ασύμφορα για το κεφάλαιο τμήματά της (π.χ. υπηρεσίες σε δυσπρόσιτες περιοχές) θα ανατίθενται σε δημόσιους φορείς, ενώ οι κερδοφόροι τομείς θα παραδοθούν στο μεγάλο κεφάλαιο.
• Απαγορεύεται η οικονομική ενίσχυση δημόσιων φορέων ταχυδρομικών υπηρεσιών από το κράτος, ακόμα και για τους ασύμφορους οικονομικά τομείς υπηρεσιών που παρέχονται για λόγους κοινωνικής ωφέλειας.
• Απελευθερώνεται το καθεστώς χορήγησης αδειών.
• Τα κράτη - μέλη υποχρεώνονται να παραχωρήσουν στο κεφάλαιο όλες τις δημόσιες ταχυδρομικές υποδομές.

Τα παραπάνω για την Ελλάδα, σημαίνουν ότι ανοίγει ο δρόμος για την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση τομέων δραστηριότητας των ΕΛΤΑ. Τα ΕΛΤΑ θα είναι αναγκασμένα να διατηρούν και να συντηρούν το βασικό δίκτυο ταχυδρομικών υπηρεσιών, το οποίο, όμως, θα μπορούν να χρησιμοποιούν και οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις κερδοφόρες υπηρεσίες, όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με το δίκτυο του ΟΤΕ. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τα ΕΛΤΑ θα λειτουργούν πλέον με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με γνώμονα το κέρδος και όχι το κοινωνικό όφελος. Ετσι, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες από δημόσιο αγαθό μετατρέπονται σε κοινό εμπόρευμα. Αμεση συνέπεια αυτού, είναι η χειροτέρευση της ποιότητας των υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς που κρίνονται «ασύμφοροι» για την κερδοφορία του κεφαλαίου. Και φυσικά, ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός όχι μόνο δε θα μειώσει τις τιμές, όπως υποκρίνονται οι θιασώτες της «ελεύθερης αγοράς», αλλά αντίθετα θα τις εκτινάξει στα ύψη, όπως γίνεται σήμερα, στην ...απελευθερωμένη τηλεπικοινωνιακή αγορά. Επώδυνες συνέπειες θα έχει η «απελευθέρωση» και για τους εργαζόμενους στα ΕΛΤΑ (άρση μονιμότητας, αλλαγή Κανονισμού Εργασίας, εντατικοποίηση της εργασίας, ελαστικές μορφές απασχόλησης) αλλά και γενικότερα για τους εργαζόμενους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις ταχυδρομικών υπηρεσιών, όπου ήδη οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, η πλήρης ανυπαρξία εργασιακών, κοινωνικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων αποτελούν τον κανόνα.

Την κατηγορηματική αντίθεση του ΚΚΕ στην προωθούμενη «απελευθέρωση» των ταχυδρομικών υπηρεσιών, εξέφρασε κατά τη συζήτηση της πρότασης της Κομισιόν στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του Κόμματος Γ. Τούσσας. Οπως υπογράμμισε, το ΚΚΕ σταθερά και αταλάντευτα προβάλλει τη θέση ότι τα ΕΛΤΑ που αποτελούν περιουσία του ελληνικού λαού, πρέπει να παραμείνουν 100% στο Δημόσιο και να λειτουργούν για την εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών και όχι για τα συμφέροντα του ιδιωτικού κεφαλαίου.

Ο Β. Βήττος, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Ταχυδρόμων Αθήνας και Ν. Αττικής και στέλεχος του ΠΑΜΕ, υπογραμμίζει ότι «απελευθέρωση» σημαίνει ουσιαστικά κατάργηση του αποκλειστικού φορέα καθολικών υπηρεσιών που είναι σήμερα το δημόσιο ταχυδρομείο. Τονίζει ότι στο πλαίσιο της πολιτικής «απελευθέρωσης», η κυβέρνηση - ως πρώτο βήμα - προωθεί το ξεπούλημα των «Ταχυμεταφορών», οι οποίες θα αποτελέσουν το «όχημα» για τη διείσδυση του ιδιωτικού κεφαλαίου στο κύριο έργο του ταχυδρομείου, καθώς θα αρθεί και η απαγόρευση που ισχύει σήμερα για τη διακίνηση αλληλογραφίας κάτω των 50 γραμμαρίων. Υπενθυμίζει ότι όλα αυτά μεθοδεύονται από το 1997, με την πρώτη οδηγία 67/97 της ΕΕ και στηλιτεύει τις ελληνικές κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, οι οποίες με την ουσιαστική συμβολή και στήριξη της συνδικαλιστικής πλειοψηφίας ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ στην Ομοσπονδία (ΠΟΣΤ), εφάρμοσαν αλλεπάλληλα σχέδια, προετοιμάζοντας τα ΕΛΤΑ για την ιδιωτικοποίηση. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει τις σημαντικές επενδύσεις στην υποδομή, όπως είναι το Αυτόματο Κέντρο Διαλογής στον Αγ. Στέφανο, επισημαίνοντας ότι το σύγχρονο αυτό Κέντρο θα αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης από το ιδιωτικό κεφάλαιο, στο οποίο παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης στην υποδομή του ΕΛΤΑ, όπως γίνεται σήμερα και με την υποδομή του ΟΤΕ. «Οι ταξικές δυνάμεις της Δημοκρατικής Συνεργασίας Εργαζομένων ΕΛΤΑ - σημειώνει ο Β. Βήττος - όλα αυτά τα χρόνια έχουν αντισταθεί στα σχέδια ιδιωτικοποίησης και έχουν αποκαλύψει ότι η απαξίωση και η συρρίκνωση του έργου του δημόσιου ταχυδρομείου, θα έχει άμεσες επιπτώσεις στις εργασιακές σχέσεις και στην εντατικοποίηση της δουλειάς. Ηδη τα τελευταία χρόνια το προσωπικό έχει μειωθεί κατά 30% και πολύ παραπάνω στο έργο της διανομής, ενώ στα ΕΛΤΑ έχουν γίνει πλέον καθεστώς οι 4μηνες συμβάσεις, ακόμα και οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι».

Καταλήγοντας ο Β. Βήττος σημειώνει: «Οι εργαζόμενοι πρέπει να βγάλουν συμπεράσματα. Πρέπει να γυρίσουν την πλάτη στις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές πλειοψηφίες, να αλλάξουν το συσχετισμό δύναμης στα συνδικάτα. Η ανάδειξη του ταξικού πόλου και στον τομέα του ταχυδρομείου είναι σήμερα αναγκαία. Καθήκον και υποχρέωση όλων των εργαζομένων, είναι η υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα του ταχυδρομείου, είναι ο ενωτικός αγώνας για τη διεκδίκηση ενιαίου και 100% δημόσιου φορέα ταχυδρομικών υπηρεσιών, με εργαζόμενους με πλήρη δικαιώματα, σταθερή εργασία και καθολική ασφάλιση».