Τετάρτη 25 Οχτώβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Χειρότερο αυτό που έρχεται στην Υγεία

Δεν πάει καιρός που ο υπουργός Υγείας κατέθεσε μια συνολική πρόταση, που αφορά το ΕΣΥ στην πατρίδα μας.

Το πολιτικό πλαίσιο στο οποίο κινούνται οι «προτάσεις Παπαδόπουλου» είναι σαφώς εναρμονισμένο με τις επιδιώξεις της ΕΕ, για μείωση του δημόσιου ελλείμματος και του δημόσιου χρέους, με στόχο την προάσπιση της νομισματικής σταθερότητας.

Παράλληλα επιχειρείται και προσπάθεια συμπίεσης του κόστους εργασίας από χώρες - μέλη της ΕΕ, στα πλαίσια του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, με όχημα την παγκοσμιοποίηση.

Η συμπίεση όμως του κόστους εργασίας εμπεριέχει και το μη μισθολογικό κόστος εργασίας, όλες δηλαδή εκείνες τις κατακτήσεις του εργαζόμενου στο ιστορικό γίγνεσθαι - Πρόνοια, σύνταξη, περίθαλψη.

Ολα αυτά όμως δηλώνουν και σαφείς προθέσεις:

  • Ανίσχυρο εργαζόμενο που θα σηκώνει ολοκληρωτικά το βάρος της περίθαλψης.
  • Σύστημα περίθαλψης και πρόνοιας με τη μικρότερη δυνατή συμμετοχή του δημόσιου τομέα.
  • Ασφαλιστικό σύστημα που θα ελαστικοποιεί στο δυνατό τη συμμετοχή του μεγαλοεργοδότη.

Ομως όλες αυτές οι «προτάσεις Παπαδόπουλου» δεν είναι κάτι νέο. Ηδη από το 1985 με το ν. 1579/85 έγινε προσπάθεια για να αναιρεθεί στην πράξη η ευθύνη του Κράτους για την Υγεία του λαού.

(Ως Υγεία θα έχουμε, κατά νου, το σύνολο των επιπέδων περίθαλψης, την πανεπιστημιακή μόρφωση, την Πρόνοια και τη συνταξιοδότηση). Πολύ περισσότερο, όλοι οι νόμοι που επακολούθησαν, τόσο με κυβέρνηση τη ΝΔ το 1992 (ν.2084/92, ν.2071/92), όσο και με αυτή του ΠΑΣΟΚ (ν.2519/97 νομοσχέδιο για την κοινωνική πρόνοια, προεδρικό διάταγμα για τη λειτουργία των ιδιωτικών φορέων ΠΦΥ), είναι εναρμονισμένοι με τη λογική που απορρέει από τη «Λευκή Βίβλο», όπου σαφώς γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί ο ιδιωτικός τομέας εις βάρος του δημοσίου (όχι στα πλαίσια ανταγωνισμού, αλλά στα πλαίσια καθαρής λεηλασίας του δημόσιου συστήματος υγείας). (ΚΟΜΕΠ τεύχος 6/1998). Είναι πράγματι πολύ εύκολο να σταθείς απέναντι σ' αυτή την προσπάθεια «μεταρρύθμισης».

Είναι άλλωστε τόσο βιαστική και πρόχειρα φτιαγμένη ως πρόταση, που θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι δεν είναι τίποτε άλλο από συγκερασμό του βρετανικού ΣΥ και του αμερικανικού (όσον αφορά την πρόνοια και την ασφάλιση). Αλλωστε το μέλλον, οι έχοντες τη νομή της εξουσίας στα χέρια τους (... ή στο μυαλό τους καλύτερα), το προσεγγίζουν στην κατεύθυνση της συνολικής ιδιωτικής ασφάλισης του εργαζόμενου.

Οι «προτάσεις Παπαδόπουλου», όμως, κατατίθενται με βάση το ιδεολογικό προκάλυμμα ότι το «ΕΣΥ πρέπει να γίνει αποδοτικότερο, να παρέχει τη μεγαλύτερη δυνατή ποιότητα υπηρεσιών».

Σε καμιά περίπτωση βέβαια δεν πρέπει να υπερασπίζεται κανείς το σύστημα της διαφθοράς και του εκμαυλισμού της προσωπικότητας που υφέρπει στο ΕΣΥ και το οποίο είναι αποτέλεσμα της διαλυτικής προσπάθειας που αποτελεί ιδεολογικό μέρος του λεγόμενου εκσυγχρονισμού.

Ας δούμε όμως, πώς μεταφράζονται όλες αυτές οι προτάσεις από την πλευρά του υπουργού.

Αν δεχτούμε ότι η λειτουργία της ελεύθερης αγοράς καθορίζει τόσο την παραγωγή όσο και την κατανομή των αγαθών και υπηρεσιών, αυτό αυτόματα σημαίνει ότι η αγορά μπορεί κάτω από προϋποθέσεις να εξασφαλίσει την παραγωγή και τη διάθεση του προϊόντος σε συνθήκες σχετικής ισοτιμίας και σε ανεκτές τιμές. Αυτό όμως που περιγράφεται δεν είναι τίποτε άλλο από τη βασική ουσία του καπιταλισμού, σε μια πιο νεοφιλελεύθερη άποψη.

Δηλαδή, τα νοσοκομεία θα λειτουργήσουν με κίνητρο το κέρδος, θα χρεώνουν τους πελάτες (ασθενείς) ακολουθώντας τιμολογιακή πολιτική. Οι νοσοκομειακοί γιατροί θα λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο, χρεώνοντας την επίσκεψη ή την πράξη, οι δε πελάτες που επιθυμούν την αγορά υπηρεσιών υγείας θα επισκέπτονται το γιατρό ή το νοσοκομείο της αρεσκείας τους, πληρώνοντας ανάλογα και διαθέτοντας υποχρεωτικά ασφαλιστική κάλυψη (κατά προτίμηση ιδιωτική).

Το κύριο προτέρημα ενός τέτοιου συστήματος είναι η αποδοτικότητα. Δε χωρά αμφιβολία σε αυτό.

Το ίδιο «σύστημα», στις ίδιες ακριβώς ημερομηνίες, εισάγεται και σε μια σειρά άλλες χώρες (Βουλγαρία) ή αποτελεί προεκλογική δέσμευση (Γιουγκοσλαβία). Μέχρι τώρα, δηλαδή, παλεύαμε έχοντας ως γνώμονα τη μαρξιστική αντίληψη ότι οι οικονομικοί παράγοντες των νόμων της αγοράς επικρατούν δυσμενώς στην πορεία της υγείας του ανθρώπου.

Από εδώ και πέρα θα παλεύουμε όχι γι' αυτό, αλλά για να ανατρέψουμε κάτι πολύ χειρότερο.

Οι οικονομικοί παράγοντες θα επηρεάζουν (θετικά ή αρνητικά) την ίδια την πορεία της νόσου.

Αυτή η καπιταλιστική εναρμόνιση (με κυρίαρχο ιδεολόγο το νομπελίστα Milton Friedman) στην παροχή υπηρεσιών υγείας, βρίσκει το πρότυπό της στις ΗΠΑ. Η άποψη αυτή, παρά τις κρατικές νησίδες παρέμβασης (Medicare, Mediaid), δείχνει την ανεπάρκειά της από τα ίδια τα έντονα κοινωνικά προβλήματα, που ταλανίζουν το χώρο της Υγείας στις ΗΠΑ.

Η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος στην παροχή υγείας, στα πλαίσια πάντα του υπάρχοντος κοινωνικοοικονομικού συστήματος, είναι αυτή του «ελεγχόμενου ανταγωνισμού».

Το περίφημο NHS της Βρετανίας λειτουργούσε μέχρι και πρόσφατα με τη λογική της διασφάλισης, από την πλευρά του Κράτους, του ελάχιστα αποδεκτού επιπέδου υπηρεσιών Υγείας (αφήνοντας δηλαδή τους υπόλοιπους τομείς να λειτουργήσουν στα πλαίσια του ανταγωνισμού).

Και πράγματι, στην Αγγλία η παράλληλη δράση της BUPA (British United Private Association), με 3,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους και δική της υγειονομική υποδομή, αποτελεί το σημείο αναφοράς για την παραπάνω θεώρηση. Δεν είναι όμως τυχαίο ότι και αυτό ακόμα το σύστημα, που κάποτε ήταν το καμάρι (και άλλοθι) της θατσερικής πολιτικής, δέχεται χτυπήματα από την πολιτική της δεξιάς Σοσιαλδημοκρατίας, που κυριαρχεί στη Βρετανία.

Η οργουελική όμως βαρβαρότητα του καπιταλισμού στην Υγεία έρχεται να μας θυμίσει και την πρόσφατη καταγραφή του γενετικού κώδικα στις ΗΠΑ (human genom project).

Είναι προφανές ότι η όποια κατάκτηση του ανθρώπου, σε επιστημονικό επίπεδο, θα αποτελεί από εδώ και εμπρός σημαντικό σημείο αναφοράς για τις μεγάλες πολυεθνικές.

Οχι μόνο γιατί τα ούτως ή αλλιώς σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα δε θα είναι στη διάθεση της παγκόσμιας κοινότητας, αλλά γιατί θα είναι στα χέρια λίγων, με κίνητρο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και τη χαλιναγώγηση και αυτής ακόμα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Η πρόταση του ΚΚΕ, πάνω στην Υγεία, που θα βγει μέσα από το 16ο Συνέδριο του Κόμματος, πρέπει να αποτελεί και συνολική απάντηση στη συνολική άλλωστε επίθεση που δέχεται ο εργαζόμενος στην πατρίδα μας. Η πείρα από τα συστήματα υγείας στις χώρες του υπαρκτού Σοσιαλισμού πρέπει να αποτελέσει σημείο - οδηγό (το σύστημα υγείας στις χώρες αυτές είχε κατακτήσει περίζηλευτη θέση, ακόμα και ανάμεσα στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες και είχε παραμείνει σε μεγάλο βαθμό αλώβητο από τις γραφειοκρατικές αντιλήψεις εξαιτίας της ίδιας της διαλεκτικότητας που εμπεριέχεται ως φιλοσοφική θεώρηση στην ιατρική επιστήμη).

Εχει σημασία να δεσπόζει στο επίκεντρο της σκέψης:

  • Η αρχή της απολυτοποίησης της Υγείας, ως κοινωνικού αγαθού, η αρχή της συνεκτικότητας της Υγείας, μαζί με την παιδεία και τη Δικαιοσύνη ως κρίκων στην προσπάθεια κτισίματος μιας ευημερούσας κοινωνίας.
  • Η αρχή της ισότιμης κατανομής, πέρα από οικονομικές δυνατότητες, των υπηρεσιών Υγείας.
  • Η αρχή της αυτοδιοίκησης και αυτοδιαχείρισης ενός δημόσιου συστήματος Υγείας.

Είναι προφανές ότι η υπεράσπιση ενός δημόσιου συστήματος υγείας αποτελεί (παρά το θνησιγενές του ΕΣΥ) πανάκεια για κάθε δημοκράτη γιατρό, όχι μόνο γιατί αυτό που έρχεται είναι χειρότερο από αυτό που υπάρχει, αλλά πολύ περισσότερο στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης των όρων κτισίματος της Σοσιαλιστικής Υγείας.

ΚΩΣΤΑΣ Ι. ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Γιατρός

Ανθούπολη - Περιστέρι


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ