Στη μακρόχρονη Ιστορία του, το ΚΚΕ συμβάλλει καθοριστικά στον ταξικό προσανατολισμό του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Στο πρώτο Ιδρυτικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ (3-10 Νοέμβρη 1918), πολλά από τα στελέχη των σοσιαλιστικών ομίλων, που ίδρυσαν λίγες μέρες αργότερα το Κόμμα, έδωσαν μάχη απέναντι σε συνδικαλιστές, οπαδούς του τότε πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου, γύρω από το ζήτημα της «πάλης των τάξεων» και του ταξικού προσανατολισμού της συνομοσπονδίας και, τελικά, επικράτησε ως σκοπός της ΓΣΕΕ «η πάλη των τάξεων».

Από τότε μέχρι σήμερα, στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, συγκρούονται δυο γραμμές, αυτή του συμβιβασμού και της ταξικής συνεργασίας μ' αυτήν της ταξικής πάλης, που υπερασπίζει το ΚΚΕ και άλλες συνεπείς ταξικές δυνάμεις.

Αμέσως μετά την ίδρυσή του, το Κόμμα καταπιάνεται με την ανάπτυξη των εργατικών αγώνων και την ενίσχυση του ταξικού χαρακτήρα του συνδικαλιστικού κινήματος. Οργανώνονται, δε, μαζικές απεργίες με περιεχόμενο την 8ωρη δουλειά, αυξήσεις στα μεροκάματα και την Κοινωνική Ασφάλιση που τότε δεν υπήρχε.

Είναι η εποχή που η κυβέρνηση Βενιζέλου ετοιμάζεται να στείλει στρατό ενάντια στη Σοβιετική Εξουσία στη Ρωσία (εκστρατεία στην Ουκρανία) και θέλει το κίνημα αδρανοποιημένο, πλήρως υποταγμένο, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζεται για τη Μικρασιατική Εκστρατεία.

Ετσι, τον Ιούλη του 1919, κάνει μαζικές συλλήψεις κομμουνιστών συνδικαλιστών στη ΓΣΕΕ και τους εξορίζει στη Φολέγανδρο. Στη συνέχεια, επιδιώκει, τον Ιούνη του 1920, τη διοργάνωση Συνεδρίου της ΓΣΕΕ, με σκοπό να την ελέγξει. Το ΣΕΚΕ δίνει τη δική του μάχη ενάντια σ' αυτά τα σχέδια. Οργανώνει τον Ιούλη του 1919 πανεργατική, πολιτική απεργία, για την απελευθέρωση των εξόριστων συνδικαλιστών, το σταμάτημα της τρομοκρατίας και των κυβερνητικών παρεμβάσεων στα συνδικάτα και τη ΓΣΕΕ. Η κινητοποίηση στέφεται με επιτυχία.

Το Σεπτέμβρη του 1920, πραγματοποιείται το 2ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Η βενιζελική παράταξη, με σωματεία - «σφραγίδες» και εξαγορά συνδικαλιστών, επιδιώκει να κερδίσει την πλειοψηφία στο συνέδριο, αλλά δεν τα καταφέρνει. Το συνέδριο καταδικάζει τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, τις κρατικές παρεμβάσεις στο συνδικαλιστικό κίνημα των εργατών και υπερασπίζει τον ταξικό χαρακτήρα του συνδικαλιστικού κινήματος.

Στη δεκαετία του '20 συνεχίζονται οι τρομοκρατικές επιθέσεις της κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος, στα τέλη του 1921, εναντίον των τροχιοδρομικών, οι πολύχρονες φυλακίσεις συνδικαλιστών, οι επιστρατεύσεις σιδηροδρομικών για τον πόλεμο της Μικράς Ασίας. Οπως, επίσης, και τα γεγονότα του Αυγούστου του 1923, όταν ο Γ. Παπανδρέου, ως υπουργός Εσωτερικών, διέταξε τις κρατικές δυνάμεις καταστολής να ανοίξουν πυρ κατά των απεργών εργατών στο Πασαλιμάνι, ενώ υπέγραψε διάταγμα διάλυσης της ΓΣΕΕ, την πλειοψηφία στην οποία είχαν οι ταξικές δυνάμεις με επικεφαλής τους κομμουνιστές.

Τον Ιούνη του 1925, εγκαθιδρύεται η δικτατορία του Πάγκαλου, η οποία έθεσε εκτός νόμου το ΚΚΕ, προχώρησε στη σύλληψη όλων των κομμουνιστών και άλλων προοδευτικών συνδικαλιστών και τους εξόρισε σε νησιά του Αιγαίου. Σ' αυτές τις συνθήκες πραγματοποιείται το 3ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ, με βασικό στόχο την «αποκομμουνιστικοποίησή της». Και σ' αυτό το συνέδριο οι ταξικές δυνάμεις έχουν την πλειοψηφία. Αλλά το καθεστώς, προκειμένου να αλλάξει τους συσχετισμούς, προχώρησε σε συλλήψεις αντιπροσώπων, κυρίως κομμουνιστών συνδικαλιστών. Ετσι, γίνεται δυνατή η εκλογή στη Συνομοσπονδία διοίκησης υποτακτικής στο καθεστώς.

Η επιχείρηση αποκομμουνιστικοποίησης της ΓΣΕΕ θα ολοκληρωθεί το Μάη του 1928, στο 4ο Συνέδριό της. Η προετοιμασία είχε αρχίσει αμέσως μετά το προηγούμενο συνέδριο, με διαγραφές ταξικών σωματείων από εργατικά κέντρα και ομοσπονδίες (300 στο σύνολο), οπότε και θα εκδιωχθούν οι κομμουνιστές από τη ΓΣΕΕ, αφού αποκλείστηκαν μεγάλες ομοσπονδίες από το συνέδριο, ανάμεσά τους η μεγαλύτερη της χώρας, η Καπνεργατική, αλλά αποκλείστηκαν και οι εκλεγμένοι από άλλα συνδικάτα κομμουνιστές και άλλοι συνεπείς συνδικαλιστές αντιπρόσωποι.

Με δεδομένες αυτές τις συνθήκες, δηλαδή το βίαιο αποκλεισμό των ταξικών δυνάμεων από τη ΓΣΕΕ και τη μετατροπή της σε μοχλό περάσματος της πολιτικής της άρχουσας τάξης στο εργατικό κίνημα, οι ομοσπονδίες στις οποίες κυριαρχούσαν οι ταξικές δυνάμεις αποφασίζουν το συντονισμό δράσης τους, εκλέγοντας ένα 5μελές Γραφείο και θέτοντας δυο βασικά καθήκοντα στη δράση τους: Πρώτο, να οργανώσουν και να καθοδηγήσουν τους αγώνες της εργατικής τάξης και, δεύτερο, να αγωνιστούν για την αποκατάσταση της νομιμότητας στη ΓΣΕΕ. Αν αυτό δεν επιτευχθεί, να προχωρήσουν στην οργανωτική αντιμετώπιση της κατάστασης.

Η οργάνωση της πάλης της εργατικής τάξης από το 5μελές Γραφείο δημιουργεί προϋποθέσεις απομόνωσης της ΓΣΕΕ από την εργατική τάξη. Την ίδια περίοδο, το 4ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1928) θέτει ως άμεσο καθήκον «τη σύγκληση του εργατικού πανελλαδικού συνεδρίου... τη συγκέντρωση των ταξικών δυνάμεων του συνδικαλιστικού κινήματος, την επανίδρυση του ταξικού κέντρου των συνδικάτων για την οργάνωση και διεξαγωγή των οικονομικών αγώνων της εργατικής τάξης, την καταπολέμηση της πολιτικής συνεργασίας των τάξεων...». Το Συνέδριο εκτιμά ότι «για την επιτυχή διεξαγωγή των αγώνων της εργατικής τάξης, επιβάλλεται το ενιαίο μέτωπο όλων των εργατών, ανεξαρτήτως πολιτικών αντιλήψεων», μέτωπο ενάντια στην «κρατικοποιημένη», όπως τη χαρακτηρίζει, ηγεσία της ΓΣΕΕ και στην κεφαλαιοκρατία.

Το ΚΚΕ, μπροστά στον επιδιωκόμενο ταξικό αφοπλισμό του κινήματος, παρεμβαίνει έτσι ώστε το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα να εξασφαλίσει ταξική ηγεσία, ταξική ενότητα δράσης και προσανατολισμό.

Ετσι, στις 3/2/1929, το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα θα προχωρήσει στην πραγματοποίηση του Συνεδρίου της Ενωτικής ΓΣΕΕ.

Η Ενωτική ΓΣΕΕ ήταν μια αναγκαιότητα, που επιβλήθηκε στους κομμουνιστές και προοδευτικούς συνδικαλιστές, στους οργανωμένους εργάτες που δεν επιθυμούσαν ένα συνδικαλιστικό κίνημα ποδηγετημένο από την εκάστοτε κρατική, κυβερνητική και εργοδοτική εξουσία. Η ίδρυσή της αποσκοπούσε στη δημιουργία των προϋποθέσεων ενότητας δράσης πάνω στις αρχές της ταξικής πάλης και της απόκρουσης οποιασδήποτε εξάρτησης από την αστική τάξη και τα κυβερνητικά - κρατικά όργανά της.

Η Ενωτική ΓΣΕΕ καθημερινά συσπείρωνε ολοένα και περισσότερο τους εργάτες. Ετσι, η κυβέρνηση Βενιζέλου επιχείρησε να ενισχύσει την κυβερνητική ΓΣΕΕ και να χτυπήσει με κατασταλτικά μέτρα την Ενωτική. Ετσι, μέσα στο 1929, ψήφισε τρεις νόμους: Με τον έναν έδινε το προνόμιο στη διοίκηση της ΓΣΕΕ να υποδείχνει τέσσερις γερουσιαστές. Με τον δεύτερο, ίδρυε έναν ειδικό οργανισμό, την «Εργατική Εστία», στην οποία εξασφάλιζε και τους πόρους, ώστε να μπορεί να έχει στη διάθεσή της οικήματα, στα οποία θα μπορούσαν να στεγάζονται τα σωματεία της κυβερνητικής ΓΣΕΕ. Στο νόμο αυτό υπήρχε και διάταξη, που προέβλεπε τον αποκλεισμό από τα οικήματα της «Εργατικής Εστίας» των συνδικάτων εκείνων που έκαναν αντικυβερνητική πολιτική. Τέλος, με τον τρίτο νόμο, έβγαζε εκτός νόμου την Ενωτική ΓΣΕΕ.

Αν και εκτός νόμου, η Ενωτική ΓΣΕΕ δεν ανέστειλε τη δράση της για την υπεράσπιση του ανεξάρτητου, από την αστική τάξη και το κράτος, ταξικού συνδικαλισμού, αλλά συνέχισε να λειτουργεί παράνομα και να αυξάνει την επιρροή της μέσα στους εργάτες, καθοδηγώντας την πάλη τους για το μεροκάματο, τις καθημερινές διεκδικήσεις, την πάλη ενάντια στο φασισμό, που τη δεκαετία του '30 πρόβαλλε απειλητικός σ' ολόκληρο τον κόσμο. Ηταν τέτοια, δε, η επιρροή της Ενωτικής ΓΣΕΕ μέσα στην εργατική τάξη, που στο 7ο Συνέδριο της καθεστωτικής ΓΣΕΕ, το 1934, το 1/3 των συνέδρων υποστήριξε τις προτάσεις της για την ενότητα του συνδικαλιστικού κινήματος. Η πίεση, μάλιστα, των εργατών για ενότητα σύμφωνα με τις προτάσεις της Ενωτικής ΓΣΕΕ συνεχώς δυνάμωνε, γεγονός που υποχρέωσε την καθεστωτική ΓΣΕΕ να έρθει τον Ιούλη του 1936 σε επικοινωνία με την Ενωτική ΓΣΕΕ και να συμφωνήσει μαζί της για τη σύγκληση ενός ενωτικού συνεδρίου για την αποκατάσταση των δημοκρατικών λειτουργιών στη ΓΣΕΕ, καθώς και την αποδέσμευσή της από κάθε κρατική ή εργοδοτική εξάρτηση. Η επιβολή, όμως, της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου έθεσε τέρμα σε τέτοιου είδους εξελίξεις. Το μεταξικό καθεστώς προχώρησε με ταχύτατους ρυθμούς στη φασιστικοποίηση των συνδικάτων, ενώ γέμισε τις φυλακές και τις εξορίες με κομμουνιστές, αριστερούς και προοδευτικούς συνδικαλιστές όλων των βαθμίδων.

Μετά τη γερμανική εισβολή, στις 6/4/1941, η Ελλάδα βρέθηκε υπό το καθεστώς της τριπλής - γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής - κατοχής. Αμεσο καθήκον, η εθνική απελευθέρωση. Στον αγώνα αυτό πρωτοστατεί το ΚΚΕ.

Την 1η Ιούλη του 1941, συνήλθε η 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Η απόφασή της είναι καθοριστική για την οργάνωση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και τη δράση για συσπείρωση όλων των κοινωνικοπολιτικών δυνάμεων που ήταν διατεθειμένες να αγωνιστούν γι' αυτόν το σκοπό. Στις 16 Ιούλη του 1941, με πρωτοβουλία των κομμουνιστών, ιδρύθηκε το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ). Στην ίδρυση του Εργατικού ΕΑΜ συμμετείχαν η Ενωτική ΓΣΕΕ, η ΓΣΕΕ και η ρεφορμιστική οργάνωση των Ανεξάρτητων Συνδικάτων.

Το Εργατικό ΕΑΜ υπήρξε η ψυχή της εργατικής τάξης και όλου του εργαζόμενου λαού στον αγώνα του για επιβίωση και εθνική απελευθέρωση. Αλλωστε, η συμβολή του στους συνδικαλιστικούς αγώνες στην Κατοχή ήταν καθοριστική. Ετσι, όταν απελευθερώθηκε η Ελλάδα, το ΕΕΑΜ αναγνωρίστηκε ως Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας. Αλλά η εργατική τάξη, ενωμένη στη δράση και με ταξικό προσανατολισμό, γίνεται εμπόδιο στην άρχουσα τάξη, και μάλιστα σε μια περίοδο που ουσιαστικά κρίνεται το «ποιος - ποιον». Ετσι, μετά την ήττα του λαϊκού κινήματος το Δεκέμβρη του 1944, με την επέμβαση των Αγγλων ιμπεριαλιστών και την αποχώρηση του ΕΛΑΣ από την Αθήνα, η κυβέρνηση Πλαστήρα, το Γενάρη του 1945, καθαίρεσε τη νόμιμη διοίκηση της ΓΣΕΕ, που ανήκε στο ΕΕΑΜ και διόρισε νέα διοίκηση από παλιούς συνεργάτες της μεταξικής δικτατορίας και των αρχών κατοχής.

Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης του 1945), το ΚΚΕ πρωτοστατεί για την αποκατάσταση της νομιμότητας στο συνδικαλιστικό κίνημα, με γνήσιες ελεύθερες αρχαιρεσίες και ανάλογες διαδικασίες για το Συνέδριο της ΓΣΕΕ. Το εργατικό κίνημα περνάει ήδη μια νέα περίοδο πραξικοπηματικών επεμβάσεων στο εσωτερικό του. Η άρχουσα τάξη, στηριγμένη στους Αγγλους ιμπεριαλιστές, έκανε τα πάντα για την ποδηγέτηση του συνδικαλιστικού κινήματος, αφού οι πραγματικοί συσχετισμοί σ' αυτό έδιναν συντριπτική πλειοψηφία στους κομμουνιστές και άλλες ταξικές δυνάμεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις αρχαιρεσίες, τον Απρίλη του 1945, πρόεδρος της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής ήταν ο Αγγλος Tewson.

Σ' αυτές τις συνθήκες, μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας, του μονόπλευρου εμφυλίου πολέμου σε βάρος των ΕΑΜιτών και προοδευτικών πολιτών, παρά τις απροκάλυπτες επεμβάσεις και τα διοικητικά μέτρα, οι ταξικές δυνάμεις του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος καταφέρνουν να οργανωθούν, να κερδίσουν και να διατηρήσουν σε πολύ αντίξοες συνθήκες την υποστήριξη της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης. Με απόφαση του ΚΚΕ, στις αρχές Απρίλη 1945, ιδρύεται από τους κομμουνιστές και τους συμμάχους τους στο εργατικό κίνημα ο Εργατικός Αντιφασιστικός Συνασπισμός (ΕΡΓΑΣ), που γρήγορα θα επικρατήσει σε όλα σχεδόν τα σωματεία, στις δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις και στη ΓΣΕΕ. Ετσι, παρά τις συνεχιζόμενες πολύμορφες κυβερνητικές από κοινού με τους Αγγλους επεμβάσεις, στο 8ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ (Μάρτης 1946), ο ΕΡΓΑΣ κατακτά μεγάλη πλειοψηφία και εκλέγεται γενικός γραμματέας της Συνομοσπονδίας ο κομμουνιστής συνδικαλιστής ηγέτης Μήτσος Παπαρήγας, ο οποίος δολοφονήθηκε από την Ασφάλεια το Φλεβάρη του 1949. Ομως, και αυτή η νίκη του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος θα αντιμετωπιστεί με μέτρα καταστολής. Η εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ θα καταργηθεί με δικαστικά και διοικητικά - κρατικά μέτρα, αφού το μοναρχοφασιστικό καθεστώς που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, με την αμέριστη στήριξη των Αγγλοαμερικάνων ιμπεριαλιστών, οδηγεί στον Εμφύλιο Πόλεμο και, βεβαίως, δεν εξασφάλιζε στοιχειώδεις προϋποθέσεις άσκησης των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, πολύ περισσότερο ελευθερία αγωνιστικής δράσης.

Η λήξη του Εμφυλίου βρήκε το ΚΚΕ στην παρανομία και τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών και στελεχών του στις φυλακές και τις εξορίες ή στην πολιτική προσφυγιά, μακριά από την πατρίδα, με στέρηση της ιθαγένειας και του δικαιώματος επιστροφής. Ομως, τα μέλη και τα στελέχη του Κόμματος, που έμειναν ελεύθερα ή κατάφεραν να απελευθερωθούν από τα κάτεργα, δεν εγκατέλειψαν ούτε για μια στιγμή την προσπάθεια να διατηρήσουν και να διευρύνουν τους δεσμούς του ΚΚΕ με την εργατική τάξη και τις μαζικές της οργανώσεις, κυρίως τις πρωτοβάθμιες. Ετσι, πρωτοστάτησαν στη συγκρότηση του «Εργατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος Ελλάδος», που ήταν η συνδικαλιστική παράταξη της ΕΔΑ και μέσω αυτής της παράταξης έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στους αγώνες που αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του '50 για τα δικαιώματα των εργαζομένων. Πρέπει, δε, να σημειωθεί πως το Μάη του 1955 ο αγώνας για ένα ανεξάρτητο ταξικό συνδικαλιστικό εργατικό κίνημα πήρε νέες διαστάσεις με τη δημιουργία του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, που προήλθε από την ενοποίηση του Εργατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος Ελλάδας και του Κινήματος Ελεύθερου Συνδικαλισμού (στο οποίο ηγέτης ήταν ο παλιός σοσιαλρεφορμιστής συνδικαλιστής Δ. Στρατής).

Η πάλη του ταξικού συνδικαλιστικού εργατικού κινήματος θα κάνει νέα πιο προωθημένα βήματα στις αρχές της δεκαετίας του '60, όταν θα συγκροτηθεί το κίνημα των 115 Συνεργαζόμενων Εργατοϋπαλληλικών Οργανώσεων. Το κίνημα αυτό θα κρατήσει μέχρι την επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών στις 21 Απρίλη 1967.

Η χούντα διορίζει δική της διοίκηση στη ΓΣΕΕ, ενώ καταργεί τις συνδικαλιστικές ελευθερίες. Παρ' όλα αυτά, στη διάρκεια της δικτατορίας, αναπτύσσονται από τα κάτω διεκδικητικοί αγώνες, ακόμη και απεργίες, για τα πιο φλέγοντα προβλήματά τους. Οι κομμουνιστές πρωτοστάτησαν και σ' αυτό το πεδίο, όπως συνολικά στην αντιδικτατορική πάλη. Μέσα στην περίοδο της δικτατορίας, συγκροτήθηκε η ΕΣΑΚ, στην οποία δρούσαν και οι κομμουνιστές.

Μετά το συμβιβασμό της χούντας με τον αστικό πολιτικό κόσμο, το 1974, και την αλλαγή διακυβέρνησης στη χώρα, ο κρατικοκυβερνητικός έλεγχος στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα και τη ΓΣΕΕ συνεχίζεται. Αλλωστε, υπήρχαν συνθήκες ανόδου του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος και των αγώνων της εργατικής τάξης. Ετσι, μετά τον κρατικό έλεγχο επί της ΓΣΕΕ που είχε επιβάλει η ΝΔ και τα διατάγματα του τότε υπουργού Εργασίας Κ. Λάσκαρη για κατάργηση της ταξικής πάλης, ήρθε το ΠΑΣΟΚ να προσαρμόσει τις συνδικαλιστικές ελευθερίες στις ανάγκες του συστήματος. Το ΚΚΕ, δουλεύοντας για την κατάκτηση ταξικής ηγεσίας στα συνδικάτα και τη ΓΣΕΕ, αλλά και για τον ταξικό προσανατολισμό του κινήματος (χαρακτηριστική προσπάθεια ταξικού συντονισμού συνδικάτων ήταν τα ΣΑΔΕΟ), συνέβαλε αποφασιστικά, το 1984, να συγκληθεί Συνέδριο της ΓΣΕΕ και, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, να εκλεγεί αντιπροσωπευτική διοίκηση και να εκπροσωπηθούν οι ταξικές δυνάμεις. Ούτε αυτό έμελλε να κρατήσει πολύ, αφού η επίδραση των κομμουνιστών στον προσανατολισμό της δράσης της ΓΣΕΕ ήταν σημαντική και δυσκόλευε την επικράτηση της γραμμής της υποταγής. Αυτό δυσκόλευε την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, γι' αυτό και προχώρησε σε επέμβαση με δικαστικό πραξικόπημα στη Συνομοσπονδία το 1985, που κατάργησε την εκλεγμένη διοίκηση και διόρισε νέα, απόλυτα ελεγχόμενη απ' αυτήν.

Στη δεκαετία του 1990, με τις αρνητικές επιδράσεις στο συσχετισμό των δυνάμεων στο εργατικό κίνημα (ανατροπή σοσιαλισμού, υποχώρηση του παγκόσμιου κομμουνιστικού και αντιιμπεριαλιστικού κινήματος), οι δυνάμεις της ταξικής συνεργασίας, του συμβιβασμού και της υποταγής εξασφάλισαν την πλειοψηφία στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Είναι η εποχή, που η εργατική τάξη βαφτίζεται εταίρος της άρχουσας τάξης και τα όργανά της εγκαταλείπουν την πάλη, προκειμένου να συνδιαλλαγούν για την ανάπτυξη του καπιταλισμού με την κυβέρνηση και τις δυνάμεις του κεφαλαίου. Σ' αυτήν τη λογική πρωτοστατούν οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, συνεπικουρούμενες και από αυτές του Συνασπισμού.

Μπροστά σ' αυτήν τη διαμορφωμένη πραγματικότητα, συγκροτήθηκε το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ), σαν συσπείρωση συνδικάτων, σωματείων, Ομοσπονδιών, Εργατικών Κέντρων και συνδικαλιστών από διάφορες δυνάμεις, με σκοπό την ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, την κατάκτηση της ενότητας δράσης της εργατικής τάξης, πάνω σε στόχους πάλης που αντιστρατεύονται την πολιτική των μονοπωλίων και την τακτική της συναίνεσης, του συμβιβασμού και της υποταγής, του περάσματος της πολιτικής της άρχουσας τάξης στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα που εκφράζεται από την πλειοψηφία των ηγεσιών σε ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ. Η δράση του ΠΑΜΕ είναι σημαντική για τον απεγκλωβισμό του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος από την αστική πολιτική, για την ανεξαρτησία των συνδικάτων από κυβέρνηση - εργοδοσία, άρα βασική στην επίδραση στις εργατικές συνειδήσεις, προκειμένου να αναπτύσσονται αγώνες για τα πραγματικά συμφέροντα της εργατικής τάξης.

Στις δοσμένες συνθήκες, είναι ο μόνος δρόμος, για να πάρουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα χέρια τους την υπόθεση των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων, να αλλάξουν τους συσχετισμούς υπέρ των ταξικών δυνάμεων και να πετάξουν από πάνω τους την εργατική αριστοκρατία. Από τα πιο σπουδαία ζητήματα σήμερα είναι η αποτίναξη των ξεπουλημένων ηγεσιών από το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Ο συντονισμός των σωματείων, η δημιουργία απεργιακών επιτροπών οργάνωσης των αγώνων με ταξικό προσανατολισμό, η συσπείρωση όλων των δυνάμεων που θέλουν να ανατρέψουν το τέλμα στο συνδικαλιστικό κίνημα, εξαιτίας της πλειοψηφίας της ηγεσίας του και κόντρα σ' αυτήν, μπορούν να ανοίξουν το δρόμο στην ενίσχυση του ταξικού πόλου στις γραμμές του, στην ανάταση του ίδιου του συνδικαλιστικού κινήματος, στην αγωνιστικότητα και τη μαχητικοποίησή του ενάντια στη σημερινή πολιτική.

Το ΠΑΜΕ, από την ίδρυσή του έως τα σήμερα, ως συσπείρωση των ταξικά προσανατολισμένων συνδικαλισμένων δυνάμεων, αναδείχτηκε σε πρωτοπόρα δύναμη, διεύρυνε τα πεδία παρέμβασης και επιρροής του, συνέβαλε στην ευρύτερη διάδοση του αγωνιστικού ταξικού πλαισίου πάλης, άσκησε σοβαρή πίεση μέσα στις γραμμές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος σε όλα τα βασικά μέτωπα πάλης, όπως στην Κοινωνική Ασφάλιση, στον αγώνα για τις συλλογικές συμβάσεις, την Παιδεία και την Υγεία, τα εργατικά «ατυχήματα» και τις επαγγελματικές ασθένειες, τα προβλήματα των εργαζόμενων γυναικών. Αναντικατάστατος αποδείχτηκε ο ρόλος του στις πανελλαδικές απεργίες, στην πρωτοβουλία του να εξαγγείλει απεργίες σε κλάδους που βρίσκονταν στο στάδιο διαπραγμάτευσης της συλλογικής σύμβασης, ύστερα μάλιστα από την επαίσχυντη συμφωνία ΓΣΕΕ και ΣΕΒ.

Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο, αναφέρονται τα εξής: Στις κινητοποιήσεις του ΠΑΜΕ σημειώθηκε διευρυμένη συμμετοχή από εργοστάσια και μάλιστα ανοργάνωτων εργατών και εργατριών, που για πρώτη φορά έπαιρναν μέρος σε δράση.

Από τους πιο σημαντικούς αναδείχτηκε ο αγώνας των ναυτεργατών, που έδωσε μια μαχητική απάντηση και στην επιστράτευση. Ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι αγώνες των εργαζομένων στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η πάλη για μονιμοποίηση των εκτάκτων. Ξεχωρίζουν οι αγώνες εργοστασιακών εργατών σε εργοστάσια που έκλεισαν ή σε χώρους όπου η εργοδοσία καθυστερεί αποζημιώσεις και μισθούς, όπως στη Νάουσα. Σημαντικές ήταν οι κινητοποιήσεις στη Ζώνη του Περάματος, που ήταν συστηματικές και επαναλαμβανόμενες.

Ξεχωριστή σημασία έχουν οι παρεμβάσεις κατά των απολύσεων που πέτυχαν επαναπρόσληψη απολυμένων για συνδικαλιστική δράση κλπ.

Σοβαρό γεγονός με δυναμική και πλούσια πείρα αποτελούν οι αγώνες των μεταναστών εργατών γης στην Ηλεία, που συνιστούν την πρώτη σοβαρή οργάνωσή τους για διεκδίκηση ίσων μεροκάματων και αντιμετώπιση των άθλιων συνθηκών διαβίωσης.

Οι αγώνες που αναπτύχθηκαν στις πρώην ΔΕΚΟ από κλάδους με καλύτερους μισθούς και περισσότερη εργασιακή ασφάλεια δεν εμπνέουν τους εργάτες, τους νέους εργαζόμενους, καθώς δεν αμφισβητούν την κυρίαρχη πολιτική. Πρόκειται για αγώνες που χαρακτηρίζονται από συντεχνιασμό, δείχνουν συνειδητή αδιαφορία για τους εργαζόμενους με νέες εργασιακές σχέσεις, για τους εργαζόμενους σε εργολάβους. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες αυτού του προσανατολισμού αρνούνται να τους εγγράψουν στα σωματεία.

Οι δυνατότητες διαφάνηκαν στις προσπάθειες των ταξικών δυνάμεων να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για την οργάνωση της δράσης των εργαζομένων με τις νέες εργασιακές σχέσεις σε κλάδους με μεγάλη συγκέντρωσή τους.

Σημαντικές και συνεχείς ήταν οι κινητοποιήσεις των συνταξιούχων για τις συντάξεις πείνας, το κόστος και την ποιότητα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς ο αριθμός των συνταξιούχων, λόγω και των μέτρων πρόωρης συνταξιοδότησης στις πρώην ΔΕΚΟ. Το κίνημα των συνταξιούχων μπορεί και πρέπει να πάρει μαζικότερο χαρακτήρα με την ενεργητική συμμετοχή των νέων συνταξιούχων. Είναι σημαντική συνιστώσα του γενικότερου εργατικού και λαϊκού κινήματος.

Οι αγώνες συνδέθηκαν και με το πρόβλημα της ακρίβειας, με τον αυξανόμενο πληθωρισμό στα είδη διατροφής, στο ηλεκτρικό ρεύμα και γενικότερα το κύμα ανατιμήσεων που πλήττει συνολικά το βιοτικό επίπεδο, εξαιτίας της σχετικής και απόλυτης μείωσης του πραγματικού εισοδήματος λόγω των χαμηλών μισθών και συντάξεων πείνας...

Το ΚΚΕ στήριξε και στηρίζει τη δράση του ΠΑΜΕ, που αποτελεί συσπείρωση ταξικών σωματείων, ομοσπονδιών, εργατικών κέντρων, συνδικαλιστών, τον ταξικό πόλο στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, τον πόλο για την κοινωνική συμμαχία...

Το ΠΑΜΕ έχει ήδη καταξιωθεί στη συνείδηση ενός σημαντικού μέρους της εργατικής τάξης. Το ΚΚΕ εκτιμά θετικά το γεγονός ότι το ΠΑΜΕ βρίσκεται σε σωστή κατεύθυνση να συνδυάζει τα κλαδικά αιτήματα των εργαζομένων με τα γενικά, την προσπάθεια να διευρύνει τον ορίζοντα δράσης με το σύνολο των αναγκών της εργατικής οικογένειας.

Το ΚΚΕ εκτιμά θετικά τις διεθνείς πρωτοβουλίες και δραστηριότητες του ΠΑΜΕ για την ανασυγκρότηση, διεύρυνση της συσπείρωσης της ΠΣΟ, την ένταξη σ' αυτήν νέων συνδικάτων, που ορισμένα από αυτά έχουν εκατομμύρια μέλη.

Η διαπάλη για τον προσανατολισμό του εργατικού κινήματος δεν μπορεί να υπηρετηθεί αποκλειστικά με την πάλη στα πλαίσια της κάθε συνδικαλιστικής οργάνωσης και της σημερινής δομής του κινήματος. Κρίσιμη προϋπόθεση για την ανάκαμψη είναι η συμβολή του Κόμματος στην ενίσχυση του ταξικού πόλου που αντιπαλεύει από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα.

Από την ποσότητα και την ποιότητα δράσης των στελεχών και των μελών του Κόμματος στη μαζική δράση και τους αγώνες, εξαρτάται η αντιμετώπιση της καθυστέρησης που υπάρχει, ακόμα και όταν γίνονται μεγάλοι αγώνες να μην οδηγούν στην άνοδο της οργάνωσης των εργαζομένων στα σωματεία, στον κλάδο, σε επιτροπές αγώνα, σε απεργιακές επιτροπές, στην οργανωμένη ταξική αλληλεγγύη, γενικότερα στην καθημερινή δράση. Ολα τα στελέχη, ανεξάρτητα από τον καταμερισμό δουλειάς και τη συγκεκριμένη χρέωση, πρέπει να ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη του κινήματος και την εξαγωγή πείρας από την ταξική πάλη. Να ενδιαφέρονται για την πορεία της ιδεολογικής διαπάλης στο κίνημα.

Χρειάζεται επαγρύπνηση και ετοιμότητα απέναντι στη σχετικά καινούρια πρακτική των αστικών κομμάτων, αλλά και της εργοδοσίας, να ρίχνουν βάρος στη δημιουργία οργανώσεων, ανάμεσά τους και των λεγόμενων μη κυβερνητικών, άλλων μορφών παραπλανητικής κοινωνικής αλληλεγγύης και εθελοντισμού, που εμφανίζονται ως νέου τύπου οργανώσεις, σε αντίθεση με τις ταξικές οργανώσεις και τις μαζικές αγωνιστικές. Να μην υποτιμηθεί ότι πραγματοποιούν πληθώρα εκδηλώσεων, που λειτουργούν ως υποκατάστατα των αγωνιστικών μορφών ή ως διέξοδος στον ελεύθερο χρόνο και φυγή.

Παρά τη βελτίωση, παραμένουν και σήμερα ορισμένα προβλήματα στο πώς δουλεύουμε στο μαζικό κίνημα, στο πόσο γρήγορα αναπτύσσεται η ικανότητά μας να συνδεόμαστε με τις εργατικές, με τις λαϊκές μάζες και, ταυτόχρονα, να διαμορφώνουμε σχέσεις πρωτοπορίας μαζί τους. Ανεξάρτητα από το σημερινό χαμηλό επίπεδο οργάνωσης των εργαζομένων στα σωματεία και τους μαζικούς φορείς, ανεξάρτητα από τα προβλήματα που υπάρχουν, το αναγκαίο σήμερα είναι να καταβληθούν χωρίς καμία παρέκκλιση προσπάθειες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός ισχυρού ταξικού κινήματος, ενός ενωτικού, συσπειρωτικού κινήματος με αντιμονοπωλιακούς αντιιμπεριαλιστικούς στόχους που στην πορεία θα πείθεται στη γραμμή ρήξης και ανατροπής, θα συνεγείρει τις λαϊκές μάζες στην επίλυση του ζητήματος της εξουσίας...

Η εργατική τάξη, από τη φύση και το ρόλο της, έχει υποχρέωση, πρώτη αυτή, να αναδείξει τη σημασία της αντιμονοπωλιακής συμμαχίας στα λαϊκά στρώματα, να παρεμποδίσει την επίδραση της αστικής τάξης σε αυτά τα στρώματα για το κέρδισμά τους στην πάλη για τη δική της εξουσία.

Πηγές:

«Δοκίμιο της Ιστορίας του ΚΚΕ», τ. 1ος

Γ. Μαυρίκου, «Το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, 1918-1948»