ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ-ΛΟΝΔΙΝΟ-ΒΕΡΟΛΙΝΟ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

H τελευταία κρίση δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Τα «οικονομικά βουντού», όπως είχε χαρακτηρίσει ο πρώην πρόεδρος Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος το πρόγραμμα του Ρόναλντ Ρίγκαν - φυσικά πριν γίνει ο ίδιος αντιπρόεδρος και κατόπιν πρόεδρος - με το οποίο ξεκίνησε η παράδοση όλης της οικονομίας στην αγορά, έχουν δώσει πολλά δείγματα τις τελευταίες δεκαετίες: την κατάρρευση των εταιρειών διαχείρισης κεφαλαίων μακράς διαρκείας και τη διάσωσή τους με ομοσπονδιακά κονδύλια, τη μαύρη Δευτέρα των χρηματιστηρίων του 1989, την ασιατική νομισματική και χρηματοπιστωτική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του '90 που μεταδόθηκε και στις υπόλοιπες αναδυόμενες οικονομίες, την κατάρρευση της οικονομίας του Μεξικού και τη διάσωσή της και πάλι με ομοσπονδιακά κεφάλαια, το σκάσιμο της φούσκας της νέας οικονομίας - νέων τεχνολογιών - το σκάνδαλο της Ενρον και άλλα εγκλήματα του χρηματιστηριακού κεφαλαίου. Σε όλα αυτά η μαγική λύση ήταν μία: διάσωση από τον προϋπολογισμό, με χρήματα των εργαζομένων, που είδαν τις αποδοχές τους να παγώνουν ή και να μειώνονται, τις συντάξεις τους να χάνονται, την ασφάλισή τους να περνά σε ιδιωτικά χέρια. Και αυτή η κρίση, έκφραση της ίδιας της καπιταλιστικής κρίσης, επιχειρείται να φορτωθεί στις πλάτες των εργαζομένων.

Επιτακτικά μπαίνει από τους κεφαλαιοκράτες η ανάγκη να διασωθούν οι «μάγοι της Γουόλ Στριτ» αλλά σε ψηφοφορία που έγινε χτες στην αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων, με ψήφους 228 έναντι 205, απορρίφθηκε τελικά το λεγόμενο «σχέδιο κατά της πιστωτικής κρίσης», ύψους 700 δισ. δολαρίων.

Νωρίτερα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζ. Μπους είχε δηλώσει πως το πακέτο των 700 δισ. δολαρίων για τη σωτηρία των αμερικανικών τραπεζών αντιμετωπίζει την κρίση «στη ρίζα της» και θα βοηθήσει ώστε αυτή να μην επεκταθεί περαιτέρω στην οικονομία.

Ωστόσο το χτεσινό αποτέλεσμα σηματοδότησε «βουτιά» στα χρηματιστήρια και ταυτόχρονα οδηγεί σε νέο κύκλο διαπραγματεύσεων.

Στο νομοσχέδιο, υπό τον τίτλο «Επείγουσα Πράξη Οικονομικής Σταθερότητας 2008», περιλαμβάνεται, επιπλέον, η πρόβλεψη πως οι εταιρείες θα πρέπει να προσφέρουν εξασφάλιση για τα επισφαλή διαθέσιμά τους, εκτός από τη δυνατότητα που τους προσφέρεται να εξαγοραστούν τα διαθέσιμά τους από την αμερικανική κυβέρνηση. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομίας θα έχει τη δυνατότητα να αναλάβει τμήματα από τις ξένες τράπεζες που λειτουργούν στις ΗΠΑ, αρκεί αυτές να επιλέξουν να συμμετάσχουν στο σχέδιο διάσωσης. Επιπλέον, το υπουργείο Οικονομικών «δεν έχει το δικαίωμα να αγοράζει, ή να υπόσχεται πως θα αγοράσει» διαθέσιμα, χωρίς να λαμβάνει εκ των προτέρων «κάποια εγγύηση, που θα του δίνει το δικαίωμα να λαμβάνει κοινές μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου ή προνομιούχες», στην περίπτωση των εισηγμένων στα χρηματιστήρια εταιρειών.

Στο μεταξύ ως μολυσματική νόσος η κρίση πέρασε τον Ατλαντικό. Ετσι χτες η ισπανική τράπεζα Santander ανακοίνωσε πως πρόκειται να εξαγοράσει, μέσω της τράπεζας Abbey που ήδη ελέγχει, μερίδιο της - εθνικοποιημένης - βρετανικής τράπεζας Bradford & Bingley, η οποία βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου η κυβέρνηση προχωρά στην εθνικοποίηση 50 δισ. λιρών (63,5 δισ. ευρώ) των διαθέσιμων της Β&Β, εκ των οποίων τα 41 δισ. αφορούν στεγαστικά δάνεια.

Το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο μελετούν το ενδεχόμενο να αναλάβουν σημαντικά ποσοστά της βελγο-ολλανδικής τραπεζικής και ασφαλιστικής κοινοπραξίας Fortis - το ολλανδικό τραπεζικό τμήμα του ομίλου ΑΒΝ Amro θα τεθεί προς πώλησιν - όπως ανακοινώθηκε μετά τις διήμερες διαβουλεύσεις μεταξύ αξιωματούχων των τριών χωρών και της διοίκησης της κλυδωνιζόμενης εταιρείας στις Βρυξέλλες.

Να σημειώσουμε ότι με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του χρηματιστηρίου της Αθήνας, η Fortis, κατέχει το 12,8% του μετοχικού κεφαλαίου της Alapis και το 5,7% της Sprider. Θεωρείται πιθανό να συμμετέχει και σε άλλες εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες, αλλά με χαμηλότερα ποσοστά.

Επίσης, στη Γερμανία, η κυβέρνηση και κορυφαίες τράπεζες προχώρησαν σε διοχέτευση εγγύησης ύψους 35 δισ. ευρώ προκειμένου να σωθεί από τη χρεοκοπία η δεύτερη μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα στον τομέα χορήγησης στεγαστικών δανείων η Hypo Real Estate Holding.