Κυριακή 8 Οχτώβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
ΔΙΕΘΝΗ
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΝΕ ΣΤΗ ΔΑΝΙΑ
Ο απόηχος της μεγάλης απόρριψης

Μετά την ανακήρυξη των αποτελεσμάτων ο λαός της Δανίας ξέσπασε σε πανηγυρισμούς

Associated Press

Μετά την ανακήρυξη των αποτελεσμάτων ο λαός της Δανίας ξέσπασε σε πανηγυρισμούς
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι ένας Πάπας, προικισμένος από το Αγιο Πνεύμα, με το χάρισμα του αλάθητου, ούτε τα κείμενα, οι επιταγές και οι προσταγές της είναι οι πλάκες με τις εντολές που επιχαρίτως παραχωρήθηκαν στο όρος Σινά...

Οι Δανοί κατάφεραν με την ψήφο τους κατά του Ευρώ, κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος στις 28 του Σεπτέμβρη, να αναταράξουν για άλλη μία φορά την Ευρώπη, ανατρέποντας την παγιωμένη θέση για τη «μοναδική αλήθεια», όπως την παρουσίαζαν, και το μονόδρομο της ΟΝΕ και της ένταξης στη ζώνη του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος. Με μία σχετικά άνετη πλειοψηφία, το 53% των Δανών τάχθηκε κατά της υιοθέτησης του Ευρώ και κατά της ιδέας για οριστική εγκατάλειψη της ολοδικής τους κορόνας, που είναι το νόμισμά τους για τα τελευταία 125 χρόνια.

Ωστόσο η ψήφος αυτή πέρα από την απόρριψη του ενιαίου νομίσματος ήταν και μία ψήφος εναντίον του σχολαστικισμού και εναντίον κάθε τάσης παγιοποίησης ενός «ευρωπαϊκού οράματος» ως ενός... ωραίου συστήματος ικανών και αναγκαίων «αληθειών», απαρασάλευτων και αμετάβλητων, που προσφέρονται για τον ευσεβή εκστασιασμό των «πιστών». Ηταν ένα «όχι» ενάντια στην Ευρώπη, ενάντια στο τέρας που οικοδομείται. Ενα «όχι», που, ενώ κάποτε ακουγόταν ως αδύνατο και προκαλούσε μειδιάματα, έγινε πραγματικότητα, ραπίζοντας με δύναμη στο πρόσωπο ηγέτες και υπηκόους.

Καθολική απόρριψη


Associated Press

Αυτή ακριβώς η διάσταση της απόρριψης και της ολοφάνερης και εκρηκτικής δυσφορίας των Δανών είναι που έχει θορυβήσει τα μάλα τους κύκλους τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη εντός και εκτός των τειχών. Το αρνητικό για την ΕΕ κλίμα που έχει δημιουργηθεί έγινε αμέσως αντιληπτό από τη βιάση του Δανού πρωθυπουργού Πουλ Νίρουπ Ράσμουσεν, που αμέσως μετά την ανακοίνωση των πρώτων και πολύ ενδεικτικών αποτελεσμάτων θέλησε να αναλάβει προσωπικά την ευθύνη, τονίζοντας ότι πρόκειται για προσωπική αποτυχία της προσπάθειάς του να πείσει τους Δανούς να υιοθετήσουν το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. «Δε θα πρέπει να κρύψω το γεγονός ότι είμαι απογοητευμένος από το αποτέλεσμα», δήλωσε ο Δανός πρωθυπουργός στα μέλη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και συμπλήρωσε πολύ χαρακτηριστικά ότι «πρόκειται για προσωπική μου ήττα, αλλά και ήττα για όλους μας». Ωστόσο, ο Ράσμουσεν πρόσθεσε ότι η κορόνα της Δανίας θα συνεχίσει να συνδέεται με το Ευρώ, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, ενώ παράλληλα έσπευσε να καθησυχάσει και τους εταίρους στην ΕΕ υποσχόμενος ότι η χώρα δε «γύρισε την πλάτη της στην Ευρώπη και θα συνεχίσει να παίζει το ρόλο της στην ανάπτυξη της ΕΕ».

Ο Ράσμουσεν, που είναι επικεφαλής μας «κεντροαριστερής» κυβέρνησης μειοψηφίας από το Μάρτη του 1998, δέχεται τεράστιες πιέσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και από την ΕΕ, αφού ανέλαβε την ευθύνη να προκηρύξει ένα δημοψήφισμα για το οποίο υπήρχε η σχετική πλειοψηφία στο δανικό Κοινοβούλιο.

Οι εφημερίδες της επόμενης μέρας των εκλογών αντανακλούν την απογοήτευση της κυβέρνησης

Associated Press

Οι εφημερίδες της επόμενης μέρας των εκλογών αντανακλούν την απογοήτευση της κυβέρνησης
Φυσικά όταν ο Ράσμουσεν προκήρυξε το επίμαχο δημοψήφισμα ευελπιστούσε ότι οι συμπολίτες θα έχουν εγκαταλείψει το «στρυφνό και ατίθασο» ταμπεραμέντο τους, που και στο παρελθόν είχε προκαλέσει σεισμούς στους κόλπους της ΕΕ, αφού στις 2 του Ιούνη του 1992 είχαν ταχθεί και πάλι κατά της Συνθήκης του Μάαστριχτ, δηλαδή του Συντάγματος της ΕΕ. Η υπερψήφιση τελικά της Συνθήκης με τις τέσσερις εξαιρέσεις για τη Δανία όσο και υπερψήφιση της Συνθήκης του Αμστερνταμ, υποβοηθούμενη από το κλίμα της «μοιρολατρίας που πρόσταζε ότι όσοι κολυμπούν μακριά από το κοπάδι, τους τρώει ο καρχαρίας», δημιουργούσαν τις ιδανικές συνθήκες για μια περήφανη νίκη τόσο προσωπική - του Ράσμουσεν - όσο και του ευρωπαϊκού οράματος. Ελάνθανε όπως και η ΕΕ. Εξάλλου, δεν μπορούσε να κάνει και τίποτα άλλο παρά να βιαστεί καθώς είχε επίγνωση της πιθανής θυελλώδους αντίδρασης των Δανών, όταν μάθαιναν και συνειδητοποιούσαν πόσοι τομείς της εθνικής κυριαρχίας περνούσαν στην αρμοδιότητα και την εξουσία των γραφειοκρατικών Βρυξελλών. Και θα το μάθαιναν το Δεκέμβρη με τη Σύνοδο της Νίκαιας...

«Δρων καταλύτης»

Τότε δεν υπήρχε καμία περίπτωση να υπερψηφίσουν το Ευρώ, αλλά και οποιαδήποτε άλλη συνθήκη της ΕΕ. Τελικά η προεκλογική εκστρατεία ξεκίνησε και τελείωσε με ένα «ΟΧΙ». Εξάλλου, οι Δανοί, που διακατέχονται έντονα από τα περίεργα -για τις ημέρες μας - συναισθήματα περί ανεξαρτησίας και εθνικής κυριαρχίας, γνώριζαν ότι για την τη μικρή τους χώρα, μια ενδεχόμενη επικράτηση του «ΝΑΙ» θα αποτελέσει ένα ακόμη γιγάντιο βήμα προς την απεμπόληση της ίδιας της φλογερής, «στραβής και ανάποδης» ιδιοσυγκρασίας τους, που τους έχει προσδώσει τον επιθετικό χαρακτηρισμό στους κύκλους της ΕΕ τα «άτακτα παιδιά».

Πράγμα ανήκουστο, δε λύγισαν ακόμη και με τον πόλεμο που εξαπέλυσαν οι υποστηρικτές της προοπτικής μέσα στην ΟΝΕ, παρότι είχαν να αντιμετωπίσουν ένα ιδιόμορφο «στρατόπεδο του ΝΑΙ», που υποστηρίχτηκε από τις μεγάλες επιχειρήσεις, τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και το 80% των βουλευτών -σοσιαλδημοκράτες, κεντροαριστεροί, φιλελεύθεροι, συντηρητικοί, κεντρώοι - που έδωσαν πραγματική μάχη, με πολυέξοδες καμπάνιες, ακόμη και με απειλές, προβάλλοντας μακροοικονομικά επιχειρήματα για να στηρίξουν τις θέσεις τους. Ρηξικέλευθα δε τόνιζαν ότι η ανεξαρτησία μιας μοντέρνας χώρας δε στηρίζεται ούτε στο νόμισμα ούτε στις συνήθειες, αλλά στο πόσο εκσυγχρονισμένη είναι. Ολα τα άλλα είναι εθνικιστικά κελεύσματα!

Από την άλλη πλευρά είχαν να αντιμετωπίσουν ένα ευρύ και αρκούντως μαχητικό στρατόπεδο - αν και χωρίς τα μέσα - που η ρητορική και η επιχειρηματολογία του, καθώς όφειλε και έπρεπε, μπόρεσε να αναπτυχθεί κατά τη διαδικασία μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής οντότητας και της διαμορφούμενης πραγματικότητας. Σε τρεις άξονες κινήθηκε η ρητορική τους και η επιχειρηματολογία, αποκαλύπτοντας τις αρνητικές συνέπειες που θα έχει η ΟΝΕ σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Συνταξιοδοτικό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, Παιδεία - το διαβόητο τρίπτυχο του «κοινωνικού κράτους» του σκανδιναβικού μοντέλου θα πρέπει οριστικά να πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων. Τούτο το γνωρίζουν πολύ καλά οι Δανοί πολίτες και τουλάχιστον δε φαίνονται καθόλου πρόθυμοι να το εγκαταλείψουν εύκολα.

Οπως δε θέλουν, μεγάλο τμήμα τουλάχιστον, να εγκαταλείψουν παντελώς την πορεία της χώρας σε ένα απρόσωπο κέντρο, τις Βρυξέλλες, όπου κάποιοι αδιάφοροι και άχρωμοι προτάσσουν ακόμη και τα μικρά και καθημερινά της ζωής τους. Σε περίπτωση που η χώρα ενταχθεί στη ζώνη του Ευρώ, η δημοσιονομική πειθαρχία θα είναι πολύ σκληρή. Και μάλιστα υποταγμένοι σε αριθμούς και ποσοστά που δεν έχουν καμία σχέση με τη δική τους χώρα. Το παράδειγμα της Αυστρίας και των κυρώσεων που υποβλήθηκαν εξαιτίας της συμμετοχής του κόμματος του Γιέργκ Χάιντερ στην κυβέρνηση συνασπισμού ήταν ήταν υπεραρκετό για πείσει τους Δανούς ότι πρόκειται για μία ουσιαστική υπονόμευση της δημοκρατίας, υποταγής σε γενικεύσεις και φαρισαϊκούς αφορισμούς που προέρχονται από τις Βρυξέλλες.

Από την άλλη πλευρά, ουσιαστικά αυτό που προσπαθούσαν, επί ματαίω, να αποκρύψουν οι υπέρμαχοι της ΟΝΕ, και πρώτα και κύρια η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ράσμουσεν, είναι ότι το ζήτημα είναι καθαρά πολιτικό και δευτερευόντως οικονομικό. ..

Σκανδιναβικό και ευρωπαϊκό ντόμινο

Ακριβώς γιατί είναι πολιτικό ζήτημα, όλοι αναμένουν να έχει μεσοπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες ανά την Ευρώπη και κυρίως προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που μόλις αρχίζουν να κατανοούν τα «αγαθά» της ελεύθερης αγοράς.

Πάντως βραχυπρόθεσμα, θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα επηρεάσει την τύχη του ανάλογου δημοψηφίσματος που έχει υποσχεθεί ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της Σουηδίας Γκέραν Πέρσον και που τώρα θεωρείται ότι θα παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες. Από την άλλη πλευρά είναι και η Νορβηγία. Μία χώρα σχιζοειδής: από τα ιδρυτικά μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά αρνούμενη να ενταχθεί στη μεγάλη ευρωπαϊκή αγκαλιά. Το «ΟΧΙ», δεδομένης της προϊστορίας, θα άφηνε το θέμα στο «χρονοντούλαπο». Δύο φορές οι Νορβηγοί έχουν πει «όχι» στην ένταξη στην ΕΕ. Το 1973 και το 1994. Ειδικά στο τελευταίο δημοψήφισμα, η αρνητική του έκβαση «πίκρανε» τόσο πολύ τους πολιτικούς της χώρας, που όλα τα κόμματα συμφώνησαν να ξανασυζητήσουν το θέμα μετά τις γενικές εκλογές του 2001.

Ηδη οι πρώτες απώλειες, αν και αναμενόμενες, πρέπει να προσμετρηθούν και προήλθαν 4 μέρες μετά το δημοψήφισμα από την άλλη πλευρά της Μάγχης, καθώς επτά στους δέκα Βρετανούς θα ψήφιζαν ενάντια στην είσοδο της χώρας τους στη ζώνη του Ευρώ, εάν η κυβέρνηση διενεργούσε ένα σχετικό δημοψήφισμα. Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα δημοσκόπησης, την οποία δημοσίευσε η εφημερίδα «Σαν». Συγκεκριμένα το 63% εκτιμά πως το Ευρώ δεν είχε επιτυχία στις 11 χώρες που το υιοθέτησαν.

Παράλληλα, οι Γερμανοί τουλάχιστον σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις τάσσονται σε ποσοστό άνω του 70% υπέρ της διατήρησης του μάρκου έναντι της εισαγωγής του Ευρώ, ενώ σε ποσοστό 85% τάσσονται κατά της διεύρυνσης της ΕΕ προς Ανατολάς. Η απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης, καθ' όλα δημοκρατικής, είναι να προωθεί και τα δύο σχέδια, αρνούμενη πεισματικά να διενεργήσει δημοψήφισμα.

«Επανακαθορισμός των σχέσεων»

Σε ανάλογες δημοκρατικές μεθόδους πέρασε καταμεσής της βδομάδας που διανύσαμε και ο μεγάλος «καμένος», ο Δανός πρωθυπουργός, ο οποίος μιλώντας στο Κοινοβούλιο τόνισε ότι ύστερα από το πρόσφατο «όχι» των Δανών στο Ευρώ, η χώρα του πρέπει να «εργαστεί σκληρά» ώστε να επανακαθοριστεί η σχέση της απέναντι στην Ευρώπη, ούτε η Δανία να γυρίσει την πλάτη στην Ευρώπη, ούτε να συμβεί το αντίθετο. Φυσικά πρόκειται για τον ίδιο στόχο μεταποιημένο για να μπορέσει να αντέξει την απόρριψη, αφού κατά τα λεγόμενα του Ράσμουσεν «στόχος της κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου είναι να οικοδομήσουν τη γέφυρα και να ενώσουν απέναντι στην Ευρώπη τους Δανούς. Να ενώσουμε τους υπέρμαχους του "ναι" και τους συγκριτικά περισσότερους που ψήφισαν "όχι"».

Οπως και οι Ευρωπαίοι έτσι και ο συνδαιτυμόνας τους Ράσμουσεν επιθυμεί να παραμένει καθηλωμένος στις αγκυλώσεις τους και στρουθοκαμηλικά να μη βλέπει τη λαϊκή απόρριψη και την ανάγκη επαναπροσδιορισμού, όμως όχι αυτού του τύπου... αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι «για τρίτη φορά ο λαός της Δανίας έκανε σαφές ότι δεν επιθυμεί να αποτελέσει μέρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τώρα οι πολιτικοί της Δανίας πρέπει να αναγνωρίσουν το μήνυμα αυτό και να δράσουν ανάλογα» όπως αναφέρει και η ανακοίνωση του ΚΚ Δανίας. Ενα «όχι» που σύμφωνα με το ΚΚ Δανίας επιτάσσει: «ένα Νέο Κυβερνητικό Πρόγραμμα συνεπές προς τη στάση του λαού της Δανίας προς την ΕΕ. Ενα νέο δημοσιονομικό νόμο σε συμφωνία με το μήνυμα από την πλειοψηφία του λαού όσον αφορά τη διατήρηση του μοντέλου μας για μια χρηματοδοτούμενη από τους φόρους, αλληλέγγυη και βασισμένη στα συλλογικά κοινωνικά δικαιώματα πολιτική. Τη διαρραγή της εξάρτησης της οικονομίας της Δανίας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Και τέλος την παραίτηση από τις διαπραγματεύσεις και την υπογραφή της Συνθήκη της Νις, αφού αυτή η συνθήκη θα σημάνει και νέα βήματα προς την ένωση, όπως για παράδειγμα τις αποφάσεις που θα λαμβάνονται με βάση τις αποφάσεις της πλειοψηφίας, και μια κοινή φορολογική, κοινωνική και εργασιακή πολιτική της αγοράς».


Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ