Τα ταχυδρομεία αποτελούν χρυσοφόρο τομέα για τους επιχειρηματικούς μονοπωλιακούς ομίλους. Τα έσοδα από τις ταχυδρομικές υπηρεσίες στην ΕΕ υπολογίζεται ότι θα αγγίξουν τα 100 δισ. ευρώ το 2008

Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται μέσα στον ερχόμενο μήνα να επιλεγεί ο ανάδοχος μεταξύ της γερμανικής «Deutsche Post» και μιας κοινοπραξίας με επικεφαλής τα βελγικά ταχυδρομεία «Le Poste de Poste». Η εταιρεία «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές», με δίκτυο 800 σημείων, πέρυσι παρουσίασε κέρδη άνω των 870.000 ευρώ, ενώ σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις τα τρία τελευταία χρόνια η εταιρεία έχει καταφέρει να τριπλασιάσει το μερίδιο αγοράς της από 5% σε 15%, παρουσιάζοντας μέση ετήσια αύξηση κύκλου εργασιών 20%.

Οσον αφορά την ιδιωτικοποίηση των ΕΛΤΑ, αυτή εξαγγέλθηκε πρόσφατα από τον γενικό γραμματέα Τηλεπικοινωνιών, Γ. Αναστασόπουλο, ο οποίος δήλωσε ότι «η κυβέρνηση επιθυμεί να ξεκινήσει τις διαδικασίες πώλησης ποσοστού των ΕΛΤΑ μέσα στο 2008, στο πλαίσιο προετοιμασίας του Οργανισμού ενόψει της πλήρους "απελευθέρωσης" της ταχυδρομικής αγοράς από το 2013». Σύμφωνα με τον Γ. Αναστασόπουλο, στόχος της κυβέρνησης είναι να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την ανεύρεση «στρατηγικού επενδυτή» για τα ΕΛΤΑ ή για την εισαγωγή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο και στη συνέχεια να αναζητηθεί «στρατηγικός επενδυτής».

Οι καταστροφικές αποφάσεις για το μέλλον των δημόσιων ταχυδρομείων δεν είναι καινούριες. Εχουν ληφθεί ουσιαστικά εδώ και χρόνια στις Βρυξέλλες, με πρόταση οδηγίας της Κομισιόν, η οποία βασίστηκε στα αποτελέσματα των δημόσιων διαβουλεύσεων που ακολούθησαν την υποβολή της «Πράσινης Βίβλου» και την απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών της 7ης Φλεβάρη 1994. Βάσει των κατευθύνσεων αυτών, στην ενιαία εσωτερική ευρωπαϊκή αγορά θα κυριαρχούν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και τα μονοπώλια, ενώ οι δημόσιοι ταχυδρομικοί φορείς - και φυσικά και τα ΕΛΤΑ - θα περιοριστούν στο ρόλο του «φτωχού συγγενή». Και αυτό γιατί παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιώτες να δραστηριοποιηθούν στις πιο κερδοφόρες και με γρήγορους ρυθμούς αναπτυσσόμενες υπηρεσίες, κάνοντας χρήση του δημόσιου ταχυδρομείου με προνομιακούς όρους. Σημειώνεται ότι σήμερα η ταχυδρομική αγορά συμμετέχει με ποσοστό άνω του 1,3% στο κοινοτικό ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν) και απασχολεί περίπου δύο εκατομμύρια εργαζόμενους από τους οποίους περίπου 1,4 εκατομμύρια απασχολούνται στους δημόσιους ταχυδρομικούς φορείς.

Βάσει των τελευταίων αποφάσεων, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες - κατά τα πρότυπα των τομέων ενέργειας και τηλεπικοινωνιών - οδεύουν σε πορεία πλήρους «απελευθέρωσης» από το 2011. Το Συμβούλιο Υπουργών Τηλεπικοινωνιών της ΕΕ, αποφάσισε να μεταθέσει κατά δύο χρόνια την εφαρμογή της ισχύουσας ταχυδρομικής οδηγίας 97/67/ΕΚ, η οποία προσδιόριζε την 1η Γενάρη 2009 ως ημερομηνία της πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Στα κράτη - μέλη με ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, παρέχεται η δυνατότητα παράτασης επιπλέον δύο χρόνων.

Ο υπουργός Μεταφορών - Επικοινωνιών, Κ. Χατζηδάκης, τόνισε ότι η χώρα μας θα αξιοποιήσει την προαναφερόμενη παράταση που κατάφερε να εξασφαλίσει μετά από διαπραγματεύσεις και θα προχωρήσει σε πλήρες άνοιγμα της ταχυδρομικής αγοράς την 1η Γενάρη 2013. Φυσικά η κυβέρνηση της ΝΔ δεν... αντιστέκεται στην πολιτική των Βρυξελλών. Απλά ζητά λίγο χρόνο για να ρυθμίσει και τις τελευταίες εκκρεμότητες, που δεν πρόλαβε να τακτοποιήσει το ΠΑΣΟΚ.

Υπενθυμίζεται ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ συνδιαμόρφωσαν το πλαίσιο για την ιδιωτικοποίηση και των ταχυδρομικών υπηρεσιών, καθώς από κοινού:

-- Νομιμοποίησαν τις ιδιωτικές ταχυδρομικές εταιρείες.

-- Διαχώρισαν τις κερδοφόρες δραστηριότητες των ΕΛΤΑ, δημιουργώντας ξεχωριστές θυγατρικές ανώνυμες εταιρείες, όπως η «ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές».

-- Μετοχοποίησαν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο κατά 35%, με συμμετοχή κατά 10% και των ΕΛΤΑ στο μετοχικό κεφάλαιο του Ταμιευτηρίου.

Η προωθούμενη απελευθέρωση της «αγοράς ταχυδρομικών υπηρεσιών» αποτελεί τμήμα των σαρωτικών αλλαγών για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, στο πλαίσιο της ΕΕ. Τα ταχυδρομεία αποτελούν χρυσοφόρο τομέα για τους επιχειρηματικούς μονοπωλιακούς ομίλους. Τα έσοδα από τις ταχυδρομικές υπηρεσίες στην ΕΕ υπολογίζεται ότι θα αγγίξουν τα 100 δισ. ευρώ το 2008.

Με την «πλήρη απελευθέρωση», όπως είναι αυταπόδεικτο, ανοίγει διάπλατα ο τομέας των ταχυδρομικών υπηρεσιών στο μεγάλο κεφάλαιο, στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας των μονοπωλίων.

Ειδικότερα, με την προωθούμενη πολιτική:

• Απαγορεύεται από την 1η Γενάρη 2011 στα κράτη - μέλη να διατηρούν ή να χορηγούν αποκλειστικά δικαιώματα σε δημόσιους ταχυδρομικούς φορείς.
• Εγκαταλείπεται η διασφάλιση της καθολικής υπηρεσίας, αφού τα πιο ασύμφορα για το κεφάλαιο τμήματά της (π.χ. υπηρεσίες σε δυσπρόσιτες περιοχές) θα ανατίθενται σε δημόσιους φορείς, ενώ οι κερδοφόροι τομείς θα παραδοθούν στο μεγάλο κεφάλαιο.
• Απαγορεύεται ουσιαστικά η οικονομική ενίσχυση δημόσιων φορέων ταχυδρομικών υπηρεσιών από το κράτος, ακόμα και για τους ασύμφορους οικονομικά τομείς υπηρεσιών που παρέχονται για λόγους κοινωνικής ωφέλειας.
• Απελευθερώνεται το καθεστώς χορήγησης αδειών.
• Τα κράτη - μέλη υποχρεώνονται να παραχωρήσουν στο κεφάλαιο όλες τις δημόσιες ταχυδρομικές υποδομές (συστήματα ταχυδρομικών κωδικών, βάσεις δεδομένων διευθύνσεων, ταχυδρομικές θυρίδες, γραμματοκιβώτια, υπηρεσίες επαναπροώθησης και επιστροφής). Παραδίδεται δηλαδή στους ιδιώτες, λαϊκή περιουσία, ώστε το κεφάλαιο να μπορεί να κερδίζει, χωρίς να επενδύσει ούτε ένα ευρώ για τεχνικές και λειτουργικές υποδομές.

Ολα τα παραπάνω για την Ελλάδα, σημαίνουν ότι ανοίγει ο δρόμος για την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση τομέων δραστηριότητας των ΕΛΤΑ. Τα ΕΛΤΑ θα είναι αναγκασμένα να διατηρούν και να συντηρούν το βασικό δίκτυο ταχυδρομικών υπηρεσιών, το οποίο, όμως, θα μπορούν να χρησιμοποιούν και οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις κερδοφόρες υπηρεσίες, όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με το δίκτυο του ΟΤΕ. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τα ΕΛΤΑ θα λειτουργούν πλέον με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με γνώμονα το κέρδος και όχι το κοινωνικό όφελος. Οι ταχυδρομικές υπηρεσίες από δημόσιο αγαθό μετατρέπονται σε κοινό εμπόρευμα.

Αμεση συνέπεια αυτού, είναι χειροτέρευση της ποιότητας των υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς που κρίνονται «ασύμφοροι» για την κερδοφορία του κεφαλαίου. Και φυσικά, ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός όχι μόνο δε θα μειώσει τις τιμές, όπως υποκρίνονται οι θιασώτες της «ελεύθερης αγοράς», αλλά αντίθετα θα τις εκτινάξει στα ύψη, όπως γίνεται σήμερα, στην... απελευθερωμένη τηλεπικοινωνιακή αγορά.

Επώδυνες συνέπειες θα έχει η «απελευθέρωση» και για τους εργαζόμενους στα ΕΛΤΑ (άρση μονιμότητας, αλλαγή Κανονισμού Εργασίας, εντατικοποίηση της εργασίας, ελαστικές μορφές απασχόλησης) αλλά και γενικότερα για τους εργαζόμενους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις ταχυδρομικών υπηρεσιών, όπου ήδη οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, η πλήρης ανυπαρξία εργασιακών, κοινωνικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων αποτελούν τον κανόνα.

Σημειώνεται ότι κατά τη συζήτηση της πρότασης της Κομισιόν στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γ. Τούσσας, εξέφρασε την κατηγορηματική αντίθεση του Κόμματος στην προωθούμενη απελευθέρωση των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Το ΚΚΕ σταθερά και αταλάντευτα προβάλλει τη θέση ότι τα ΕΛΤΑ, που αποτελούν περιουσία του ελληνικού λαού, πρέπει να παραμείνουν 100% στο Δημόσιο και να λειτουργούν για την εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών και όχι για τα συμφέροντα του ιδιωτικού κεφαλαίου.