Τετάρτη 21 Μάη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Μύθος, λαθροχειρίες και πραγματικότητα

Στις 11 Μάη συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τις βουλευτικές εκλογές του 1958. Το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών, που έφερε την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ) στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με το πρωτοφανές 24,42% των ψήφων, προβάλλεται επί δεκαετίες, από την οπορτουνιστική και την αστική ιστοριογραφία και δημοσιογραφία, ως ορόσημο μιας εκπληκτικής ανάκαμψης του ΕΑΜογενούς κινήματος, αλλά και ως υπόδειγμα για σήμερα, από το οποίο το ΚΚΕ οφείλει να διδαχθεί και να το ακολουθήσει!

Δηλαδή: Αν η αριστερά είναι ενωμένη, μπορεί να θριαμβεύσει! Και λέγοντας αριστερά, αθροίζουν ανόμοια μεταξύ τους κόμματα: Το ΚΚΕ, που είναι Κομμουνιστικό Κόμμα, με τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ που είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό οπορτουνιστικής προέλευσης και χαρακτήρα. Σε αυτό επανήλθαν και τις τελευταίες μέρες δημοσιεύματα του αστικού Τύπου:

«Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν συνολικά στα κόμματα της Αριστεράς ποσοστό γύρω στο 25%», έγραψε το ΠΑΣΟΚικό «Εθνος» (Κυριακή 18 Μάη 2008). «Οσο περίπου είχε συγκεντρώσει και στις περίφημες εκλογές του Μαΐου 1958, όταν η ΕΔΑ - η ενωμένη τότε Αριστερά σε συνεργασία με προσωπικότητες της εποχής - αναδείχτηκε αξιωματική αντιπολίτευση». Για να συμπληρώσει: «Οι αιτίες του θριάμβου της πριν από μισό αιώνα, για πολλούς και διάφορους λόγους, έχουν σήμερα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον...».

Το ΠΑΣΟΚικό «Εθνος», βεβαίως, δεν είναι ο μοναδικός κεκράκτης της ανάγκης να ενωθεί η λεγόμενη αριστερά (για να πάει μετά με το ΠΑΣΟΚ). Ούτε θα είναι ο τελευταίος κεκράκτης. Πρόκειται να συνεχιστεί η επανάληψη (μήτηρ μαθήσεως) αυτού του τροπαρίου, με το οποίο, εκτός των άλλων, το αποτέλεσμα του 1958 παρουσιάζεται διογκωμένο ως προς τη σημασία του, παραπλανητικά και με λαθροχειρίες. Και με σαφή στόχο: Την ενίσχυση της κεντροαριστεράς (όμως αυτό δεν το λέει ευθέως) μέσω της ταυτόχρονης επίθεσης κατά του ΚΚΕ, που δεν... αγωνίζεται για τις λαϊκές ανάγκες του σήμερα, αλλά περιμένει τη σοσιαλιστική επανάσταση!...

Πρώτο θέμα: Γιατί στις εκλογές του 1989 ο τότε ενιαίος Συνασπισμός συγκέντρωσε απλώς και μόνο το άθροισμα των κομμάτων που τον αποτελούσαν και ακόμα παρακάτω στις άλλες δύο εκλογικές αναμετρήσεις που ακολούθησαν, του 1989 και του 1990; Γιατί άραγε η περιβόητη ενότητα απέδωσε καρπούς το 1958 και δεν απέδωσε το 1989 και το 1990; Στο θέμα αυτό δε δίνουν απάντηση.

Δεύτερο θέμα: Γιατί στις εκλογές που ακολούθησαν, δηλαδή του 1961, του 1963 και του 1964, το εκλογικό ποσοστό του 1958 έπεσε κατακόρυφα, φτάνοντας το 1961 στο 14,62%, το 1963 στο 14,34% και το 1964 στο 11,8%; Το γεγονός ότι το 1961 υπήρξε βία και νοθεία, σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί για να εξηγήσει από μόνο του την κατακόρυφη πτώση, που εξάλλου επαναλήφθηκε και το 1963, που οι εκλογές δεν ήταν βίας και νοθείας. Επί της ουσίας επανάληψη του φαινομένου υπήρξε και το 1964, γιατί η ΕΔΑ δε θα συγκέντρωνε περισσότερο από 3% στις 24 εκλογικές περιφέρειες που δεν έβαλε υποψηφίους, για να ψηφιστεί η Ενωση Κέντρου του Γ. Παπανδρέου. Γιατί άραγε η περιβόητη ενότητα της αριστεράς δεν απέδωσε ούτε τότε τους... καρπούς της; Στο θέμα αυτό ποια απάντηση δίνουν;

Τρίτο θέμα σε σειρά, αλλά όχι και σε σημασία: Οταν έγιναν οι βουλευτικές εκλογές του 1958 η κατάσταση του ΚΚΕ ήταν εξαιρετικά αρνητική, όχι μόνο επειδή βρισκόταν στην παρανομία, αλλά επειδή:

1. Είχε προηγηθεί το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ και η ευθυγράμμιση του ΚΚΕ με τη δεξιά οπορτουνιστική στροφή του. Ακόμα, η 6η και η 7η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής. Η πρώτη καθαίρεσε από Γενικό Γραμματέα της ΚΕ τον Νίκο Ζαχαριάδη και η δεύτερη τον διέγραψε από μέλος του ΚΚΕ. Οι παραπάνω αποφάσεις είχαν αρνητικές παρενέργειες, τόσο εσωκομματικά όσο και γενικότερα.

2. Με απόφαση της 8ης Ολομέλειας της ΚΕ (Γενάρης 1958) είχαν διαλυθεί οι παράνομες κομματικές οργανώσεις του και οι κομμουνιστές είχαν ενταχθεί στην ΕΔΑ.

3. Η ΕΔΑ, από συνασπισμός κομμάτων που ήταν όταν συγκροτήθηκε, είχε μετατραπεί σε ενιαίο κόμμα από το 1956 (Α΄ Συνδιάσκεψη της ΕΔΑ, Ιούλης του 1956).

Ωστόσο, τις παραπάνω εξελίξεις σειρά ιστοριογράφων θεωρούν εξαιρετικά θετικές και υπογραμμίζουν ότι χάρη σε αυτές η ΕΔΑ μπόρεσε να ανυψωθεί στο 24,42%... Με άλλα λόγια, όσο χειρότερα πηγαίνει το ΚΚΕ τόσο το καλύτερο για την αριστερά! Και ο νοών, νοείτω.

Οι εκλογές του 1958 διεξήχθησαν σε ιδιόμορφες συνθήκες που καθιστούν το σημαντικό 24,42% τελείως συγκυριακό. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι χιλιάδες αγωνιστές του ΚΚΕ και της ΕΔΑ έδωσαν όλες τις δυνάμεις τους για την εκλογική επιτυχία της ΕΔΑ, μέσα στις δύσκολες συνθήκες της εποχής.

1. Ο χώρος του λεγόμενου Κέντρου χαρακτηριζόταν από την πολυδιάσπαση, με αποτέλεσμα η επανεκλογή της ΕΡΕ να θεωρείται δεδομένη και ότι έδινε την εκλογική μάχη ουσιαστικά δίχως να υπάρχει άλλο κόμμα διεκδικητής της κυβερνητικής εξουσίας. Αυτό το γεγονός αποτέλεσε έναν από τους λόγους που πολλοί ψηφοφόροι του Κέντρου κατευθύνθηκαν προς την ΕΔΑ. Στις εκλογές το Κέντρο εκπροσωπήθηκε από δύο παρατάξεις: Το Κόμμα Φιλελευθέρων (Γ. Παπανδρέου, Σοφ. Βενιζέλος) και την Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ενωση (ΠΑΔΕ). Στην πραγματικότητα η διάσπαση ήταν πολύ μεγαλύτερη, αν δει κάποιος ότι στην ΠΑΔΕ συμμετείχαν 4 κόμματα, ανάμεσα στα οποία ευκαιριακά και το Κόμμα Προοδευτικών του Σπ. Μαρκεζίνη.

2. Στις εκλογές η ΕΔΑ αποτελούσε στην πραγματικότητα ένα κεντροαριστερό σχήμα, αφού είχαν συμπράξει με αυτήν πολλοί αστοί πολιτικοί (Ηλίας Τσιριμώκος, Κομνηνός Πυρομάγλου, Σταμάτης Μερκούρης, πρώην βουλευτής του Παπάγου και υποψήφιος της ΕΡΕ δύο χρόνια πριν, Ηλίας Μπρεδήμας και πολλοί ακόμα).

3. Το γενικότερο κλίμα του αντιαμερικανισμού, εξαιτίας της αρνητικής στάσης των ΗΠΑ στο Κυπριακό και της θετικής που κρατούσε η Σοβιετική Ενωση, καθώς και η τοποθέτηση του Κόμματος Φιλελευθέρων υπέρ της εγκατάστασης στην Ελλάδα των αμερικανικών βάσεων εκτόξευσης πυραύλων, επέδρασαν αναμφίβολα υπέρ της ΕΔΑ, σε συνδυασμό και με τη σύμπραξη του Κόμματος Φιλελευθέρων με την ΕΡΕ στην ψήφιση του καλπονοθευτικού εκλογικού νόμου.

Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι η ΕΡΕ δεν είχε υποστεί σημαντική φθορά σε σύγκριση με τις εκλογές του 1956, αν και 15 βουλευτές της, ανάμεσά τους οι Γ. Ράλλης και Π. Παπαληγούρας, είχαν ρίξει την κυβέρνηση της ΕΡΕ «αποστατώντας» και στις εκλογές του 1958 οι Π. Κανελλόπουλος, Κ. Τσαλδάρης, Π. Παπαληγούρας και άλλοι, κατέβηκαν με δικό τους συνδυασμό, που συγκέντρωσε περίπου 3%.

Εδειξαν, ακόμα, ότι το δικομματικό σύστημα, όπως εξελίχθηκε στην κλασική του μορφή αργότερα και όπως το γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, δεν είχε διαμορφωθεί και σταθεροποιηθεί.

Μετά τις εκλογές εντάθηκαν οι προσπάθειες διαμόρφωσής του, γεγονός που εκφράστηκε με την προσπάθεια ενιαιοποίησης του κεντρώου χώρου, προκειμένου να συγκροτηθεί ο δεύτερος «εθνικόφρων πόλος» του αστικού πολιτικού συστήματος. Οι προσπάθειες αυτές της αστικής τάξης και των ΗΠΑ ευδοκίμησαν 3 χρόνια αργότερα, οπότε ιδρύθηκε η Ενωση Κέντρου με επικεφαλής τον Γ. Παπανδρέου. Την αποτέλεσαν δυνάμεις 8 κομμάτων, ορισμένες από τις οποίες είχαν συνεργαστεί με την ΕΔΑ το 1958. Η δημιουργία της Ενωσης Κέντρου και οι προϋποθέσεις που άρχισε να δημιουργεί για να αντικαταστήσει την ΕΡΕ στην κυβέρνηση, λειτούργησαν ως μαγνήτης σε πλατιές λαϊκές δυνάμεις που το 1958 ψήφισαν την ΕΔΑ. Εδειχνε και αυτό το γεγονός ότι το 24,42% της ΕΔΑ, δεν αποτελούσε μία συμπαγή δύναμη, έστω σε μεγάλο βαθμό.

Η παραπάνω αδυναμία δεν προέκυπτε μόνο από το μέγεθος των αντικειμενικών δυσκολιών που αναμφίβολα υπήρχαν (κρατική καταστολή, ωμός αντικομμουνισμός κ.ά.). Δεν προέκυπτε επίσης μόνο από το γεγονός ότι η ΕΔΑ δεν ήταν ένα επαναστατικό κόμμα, πράγμα φυσικό και ευεξήγητο. Προέκυπτε και από τη γενικότερη πολιτική της, που ήταν πολιτική ουράς απέναντι στο Κέντρο, γεγονός που όξυνε περισσότερο τα ήδη οξυμένα αντιδεξιά αντανακλαστικά. Η πάλη της ΕΔΑ και του ΚΚΕ διεξαγόταν εναντίον ενός κόμματος της αστικής τάξης και όχι εναντίον όλων των κομμάτων της.

Η αστική και οπορτουνιστική ιστοριογραφία και δημοσιογραφία κάνουν πολύ καλά από την πλευρά τους και σύμφωνα με τις επιδιώξεις τους, που συνδέουν το χτες με το σήμερα. Από τη δική τους σκοπιά και για το δικό τους συμφέρον πρέπει να συνδέσουν το χτες με το σήμερα η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, στη βάση των διδαγμάτων που συνάγονται από την ιστορία και τα οποία έχουν αντικειμενικότητα. Αυτό το στοιχείο προσδίδει και γνώση και δύναμη στη λαϊκή πάλη σήμερα.


Του
Μάκη ΜΑΪΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ