Στο Α΄ μέρος παρουσιάσαμε μία παρτίδα με στοιχεία στρατηγικής και είδαμε πώς ήσυχα ήσυχα τα λευκά μετατρέψανε την ποιοτική υπεροχή σε υλική, φθάνοντας έτσι στη νίκη.

Στην παρτίδα που θα δούμε σήμερα, θα επικρατήσουν στοιχεία τακτικής και θα έχουμε απότομες ποσοτικές μεταβολές, όπου τα λευκά μετά από θυσίες υλικού θα αποκτήσουν δυναμικά καλύτερες θέσεις και την παρτίδα.

Μπορεί η στρατηγική να είναι η λογική και η τακτική να παρουσιάζει - φαινομενικά τουλάχιστον - κάτι το παράλογο, το αποτέλεσμα όμως και στις δύο περιπτώσεις είναι η απόκτηση καλύτερων θέσεων στη σκακιέρα, δύο μορφές της ίδιας γενικής αρχής, μετατροπή της ποιοτικής υπεροχής σε ποσοτική και αντίστροφα και ότι συνδέονται στενά μεταξύ τους.

Ας δούμε και την παρτίδα που παίχτηκε στη Βενετία το 1966, μεταξύ των Ιβκοβ και Τατάι και η οποία είναι πολύ χαρακτηριστική για το παιχνίδι τακτικής.

1. Ιζ3 Ιζ6 2. γ4 γ5 3. η3 ε6 4. Αη2 δ5 5. 0-0 δγ4 6. Ια3 Ιβδ7 7. Ιγ4 β5 8. Ιγε5 Αβ7 9. Ιζ7! Αρχίζει το τακτικό παιχνίδι με 3 προς ένα! 9... Ρζ7 10. Ιη5+ Ρη6. Αν 10... Ρ~ τα λευκά θα έχουν επιπλέον πιόνι. 11. Βγ2+! Τα λευκά «προσφέρουν» άλλο ένα κομμάτι με 3 προς μηδέν! 11... Ρη5 12. δ4+ Ρθ5 13. Αβ7 η5 14. θ4 Ββ8 15. Αη2. Παρατηρούμε ότι και οι δύο αντίπαλοι αδιαφορούν πλήρως για το υλικό. 15... θ6 16. Βδ3 Αε7 17. Αα8 Βα8 18. ζ3 (βλέπε διάγραμμα αυτού του κειμένου), 18... η4 19. ζη4+ Ρη4. Αν 19... Ιη4 20. Πζ5+ Αη5 21. Αη5 εζ5 22. Βζ5 με σύντομο ματ! 20. Βη6+ Ρθ3. Εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί τώρα απειλούν και τα μαύρα ματ στο «η2»! 21. Πζ2 Ιη4 22. Βε6! Πζ8; 23. Πθ2+ ματ! 1-0.

Τα λευκά θυσίασαν αρχικά ένα μέρος από το υλικό τους, αλλά κατόρθωσαν να φέρουν σε επικίνδυνη θέση τον αντίπαλο βασιλιά. Η τακτική είναι η λογική κατάληξη της στρατηγικής. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, η τακτική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απόκτηση στρατηγικής υπεροχής. Η στρατηγική είναι η βάση, η δε τακτική είναι η κατάληξη της στρατηγικής υπεροχής.