Τετάρτη 23 Απρίλη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
Θέατρο
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Κλασική και σύγχρονη δραματουργία
  • «Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ», στο «Ρεξ», από το Εθνικό Θέατρο

«Μανδραγόρας»
«Μανδραγόρας»
Γιος στρατιωτικού, στρατιώτης από 15 έως 21 χρονών και πολεμιστής κατά του ναπολεόντειου επεκτατισμού (1792-1799), φυλακισμένος από τους Γάλλους (1807), επηρεασμένος από τις διαφωτιστικές και αντιμοναρχικές ιδέες των Ρουσό και Ουγκό, ο Γερμανός ποιητής Χάινριχ φον Κλάιστ το 1809-1810 γράφει το -«πατριωτικό» το χαρακτήρισε ο ίδιος - δράμα «Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ». Ο Κλάιστ, με θεματική αφετηρία τη νικηφόρα μάχη των στρατευμάτων του Φρειδερίκου Β' κατά του ναπολεόντειου επεκτατισμού στο Φέρμπελιν (1675) και συνταραγμένος από τη σκληρή τιμωρία ενός αξιωματικού, επειδή, το 1809, χωρίς εντολή του Γερμανού βασιλιά και αρχιστρατάρχη επιτέθηκε στους Γάλλους, θέλησε να διδάξει την αναγκαιότητα όχι μόνον του πατριωτισμού, της ανιδιοτελούς γενναιότητας, της ηρωικής αυτοθυσίας, της στρατιωτικής πειθαρχίας, της συναδελφικής αλληλεγγύης των μαχητών - και μάλιστα σε εποχή μεγάλων πολεμικών συγκρούσεων, όπως ήταν η εποχή του -, αλλά και την αναγκαιότητα της ηθικής, του δικαίου, της ισότητας και δημοκρατικής διοίκησης των στρατευμάτων από μέρους του μονάρχη - αρχιστρατήγου. Ο Κλάιστ, με τη μυθοπλασία του εξέφραζε τον ουτοπικό πόθο του για βασιλείς που να κυβερνούν χωρίς έπαρση, αυταρχισμό, ιδιοτέλεια, υστεροβουλία, αλλά με ανθρωπισμό, δικαιοσύνη, εκτίμηση της ανιδιοτελούς, γενναίας πρωτοβουλίας σε έναν πατριωτικό πόλεμο και των ηρωικών ανδραγαθημάτων των μαχητών. Υπεράσπισε την ελεύθερη βούληση και αξιοπρέπεια του ανθρώπου στη ζωή και στο θάνατο και ποθώντας τη δικαίωση των απραγματοποίητων από κάθε μοναρχία πόθων του, «ποιητική αδεία» στο τέλος του έργου ο νεαρός, ανιδιοτελής, ηρωικός πρίγκιπας του Χόμπουργκ, που είναι καταδικασμένος σε θάνατο επειδή έδωσε μια νικηφόρα μάχη χωρίς βασιλική εντολή, σώζεται και τιμάται με απόφαση του «συνετού» και «δίκαιου» Γουλιέλμου.

«Φωνές»
«Φωνές»
Αυτό το μακρόχρονα απολησμονημένο δραματουργικό κειμήλιο, κράμα του ρομαντικού ρεύματος της εποχής αλλά και προδρομικών στοιχείων του ρεαλιστικά ψυχογραφικού θεάτρου, ευτύχησε καθ' όλα, με την πάντα τελειοθηρική σκηνοθετική καθοδήγηση του Λευτέρη Βογιατζή, πρώτη αρχή και αρετή του οποίου είναι ο σεβασμός στα κειμενικά πρωτότυπα. Ο Λ. Βογιατζής δεν προτιμά τον εύκολο δρόμο των διασκευαστικών αλλοιώσεων των κειμένων χάριν της «εκσυγχρονιστικής ανάγνωσής» τους, αλλά το δύσκολο δρόμο. Την ανάδειξη της διαχρονικής δραματουργικής αξίας τους, μέσα από λεπτομερή, σύγχρονης ερμηνευτικής αντίληψης, «ανασκαφή» και αποκάλυψη της αλήθειας, της ουσίας του λόγου και του ήθους τους. Καθώς σήμερα μια ρομαντικά, «ηρωικά» μεγαλόσχημη «ανάγνωση» του έργου θα ήταν γελοία, η σκηνοθετική και υποκριτική καθοδήγηση του Λ. Βογιατζή, χωρίς μεγαλοσχημίες ανέδειξε την ιστορικότητα του έργου, αλλά, πρωτίστως την αλήθεια του ψυχισμού, του χαρακτήρα, των ιδεών, των πράξεων των προσώπων. Η απέριττη, χωρίς εντυπωσιοθηρικά, τάχα «εκσυγχρονιστικά», σκηνοθετικά τερτίπια, χαμηλόφωνου ποιητικού ρεαλισμού, σπουδαία σκηνοθεσία στηρίχτηκε στην καλή μετάφραση της Τζένης Μαστοράκη, αλλά κυρίως σε δυο πολύ σημαντικές δημιουργίες. Στο άκρως αφαιρετικό, αλλά και μεταμορφώσιμο σκηνικό και τα λιτά καλαίσθητα κοστούμια εποχής του Γιώργου Πάτσα και τους φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου, ο οποίος έχει αναγάγει την τεχνική του φωτισμού σε σπουδαία εικαστική Τέχνη που γεννά εικόνες και φωτίζει τα «υπεδάφη» του μύθου και των προσώπων του έργου, της σκηνοθετικής και υποκριτικής ερμηνείας του. Από το πολύ καλό υποκριτικό σύνολο, ξεχωρίζουν τέσσερις ερμηνείες. Η σημαντικότερη, απόλυτα αυτοελεγχόμενων και ασκημένων εκφραστικών μέσων, υποδειγματικής ρεαλιστικής απλότητας, αμεσότητας αλλά και χαρακτηριολογικά και ψυχολογικά ακριβής ερμηνεία του Δημήτρη Λιγνάδη (Γουλιέλμος). Εξαιρετική, λεπτοδουλεμένης ψυχογραφικής αισθαντικότητας είναι η ερμηνεία του Νίκου Κουρή (πρίγκιπας). Δύναμη, απλότητα, συναισθηματική και χαρακτηριολογική αλήθεια έχει η ερμηνεία του Νίκου Αρβανίτη (συνταγματάρχης Κόβιτς). Πολύ καλή, ιδιαίτερα στο δεύτερο μέρος του ρόλου του, είναι η ερμηνεία του Γιάννη Τσορτέκη. Αξιοσημείωτες είναι και οι ερμηνείες των Θόδωρου Κατσαφάδου, Λυδίας Φωτοπούλου και Εμιλυς Κολιανδρή.

  • «Μανδραγόρας», στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου»

«Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ»
«Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ»
Την πολυπαιγμένη, διαχρονικής αντοχής, καυστικής σάτιρας για τους ανά τους αιώνες ανίκανους για τεκνοποίηση αλλά και αφελείς, ακούσιους ή και εκούσιους κερατωμένους μεσήλικες συζύγους, τις τίμιες πλην στερημένες σεξουαλικά συζύγους που πέφτουν στην παγίδα ερωτύλων νεαρών, «λαδονόμενων» υπηρετών, ψευτογιατρών και αφροδισιακών και γονιμοποιητικών ματζουνιών, αναγεννησιακή κωμωδία «Μανδραγόρας», του «δαιμόνια» μεγαλοφυούς συγγραφέα του «Ηγεμόνα», Νικολό Μακιαβέλι, σε εξαιρετική μετάφραση της Τζένης Μαστοράκη, λιτή σκηνογραφικά και ενδυματολογικά (Ολυμπία Σιδερίδου), παιγνιώδη μουσικά (Σταύρος Γασπαρινάτος), σκηνοθετικά εκσυγχρονιστική και υποκριτικά ευφρόσυνη «ανάγνωση» ανέβασε το «Θέατρο του Νέου Κόσμου». Η λιτή σκηνοθεσία του Παντελή Δεντάκη, εμπλουτίζεται με τα πολύ χιουμοριστικά και εκφραστικά ευρήματα της χορογραφίας (Σταυρούλας Σιάμου) και τις καλές ερμηνείες των πέντε ταλαντούχων ηθοποιών: Γιώργου Γάλλου (η καλύτερη και κωμικότερη ερμηνεία), Ευθύμιου Παπαδημητρίου (ηθοποιός που διαθέτει έμφυτο χιούμορ και κωμικότητα, και παρότι έκανε το κατά δυνατόν καλύτερο, τουλάχιστον να αυτοσαρκάσει την «παιγνιώδη» υποτίθεται επιλογή του για ένα ρόλο που είναι κόντρα στην ιδιοσυγκρασία και μορφολογία του, τελικώς η κωμικότητά του παγιδεύτηκε με αυτό το ρόλο), Παναγιώτη Λάρκου και Κατερίνας Λυπηρίδου.

  • «Η ζωή μου με τον Μότσαρτ», στο «Αμφι-Θέατρο»

«Η ζωή μου με τον Μότσαρτ»
«Η ζωή μου με τον Μότσαρτ»
Σπούδασε φιλοσοφία, μελέτησε και μελετά το βίο και το έργο μεγάλων φιλοσόφων, διανοητών και δημιουργών (λ.χ. Ντινερό, Φρόιντ, Μότσαρτ), αλλά τα τελευταία δέκα χρόνια τον κέρδισε η δραματουργία, χαρίζοντάς του και βραβεία. Ο γαλλόφωνος Ερικ Εμάνουελ Σμιτ βρίσκει για δεύτερη φορά σκηνικό «βήμα» στο «Αμφι-Θέατρο». Μετά το εξαιρετικό έργο του «Το ξενοδοχείο των δύο κόσμων», ο Σπύρος Ευαγγελάτος ανέβασε το μονολογικό, αυτοβιογραφικό κείμενό του «Η ζωή μου με τον Μότσαρτ». Ενα κείμενο εξομολόγησης της αγάπης του συγγραφέα στο βασανισμένο πρόσωπο του Μότσαρτ και θαυμασμού για το μεγαλοφυές, θεραπευτικό της ψυχής, μαγικά παρηγορητικό στις ώρες πίκρας και μοναξιάς, εξυψωτικό του ανθρώπου, συνθετικό έργο του. Το κείμενο, σε ρέουσα γλωσσικά μετάφραση της Τέτας Χατζηχρήστου - Φυσσούν, επεξεργασμένο δραματουργικά, λιτά σκηνοθετημένο και εμπλουτισμένο με επιλογές αποσπασμάτων φημισμένων εκτελέσεων μοτσαρτικών έργων από τον Σπύρο Ευαγγελάτο, ερμήνευσε με το σκηνικό κύρος του και λεπτό χιούμορ ο Πέτρος Φυσσούν.

  • «Φωνές», στο «Αγγέλων Βήμα»

Μια τετραλογία παραλλαγών για τους ανικανοποίητους πόθους, τα πληγωμένα συναισθήματα, τα ελαττώματα, την έλλειψη αγάπης και προπάντων τη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου, τέσσερις κωμικοτραγικοί μονόλογοι, αποτελούν το έργο του Αλαν Μπένετ «Φωνές». Τέσσερις μονόλογοι, ευρηματικής, διαφορετικής και ταυτόχρονα «συγγενικής» θεματολογίας, από τέσσερις διαφορετικούς ανθρώπους, εύστοχα και παραστατικά γραμμένοι, μεταφρασμένοι από τον Ερρίκο Μπελιέ, σε άμεση, εύστροφη, θεατρικά δραστική γλώσσα. Μονόλογοι των οποίων τη δραματουργική αξία υπηρέτησαν η σκηνοθεσία του Κοραή Δαμάτη, με την ισόρροπη ανάδειξη των δύο όψεων της ζωής - της δραματικής και κωμικής - με ευαισθησία για τον άνθρωπο και κατανόηση των αδυναμιών του (ο ίδιος επιμελήθηκε το καλαίσθητο σκηνικό και τους φωτισμούς) και οι τέσσερις πολύ καλές ερμηνείες. Η Ολγα Τουρνάκη, με τη μακρόχρονη πείρα της σκηνής και ζωής, την υποκριτική ευφυία της, το νηφάλιο χιούμορ της, «κεντάει» στο ρόλο της μοναχικής, ανύπαντρης ηλικιωμένης γυναίκας, που μάταια προσπαθεί να «γεμίσει» τη ζωή της γράφοντας γράμματα σε διάφορους αρμοδίους, ωσότου κλειστεί και βρει συντροφιά σε οίκο ευγηρίας. Υποκριτικά «κεντά» και η Σμαράγδα Σμυρναίου, στο - σαρκαστικότατο για τα έθη του αγγλικού κλήρου και του ανούσιου βίου των θρησκόληπτων - ρόλο της διψασμένης για μια ζωή με αληθινό νόημα και λίγη επίγεια ευτυχία, παπαδιάς. Ειρωνική, με εκφραστικότητα λόγου, κίνησης, χειρονομίας, γκριμάτσα, η ερμηνεία της Χαράς Κεφαλά, στο ρόλο ενός κινηματογραφικού ψώνιου, που από ανάγκη βιοπορισμού και επικοινωνίας «πουλά» και το κορμί της σε άθλιους ψευτοσκηνοθέτες. Με λεπτή ειρωνεία ερμηνεύει και ο Δημήτρης Καραμπέτσης, ένα μεγαλούτσικο στα χρόνια, μοναχικό, άπραγο και ολόπλευρα αχρηστευμένο από την ατομίστρια μάνα του, άντρα.


ΘΥΜΕΛΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ανοιξιάτικη θεατρική «διέξοδος»(2005-06-01 00:00:00.0)
Σύγχρονη σάτιρα και παντοτινός Ιψεν(2005-03-02 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ(2004-12-22 00:00:00.0)
Ρεσιτάλ ερμηνείας(2004-05-02 00:00:00.0)
Μονολόγων συνέχεια(2003-10-08 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ(1998-03-10 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ