Σάββατο 26 Απρίλη 2008 - Κυριακή 27 Απρίλη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 9
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ
Πέρασε στο πάνθεον των ηρώων του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος

Στο «καλημέρα, Νίκο Μπελογιάννη» ...η φωνή του Κ. Καζάκου «σπάει». Ο Γ. Ρίτσος «καλημερίζει» τον ήρωα και τα χειροκροτήματα δονούν την ατμόσφαιρα, κάποιοι σκουπίζουν το μάγουλο και τα μάτια.... Λίγο αργότερα ο Β. Κολοβός ανεβαίνει στο βήμα της εκδήλωσης και η ζωή του Μπελογιάννη παίρνει «σάρκα και οστά» μέσα απ' την αφήγηση του ηθοποιού, την οποία «διακόπτουν» στίχοι και μελωδίες από τα τραγούδια του αγώνα. Εκατοντάδες φωνές ενώνονται σε μια και τραγουδούν για τον Ν. Μπελογιάννη, για τη στάση του, για το παράδειγμά του, για ολάκερη τη ζωή του, για τον αγώνα των κομμουνιστών, που ξεκινάει από πολύ μακριά και θα φτάσει πολύ μακριά.

Γίνονται όλοι μαζί μια φωνή και τραγουδούν: «Και να, αδελφέ μου, που μάθαμε να κουβεντιάζουμε

ήσυχα - ήσυχα κι απλά.

Καταλαβαινόμαστε τώρα - δε χρειάζονται περισσότερα.

Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί

θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουν το ίδιο βάρος σ' όλες

τις καρδιές, σ' όλα τα χείλη

έτσι να λέμε πια τα σύκα: σύκα, και τη σκάφη: σκάφη,

κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι και να λένε: «τέτοια ποιήματα

σου φτιάχνουμε εκατό την ώρα». Αυτό θέλουμε κι εμείς.

Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου,

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στο βήμα από το χώρο της εκδήλωσης
Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στο βήμα από το χώρο της εκδήλωσης
απ' τον κόσμο

εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο».

Πάντα στην πρώτη γραμμή των αγώνων...

Το λόγο παίρνει ο Β. Κολοβός, η αφήγηση ξεκινά:

Ο Νίκος Μπελογιάννης έζησε συγκλονιστική ζωή. Αγώνες, εξορίες, φυλακίσεις, βασανισμούς, παρανομία. Φεύγοντας από την Αμαλιάδα για σπουδές στη Νομική Σχολή της Αθήνας στα δεκαοχτώ του χρόνια, οργανώνεται στην ΟΚΝΕ και σε δύο χρόνια στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Αυτό θα καθορίσει όλη του τη ζωή. Λόγω της συνδικαλιστικής του δράσης στο φοιτητικό χώρο, αλλά και εξαιτίας της συμμετοχής του στο κίνημα των σταφιδοπαραγωγών, συλλαμβάνεται και εξορίζεται στην Ιο. Μεταφέρεται στην Αμαλιάδα, δικάζεται και καταδικάζεται σε δύο χρόνια φυλάκιση. Η απόφαση ακυρώνεται. Στρατεύεται, επιχειρεί να οργανώσει κομμουνιστικές ομάδες, συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε πέντε χρόνια και κλείνεται στη φυλακή της Αίγινας. Είναι μόνο είκοσι τριών χρόνων.

Με την εισβολή των Γερμανών μεταφέρεται στην Ακροναυπλία, μετά στην Κέρκυρα, απ' όπου μαζί με άλλους κρατούμενους, με εντολή του Κόμματος, δραπετεύει. Περνάει στην Πελοπόννησο, γίνεται καπετάνιος του 8ου Συντάγματος της 3ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ στη Σπάρτη. Εκλέγεται μέλος του Γραφείου Περιοχής του Κόμματος και αναλαμβάνει τον τομέα Διαφώτισης.

Η μορφή του Μπελογιάννη δεσπόζει στο χώρο...
Η μορφή του Μπελογιάννη δεσπόζει στο χώρο...
Με την ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού στέλνεται στο Γενικό Επιτελείο και ορίζεται πολιτικός επίτροπος της 10ης Μεραρχίας. Στη θρυλική μάχη του Γκόλιου τραυματίζεται. Μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού περνάει στις Λαϊκές Δημοκρατίες. Το 1950 εκλέγεται αναπληρωματικό και στη συνέχεια τακτικό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος. Επιλέγεται απ' το Πολιτικό Γραφείο να έρθει στην Ελλάδα για να ξεκαθαρίσει και να ανασυγκροτήσει τον παράνομο μηχανισμό με το όνομα Ερρίκος Πάνος Αργεντινός στα μέσα του καλοκαιριού. Με τις πρώτες επαφές αποκτά άλλη ταυτότητα και παίρνει το όνομα υπαρκτού προσώπου.

...ακολουθεί η σύλληψη...

Στις 20 Δεκέμβρη συλλαμβάνεται από την Ασφάλεια μαζί με άλλα τριάντα στελέχη και παραπέμπονται στο έκτακτο στρατοδικείο για παράβαση του νόμου 509. Μαζί με άλλους έντεκα καταδικάζονται σε θάνατο. Μεταφέρεται στην Κέρκυρα. Ξεσπάει η υπόθεση των ασυρμάτων, που δεν είναι μια ανακάλυψη της στιγμής, αλλά η αφετηρία για να ξεκινήσει η παραπομπή του ίδιου και των συντρόφων του στη δεύτερη δίκη με το νόμο 375 περί κατασκοπίας.

Ο Μπελογιάννης μεταφέρεται από την Κέρκυρα στη Γενική Ασφάλεια Αθηνών. Ο περιβόητος Πανόπουλος, που ο Μεταξάς τον είχε στείλει στη χιτλερική Γερμανία για να εντρυφήσει στη δίωξη του κομμουνισμού, συνεργάτης των Γερμανών στην Κατοχή, τώρα είναι ο γενικός διευθυντής και του κάνει ευθέως την πρόταση: «Για τη δική σου αξιοπρέπεια και τη δική μας, δε σου ζητάμε δήλωση. Ελα μαζί μας κι αύριο θα είσαι υπουργός». Ο Μπελογιάννης ποτέ δε γέλασε περισσότερο στη ζωή του. Απ' αυτή την άρνηση αρχίζει ο Γολγοθάς που θα τον οδηγήσει στη σταύρωση.

Η αίθουσα αποδείχτηκε πολύ μικρή μπροστά στην προσέλευση του κόσμου που γέμισε και τον προαύλιο χώρο του θεάτρου
Η αίθουσα αποδείχτηκε πολύ μικρή μπροστά στην προσέλευση του κόσμου που γέμισε και τον προαύλιο χώρο του θεάτρου
Η δεύτερη δίκη του με το νόμο 375 του Μεταξά αρχίζει στις 15 Φλεβάρη του 1952. Αυτό που ήθελαν οι Αμερικανοί απ' την κυβέρνηση Πλαστήρα το πέτυχαν. Και τον αδάμαστο αγωνιστή να εξοντώσουν, για να μην κυριαρχήσει στην κομματική, αλλά και την πολιτική ζωή, και το δρόμο του Παπάγου να ετοιμάσουν, αφού θα φορτώσουν στον Πλαστήρα την προδιαγεγραμμένη εξόντωση του Μπελογιάννη. Ολα δρομολογούνται ακριβώς όπως τα είχαν σχεδιάσει.

... από κατηγορούμενος κατήγορος...

Η απολογία του Μπελογιάννη, που από κατηγορούμενος έγινε κατήγορος του καθεστώτος, ξεσκέπασε όλη τη σκευωρία, ανέτρεψε όλο το προπαγανδιστικό οικοδόμημα. Αποδείχτηκε, όπως και στις ανακρίσεις της Ασφάλειας, ότι οι κομμουνιστές δεν είναι όργανα ξένων. «Ο κομμουνισμός είναι πανανθρώπινο ιδανικό και παγκόσμιο κίνημα. Ξεκίνησε από μια φούχτα ανθρώπους τον καιρό του Μαρξ, έφτασε σήμερα τα 800 εκατομμύρια κι αύριο θα απλωθεί σε όλο τον κόσμο. Μπορεί ποτέ όργανα των ξένων να δημιουργήσουν ένα τόσο μεγαλειώδες κίνημα; Ποιος ξένος πράκτορας δίνει με τέτοια απλοχεριά τη ζωή του όπως τη δίνουν χιλιάδες κομμουνιστές; Οι θυσίες αυτές μόνο με τις θυσίες των πρώτων χριστιανών μπορεί να συγκριθούν. Αν και υπάρχει διαφορά, οι χριστιανοί δέχονταν το μαρτύριο και το θάνατο, ελπίζοντας να κληρονομήσουν τη βασιλεία των ουρανών, ενώ οι κομμουνιστές δίνουν τη ζωή τους για να ανατείλει στην ανθρωπότητα ένα καλύτερο, ευτυχισμένο αύριο, που αυτοί δε θα το ζήσουν. Ποιο όργανο των ξένων μπορεί να προσφέρει τη ζωή του για έναν τέτοιο μεγάλο σκοπό;».

Από τους είκοσι εννέα κατηγορούμενους οι οχτώ καταδικάστηκαν σε θάνατο. Στο εσωτερικό, αλλά και το εξωτερικό ξεσηκώθηκε μεγάλο κύμα κατά των εκτελέσεων. Στο πρωθυπουργικό γραφείο και στα Ανάκτορα έφταναν κάθε μέρα χιλιάδες γράμματα και τηλεγραφήματα απ' όλες τις γωνιές της Γης, που ζητούσαν να ματαιωθεί η εκτέλεση του Μπελογιάννη και των άλλων καταδικασμένων.

... διεθνής συμπαράσταση...

Διαμαρτύρονται προσωπικότητες όπως ο στρατηγός Ντε Γκολ, ο Πολ Μπονκούρ, πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, οι Γάλλοι υπουργοί Ζιστίν Γκουτάντ και Πιερ Κοτ, ο πρόεδρος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, οι πρόεδροι των Ακυρωτικών Δικαστηρίων της Ευρώπης, πρόεδροι Ακαδημιών απ' όλο τον κόσμο, πενήντα έξι Αγγλοι βουλευτές, οι συγγραφείς Σαρτρ, Κοκτό, Μπενουά, Ελιάρ, Χάουαρντ Φαστ, ο Τσάρλι Τσάπλιν, Ναζίμ Χικμέτ, Πικάσο και από το χώρο της ελληνικής πολιτικής όλοι οι βουλευτές της ΕΔΑ, αρκετοί της ΕΠΕΚ κι άλλοι πολιτευτές. Ακόμα και ο συντηρητικότατος αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σπυρίδων Βλάχος εκφράζει την ευχή, απευθυνόμενος στο βασιλιά, να μη γίνουν οι εκτελέσεις, και δηλώνει: «Εχω συγκλονισθεί από το ηθικό μεγαλείο του Μπελογιάννη. Το θεωρώ ανώτερο και από των πρώτων χριστιανών, γιατί ο Μπελογιάννης δεν πιστεύει ότι υπάρχει μέλλουσα ζωή...».

Την ίδια περίοδο τα έκτακτα στρατοδικεία βγάζουν καταδικαστικές αποφάσεις. Φυλακές και ξερονήσια γεμίζουν, οι συμμορίες εκτελούν σε όλη την Ελλάδα. Στο Μακρονήσι η αμερικανοκρατία και οι ντόπιοι υποτελείς επιχειρούν τη συντριβή της ανθρώπινης οντότητας. Ο μέγιστος Γιάννης Ρίτσος περιγράφει:

«Τρία μεγάλα γράμματα γραμμένα μ' ασβέστη στη ραχοκοκαλιά της Μακρόνησος.

(Οταν ερχόμαστε με το καράβι

στριμωγμένοι ανάμεσα στους μπόγους και στις υποψίες μας

τα διαβάσαμε πάνου απ' το κατάστρωμα

κάτου απ' τις βρισιές του χωροφύλακα, τα διαβάσαμε

εκείνο το ήσυχο πρωινό του Ιουλίου,

κι η αρμύρα κι η μυρωδιά της ρίγανης και το θυμάρι

δεν καταλάβαιναν καθόλου τι θα πουν αυτά τα τρία ασβεστωμένα γράμματα).

Α' Τάγμα.

Β' Τάγμα.

Γ' Τάγμα.

Μαύρο, κατάμαυρο τοπίο με σφιγμένα δόντια,

κόκκινο, κατακόκκινο τοπίο με σφιγμένη γροθιά,

μαύρη και κόκκινη καρδιά πηγμένη στο αίμα της

κι ένας κόκκινος ήλιος πηγμένος μες στο αίμα του.

Α.Β.Γ.

Τα συρματοπλέγματα.

Τα φυλάκια μαύρα μες στη νύχτα.

Κι οι φωνές απ' τα φυλάκια μαύρες όλη τη νύχτα:

ΑΛΤ-ΑΛΤ.

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΚΟΥΤΣΟΙ

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΚΟΥΛΟΙ

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΤΥΦΛΟΙ

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΤΡΕΛΛΟΙ

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ

ΑΛΤ-ΑΛΤ.

ΤΙΣ ΕΙ;

ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ

Που γυρεύουν πίσω το ψωμί που δε φάγανε.

Που γυρεύουν τον ήλιο που τους κλέψανε.

Που γυρεύουν τη ζωή που τους κόψανε.

ΑΛΤ-ΑΛΤ

απ' τα φυλάκια της νύχτας

όλη τη νύχτα.

ΔΕ ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ

Οι νεκροί γυρεύουν τη ζωή τους.

Οι τρελλοί γυρεύουν τον ήλιο τους.

Οι κουτσοί γυρεύουν τα πόδια τους.

Οι τυφλοί γυρεύουν τα μάτια τους.

Ολοι γυρεύουνε τη λευτεριά τους.

Α.Β.Γ.

Απ' την αρχή μαθαίνουμε το αλφάβητο.

Απ' την αρχή μαθαίνουμε το φόβο και τον πόνο.

Απ' την αρχή μαθαίνουμε τη ζωή και το θάνατο.

Α.Β.Γ.

Μια και μάθαμε, σύντροφοι, να πεθαίνουμε

μάθαμε και να ζούμε, σύντροφοι.

Η λευτεριά είναι κοντά.

Α.Β.Γ.

ΗΛΙΟΣ

Αλφα-βήτα - πιο πέρα, πιο πέρα. Σύντροφοι».

...αλλά η αμερικανόπνευστη δίκη δεν αποτρέπεται...

To KKE προσπαθεί να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις του στην Ελλάδα και γενικότερα. Μαζί με την παράνομη δουλειά αξιοποιεί τις όποιες νόμιμες δυνατότητες υπάρχουν. Συμπράττει με άλλα πρόσωπα και κόμματα καταλήγοντας την 1η Αυγούστου 1951 στην ίδρυση της ΕΔΑ. Ο Ν. Μπελογιάννης στέλνει κρυφά από τη φυλακή στον παράνομο μηχανισμό το παρακάτω γράμμα:

«Αυτό να δοθεί σύντομα για το θείο μου: 1) Ιστορικό συλλήψεων κ.λπ. στάλθηκε στην αδερφή Ελλης. 2) Βάλτε μας καλούς δικηγόρους για να σας ειπούν λεπτομέρειες από τη δικογραφία. 3) Στη δίκη θα τους τρίψουμε τα μούτρα. 4) Αν γίνεται, βάλτε με τις τελευταίες ημέρες υποψήφιο στο συνδυασμό της Αθήνας, για να τους δημιουργήσουμε ζήτημα. Νομικό κώλυμα δεν υπάρχει. 5) Πολλά φιλιά».

Το ΠΓ συμφώνησε με την πρόταση να είναι ο Μπελογιάννης και ο Πλουμπίδης υποψήφιοι στο συνδυασμό της ΕΔΑ. Κατανοούσε - και σωστά - ότι η σίγουρη εκλογή του Μπελογιάννη στη Βουλή θα αποτελούσε ένα επιπλέον μέσο πίεσης για να αποτραπεί η εκτέλεσή του. Από τη στιγμή αυτή άρχισε μια οξύτατη σύγκρουση που κατέληξε να μείνει ο Μπελογιάννης έξω από τις υποψηφιότητες. Ποιοι και γιατί συγκρούστηκαν; Το επιχείρημα της μη υποψηφιότητας του Μπελογιάννη που προβλήθηκε ήταν ο κίνδυνος να διαλυθεί η ΕΔΑ. Ο Μιχάλης Κύρκος απειλούσε και εξεβίαζε με αποχώρηση από την ΕΔΑ σε περίπτωση υποψηφιότητας του Μπελογιάννη. Αλλά αν ο Μιχάλης Κύρκος ενδιαφερόταν για τη μη διάλυση της ΕΔΑ, γιατί λίγους μήνες μετά τις εκλογές και ενώ είχε εκλεγεί βουλευτής αποχώρησε από την ΕΔΑ;

Υπήρχαν και κομμουνιστές που επικροτούσαν τη μη υποψηφιότητα του Μπελογιάννη, φοβούμενοι ότι έτσι θα δώσουν επιχειρήματα στην αστική τάξη να διαλύσουν την ΕΔΑ γιατί ήταν δήθεν συνδεδεμένη με τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ. Αυτό το επιχείρημα δεν έστεκε γιατί η αστική τάξη ενέκρινε και αναγνώρισε την ΕΔΑ ως νόμιμο κόμμα γνωρίζοντας ότι στην ΕΔΑ δρα και το ΚΚΕ, έχοντας μάλιστα τις περισσότερες δυνάμεις απ' όλους τους άλλους. Αλλωστε, την ΕΔΑ η αστική τάξη και ο ιμπεριαλιστικός παράγοντας ήθελαν να τη διατηρήσουν ως βιτρίνα δημοκρατική και δεξαμενή των ψήφων της αριστεράς. Γι' αυτό ο Γεώργιος Παπανδρέου με λυσσαλέο τρόπο ζητούσε τη διάλυση της ΕΔΑ για να εισπράξει ψήφους της αριστεράς. Επίσης τα στελέχη του ΚΚΕ που αντέδρασαν στην υποψηφιότητα του Μπελογιάννη πέρασαν αργότερα με τους οπορτουνιστές που σχημάτισαν το λεγόμενο Γραφείο Εσωτερικού.

Το θέμα της υποψηφιότητας του Μπελογιάννη και της υπεράσπισής του ήταν θέμα υπεράσπισης του ίδιου του ΚΚΕ. Ο Λεωνίδας Κύρκος για να δικαιώσει τον πατέρα του τόνισε αργότερα πως «το γάντζωμα της ΕΔΑ στη νόμιμη πολιτική σκηνή δεν έπρεπε να διακυβευτεί για κανένα λόγο».

...«στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ»...

Ο Ν. Μπελογιάννης στέκεται μπροστά στους στρατοδίκες και καταγγέλλει: «Είμαι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ».

«Εάν έκανα δήλωση αποκήρυξης, θα αθωωνόμουνα κατά πάσα πιθανότητα μετά μεγάλων τιμών... Αλλά η ζωή μου συνδέεται με την ιστορία του ΚΚΕ και τη δράση του... Δεκάδες φορές μπήκε μπροστά μου το δίλημμα: να ζω προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου, την ιδεολογία μου, ή να πεθάνω, παραμένοντας πιστός σ' αυτές. Πάντοτε προτίμησα το δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω».

«Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έχει στο λαό βαθιές ρίζες. Συνδέεται μαζί του με ακατάλυτους δεσμούς αίματος και δεν μπορεί κανείς να το εξοντώσει ούτε με στρατοδικεία, ούτε με εκτελεστικά αποσπάσματα. Ο στόχος μας ήταν και είναι να προστατέψουμε τα συμφέροντα του λαού και της χώρας μας...».

«Τα δικαστήριά σας είναι δικαστήρια σκοπιμότητας. Γι' αυτό δε ζητώ την επιείκειά σας. Αντικρίζω την καταδικαστική σας απόφαση με περηφάνια και ηρεμία. Με το κεφάλι ψηλά θα σταθώ μπροστά στο εκτελεστικό σας απόσπασμα».

Το ότι η δίκη ήταν πολιτική και σκηνοθετημένη δεν το αμφισβητεί κανείς και δεν ευθύνεται μόνο το παρακράτος ή ο ξένος παράγοντας. Ευθύνη έχει και η κυβέρνηση Πλαστήρα. Ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Αμυνας Σακελλαρίου είχε παραδεχτεί στη Βουλή ότι η Κυβέρνηση Πλαστήρα επιδίωξε τη διακοπή της δίκης για λόγους σκοπιμότητας.

«Επειδή η εθνική αντιπροσωπεία μας η ευρισκόμενη τότε εις Ουάσιγκτον θα υφίστατο ίσως την επίθεση του σλαυικού μπλοκ, διότι μετά την πάροδον δύο ετών από την καταστολήν της ανταρσίας εξακολουθούμε να έχουμε λειτουργούντα τα έκτακτα στρατοδικεία, η κυβέρνησις εξέφρασε την επιθυμίαν προς αποφυγήν της επιθέσεως αυτής, εάν υπήρχε δυνατότης να διακοπή η δίκη αυτή».

Ο Μπελογιάννης και άλλοι επτά σύντροφοι καταδικάστηκαν «εις θάνατον». Προσέφυγαν στο Συμβούλιο Χαρίτων. Στις 28 Μαρτίου, απόγευμα Παρασκευής, συνεδρίασε το Συμβούλιο Χαρίτων και απέρριψε την αίτηση χάριτος των Μπελογιάννη, Αργυριάδη, Καλούμενου και Μπάτση. Στις 29 Μαρτίου ο βασιλιάς Παύλος κοινοποίησε στην κυβέρνηση την απόφασή του.

...όρθιος, με το χαμόγελο, αψηφά το θάνατο...

Σάββατο 29 Μαρτίου. Ολοι οι μελλοθάνατοι ξεντύνονται και πέφτουν να κοιμηθούν, βέβαιοι, όπως πάντα, ότι Κυριακή δε γίνονται εκτελέσεις. Δε γίνονταν ούτε τις πιο άγριες στιγμές του Εμφυλίου. Ούτε οι Γερμανοί εκτελούσαν Κυριακή. Μια μέρα ζωή ακόμα είναι υπέροχο.

Μέσα στη μαύρη νύχτα, στις δυόμισι, οι φυλακές φωτίζονται. Πόρτες ξεκλειδώνουν και τρίζουν, βιαστικά βήματα ανθρώπων ακούγονται στους διαδρόμους. Ο Μπελογιάννης πετάγεται όρθιος. Καταλαβαίνει και με απόλυτη ηρεμία ρωτά:

-- Τι έγινε, παιδιά; Πάμε για καθαρό αέρα;

Σκύβουν τα κεφάλια μπροστά στο γίγαντα.

-- Ναι, Νίκο, πάμε για εκτέλεση.

Η εκτέλεση αποφασίστηκε να γίνει παράτυπα ξημερώματα Κυριακής, κατόπιν εντολής των Αμερικανών, για να μην υπάρξει χρόνος να κινητοποιηθεί ο λαός.

Στις 3.20 ξεκίνησε από τις φυλακές Καλλιθέας η συνοδεία με τους τέσσερις μελλοθάνατους, στις 4.10 τα πάντα είχαν τελειώσει. Στο χώρο απέναντι από το Πεντάγωνο, λίγες δεκάδες μέτρα από τη μάντρα της «Σωτηρίας» στο Γουδή, κάτω από το φως των προβολέων των στρατιωτικών αυτοκινήτων, ο Μπελογιάννης κι άλλοι τρεις σύντροφοί του πέφτουν νεκροί από τα όπλα του εκτελεστικού αποσπάσματος της ΕΣΑ.

Την εντολή των Αμερικανών για την εκτέλεση τη μετέφερε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο Βενιζέλος, που είχε κληθεί επειγόντως στην αμερικανική πρεσβεία απ' τον Πιουριφόι πριν από τη συνεδρίασή του. Η εντολή εκτελέστηκε δουλικότατα. Μόνο 2 ή 3 υπουργοί πέταξαν κατάμουτρα στον Πλαστήρα την παραίτησή τους.

Τα στρατοδικεία, τα εκτελεστικά αποσπάσματα, οι εξορίες, οι φυλακές, τα διοικητικά μέτρα, τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων είναι η εξόφληση των λογαριασμών που έχουν αφήσει ανοιχτούς ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του απέναντι στους νικητές του Εμφυλίου. Είναι ένα ακόμα δείγμα καθεστωτικού εγκλήματος. Ενα ιστορικό φαινόμενο διαχρονικό, παλιό όσο και η ίδια η εξουσία, η έκβαση του οποίου είναι πάντα ίδια: Η εξόφληση του λογαριασμού σημαίνει θάνατο του αντιπάλου.

Δύο μεγάλες δίκες σημάδεψαν την πορεία του ψυχρού πολέμου και απέκτησαν μεγάλη δημοσιότητα διεθνώς: Του ζεύγους Εθελ και Τζούλιους Ρόζενμπεργκ στην Αμερική και του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του στην Ελλάδα. Η ετυμηγορία σε αυτές τις δίκες ήταν βαθιά επηρεασμένη από το κλίμα του ψυχρού πολέμου. Στην Ελλάδα οι κατηγορούμενοι χαρακτηρίζονται «πράκτορες της Μόσχας» και στην Αμερική κατάσκοποι της Σοβιετικής Ενωσης.

Η αποφασιστικότητα και η αδιαλλαξία του ελληνικού κρατικού μηχανισμού, φανερού και κρυφού, για την εκτέλεση των θανατικών ποινών, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις, προηγήθηκε ακριβώς της ίδιας συμπεριφοράς του αμερικανικού κρατικού μηχανισμού. Η Ελλάδα, που είχε χαρακτηριστεί ως πρότυπο φυλάκιο του ψυχρού πολέμου, έπρεπε να στείλει ένα μήνυμα αποφασιστικότητας προς όλες τις κατευθύνσεις.

Η «Φωνή της Αμερικής» σχολίασε: «Η δίκη Μπελογιάννη είναι ένα από τα σπουδαιότερα παγκόσμια γεγονότα, αποτελεί δίδαγμα διά τον ελεύθερον κόσμον, γιατί αποδεικνύει ότι τα απανταχού κομμουνιστικά κόμματα δεν εμπνέονται από πολιτικούς σκοπούς, αλλά αποτελούν οργανώσεις κατασκοπίας».

Το αμερικανόδουλο καθεστώς της Αθήνας μπορούσε να αποτρέψει την εκτέλεση, αλλά είχε βγάλει την απόφασή του όχι μόνο για τον Μπελογιάννη, αλλά και για το λαϊκό κίνημα και για το ΚΚΕ. Αυτός ήταν ο στόχος.

...και γίνεται σύμβολο αιώνιο

Τα τελευταία λόγια του Β. Κολοβού αποτελούν διαχρονική παρακαταθήκη για τους κομμουνιστές.

Συντρόφισσες και σύντροφοι

Η απάντηση ήταν και θα είναι η περήφανη στάση των κομμουνιστών, η βαθιά πίστη στις ιδέες τους, η περιφρούρηση του κόμματος της εργατικής τάξης. 56 χρόνια πέρασαν από τις 30 Μαρτίου 1952, μέρα που εκτελέστηκαν ο Νίκος Μπελογιάννης και άλλοι 3 αγωνιστές, από το αμερικανόδουλο καθεστώς, 56 χρόνια μετά και οι αμερικάνικες κάννες, οι αμερικάνικες σφαίρες εξακολουθούν να σκοτώνουν, να απειλούν, να τρομοκρατούν. 56 χρόνια μετά και η μορφή και η στάση του Ανθρώπου με το Γαρίφαλο εξακολουθούν να εμπνέουν και να φωτίζουν το δρόμο του αγώνα, για εθνική ανεξαρτησία, ειρήνη, εξακολουθούν να φωτίζουν το δρόμο της πάλης για μια άλλη Ελλάδα, αντάξια εκείνου και όλων των συντρόφων και των λαϊκών αγωνιστών που έδωσαν τη ζωή τους γι' αυτήν την άλλη Ελλάδα.

Μια προτροπή που 56 χρόνια μετά παραμείνει επίκαιρη και ανεκπλήρωτη. Και η καλύτερη εκδίκηση για τον τουφεκισμό του Ν. Μπελογιάννη, αλλά και τόσων χιλιάδων Ελλήνων σκοτωμένων κομμουνιστών είναι η αδιάλλακτη πάλη έως τη νίκη!

Και είναι αυτό στόχος, καθήκον και υπόθεση των κομμουνιστών του σήμερα και του αύριο.

Να, γιατί και σήμερα όλοι τραγουδάμε και πάλι αυτό, που ο άλλος μέγιστος κομμουνιστής Γιάννης Ρίτσος τραγούδησε:

Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε

Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε...


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ