Την πολιτική των «ευκαιριών» και όχι των συλλογικών δικαιωμάτων που αξίζει και πρέπει να απολαμβάνει η νεολαία, στηλίτευσε την περασμένη Παρασκευή από το βήμα της Βουλής η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, στο πλαίσιο της προ ημερήσιας διάταξης συζήτησης για τη νεολαία που έγινε με αίτημα του ΚΚΕ. Ξεκινώντας την ομιλία της, σημείωσε σχετικά μ' αυτό:

«Ο πρωθυπουργός χρησιμοποίησε μια λέξη σαν μαγικό κλειδί πολλές φορές στην ομιλία του. Δεν είναι η πρώτη φορά. Και στο πρόγραμμα της ΝΔ υπάρχει και γενικότερα σε διεθνές επίπεδο η νεολαία συνδέεται με μια πολιτική που δημιουργεί ευκαιρίες. Να δώσουμε στη νεολαία ευκαιρίες. Εμείς διαφωνούμε με αυτήν τη λογική. Η νεολαία έχει δικαιώματα. Αλλο ευκαιρίες και άλλο δικαιώματα.

Μάλιστα, στις σημερινές συνθήκες η έννοια των ευκαιριών συνδέεται με τη δημιουργία ενός κλίματος ανάπτυξης, ανταγωνισμού και ανάμεσα στους νέους. Δεν έχει να κάνει, βεβαίως, με την "ευγενική άμιλλα" που λέμε ποιος θα γράψει την καλύτερη έκθεση, ποιος θα ετοιμάσει την καλύτερη παράσταση. Ο όρος "ευκαιρίες" σημαίνει ότι η μεγάλη πλειοψηφία της νεολαίας θα κυνηγάει είτε τη χίμαιρα, είτε το μεροκάματο και όποιος τα κατάφερε τα κατάφερε. Οι άλλοι "στην απόξω" που λέμε.

Με αυτήν την έννοια, εμείς μιλάμε για δικαιώματα, για κοινωνική ισότητα και, βεβαίως, από εκεί και πέρα, οπωσδήποτε, κάθε νέος, κάθε νέα μπορεί να αδράξει την ευκαιρία για την προσωπική ανέλιξη, μέσα στα πλαίσια, όμως, κατάκτησης των συλλογικών δικαιωμάτων».

Αμέσως μετά, η Αλ. Παπαρήγα άνοιξε μια παρένθεση, θέτοντας το ζήτημα της απαγόρευσης της Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας Τσεχίας, σημειώνοντας: «Θα ήθελα να κάνω μια παρένθεση στο θέμα που συζητάμε. Αφορά, όμως, τη νεολαία. Χτες το δικαστήριο στην Πράγα έθεσε εκτός νόμου την Κομμουνιστική Νεολαία της Τσεχίας. Για ποιο λόγο; Γιατί στο πρόγραμμά της γράφει για την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής. Βεβαίως, αν στο πρόγραμμά της έλεγε ότι είμαστε υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, δε θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής εξοβελίζεται από την Τσεχία. Και εδώ υπάρχει ένα ζήτημα: Τι θα κάνουν οι πολιτικές δυνάμεις και στην Τσεχία, και σε όλη την Ευρώπη, και στην Ελλάδα.

Το θέμα δεν αφορά μια Κομμουνιστική Νεολαία, ένα Κομμουνιστικό Κόμμα. Και η απαγόρευση αυτή έρχεται 15 μέρες πριν από το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχίας, ακριβώς σαν ένα μέσο πίεσης "βγάλτε και σεις από το πρόγραμμά σας, στο βαθμό που έχετε την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής".

Δε σταματά όμως το πρόβλημα εδώ. Υπάρχουν ανησυχητικά φαινόμενα. Και σ' αυτή την ατμόσφαιρα ζει και αναπτύσσεται η νεολαία, η οποία, αν θέλετε, φυσιολογικά σκέφτεται το σήμερα, το αύριο. Τι θέλω να πω: Η σοσιαλιστική ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου έθεσε ζήτημα - και έγινε αποδεκτό από τις συντηρητικές δυνάμεις του προεδρείου - να συζητηθεί, στα πλαίσια στης Κομισιόν, το εξής ζήτημα: Η καταδίκη των εγκλημάτων που έγιναν σε ολοκληρωτικά καθεστώτα, ταυτίζοντας βεβαίως το φασισμό με τον κομμουνισμό και λέει τι μέτρα πρέπει να παρθούν γι' αυτό το ζήτημα, για την καταδίκη των εγκλημάτων και των εγκληματιών το 2008. Είναι άλλο πράγμα η ιστορική συζήτηση και η ιστορική διαπάλη. Μάλιστα, η σοσιαλιστική ομάδα ζητάει να γίνει και επιστημονική τεκμηρίωση αυτών των εγκλημάτων.

Μήπως μ' αυτόν τον τρόπο πάνε να καλυφθούν τα εγκλήματα που γίνονται σήμερα και που τα ζουν η νεολαία και όλες οι ηλικίες; Γιατί δεν παίρνουμε μια πρωτοβουλία να μιλήσουμε για τα σύγχρονα εγκλήματα από τη σκοπιά που ο καθένας, ενδεχομένως, βλέπει αυτά τα θέματα; Είναι πάρα πολύ σοβαρά αυτά τα ζητήματα και δεν ξέρω αν ο κ. Παπανδρέου έχει υπ' όψιν του αυτή την πρωτοβουλία. Πάντως, κύριε Παπανδρέου, αν υπάρχει επιστημονική συζήτηση σ' αυτά τα θέματα, εμείς μπορούμε να πάρουμε μέρος.

Είναι πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα και είναι και μια ευκαιρία, εν πάση περιπτώσει, επειδή θα συζητηθούν τα θέματα της προπολεμικής περιόδου και της πρώτης μεταπολεμικής, να συζητήσουμε πολλά πράγματα που έχουν ενδιαφέρον, όπως και για τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και για το ρόλο του λαϊκού μετώπου και για τη Συμφωνία του Μονάχου και για τη Συμφωνία του Βισύ, για το βομβαρδισμό της Δρέσδης και της Λειψίας - γιατί είναι και αυτά θέματα μετά τη λήξη του πολέμου - και να θέσουμε και τις γερμανικές αποζημιώσεις.

Εδώ, αν θέλετε, αρχίζει και διαμορφώνεται το κλίμα της Ευρωσυνθήκης, η οποία με το νέο αντιτρομοκρατικό πακέτο στρέφεται στην καταπολέμηση της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης, με αιχμή τις ριζοσπαστικές ιδεολογίες. Αφορά τη νεολαία, γιατί πολύ πιο εύκολα μπορεί να ενταχθεί η νεολαία, οι νέοι άνθρωποι με τον αυθορμητισμό που έχουν σ' αυτό που λέμε βίαιη ριζοσπαστικοποίηση.

Και γιατί να μας κάνει εντύπωση; Στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα έχουμε δείγματα ενός εξτρεμιστικού συντηρητισμού, παραδείγματος χάρη. Θα μου πείτε "είναι μεμονωμένος" και αντέδρασε το υπουργείο Παιδείας. Είναι κλίμα. Εκπαιδευτικοί που θεωρούν ότι είναι άσεμνος ο Τένεσι Ουίλιαμς και ο Πικάσο.Τα μεγάλα εγκλήματα τα κάνουν αυτοί που ντύνονται πάρα πολύ σεμνά, φορούν γραβάτα, παπιγιόν, δεν αφήνουν εκτεθειμένα κάποια μέρη του σώματος να τα βλέπουμε. Τι είναι το σεμνό και τι είναι το άσεμνο; Ή να οργανώνονται εκδρομές στα σύνορα μαθητών σύγχρονων Μακεδονομάχων. Δε λέω ότι αυτά είναι κατεύθυνση από κάποιο κόμμα ή από την κυβέρνηση, αλλά αυτά εμφανίζονται και μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα που διαμορφώνεται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, θα δούμε πάρα πολλά πράγματα».

Συνεχίζοντας, η Αλ. Παπαρήγα υπογράμμισε: «Οταν λέμε νεολαία, εμείς βεβαίως δεν εννοούμε μόνο αυτό, τα νιάτα, τα οποία, αν θέλετε, έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά και τα χαιρόμαστε - μπορώ να σας πω ότι ίσως και σε σχέση με το παρελθόν, φαινομενικά δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα παιδιά της Αθήνας και στα παιδιά των άλλων αστικών κέντρων, ακόμη και στα παιδιά της υπαίθρου, ντύνονται με τον ίδιο τρόπο, τραγουδούν τα ίδια τραγούδια, χορεύουν, πάνε στα ίδια μέρη - αλλά υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά. Αυτό δεν είναι και άσχημο. Υπάρχει και ένας τρόπος επικοινωνίας, αρκεί να μην υπάρχει μια ισοπεδωτική ομοιομορφία. Παρ' όλα αυτά όμως, πέρα απ' αυτά τα κοινά ηλικιακά χαρακτηριστικά, τα νιάτα που εμείς, οι μεγαλύτεροι τα ζηλεύουμε κιόλας, υπάρχουν και άλλα κοινωνικά χαρακτηριστικά τα οποία δείχνουν σοβαρές ιδιαιτερότητες και επομένως η νεολαία δεν μπορεί να προσεγγίζεται γενικά ως "τα νιάτα".

Με βάση τα στοιχεία της στατιστικής, η νεολαία συμμετέχει με μεγάλο ειδικό βάρος 40,5% στο σύνολο των εργαζομένων. Μιλάω με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής. Δεν είναι σύγχρονα, αλλά δείχνουν τις τάσεις των εργαζομένων σε τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας, το 42,7% των εργαζομένων στις κατασκευές, το 47,7% των εργαζομένων στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το 49,1% στα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, το 44% στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το 48,1% στην παροχή υπηρεσιών. Βεβαίως με την ελαστικοποίηση, με τις απολύσεις, με την ανεργία μπορεί αυτά τα νούμερα να αυξομειώνονται, υπάρχει όμως η τάση ότι σ' ένα σημαντικό μέρος κλάδων και τομέων, υπάρχει αυξανόμενος αριθμός απασχόλησης νέων ανθρώπων.

Αυτό δεν έχει καμία σχέση με το ζήτημα που έθεσε ο πρωθυπουργός ότι δεν υπάρχει μεγάλη ανεργία στους νέους και ότι η ανεργία μειώνεται. Σε λίγα χρόνια δε θα μπορούμε ούτε στατιστικά να εντοπίσουμε την ανεργία, όχι γιατί η Στατιστική Υπηρεσία δεν κάνει καλά τη δουλειά της, αλλά γιατί υπάρχουν ελαστικές μορφές απασχόλησης και η μερική μορφή απασχόλησης. Εδώ και χρόνια, ακόμα και λίγους μήνες ή λίγες μέρες το χρόνο αν υπάρξει απασχόληση, αυτή θεωρείται κανονική απασχόληση. Αυτό το έχει καθιερώσει και η EUROSTAT. Εμείς όταν λέμε απασχόληση μιλάμε για το νέο που αφού τελειώσει είτε το λύκειο είτε το πανεπιστήμιο και ολοκληρώσει τον κύκλο των σπουδών και των μεταπτυχιακών, αναζητά δουλειά. Μιλάμε για μόνιμη δουλειά. Είναι άλλο πράγμα η εναλλαγή απασχόλησης, με βάση τα ενδιαφέροντα και την επαγγελματική εξέλιξη. Αυτό είναι άλλο.

Επομένως, η ανεργία είναι μεγάλη παρά το δημογραφικό πρόβλημα και το γεγονός ότι γερνάει ο πληθυσμός. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένα άλλα επίσημα στατιστικά στοιχεία, όχι ερασιτεχνικά. Οι νέοι που εγκαταλείπουν το σχολείο για να εργαστούν σήμερα φθάνουν το 16,10% του συνόλου της νεολαίας. Αυτά τα ποσοστά μπορεί τα τελευταία χρόνια να είναι και μεγαλύτερα. Δουλεύουν στις πιο πρόχειρες και δύσκολες δουλειές, ενώ οι περισσότεροι είναι ανασφάλιστοι και με ελάχιστες αμοιβές. Τα παιδιά αυτά εκτοπίζονται πιο εύκολα από την παραγωγική διαδικασία, γιατί δεν έχουν εφόδια, αφού εγκαταλείπουν και το σχολείο. Τα πιο "κουτσουρεμένα" δικαιώματα τα έχουν τα παιδιά της εργατικής οικογένειας και των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Οι νέοι που σπουδάζουν και εργάζονται ταυτόχρονα, δηλαδή που παρακολουθούν λύκειο ή ιδιωτικές σχολές ή πανεπιστήμιο - υπάρχει αυτό - και εργάζονται ορισμένες ώρες την ημέρα σε συνθήκες "μαύρης" εργασίας και αυτοί είναι ανασφάλιστοι, αλλά άμα ο εργοδότης δεν τους δηλώνει, ποια υπηρεσία; Εδώ οι υπηρεσίες έχουν αποψιλωθεί, δεν είναι στελεχωμένες. Να σας πω και κάτι; Θα τον κρύψει ο εργοδότης στο υπόγειο. Δε θα τον βρεις τον εργαζόμενο.

Το 50% των νέων κάτω των τριάντα χρόνων έχει δουλέψει σε "μαύρη" εργασία. Στο ποσοστό αυτό περιλαμβάνονται νέοι που φοιτούν σε τεχνικές σχολές και εργάζονται σε εργοστάσια, εργαστήρια, ξενοδοχεία και εστιατόρια - λέμε για τους κλάδους που υπάρχει το μεγάλο πρόβλημα - και βεβαίως είναι εκτεθειμένοι σε λειψά μέτρα. Τελευταία δημοσιεύτηκε έρευνα που λέει το 30% των φοιτούντων στα πανεπιστήμια δουλεύουν και το 60% στα ΤΕΙ».

Συνεχίζοντας, επισήμανε: «Λέει ο κ. πρωθυπουργός: "Πείτε μου συγκεκριμένη πρόταση για την καταπολέμηση της ανεργίας". Δεν είναι οργανωτικό το ζήτημα. Καταρχήν πρέπει να υπάρχει αυτό που λέμε σχέδιο από πάνω κατανομής όλου του εργατικού δυναμικού, πού, τι και πώς. Να το πω και πιο πρακτικά, πριν τελειώσει το παιδί το πανεπιστήμιο. Σπουδάζει, ας πούμε, οδοντιατρική. Θα ξέρει πού θα πάει να δουλέψει, σε ποιο νοσοκομείο ή σε ποιο κέντρο υγείας. Βεβαίως, μπορεί να γίνει αυτό. Θέλει σχεδιασμό. Αυτός ο σχεδιασμός δεν υπάρχει και είναι αδύνατο να υπάρξει. Δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός, υπάρχουν αυτό που λέμε ευκαιρίες.

Δεύτερον, για να μπορεί να γίνει κατανομή του εργατικού δυναμικού - να το πούμε καθαρά - εδώ αρχίζει ο άλλος δρόμος όπου κινούμαστε εμείς. Σημαίνει ότι η οικονομία - τι θα αναπτυχθεί, πού θα αναπτυχθεί και πώς - δεν καθορίζεται από το κεφάλαιο, δεν καθορίζεται από τη μονοπωλιακή ιδιοκτησία. Τι προγραμματισμό να κάνει τώρα η κυβέρνηση; Μπορεί να κάνει προγραμματισμό για τα ξενοδοχεία; Οχι. Τι είπε ο πρωθυπουργός; Αυτό που είναι αλήθεια. Δηλαδή, ότι το νέο που προσφέρεται σήμερα στον Ελληνα, είναι να μπει στο διαδίκτυο και να ψάχνει πού ζητάνε δουλειά.

Εμείς υποστηρίζουμε μια πολιτική - βεβαίως αυτή θέλει πραγματικά όχι αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, αλλά πολιτική ανατροπή - όπου ο νέος θα έχει κατευθυνθεί πού θα βρει δουλειά. Χαίρω πολύ! Μπράβο στην κυβέρνηση που τα βλέπεις και ηλεκτρονικά. Αλλά αυτό σημαίνει ότι βρίσκω δουλειά; Αντί να παίρνω τις μικρές αγγελίες, να κοιτάζω και να σημειώνω, τα βρίσκω έτσι; Αυτό δε σημαίνει πολιτική απασχόλησης.

Εμείς, βεβαίως, διεκδικούμε σταθερή δουλειά για όλους, αλλά στις συνθήκες που ζούμε δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε, επειδή δεν μπορεί να λυθεί το ζήτημα εντελώς, με καταστρατήγηση συλλογικών συμβάσεων, ωράρια, απλήρωτη δουλειά, έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας. Με την ευκαιρία, κύριε πρωθυπουργέ - βεβαίως, αυτό είναι ένα αντικειμενικό γεγονός - η τεχνολογία, η επιστήμη, οδηγεί στη μείωση της ζωντανής ανθρώπινης εργασίας στον παραγωγικό τομέα, στο εμπόριο και στις υπηρεσίες. Χρειάζεται λιγότερα χέρια. Αυτό πώς θα λυθεί; Λιγότερη δουλειά, λιγότερο ωράριο. Αυτό όμως δε γίνεται. Και τις τεχνολογίες, αλίμονο εάν τις βλέπει κάποιος εχθρικά - έλεος! - και αυτές λειτουργούν, αλλά από τη στιγμή που λειτουργούν στα χέρια καπιταλιστών, από τη στιγμή που λειτουργούν στα χέρια της καπιταλιστικής οικονομίας, γίνονται όπλο σε βάρος των εργαζομένων».

«Γι' αυτό εμείς υποστηρίζουμε: Ανεργος ο νέος; Το 80% του βασικού μισθού, από την πρώτη ημέρα της ανεργίας. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Επιδότηση του ενοικίου. Πάγωμα δανείων. Οι ημέρες ανεργίας να ασφαλίζονται. Γιατί τα προτείνουμε αυτά; Διότι, στις σημερινές συνθήκες η ανεργία θα αυξάνεται. Εδώ υπάρχει το εξής ζήτημα: Κανένας νέος μέχρι τα 18 δεν πρέπει να δουλεύει, αλλά και μετά, εφόσον πάει στο πανεπιστήμιο ή στα ΤΕΙ. Το καθήκον του, η υποχρέωσή του είναι η μόρφωση. Επομένως, χρειάζονται μέτρα. Πώς θα καταργηθεί το 30% στα πανεπιστήμια που δουλεύουν και το 60% στα ΤΕΙ και που κανονικά δεν παρακολουθούν τις σπουδές; Εδώ δεν υπάρχουν μέτρα. Είναι ζήτημα οικονομικό; Πρέπει να στηριχτεί. Και δε λέω να του δοθεί ατομικό επίδομα, αλλά να στηριχτεί η οικογένεια, να στηριχτεί με πραγματικά δωρεάν σπουδές. Αλλά και αυτοί που δουλεύουν έχουν καμία εύνοια; Εμείς ζητάμε μαθητές, φοιτητές, σπουδαστές που δουλεύουν, να έχουν εξάωρη εργασία με αποδοχές οκτάωρου. Αδεια με αποδοχές την περίοδο των εξετάσεων. Ή θα τους βοηθήσετε να μη δουλεύουν ή, από τη στιγμή που δουλεύουν, δεν μπορεί να δουλεύουν με τις ίδιες συνθήκες που δουλεύουν οι άλλοι εργαζόμενοι και να πρέπει να πηγαίνουν και στο πανεπιστήμιο.

Υπάρχουν σχολές που στέλνουν τους νέους στην πρακτική. Χρειάζεται να γίνει πρακτική. Και εκεί γίνονται αντικείμενο της πιο στυγνής εκμετάλλευσης. Δε μαθαίνουν, κάνουν τη δουλειά του απλού εργαζόμενου και ό,τι πιάσει το μάτι του πρακτικά. Δεν είμαστε στην εποχή της μαστοράντζας, όπου τα παιδιά που πρέπει να κάνουν πρακτική άσκηση θα είναι με τους όρους της μαστοράντζας. Ετσι πάει σήμερα.

Ερχομαι τώρα στους χώρους κατάρτισης. Εμείς απορρίπτουμε αυτούς τους χώρους, τις σχολές κατάρτισης, ΙΕΚ, ΤΕΚ, DEREE κ.λπ. Γιατί; Διότι υποκαθιστούν την αναγκαιότητα μιας αναβαθμισμένης τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης. Το γεγονός, ας πούμε, ότι η επιστήμη βρίσκει όλο και πιο πλατιά εφαρμογή παντού και στην καθημερινότητά μας, το γεγονός ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία η επιστήμη να γίνει εφαρμογή, δε σημαίνει ότι η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση δεν πρέπει να βασίζεται σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο γενικής μόρφωσης.

Υπάρχουν επαγγέλματα που δε χρειάζονται ιδιαίτερη εκπαίδευση μέσα από σχολές. Υπάρχει η λογική της μαθητείας. Οι νέοι μαθητευόμενοι είναι εργαζόμενοι και πρέπει να αμείβονται και να ασφαλίζονται κανονικά. Εμείς αυτά τα λέμε συγκεκριμένα. Πρόκειται για συγκεκριμένες κατηγορίες νέων και είναι στο έλεος των επιχειρήσεων. Αυτούς, κατά κανόνα, τους χρησιμοποιούν μεγάλες επιχειρήσεις και υπάρχει σήμερα αυτή η δραματική εξέλιξη με τα ΣΔΙΤ και τα "έξυπνα" σχολεία, αλλά και άλλες κατασκευές των εργολάβων. Η μαύρη εργασία είναι ακόμα πιο αυξημένη στους εργολάβους και δεν μπορείς να πάρεις και καμία καταγγελία. Είναι δεμένος και εξαρτημένος από τον εργολάβο.

Να σας πω και το άλλο. Τα σωματεία, που είναι στον κλάδο, δεν ενδιαφέρονται γι' αυτά τα παιδιά. Αλλα σωματεία αυτοί που είναι στην κανονική δουλειά, ξεχωριστά σωματεία αυτοί που είναι στους εργολάβους. Είναι ένα άλλο πρόβλημα, που αφορά βεβαίως την κατάσταση που επικρατεί στο συνδικαλιστικό κίνημα, ξεκινώντας από τις κορυφές».

Αμέσως μετά η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε στα μέτρα που δήθεν ενισχύουν τη νεανική επιχειρηματικότητα, αλλά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νέα ζευγάρια, σημειώνοντας: «Κύριε πρωθυπουργέ, είπατε ότι ενισχύετε τους νέους αγρότες και τους νέους των πόλεων που θέλουν να γίνουν επιχειρηματίες. Υπάρχει πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους αγρότες στις νέες ηλικίες, για επιδότηση επιχειρήσεων, γιατί τη συμφέρει την Ευρωπαϊκή Ενωση. Τι θα επιδοτήσει; Το γέροντα που θα πεθάνει και δε θα προλάβει να επιστρέψει και το δάνειο; Ομως, εδώ μπαίνει και ένα κριτήριο. Πρέπει να έχεις μεγάλη περιουσία, μεγάλη αγροτική εκμετάλλευση, για να πάρεις το δάνειο. Αυτοί που έχουν μικρή αγροτική εκμετάλλευση και δεν μπορούν να έχουν μία αναπαραγωγή με κέρδος, σε αυτούς δεν προσφέρεται δάνειο. Εχουμε τέτοια στοιχεία. Για να μην πω ότι ακόμη και αυτοί οι νέοι αγρότες που είχαν μια μεγαλούτσικη εκμετάλλευση και πήραν δάνειο έχουν πρόβλημα, διότι η γεωργική πολιτική, οι συνέπειες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η συγκέντρωση της γης σε λίγα χέρια δεν αντισταθμίζουν τα όποια οφέλη δίνει στο νέο αγρότη το δάνειο.

Εν πάση περιπτώσει, εδώ υπάρχουν και άλλα θέματα. Δωρεάν εκπαίδευση και επιστημονικοτεχνική στήριξη από δημόσιους οργανισμούς και ιδρύματα έρευνας για ορθολογική χρήση των γεωργικών εφοδίων και εφαρμογή των νέων τεχνολογιών. Δεν είναι "πάω και παίρνω το δάνειο".

Ας δούμε τους νέους επιχειρηματίες στα αστικά κέντρα. Προβλέπετε και κάποια δάνεια και γι' αυτούς. Και πάλι, όμως, τα προγράμματα απευθύνονται σε λίγους. Αμα δεν έχεις περιουσία για να την υποθηκεύσεις, τι να δώσει το δάνειο; Σε ένα νέο άνθρωπο που οι περισσότεροι χρεοκοπούν; Να ανοίξεις ένα μαγαζάκι και τι να πουλάς; Μπλούζες, φούστες κλπ.; Εχει γεμίσει ο τόπος. Τώρα και στα σούπερ μάρκετ παίρνεις και ψωμί και ό,τι άλλο. Τι μπορεί να ζητήσει κανείς σήμερα γι' αυτούς τους νέους; Φορολογικές ελαφρύνσεις. Πέντε χρόνια, επτά χρόνια, δέκα χρόνια; Πόσο διάστημα δοκιμάζεται, εάν θα κρατηθεί η επιχείρηση; Επίσης, μπορεί να δοθεί χρηματοδότηση με χαμηλό επιτόκιο. Ακόμη και οι υποδομές από το κράτος σ' αυτές τις μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν εξασφαλιστεί.

Νέα ζευγάρια. Δεν υπάρχει πολιτική. Για παράδειγμα, το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, που δυστυχώς απ' ό,τι φαίνεται θα ψηφιστεί, ακριβώς έχει στο στόχο τις νεότερες ηλικίες. Οι νέοι ξεκινούν τα πρώτα βήματα της ζωής τους, χειραφέτηση από την οικογένειά τους και να κάνουν τη δική τους οικογένεια, εφόσον το θελήσουν, κάτω από πολύ χειρότερες συνθήκες απ' ό,τι ήταν πριν είκοσι, τριάντα και πενήντα χρόνια. Δυστυχώς, είναι εμφανέστατο αυτό. Κάτω από πολύ χειρότερες συνθήκες. Υπάρχει ανασφάλεια. Ακόμη και αν έχεις δουλειά, είσαι ανασφαλής. Δεν μπορείς να προγραμματίσεις τη ζωή σου. Δεν είναι μόνο ότι έχεις λίγα, αλλά δεν μπορείς να προγραμματίσεις. Και μετά λέμε για καμπάνια κατά της υπογεννητικότητας! Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο που νέα ζευγάρια προχωρούν και κάνουν δεύτερο παιδί. Δεν ξέρεις, δεν μπορείς να προγραμματίσεις.

Εμείς επιφυλασσόμαστε, γιατί από την 1η του Απρίλη ξεκινάμε μια ειδική δραστηριότητα, για να μιλήσουμε για το κακοποιημένο παιδί, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, κλπ.».

Ερχόμενη στην Παιδεία η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε στο άρθρο 16 υπογραμμίζοντας: «Ομως, ας δούμε αυτό το ζήτημα της Παιδείας που έθιξε και ο πρωθυπουργός. Κατ' αρχήν, να το ξεκαθαρίσουμε. Εμείς δεν περιοριζόμαστε να λέμε "όχι" στο άρθρο 16. Βεβαίως και χρειάζεται ξεσηκωμός, εάν προχωρήσει αυτή η διαδικασία. Ομως, αυτό είναι η μισή δουλειά. Είναι για τα μάτια του κόσμου, για να το πω καθαρά για μερικούς. Αυτή τη στιγμή ήδη οι ιδιώτες, οι επιχειρηματίες έχουν μπει βαθιά μέσα στον τομέα της Παιδείας και είτε γίνει το άρθρο 16 είτε δε γίνει, με κοινοτικές κατευθύνσεις θα περάσουν. Δεν είναι μόνο ότι υπάρχουν τα ιδιωτικά συγκροτήματα, είναι ότι ιδιωτικοποιείται η λειτουργία των πανεπιστημίων. Για εμάς κρίσιμο και σοβαρότατο ζήτημα είναι η εφαρμογή του νόμου-πλαισίου».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην προσχολική αγωγή τονίζοντας: «Πριν μπω σ' αυτό, θέλω να προσθέσω και κάτι άλλο. Διαφωνούμε ριζικά - και θα ήθελα να με ακούσει και ο υπουργός Παιδείας, δεν ξέρω εάν μπορούμε εδώ να πείσουμε - για το πώς οργανώνεται η προσχολική αγωγή. Κατ' αρχήν, εμείς λέμε δύο χρόνια. Εχει σχολειοποιηθεί. Από τα σπάργανα το παιδί, δηλαδή και στο νηπιαγωγείο που είναι ένα χρόνο και πρέπει να γίνει δύο, μπαίνει σε σχολείο. Ο βασικός ρόλος του νηπιαγωγείου δεν είναι να είναι προθάλαμος για να προετοιμαστεί να πάει στο σχολείο. Αλλα πράγματα πρέπει να κάνει στο νηπιαγωγείο. Δεν είναι προγράμματα αυτά. Γίνεται σχολείο το νηπιαγωγείο. Για να το πω καθαρά, είναι ωμή παραβίαση των ορίων του παιδικού ψυχισμού και των αναγκών της νηπιακής ηλικίας. Ξέρω ότι έχετε παιδιά σ' αυτήν την ηλικία. Τα προγράμματα αυτά να καταργηθούν, να βγουν καινούρια προγράμματα. Δεν μπορεί να είναι προθάλαμος σχολείου, να μαθαίνει να γράφει, να διαβάζει στο νηπιαγωγείο. Είναι άλλο πράγμα. Αρκούν αυτά που τραβάει δώδεκα χρόνια και στο πανεπιστήμιο, ένα άγχος. Είναι απαράδεκτο αυτό που έχει γίνει με το νηπιαγωγείο. Είναι δοκιμαστικό. Καταργήστε το. Κάντε καινούρια προγράμματα. Πιστεύω ότι είναι ένα θέμα στο οποίο μπορούμε να συμφωνήσουμε όλα τα κόμματα. Είναι παράλογο αυτό που γίνεται στα νηπιαγωγεία».

Σε ό,τι αφορά στην πρόταση του ΚΚΕ για ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο η Αλ. Παπαρήγα επισήμανε: «Στο χρόνο που μου απομένει, θέλω να σταθώ σε ορισμένα ζητήματα της εκπαίδευσης. Δε θα μπω αναλυτικά βέβαια σε αυτά. Εμείς υποστηρίζουμε την ενιαία δωδεκάχρονη εκπαίδευση. Με ποια έννοια; Είναι γενική, είναι αυτό που λέμε ενιαίο γενικό λύκειο. Επιτέλους, τόσα χρόνια έχουν εφαρμοστεί αυτά τα πράγματα, το λύκειο όπου από τα δεκαπέντε χρόνια έχουμε τις δύο κατευθύνσεις, την τεχνική και τη γενική. Αυτό πραγματικά είναι ξεπερασμένο. Πριν είκοσι, τριάντα, σαράντα, πενήντα χρόνια μπορεί να ήταν ένα μέσο. Είναι εντελώς ξεπερασμένο. Σήμερα η επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να είναι μετά τα δεκαοχτώ. Μέχρι τα δεκαοχτώ να υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο γενικής μόρφωσης. Δε σημαίνει ότι δε θα καλλιεργούνται οι τάσεις, οι κλίσεις κλπ., αλλά αυτά τα ΕΠΑΣ και τα ΕΠΑΛ θα αναπαράγουν όλες τις προηγούμενες ρυθμίσεις που είχαμε. Πρέπει να καταργηθούν. Το θεωρούμε αντιεπιστημονικό και ανορθολογικό.

Βεβαίως, υπάρχει στόχος, το φτηνό εργατικό δυναμικό. Υπάρχει η τάση το παιδί από τα δεκαπέντε να μπορεί να πηγαίνει να δουλεύει. `Η να σπουδάζει και να δουλεύει ή να δουλεύει αποκλειστικά. Εν πάση περιπτώσει, για όσο διάστημα υπάρχει αυτή η εργασία και υπάρχει και η νυχτερινή εκπαίδευση, θέλει ουσιαστική βελτίωση. Εάν εφαρμοστεί το εξάωρο στη δουλειά των εργαζόμενων μαθητών, μπορεί να διαρκεί η φοίτησή τους στα νυχτερινά σχολεία όσο διαρκεί και των υπολοίπων. Εχουν ένα χρόνο παραπάνω. Και δουλεύουν και περισσότερο και έχουν και ένα χρόνο παραπάνω και η μόρφωση δεν είναι αυτή που πρέπει. Ούτε μπορεί τα σχολεία της δεύτερης ευκαιρίας να υποκαταστήσουν την υποχρέωση για μια βελτίωση της νυχτερινής εκπαίδευσης».

Για τα μεταπτυχιακά η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ υπογράμμισε: «Μιλήσατε για τα μεταπτυχιακά. Εγώ τα έχω χάσει στις περιοδείες, αλλά δεν είναι μόνο δική μου γνώμη, είναι συλλογική του Κόμματος. Εχει αυξηθεί αποφασιστικά, μαζικά ο αριθμός των παιδιών που κάνουν μεταπτυχιακά. Εκρηξη. Αυτό, θα μου πείτε, δεν είναι θετικό; Βεβαίως. Τι μεταπτυχιακά κάνουν; Καμία σχέση με επιστημονικό αντικείμενο δεν έχουν της μεγάλης πλειοψηφίας. Αυτά δεν είναι μεταπτυχιακά. Δεν παρακολουθεί το υπουργείο Παιδείας; Αυτά τα καθορίζουν οι καθηγητές. Δεν είναι ότι τα παιδιά ζητούν αυτό. Δεν είναι μεταπτυχιακά. Μου ζητήθηκε, μάλιστα, και ζητήθηκε σ' εμένα που είμαι η πιο ακατάλληλη για να βοηθήσω σ' αυτό το ζήτημα, να πω το μυστικό της γυναικείας επιτυχίας στην πολιτική. Το μεταπτυχιακό είναι το μυστικό της γυναικείας επιτυχίας στην πολιτική. Ο νόμος περί ευθύνης υπουργών και κάτι τέτοια είναι μεταπτυχιακά;».

«Είχαμε δηλώσει απ' αυτό το βήμα - συνέχισε η Αλ. Παπαρήγα - ότι εμείς θα αντιπαλέψουμε το νόμο-πλαίσιο και ό,τι άλλο έρθει, όπως και το άρθρο 16. Ιδιαίτερα πρέπει να φωτιστεί ο χαρακτήρας του καινούριου νόμου που ήδη μπαίνει στην εφαρμογή και δυστυχώς εδώ δεν υπάρχει η αντίσταση της μεγάλης πλειοψηφίας των πανεπιστημιακών. Πάρα πολλοί πανεπιστημιακοί διαφωνούν με το νόμο-πλαίσιο. Το παίρνουν όμως ότι είναι δεδομένο. Πρόκειται κυριολεκτικά για τραγωδία. Μακάρι, πανεπιστημιακοί που υπάρχουν και αντιστέκονται, φοιτητές, σπουδαστές, να βοηθήσουν να μην εφαρμοστεί αυτός ο νόμος, βεβαίως με μαζικές διαδικασίες και με ουσιαστική αντιπαράθεση σ' αυτό και όχι με στεγνά συνθήματα.

Θα πω ορισμένα παραδείγματα. Παραδείγματος χάριν το υπουργείο Παιδείας έχει στείλει ένα σχέδιο, το λεγόμενο business plan, πώς θα πρέπει να λειτουργούν τα πανεπιστήμια και με βάση αυτό θα αξιολογούνται. Η αξιολόγηση είναι η προσαρμογή του πανεπιστημίου και του ΤΕΙ στους όρους της αγοράς. Πάντα βεβαίως η εκπαίδευση ήταν δεμένη με την αγορά. Δεν είναι καινούριο. Και είναι αδύνατο να μην είναι δεμένη με την οικονομία. Σε όλα τα κοινωνικά συστήματα έτσι είναι. Απλώς τώρα φεύγει από τη μέση ό,τι αυθόρμητο υπήρχε, ό,τι θετικό και προοδευτικό μπορούσε να υπάρχει μέσα σ' αυτά τα πλαίσια, είτε αυθόρμητο είτε συνειδητά από μια προοδευτική ριζοσπαστική τάση, αυτά όλα φεύγουν και υπάρχει μια ισοπεδωτική κατάσταση που όλα ρυθμίζονται με βάση την αγορά.

Μ' αυτήν την έννοια εμείς την αξιολόγηση την απορρίπτουμε. Είναι αξιολόγηση που οι στόχοι της είναι αντιδραστικοί, όχι συντηρητικοί. Τι λέει, παραδείγματος χάριν, ένα από τα κριτήρια; Συμμετοχή στις διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας. Η διασφάλιση της ποιότητας είναι οι νόμοι της αγοράς. Χρηματοδότηση από άλλες πηγές. Τι θα πει αυτό; Η Παιδεία, τα πανεπιστήμια πρέπει να χρηματοδοτούνται μόνο από το κράτος. Υπάρχει και η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Αυτή όχι να πηγαίνει στο μαγαζάκι του κάθε καθηγητή και με την παρέα τους φοιτητές και με τις συνδικαλιστικές φοιτητικές και σπουδαστικές παρατάξεις που ρυθμίζουν αυτά τα πράγματα. Θα καθορίζει το υπουργείο, θα καθορίζει το πανεπιστήμιο πού θα γίνει έρευνα. Και να μπαίνουν μέσα στον κρατικό κορβανά και όχι στα μαγαζάκια. Διότι δεν ήταν μόνο το Πάντειο. Υπάρχουν πολύ χειρότερα. Οταν το πανεπιστήμιο ψάχνει για χρήματα, οι καθηγητές πρέπει να αφήσουν το διδακτικό και επιστημονικό τους έργο και να πάνε να βρίσκουν τους επιχειρηματίες να τους χρηματοδοτούν με τα γνωστά ανταλλάγματα.

Προσέξτε ένα άλλο στοιχείο που μπαίνει τώρα στην αξιολόγηση. Διασφάλιση ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προοπτικών διδασκόντων και φοιτητών. Θα ελέγχεται δηλαδή το πανεπιστήμιο εάν οι φοιτητές, οι σπουδαστές βρίσκουν δουλειά. Καλά, το πανεπιστήμιο θα βρίσκει δουλειά στους φοιτητές και στους σπουδαστές; Δηλαδή, πού το πάνε; Δε βγάζεις καλά μορφωμένους και γι' αυτό δε βρίσκουν δουλειά; Ε, δεν είναι έτσι. Εκεί πάει. Και μέσα απ' αυτή την αξιολόγηση θα έχουμε ταξική κατηγοριοποίηση των πανεπιστημίων. Βεβαίως απλώθηκαν τα πανεπιστήμια παντού. Κάθε χωριό και ΤΕΙ θα έχουμε σε λίγο. Οσο όμως μεγαλώνει η αποκέντρωση, τόσο πέφτει η ποιότητα και τόσο υποβαθμίζεται και ταξικοποιείται και η σύνθεση αυτών των χώρων.

Εμείς είμαστε κάθετοι σ' αυτό που λέγεται οικονομική αυτοτέλεια των πανεπιστημίων γιατί είναι παγίδα για τους επιχειρηματίες, σ' αυτό που λέγεται αποκέντρωση που είναι υποβάθμιση, κατηγοριοποίηση και ταξικοποίηση».

Η Αλ. Παπαρήγα στάθηκε και σε δύο ακόμα ζητήματα στο πλαίσιο της αναφοράς της στην εκπαίδευση. Συγκεκριμένα: «Τέλος, θέλω να θέσω άλλα δύο ζητήματα συνοπτικά. Φυσική Αγωγή και Αθλητισμός. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ούτε αυτό δεν άφησαν, τη στιγμή που έλεγαν ότι θα στελεχωθούν τα σχολεία και ότι η Φυσική Αγωγή θα εδραιωθεί μέσα στα σχολεία. Τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει. Η κατάσταση είναι τραγική. Με τα 5Χ5 θα αναπτυχθεί ο αθλητισμός; Με τα γυμναστήρια θα αναπτυχθεί ο αθλητισμός και την παθητική γυμναστική; Δεν υπάρχει καμία πρόοδος, για να μην πω ότι υπάρχει πισωγύρισμα. Και εν πάση περιπτώσει, θα έρθει η ώρα να γίνει μία συζήτηση, να ξεκινήσουμε από το νόμο 879/1979 της Νέας Δημοκρατίας με τον οποίο παραδόθηκε, παραδείγματος χάριν, το ποδόσφαιρο στους επιχειρηματίες; Θα γίνει μία συζήτηση; Ποιος είναι ο απολογισμός; Να κάνουμε έναν απολογισμό.

Ποια είναι η βάση του αθλητισμού; Η ΠΑΕ ή το αθλητικό σωματείο με τον κοινωνικό του ρόλο; Ποια είναι η βάση του αθλητισμού; Το σχολείο και η γειτονιά ή οι φιέστες και οι τσακωμοί των μεγαλοεπιχειρηματιών μεταξύ τους;

Και ένα άλλο ζήτημα, η Καλλιτεχνική Παιδεία. Τι έχει γίνει; Δε θα πιάσω τις μεγάλες ελλείψεις που έχουν τα μουσικά σχολεία. Υπάρχει Καλλιτεχνική Παιδεία; Βγήκαν συμπεράσματα; Και μετά θα μου πεις: "Ποιος θα την κάνει την Καλλιτεχνική Παιδεία; Ο καθηγητής που απαγορεύει τον Τένεσι Ουίλιαμς και τον Πικάσο;". Κάτι πρέπει να γίνει. Η Καλλιτεχνική Παιδεία υπάρχει μέσα στα σχολεία; Δηλαδή, πρέπει τα παιδιά να πηγαίνουν στο ωδείο από εδώ και από εκεί; Δεν είμαστε αντίθετοι. Οι δήμοι μπορούν να έχουν χώρους για να έρχεται κανείς σε επαφή με τη μουσική ή με άλλες μορφές τέχνης. Στο σχολείο, όμως, τι γίνεται; Ανώτατη Παιδεία Καλλιτεχνική δεν έχουμε. Η Σχολή Θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών: Τι συμπεράσματα έχουν βγει από τη λειτουργία της Σχολής; Δεν έχει σχέση με την αξιολόγηση. Να γίνει ουσιαστική συζήτηση. Εχουμε μουσικά πανεπιστήμια. Τι κάνουν; Εχει εξετάσει κανείς αυτά τα παιδιά που βγαίνουν από τα μουσικά πανεπιστήμια τι κάνουν; Σε λίγο θα τα βλέπουμε στις ταβέρνες να παίζουν ένα όργανο για να μαζεύουν λεφτά τραγουδώντας. Αλλες σχολές βγάζουν, λέει, συνθέτες και διευθυντές ορχήστρας. Πού πάνε αυτοί οι άνθρωποι; Δεν πρέπει να υπάρχει μία μελέτη, μία συζήτηση; Οχι αξιολόγηση, αυτή που συζητιέται.

Είστε νέος και στην ηλικία υπουργός, έχετε παιδιά. Δεν προσωποποιώ τα πράγματα, εμείς ποτέ δεν προσωποποιήσαμε ούτε με την προηγούμενη υπουργό, και το ξέρετε πολύ καλά, γιατί είναι κυβερνητική πολιτική. Αλλά υποτίθεται, ας πούμε, ότι ορισμένα πράγματα μπορεί να είναι αντικείμενο ευαισθησίας σε όλα τα κόμματα. Μπορεί να διαφωνούμε στο ιδεολογικό περιεχόμενο της Καλλιτεχνικής Παιδείας, εκεί θα διαφωνήσουμε, αλλά Καλλιτεχνική Παιδεία δε θα πρέπει να γίνει αναπόσπαστο στοιχείο από το νηπιαγωγείο μέχρι και το πανεπιστήμιο;».

Καταλήγοντας η Αλ. Παπαρήγα τόνισε: «Θεωρούμε - θα επαναλάβω - ότι η νεολαία ξεκινάει από πολύ χειρότερες συνθήκες, από πολύ κατώτερα σκαλοπάτια, σε μία περίοδο που οι ανάγκες είναι τεράστιες, που οι δυνατότητες επίσης είναι τεράστιες. Δεν αρκεί να της πεις: "Πάρε τον υπολογιστή και δες τους πράσινους δείκτες", δηλαδή δεν μπορεί να αντικαταστήσουμε τη ζωή που πρέπει να ζήσει η νεολαία απλώς με ένα ποντίκι του υπολογιστή. Ναι, χρειάζεται ο υπολογιστής, ναι, χρειάζεται η τεχνολογία, είναι θαυμάσιο και μεγάλο πράγμα, αλλά από μόνη της μπορεί να οδηγήσει σε μία τεράστια απομόνωση, σε τεράστια προβλήματα και στην ανεργία και σε όλα αυτά που γνωρίζουμε. Επομένως, για εμάς το θέμα είναι: Μόρφωση, δουλειά, κοινωνική και πολιτική ατμόσφαιρα.

Τελειώνω ξεκινώντας από αυτό που είπα στην αρχή. Ο αντικομμουνισμός έπαιρνε εκρηκτικές διαστάσεις, όχι όταν ανέβαινε το κίνημα, και πριν ανέβει, όταν επρόκειτο να έρθουν πολύ χειρότερα μέτρα. Και το τελευταίο διάστημα, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σημάδια και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα - ίσως στην Ελλάδα να είναι λιγότερα, αλλά υπάρχουν σημάδια στην Ευρώπη - που λένε το γνωστό παραμύθι του αντικομμουνισμού, το γνωστό όπλο, για να ισοπεδώσουμε τα πάντα και να έρθουν τα καινούρια μέτρα για να περάσουν χωρίς αντίσταση.

Είμαστε αισιόδοξοι, αλλά έχουμε και επαγρύπνηση και η επαγρύπνηση πρέπει να συμβαδίζει και με την πάλη και με την αισιοδοξία, αλλά δεν είναι καλά μηνύματα αυτά που έρχονται το τελευταίο διάστημα.

Κύριε Παπανδρέου, κύριε πρόεδρε του ΠΑΣΟΚ, θα σας παρακαλέσω. Καταλαβαίνω, ανάμεσα στα κόμματα, και εμείς δεν παρεμβαίνουμε "γιατί το έκανες εκείνο", αλλά για δείτε αυτήν τη Σοσιαλιστική Ομάδα, τι θέλει να κάνει στο Ευρωκοινοβούλιο;

Εμείς θα αντιμετωπίσουμε το ζήτημα όπως και το μνημόνιο. Θα κάνουμε κινητοποίηση εκείνη τη μέρα έξω από το Κοινοβούλιο. Να συζητήσουμε τα πάντα, ναι. Συζητήσεις. Δεν μπορεί να υπάρχουν ψηφίσματα Κοινοβουλίων. Το αλβανικό Κοινοβούλιο ξέρετε τι ψήφισε. Με τους τσάμηδες, μέρα εθνική. Αυτό μας αρέσει; Οχι.

Να μιλήσουμε για την ιστορία. Αλλά να μιλήσουμε και να καταγγείλουμε τα σύγχρονα εγκλήματα».