Η Αλέκα Παπαρήγα παρουσίασε αναλυτικά τις θέσεις του ΚΚΕ και στην περίοδο του 1990-1993 όταν κυβέρνηση ήταν η ΝΔ, αλλά και μετέπειτα, την περίοδο 1993-2004, όταν κυβέρνηση ήταν το ΠΑΣΟΚ. Αναφέρθηκε στις ευθύνες των δύο κομμάτων, αλλά και του ΣΥΝ.

«Το ΚΚΕ, μέσα από συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις 30 Ιανουαρίου του 1992, ανέδειξε τις μεγάλες ευθύνες της ΝΔ, αλλά και των άλλων δύο κομμάτων του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ για τον αρνητικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια. Γιατί, ανεξάρτητα από την κριτική που έκανε το ένα κόμμα προς το άλλο, τελικά έτρεφαν τις ελπίδες τους στη λεγόμενη κοινή εξωτερική πολιτική της ΕΟΚ. Ιδιαίτερα η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ κάλυψαν την ανοιχτή ιμπεριαλιστική επέμβαση στην περιοχή, ενώ ο ΣΥΝ έστρεφε την κριτική του σε μεμονωμένες χώρες, προκειμένου να μη θίξει συνολικά την ΕΟΚ», σημείωσε.

«Εμείς καταγγείλαμε ότι η Γερμανία, η Αυστρία και η Ουγγαρία έστειλαν όπλα στην Κροατία και τη Σλοβενία. Οτι Ούγγροι και Γερμανοί μισθοφόροι στάλθηκαν κυρίως από τη Γερμανία για να ανάψουν τη φλόγα του εμφύλιου και να δικαιολογηθεί η ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία στο όνομα της εθνοκάθαρσης των Σέρβων, των ορθοδόξων σε βάρος των μουσουλμάνων, σε βάρος των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου. Οτι ιταλικά στρατεύματα υπάρχουν στην Αλβανία έτοιμα να παρέμβουν για να μπουν στο παιχνίδι του διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας. Καταγγείλαμε το διπλό πρόσωπο της Τουρκίας, που δρα άλλοτε για δικό της λογαριασμό και άλλοτε για τις ΗΠΑ.

Και τότε είπαμε ευθαρσώς ότι δεν είναι δυνατόν οι εμπρηστές να αναλαμβάνουν το ρόλο του πυροσβέστη για ειρήνευση και ύφεση στα Βαλκάνια.

Καταγγείλαμε την πατριδοκαπηλία και το μεγαλοϊδεατισμό, την προγονοπληξία.

Βροντοφωνάξαμε ότι αν κατακερματιστεί η Γιουγκοσλαβία, θα αποσχιστεί η ΠΓΔΜ και υπάρχει κίνδυνος αμφισβήτησης συνόρων. Αρα το βασικό και στην περίπτωση αυτή ήταν να μην αμφισβητηθούν τα σύνορα.

Από τότε, μάλιστα, υπογραμμίζαμε ότι μια ανάσχεση της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας καλλιεργούσε το έδαφος και για λύση του Κυπριακού».

Η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε επίσης στη θέση του ΚΚΕ όπως εκφράστηκε το Φλεβάρη του 1992 για την κρίσιμη κατάσταση στα Βαλκάνια: «Το ΚΚΕ θεωρεί αρνητική εξέλιξη την ίδια την απόσχιση του κράτους των Σκοπίων από τη Γιουγκοσλαβία. Ασχετα από τη χρησιμοποίηση ή όχι του ονόματος "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ", που για το ΚΚΕ έχει μόνο γεωγραφική έννοια, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να δημιουργηθεί πρόβλημα γενικής αμφισβήτησης των συνόρων στα Βαλκάνια...

...Η ΚΕ του ΚΚΕ υπογραμμίζει ότι και με τα σημερινά δεδομένα είναι μονόδρομος η εμμονή στην απόκρουση όλων των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στην περιοχή. Τον υπαρκτό κίνδυνο μιας παρατεταμένης εμπόλεμης κατάστασης, μιας γενικευμένης σύρραξης, μπορεί να τον προλάβει και να τον αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μόνο το ενωτικό και συσπειρωμένο κίνημα των λαών ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ...

...Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, ο ΟΗΕ θα μπορούσε να αμβλύνει την έκταση και την επιθετικότητα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στη Γιουγκοσλαβία. Ωστόσο, το ΚΚΕ είναι αντίθετο με την αποστολή ελληνικών στρατευμάτων στα πλαίσια των ειρηνευτικών πρωτοβουλιών του ΟΗΕ.

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να προσφέρει υλική, ιατροφαρμακευτική και ανθρωπιστική βοήθεια. Η κατάσταση στη Βαλκανική θα διευκολυνθεί, εφόσον κάθε μια χώρα της διακηρύξει τη θέλησή της να μην αλλάξουν τα διεθνή σύνορα και κάθε κυβέρνηση διακηρύξει πως δε διεκδικεί τίποτα από κανένα.

Η ΚΕ του ΚΚΕ υπογραμμίζει ότι η επικίνδυνη για τη χώρα μας κατάσταση που εξελίσσεται στα Βαλκάνια δεν αντιπαλεύεται με την πολιτική που αναπτύσσει η κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία ευθυγραμμίζεται με την ιμπεριαλιστική τακτική της αποσταθεροποίησης της περιοχής που δημιουργεί κινδύνους γενικευμένης πολεμικής αναμέτρησης».

Στις 14 Απρίλη του 1992: Και πάλι μέσα από συνέντευξη Τύπου, το ΚΚΕ έκανε λόγο για το σαθρό περιεχόμενο των λεγόμενων θαρραλέων ενεργειών που υποστήριζαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και σιγοντάριζε ο ΣΥΝ, που δεσμεύτηκε με υπογραφή για τη μη αναγνώριση της ΠΓΔΜ. «Υπογραμμίσαμε τότε ότι οι θαρραλέες ενέργειες δεν είναι αυτές που φαίνονται. Τονίσαμε ότι θαρραλέα ενέργεια είναι να υψώσει τη φωνή της η ελληνική κυβέρνηση στα πλαίσια της ΕΟΚ, αυτό θα είναι παρακαταθήκη για το μέλλον. Αλλιώς πάμε για μια κοινή εξωτερική πολιτική κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Ολλανδίας, της Ιταλίας. Καταγγείλαμε τότε ότι η Γερμανία ωθούσε την Ουγγαρία να εγείρει θέμα διεκδίκησης εδαφών από τη Ρουμανία, αξιοποιώντας τις εδαφικές διαφορές της με τη Μολδαβία. Μιλήσαμε τότε ότι η ειρήνευση στα Βαλκάνια μπορεί να υπάρξει, αλλά θα είναι προσωρινή».

Στις 17 Ιούνη του 1992: «Ζητήσαμε την αναστολή της λειτουργίας των βάσεων και των ΝΑΤΟικών εγκαταστάσεων ως προϋπόθεση μη εμπλοκής της Ελλάδας σε στρατιωτικές ενέργειες. Να μη συμμετάσχει η Ελλάδα σε κανενός είδους ναυτικό αποκλεισμό της Γιουγκοσλαβίας, να αναληφθεί από την κυβέρνηση ειρηνευτική πρωτοβουλία στα Βαλκάνια».

Τον Ιούλη του 1992: «Καταγγείλαμε τη θέση της κυβέρνησης ότι η συμμετοχή στην αρμάδα της Αδριατικής, που ήταν προετοιμασία του πολέμου κατά της Γιουγκοσλαβίας, είναι πράξη υπεράσπισης της ειρήνης και ότι έτσι ανοίγονται νέες δυνατότητες για την Ελλάδα για να παίξει ειρηνικό, σταθεροποιητικό και αναπτυξιακό ρόλο στη Βαλκανική.

Τον ίδιο μήνα ο τότε πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης δήλωνε ότι το θέμα του Κοσσυφοπεδίου μπορεί να λυθεί ειρηνικά. Δε βλέπω λέει ο πρωθυπουργός ότι πρέπει να επεκταθεί αναγκαστικά ο πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο. Εξαρτάται από την πολιτική που θα κάμουν οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες δυνάμεις. Τον Ιούνη του '92 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι η Ελλάδα τάσσεται υπέρ μιας μορφής αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου με συμφωνία των μερών. Οχι όμως στην αυτοδιάθεση, λες και υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ των δύο όρων, απλά ο ένας προετοιμάζει το έδαφος για τον άλλο.

Ερχεται ύστερα ένα κατάπτυστο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου όπου τίθεται πρώτιστο καθήκον η ανατροπή του Μιλόσεβιτς, ζητά ναυτικό αποκλεισμό της Σερβίας και ο οποίος μάλιστα θεωρείται μέτρο για να επιβληθεί η ειρήνη.

Η ελληνική κυβέρνηση, θεωρώντας ότι ρυθμίστηκε το θέμα των Σκοπίων στη Λισαβόνα, τόνιζε ότι το γιουγκοσλαβικό πρόβλημα μπορεί πια να ιδωθεί από άλλη οπτική. Απόδειξη πώς το εννοούσε, είναι ότι στα ελληνικά λιμάνια έφθασε ο 6ος στόλος για τον ναυτικό αποκλεισμό. Ενώ στην Αθήνα στήθηκε αμερικάνικη γιάφκα πολέμου. Ενώ ελληνικό πλοίο συμμετέχει στο εμπάργκο, που ήταν η προετοιμασία του πολέμου.

Ο,τι ακολουθεί είναι η γνωστή πολιτική καταδίκη της Σερβίας και των Σέρβων της Βοσνίας. Στήνεται ένα εδώλιο για τη Σερβία, με στόχο γενικότερο τη διανομή των αγορών σε όλη τη Βαλκανική, ενώ συνεχώς ρίχνεται λάδι στη φωτιά στο Κοσσυφοπέδιο».

Τον Αύγουστο του 1992: Ερχεται η «δήλωση της ελληνικής κυβέρνησης ότι δε θα αναμειχθεί σε στρατιωτική επιχείρηση στην τέως Γιουγκοσλαβία, ξανά οι ευχές για λύση με πολιτικά μέσα. Ταυτόχρονα όμως και ανησυχία μήπως συμμετάσχει η Τουρκία σε περίπτωση που γίνει πόλεμος στη Βοσνία. Γιατί η Τουρκία θα πάρει πόντους έναντι της Ελλάδας. Και η γνωστή υποκριτική λογική, ή συμμετέχουν όλοι ή κανένας».

Τον Αύγουστο του 1992: «Ξαναθέσαμε το ζήτημα του βέτο κατά της στρατιωτικής επέμβασης στη Βοσνία, στα όργανα του ΝΑΤΟ, της ΕΟΚ και της ΔΑΣΕ. Ακόμα, την αναστολή της λειτουργίας των ξένων βάσεων, για μη εμπλοκή της χώρας. Στου κουφού την πόρτα.

Ενώ προειδοποιούσαμε ότι η Βοσνία δεν είναι ο τελευταίος σταθμός, αλλά ο πρώτος για την επίθεση κατά της Σερβίας. Προειδοποιήσαμε ότι μια ακρωτηριασμένη Σερβία άνοιγε το δρόμο για να μπουν στο ιμπεριαλιστικό παιχνίδι, από πιο δυναμική θέση, η Βουλγαρία και η Αλβανία. Ενώ δείξαμε με επιχειρήματα ότι η Γερμανία έτυχε να βρέξει τα πόδια της στη Μεσόγειο».

Τον Απρίλη του 1993: «Το ΚΚΕ υπογραμμίζει ότι ο εναέριος αποκλεισμός της Βοσνίας δεν έχει στόχο την επίτευξη της ειρήνης στην περιοχή. Μπορεί όμως να δημιουργήσει προϋποθέσεις επιθέσεων σε βάρος της Σερβίας. Η ολοκλήρωση του μοιράσματος των Βαλκανίων μάλλον θα συνεχιστεί με ΝΑΤΟική μόνιμη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή. Τα Βαλκάνια από γεωγραφική άποψη είναι ιδανική στρατηγική τοποθεσία για την ιμπεριαλιστική προοπτική, σύμφωνα με το δόγμα της νέας τάξης. Η εμπλοκή της Τουρκίας δεν είναι αναπάντεχη.

Το ΠΑΣΟΚ εξάντλησε τα όρια της αντίθεσής του στο βέτο για συμμετοχή της Τουρκίας και όχι καταδίκη της ΝΑΤΟικής επέμβασης. Θυμίζουμε ότι τα ΑΒΑΚΣ τοποθετήθηκαν επί ΠΑΣΟΚ και μάλιστα στο όνομα της αμυντικής μας ενίσχυσης. Σημασία έχει ότι η Ελλάδα επιδιώκει εμπλοκή, τώρα μάλιστα που η Τουρκία πιέζει έντονα τους συμμάχους της για συμμετοχή της στις ΝΑΤΟικές επιχειρήσεις στη Βοσνία.

Το ΠΑΣΟΚ τα επόμενα χρόνια βαρύνεται με την ανάδειξη της Ελλάδας και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης σε προγεφύρωμα για τον βρώμικο και δολοφονικό πόλεμο στη Γιουγκοσλαβίας που οδήγησε στο διαδοχικό κατακερματισμό της».

«Πέρα από το γνωστό προπατορικό αμάρτημα με την υπογραφή του για το όνομα των Σκοπίων και κυρίως τη συμμετοχή του στα γνωστά συλλαλητήρια που είχαν εθνικιστικό περιεχόμενο και όχι γενικότερο αντιπολεμικό, σε όλη τη διαδρομή των γεγονότων που οδήγησαν στον πόλεμο της Βοσνίας και τελικά στη Γιουγκοσλαβία που απέμεινε, ο ΣΥΝ αναδείχτηκε στο αριστερό άλλοθι στην πολιτική του ιμπεριαλισμού, πράγμα που δεν ξεπλένεται με τη συμμετοχή του στα αντιπολεμικά συλλαλητήρια και στα οποία δεν ξεχνούσε να υιοθετεί τα περί εθνοκάθαρσης, το γνωστό ιμπεριαλιστικό επιχείρημα», σημείωσε η Αλέκα Παπαρήγα. Και παρουσίασε ορισμένα χαρακτηριστικά αυτής της πολιτικής του ΣΥΝ.

«Τοποθετείται θετικά στους τρεις όρους που θέτει η ΕΕ για την αναγνώριση των νέων κρατών με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, μη καταλαβαίνοντας ότι αυτό αποτελεί πράσινο φως για νέους κατακερματισμούς, μη καταλαβαίνοντας ότι το ζήτημα είναι η διανομή των αγορών, οι ιμπεριαλιστικές σφαίρες επιρροής, πολύ μακράν από κάθε γνήσιο κίνημα αυτοδιάθεσης.

Η κριτική που κάνει στην απόφαση της ΕΟΚ για τις προϋποθέσεις αναγνώρισης της ΠΓΔΜ ως ανεξάρτητης από τη Γιουγκοσλαβία δεν αφορά τον κατακερματισμό, αλλά τους κινδύνους από την αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας. Ο ΣΥΝ διακηρύσσει ότι δεν πρέπει η Ελλάδα να απομονωθεί από το πεδίο των εξελίξεων, δηλαδή του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού.

Στον πόλεμο της Βοσνίας δε βλέπει καμία εξωτερική επέμβαση, παρά τις αδικίες των Σερβοβόσνιων σε βάρος των μουσουλμάνων».