Σάββατο 19 Γενάρη 2008
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Αλλάζοντας τον κόσμο...

«Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο...» (Γιάννης Ρίτσος)

«

Για να γεφυρώσεις την απόσταση ανάμεσα στον εργάτη και στο μέλλον αφαίρεσε κάθε μέρα και μια ώρα από τη δουλιά σου, κέρδισε χρόνο για την ευτυχία. Η βάρδια για την αιωνιότητα είναι μια σειρά από ατέλειωτες ώρες». Αυτό τραγουδούσαν οι Αμερικανοί ξυλοκόποι, στις αρχές του 19ου αιώνα. Ο λόγος για τον «ελεύθερο χρόνο» και τη συζήτηση που είχα με το φίλο μου μαθηματικό Πέτρο Βερύκιο: Συμφωνούσαμε ότι, δεν είναι δυνατό να μιλάμε για ελεύθερο χρόνο χωρίς να μιλάμε για εργασία, όταν τελικά η ιστορία του ελεύθερου χρόνου είναι η ιστορία της εργάσιμης μέρας. Και όταν ο Μαρξ ρωτούσε «τι είναι εργάσιμη μέρα;» απαντούσε - είναι κάτι λιγότερο από μια κανονική μέρα της ζωής μας. Πόσο λιγότερο; Ο καπιταλιστής έχει την άποψή του που αντιπροσωπεύει το «αναγκαίο» όριο διάρκειας της εργασίας. Ευτυχώς όμως γι' αυτό ιστορικά έχουν γνώμη και οι εργαζόμενοι σ' όλα τα στάδια της εξέλιξης. Ο αναπτυσσόμενος καπιταλισμός τρέφεται με το χρόνο εργασίας του εργάτη και η «πείνα» του, αντί να μειώνεται, διαρκώς αυξάνεται. Οι εργασιακές κατακτήσεις έβαλαν φρένο στην αδηφαγία του κεφαλαίου.

Ο Μαρξ πρώτος τοποθέτησε το πρόβλημα ελεύθερος χρόνος ως συγκεκριμένο ιστορικό πρόβλημα: Το πιο σημαντικό στην εργασία είναι ότι αναγνωρίζεται το γεγονός πως με συνειδητή δραστηριότητα ο κόσμος μπορεί να αλλάξει. Διαμορφώνει την ανθρώπινη φύση, τη συνείδηση, τη φαντασία. Σχεδιάζει και προγραμματίζει το μέλλον του. Υπάρχει, επίμοχθη προσπάθεια μέσα σ' έναν αλλοτριωτικό καπιταλισμό, υπάρχουν περιορισμοί, (ανεργία, αποκλεισμοί, εντατικοποίηση) που επιβάλλονται. Οταν η εργασία (αν υπάρχει) επιβάλλεται σαν εξωτερικός καταναγκασμός, με περιορισμούς (απασχολήσιμος - ημιαπασχολήσιμος - Part timer - «μισού και ανάπηρου εργάτη») αυτή η εικόνα θυμίζει σήμερα δουλοκτητικό φεουδαρχικό καθεστώς, μιας και η καπιταλιστική κτηνωδία μηδενίζει όχι μόνο την αρχή της εργασίας, αλλά και τον άνθρωπο, στέλνοντάς τον στον «Καιάδα», όταν δεν τον έχει ανάγκη προς χρήση.

Η παραγωγή και η παραγωγικότητα, στις μέρες μας με τις καπιταλιστικές επιδρομές ενισχύει όλο και περισσότερο τις ανισότητες παντός τύπου. Η εργασία κατανέμεται προς όφελος των ισχυρότερων και οι ζημίες στους πιο αδύνατους. Το σύνολο των καπιταλιστικών θεσμών αντιμετωπίζει τον εργαζόμενο σαν ξένο: εργαζόμενος - εμπόρευμα. Στα γιαπιά, στα μαγαζιά - εργοστάσια, είτε με φόρμα είτε χωρίς φόρμα: Η κατάκτηση της εργασίας παραμένει αξία της ζωής. Μέγιστο αγαθό, που στο όνομά της, έχουν χυθεί ποτάμια αίματος, αμέτρητες θυσίες, κοινωνικοί αγώνες. Σήμερα προσπαθούν κάποιοι εργατοπατέρες της «εκσυγχρονιστικής ΓΣΕΕ» να την καθυποτάξουν στις ορέξεις του κεφαλαίου, των «συμφώνων εργασίας».

Σ' αυτό το ανελέητο καπιταλιστικό τοπίο, ο ελεύθερος χρόνος είναι ανύπαρκτος. Η «βιομηχανία του ελεύθερου χρόνου» από τα μονοπωλιακά ΜΜΕ και άλλα σκουπίδια («Big Brother») αποτελούν μέρος της άθλιας αισθητικής τους. Επιβάλλουν την ανυπαρξία. Απαγορεύουν στον ελεύθερο από την κούραση χρόνο του ανθρώπου, οποιαδήποτε διανοητική δραστηριότητα!

Μ' αυτά μου ήρθε, το τραγούδι των εργατών του Σικάγου (1896) «Θέλουμε να χαρούμε τον ήλιο και τα λουλούδια - Θέλουμε ν' αλλάξουμε τα πράγματα». Ν' αλλάξουμε τη ζωή μας, αλλάζοντας τον κόσμο!


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ