Πριν λίγες μέρες βρέθηκε στη χώρα μας ο Κιμ Μπόιξ Γιουτς, υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος των Λαών της Ισπανίας, και συνδικαλιστικό στέλεχος από την Καταλονία στις Εργατικές Επιτροπές (Comisiones Obreras) με το ταξικό ρεύμα, που συμμετείχε και ως παρατηρητής στο τελευταίο συνέδριο της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας στην Αβάνα. Είχε πολλές επαφές με τμήματα της ΚΕ του ΚΚΕ και αντάλλαξε απόψεις και εμπειρίες. Ο «Ρ» είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί του. Η συζήτησή μας είχε ως εξής:

-- Ας ξεκινήσουμε δίνοντάς μας συνοπτικά το πολιτικό σκηνικό στη χώρα σας.

-- Στην Ισπανία έχουμε ένα πολιτικό σκηνικό δικομματισμού που έχει πολλά κοινά στοιχεία με αυτά της Ελλάδας. Υπάρχει το δεξιό συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, που είναι σαν τη ΝΔ, υπάρχει το Σοσιαλιστικό Κόμμα, της σοσιαλδημοκρατίας που είναι σαν το ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει και Ενωμένη Αριστερά που ξεκίνησε ως συνασπισμός κομμάτων, παρόμοια με τον Συνασπισμό της Ελλάδας. Αρχικά συμμετείχαμε οι κομμουνιστές (ήμουν και εγώ μέλος της ηγεσίας της ΕΑ) έως το 1989, οπότε μας διώχνουν από τη συμμαχία, για να αλλάξουν το περιεχόμενο της πολιτικής της επικεντρώνοντας σε δύο βασικά θέματα. Αρνούνται το αίτημα για εθνικοποίηση της Τράπεζας και το ζήτημα της αγροτικής μεταρρύθμισης στην περιοχή της Ανδαλουσίας, δηλαδή τη διανομή γης στους ακτήμονες αγρότες, που βρίσκονταν τότε σε κινητοποίηση.

Σήμερα στην Ισπανία υπάρχουν επίσης τα κόμματα που έχουν αμιγώς εθνική βάση, κυρίως στη χώρα των Βάσκων, στη Γαλικία και την Καταλονία, που συμπληρώνουν τον πολιτικό χάρτη και συμβάλλουν, ώστε, για παράδειγμα, η σημερινή κυβέρνηση (αν και μειοψηφία) με τη δική τους βοήθεια να μπορεί να έχει την κυβέρνηση. Τον ερχόμενο Μάρτη θα πραγματοποιηθούν βουλευτικές εκλογές, που όμως δεν αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές, δεν προβλέπεται αυτοδυναμία για κάποιο από τα δύο κόμματα και με τη βοήθεια των μικρότερων εθνικών κομμάτων μπορεί να συνεχιστεί η ίδια πολιτική που εφαρμόζει κατά γράμμα την πολιτική της ΕΕ, των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Στην Ισπανία, όπως και στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ, εφαρμόζονται τα ίδια μέτρα περικοπών και χτυπήματος των εργασιακών, κοινωνικών κατακτήσεων.

-- Πώς ξεκίνησε η διαμόρφωση του κόμματός σας;

-- Πρέπει να σημειώσουμε ότι λόγω της αντίθεσής μας με την ΕΕ (Ευρωπαϊκή Κοινότητα τότε) και την πολιτική του ευρωκομμουνισμού στο 5ο Συνέδριο, που έγινε το 1981 στην Καταλονία της κομμουνιστικής οργάνωσης που είχαμε τότε PSUC, εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία η θέση να πούμε «όχι» στο ευρωκομμουνισμό. Αλλά εκείνη την περίοδο, ο Σαντιάγκο Καρίγιο, ηγέτης του ΚΚ Ισπανίας προσπάθησε να αλλάξει αυτήν την απόφαση και τελικά η πλειοψηφία που πήρε αυτή την απόφαση ενάντια στον ευρωκομμουνισμό διώχτηκε εκτός κόμματος. Γι' αυτό και από το 1982 ξεκίνησε η διαδικασία για τη δημιουργία του ΚΚ των Λαών της Ισπανίας, μέσα από την ενοποίηση δυνάμεων που υπήρχαν σε όλη την Ισπανία και το 1984 έγινε το 1ο μας Συνέδριο. Αλλά με τα γεγονότα του 1989, και την περεστρόικα στη Σοβιετική αντιμετωπίσαμε εκ νέου σοβαρά προβλήματα, με την τότε ηγεσία να στρέφει πολλά μέλη, και ένα μέρος της ΚΕ, ξανά στο ΚΚ Ισπανίας. Υπήρξε διάσπαση, αλλά η πλειοψηφία των μελών της βάσης παραμείναμε στις θέσεις του Μαρξισμού - Λενινισμού. Ετσι, η προσπάθεια να ισχυροποιηθούν οι Μαρξιστικές - Λενινιστικές θέσεις στην Ισπανία δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε στο ΚΚ των Λαών της Ισπανίας όλους τους διαφορετικούς σχηματισμούς που είχαν φύγει από το ιστορικό κομμουνιστικό κόμμα του Χοσέ Ντίας και της Ντολόρες Ιμπαρούρι (Πασιονάρια), σε διάφορες ιστορικές στιγμές, που σημάδεψαν και το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα.

Σε ό,τι αφορά στην κατάσταση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος στη χώρα είναι αρκετά περίπλοκη. Ο ευρωκομμουνισμός έχει επηρεάσει σημαντικά. Γνωστά ηγετικά στελέχη οπως ο Αντόνιο Γκουτιέρες Βεγκάρα (ΓΓ των Εργατικών Επιτροπών, συνδικαλιστική οργάνωση που συμμετέχουν οι κομμουνιστές και άλλοι αριστεροί) που αντικατέστησε τον Μαρσελίνο Καμάτσο, (ιστορικό ηγέτη του ΚΚ και του συνδικαλιστικού κινήματος) όχι μόνο εγκατέλειψε την κομμουνιστική ιδεολογία, αλλά σήμερα είναι βουλευτής με τους σοσιαλδημοκράτες του PSOE, και υπεύθυνος από το κόμμα αυτό για τα οικονομικά ζητήματα. Ο αντικαταστάτης του ο Φιντάλμπε βαδίζει στον ίδιο δρόμο και δεν εκπλήσσει καθόλου ότι σήμερα στην Ισπανία ερευνάται ένα μεγάλο σκάνδαλο για άλλο ένα ηγετικό συνδικαλιστικό στέλεχος στις τράπεζες, την Μαρία Χεσούς Παρέδες, η οποία εξετάζεται για περιουσία που έχει αποκτήσει (2 εκατομμύρια ευρώ) και δε δικαιολογείται από την εργασία της. Διατυπώνεται η υπόνοια ότι οι εργοδότες της, τη χρηματοδοτούσαν προκειμένου να εξαγοράσουν τη συμβιβαστική της στάση.

-- Ο συσχετισμός δύναμης στο συνδικαλιστικό κίνημα, σήμερα ποιος είναι;

-- Οι Εργατικές Επιτροπές είναι η πιο μαζική συνδικαλιστική οργάνωση, αλλά σταδιακά χάνει την ικανότητά της να κινητοποιεί τους εργαζόμενους. Τα τελευταία χρόνια είναι χαρακτηριστικό ότι οι Εργατικές Επιτροπές και η Γενική Ενωση Εργαζομένων (σοσιαλδημοκρατική) συγκεντρώνουν στις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις λιγότερους εργαζόμενους από αυτούς που συγκεντρώνουμε όσοι από εμάς συσπειρωνόμαστε μέσα στις Εργατικές Επιτροπές στην ταξική γραμμή. Στην Ισπανία δεν έχει μορφοποιηθεί ακόμα, όπως στην Ελλάδα με το ΠΑΜΕ, το ταξικό ρεύμα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, αλλά είμαστε σε μια τέτοια προσπάθεια. Εχει δημιουργηθεί χωρίς όμως οργανωτική δομή ένας χώρος ταξικής προσέγγισης. Αναπτύσσονται αγώνες ταξικοί όπως αυτός στην Αστούρια, όπου οι συνδικαλιστές ηγέτες στα Ναυπηγεία, Κάντιδο και Μοράλ, του Αριστερού Συνδικαλιστικού Ρεύματος έχουν καταδικαστεί από την αστική Δικαιοσύνη σε ποινές τριών χρόνων φυλάκισης για συνδικαλιστική δράση. Πρόκειται για μια συνδικαλιστική κίνηση που έχει φύγει από τις Εργατικές Επιτροπές. Ενδεικτικό της προσπάθειας που γίνεται είναι και το γεγονός ότι στις 17 Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη σύσκεψη, προκειμένου να συντονιστούν οι ταξικές δυνάμεις ενάντια στο συμβιβασμένο και συναινετικό συνδικαλισμό και στην πάλη για να αλλάξει ο συσχετισμός στα συνδικάτα και τις Εργατικές Επιτροπές. Χρειάζεται ακόμα πολλά να γίνουν, ώστε να δυναμώσει η παρέμβαση του ταξικού ρεύματος μέσα στους εργαζόμενους. Για παράδειγμα, μια περίπτωση που δείχνει την αναγκαιότητα της οργάνωσης του ρεύματος αυτού, είναι και αυτή των απολύσεων εργαζομένων. Οπως πρόσφατα η απόλυση των 670 εργαζομένων από τη «Σέατ» (ανήκει στη γερμανική «Φολκσβάγκεν») που έγινε με τη συναίνεση και των συνδικάτων και δυστυχώς και των Εργατικών Επιτροπών, οι οποίες εξελίσσονται σε γραφειοκρατική οργάνωση και που ελάχιστα σε κάποια ζητήματα τακτικής διαφέρουν από τη σοσιαλδημοκρατική Γενική Ενωση.

-- Να περάσουμε στο θέμα των στόχων που βάζει το κόμμα σας σήμερα;

-- Θα έλεγα ότι οι στόχοι είναι παρόμοιοι με αυτούς που άκουσα και κατά την επίσκεψή μου εδώ, που έχει και το ΚΚΕ. Δηλαδή, η προσπάθεια οργάνωσης των εργαζομένων για την αντιμετώπιση των τεράστιων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Από το χτύπημα κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων τους, των μισθών, των συνθηκών διαβίωσης, της Υγείας, της Παιδείας κλπ. Τα προβλήματα και οι ανάγκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων είναι η βάση της δικής μας πολιτικής δράσης ανοίγοντας μέτωπο απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τις κατευθύνσεις της που εφαρμόζονται το ίδιο στην Ισπανία, στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες, προωθώντας τα συμφέροντα του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι είναι απαραίτητη η ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων των κομμουνιστών από διαφορετικές χώρες, όπως το κάναμε πρόσφατα στο Μινσκ της Λευκορωσίας με τη Διεθνή Συνάντηση, πέρσι στη Λισαβόνα, πριν στην Αθήνα, του χρόνου στη Βραζιλία.

Και με την ευκαιρία, θα ήθελα πολύ να σημειώσω την προσπάθεια του ΚΚΕ που όλα αυτά τα χρόνια βοηθάει σε διεθνές επίπεδο με το Σόλιντνετ, τις πρώτες διεθνείς συναντήσεις που έγιναν όλες στην Αθήνα, στον απαραίτητο σήμερα συντονισμό της δράσης και ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στα κομμουνιστικά κόμματα σε όλη την υφήλιο. Σε αυτό το σημείο, πιστεύουμε ως κόμμα ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει καλύτερη αλληλοενημέρωση των κομμουνιστών, ώστε να μπορούμε να εκφράζουμε τη διεθνιστική προλεταριακή μας αλληλεγγύη σε κάθε αγώνα. Με τις επαφές μου εδώ διαπίστωσα ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν διώξεις συνδικαλιστών όπως στην Ισπανία.

-- Πώς αναπτύσσεται η δράση του κόμματός σας στη νεολαία;

-- Θα έλεγα ότι σήμερα συνολικά στην Ισπανία υπάρχει μια πρόοδος σε ό,τι αφορά τη στάση της νεολαίας και την πολιτική δράση. Ξεπερνιέται μια απάθεια που υπήρχε τα παλιότερα χρόνια. Σήμερα υπάρχει μια κινητικότητα. Βεβαίως, μέσα στη νεολαία παρεμβαίνουν και αναρχικές τάσεις που προσπαθούν να στρέψουν τους νέους σε αναλύσεις που δε βλέπουν την ουσία της ταξικής φύσης και της πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού. Επίσης, το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια έντονη κινητοποίηση των νέων ενάντια στους νεοφασίστες που πρόσφατα δολοφόνησαν ένα νέο στη Μαδρίτη. Στην Καταλονία σήμερα βρίσκονται στη φυλακή τρεις νέοι κομμουνιστές που συμμετείχαν στο κίνημα διαμαρτυρίας για τη δολοφονία και ενάντια στο φασισμό. Αναπτύσσονται αγώνες σε όλη τη χώρα ακόμα και σε περιοχές που δεν υπάρχει ιδιαίτερη παράδοση όπως στην Εξτρεμαδούρα και στο Κάσερες ενάντια στις ελαστικές μορφές απασχόλησης, στην ανασφάλεια και ανεργία για τα δικαιώματα στην Παιδεία, την Υγεία, την Πρόνοια, τον Πολιτισμό. Η νεολαία συμμετέχει στους αγώνες ενάντια στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις ΕΕ, ΝΑΤΟ, ενάντια στις επεμβάσεις. Με την πίεση του κινήματος, η κυβέρνηση Θαπατέρο αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω από το Ιράκ τους Ισπανούς στρατιώτες.

Πολλοί νέοι επιλέγουν να γίνουν μέλη τόσο στο κόμμα μας όσο και στις Κολεκτίβες Νέων Κομμουνιστών, την οργάνωση νεολαίας του κόμματός μας. Η νεολαία συμμετέχει δυναμικά σε όλες τις δραστηριότητες διεθνιστικής αλληλεγγύης στους πέντε Κουβανούς ήρωες φυλακισμένους στις ΗΠΑ, στην μπολιβαριανή διαδικασία στη Βενεζουέλα, με όλους τους λαούς που αγωνίζονται. Ως κόμμα, προσπαθούμε να πείσουμε το λαό και τη νεολαία για την αναγκαιότητα της πάλης για να βγει η Ισπανία από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Γι' αυτό είμαστε και αντίθετοι στο νέο ευρωσύνταγμα, που τώρα αποφεύγουν να το λένε έτσι, αλλά Συνθήκη, για να αποφύγουν δυσάρεστες καταστάσεις όπως νέα δημοψηφίσματα. Πιστεύουμε ότι σήμερα το ΟΧΙ στην Ισπανία θα κέρδιζε ένα πολύ ευρύτερο χώρο, οι άνθρωποι από την εμπειρία τους καταλαβαίνουν το ρόλο της ΕΕ. Και βεβαίως μετά το γαλλικό και ολλανδικό ΟΧΙ τώρα η κυρίαρχη τάξη δε θέλει να ρισκάρει. Εμείς στηρίζουμε το κοινό ντοκουμέντο για το ευρωσύνταγμα που υπογράψαμε μαζί με πάνω από 20 Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα στην Ευρώπη και επίσης την παραπέρα κοινή δράση και πρωτοβουλίες των κομμουνιστών ενάντια στο περιεχόμενο του νέου συντάγματος.

Συμπληρώνοντας, να πω την άποψή μας για το λεγόμενο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Φυσικά, έχουν δικαίωμα διάφορα κόμματα να συντονίζονται στα πλαίσια της ΕΕ. Αλλά αυτό που ωφελεί την εργατική τάξη της ηπείρου είναι ο συντονισμός των Μαρξιστών - Λενινιστών. Το κόμμα αυτό λειτουργεί με βάση τις αρχές της ΕΕ, χρηματοδοτείται από αυτήν. Δυστυχώς, και με ευθύνη δική μας, πολλοί αγωνιστές που βρίσκονται στο κίνημα δε γνωρίζουν τι πρεσβεύει αυτό το κόμμα και γιατί μαζί με τα αστικά κόμματα στηρίζουν αυτό το οικοδόμημα που είναι ενάντια στα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων. Πάντως και οι ερχόμενες εκλογές για το Κοινοβούλιο και για την Ευρωβουλή είναι μια ευκαιρία να ξεκαθαριστεί, πως λύση στα λαϊκά προβλήματα θα φέρει η ρήξη με την ΕΕ και τον ιμπεριαλισμό συνολικά.