Την ώρα που οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά νοικοκυριά ζουν σε συνθήκες συνεχούς χειροτέρευσης του βιοτικού τους επιπέδου, κάποιοι άλλοι δεν προλαβαίνουν να υπολογίσουν το ρυθμό αύξησης των κερδών τους. Οι εναλλασσόμενες εδώ και τόσα χρόνια κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, φροντίζουν όχι μόνο για την εξασφάλιση της κερδοφορίας του κεφαλαίου, αλλά με την πολιτική τους επιδιώκουν να δημιουργήσουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για τη διατήρηση και την παραπέρα αύξηση αυτής της κερδοφορίας.

Τα επιχειρηματικά κέρδη, όπως και να τα δει κανείς, είναι ένας σημαντικός δείκτης, που βοηθά στη μελέτη και αξιολόγηση των εξελίξεων στην καπιταλιστική οικονομία. Τα κέρδη των επιχειρήσεων μπορεί να εμφανίζονται με αριθμούς, ποσοστά και ρυθμούς, ωστόσο εκείνο που ενσωματώνουν είναι οι ίδιες οι παραγωγικές σχέσεις του κεφαλαιοκρατικού κοινωνικοπολιτικού συστήματος. Κι αυτό, επειδή, εντέλει, τα καπιταλιστικά κέρδη στην ουσία, εκφράζουν την υπεραξία που τσεπώνουν οι κεφαλαιοκράτες, από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Ετσι, εξετάζοντας την πορεία των κερδών του κεφαλαίου μπορεί να βγουν συμπεράσματα τόσο για το μέγεθος του κοινωνικού πλούτου που υφαρπάζει από τους φυσικούς του παραγωγούς η άρχουσα τάξη, όσο και για το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης.

Δεν είναι λίγες οι φορές που για καθαρά ιδεολογικοπολιτικούς λόγους και με στόχο να χαθεί το κύριο και να αποπροσανατολιστούν οι εργαζόμενοι από την ουσία των εκμεταλλευτικών σχέσεων παραγωγής, οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου και τα οικονομικά επιτελεία της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ κάνουν το παν για να συσκοτίσουν ακόμα και το ίδιο το γεγονός της αλματώδους αύξησης των επιχειρηματικών κερδών. Οταν δεν το καταφέρνουν, καταφεύγουν σε διάφορες ...ακροβασίες, προκειμένου να αποδείξουν ότι το κέρδος των επιχειρήσεων είναι, δήθεν, κέρδος για την κοινωνία. Το κόλπο που μετέρχονται, ειδικά τα τελευταία χρόνια, είναι να ταυτίζουν τα επιχειρηματικά κέρδη με την περιβόητη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, την ανταγωνιστικότητα με την επιχειρηματικότητα και το επιχειρείν, με τη δήθεν αναγκαιότητα να υπάρχουν κέρδη, για να συνεχίζεται ο κύκλος, με επιδίωξη να παραχθεί το «κοινωνικό μέρισμα», από το οποίο θα μπορούσαν να κερδίσουν και τα λαϊκά στρώματα. Παραμύθια της Χαλιμάς, δηλαδή, αφού όπως μαρτυρούν ακόμα και τα επίσημα στοιχεία - και κυρίως όπως δείχνει η καθημερινότητα που ζουν τα λαϊκά νοικοκυριά - οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα δεν έχουν το παραμικρό όφελος. Το αντίθετο, μάλιστα. Ενώ διανύουμε μια μακρόχρονη περίοδο συνεχούς αύξησης των κερδών που αποσπά το κεφάλαιο, οι εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους όλο και δυσκολότερα μπορούν να καλύψουν ακόμα και τις ανάγκες που είναι στοιχειώδεις για την εποχή μας.

Οταν «σκάνε» στοιχεία που δείχνουν τον προκλητικό χαρακτήρα της αύξησης των κερδών, κάποιοι απολογητές φτάνουν να υποστηρίζουν ότι τα θεαματικά ποσοστά κερδοφορίας, δεν αφορούν πάντα το σύνολο των επιχειρήσεων, αλλά μόνο ορισμένες από αυτές. Αυτό, βέβαια, πέρα από το ότι είναι ψέμα, για τους εργαζόμενους είναι εντελώς αδιάφορο. Και είναι αδιάφορο πρώτα και κύρια επειδή η καπιταλιστική εκμετάλλευση είναι εκμετάλλευση του συνόλου των εργαζομένων, από το σύνολο των κεφαλαιοκρατών. Αλλωστε, κάθε επιχειρηματίας, ανεξάρτητα από τον ανταγωνισμό που έχει με τους διπλανούς του, έχει άμεσο ενδιαφέρον να υπάρχει κερδοφορία του κεφαλαίου συνολικά και όχι μόνο στη δική του επιχείρηση. Και είναι ψέμα, επειδή εδώ και πολλά χρόνια δεν παρατηρείται μόνο αύξηση του όγκου των συνολικών επιχειρηματικών κερδών, αλλά συνεχής αύξηση της σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στις κερδοφόρες και ζημιογόνες επιχειρήσεις.

Από την επεξεργασία των στοιχείων που περιέχονται στους επίσημους ισολογισμούς των μεγάλων επιχειρήσεων, δηλαδή των «ΑΕ» και των «ΕΠΕ», προκύπτουν θεαματικά στοιχεία που αφορούν στο σύνολο της άρχουσας τάξης και όχι μόνο. Αποκαλύπτουν παράλληλα, τα απτά αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής που εναλλάξ εφαρμόζουν τα κόμματα του δικομματισμού, και το όφελος που προσφέρει αυτή η πολιτική προς το μεγάλο κεφάλαιο. Από αυτήν την άποψη είναι ενδεικτικό ότι:

• Το 1991 από το σύνολο των μεγάλων βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων, το 74% παρουσίαζε κέρδη, ενώ το άλλο 27% παρουσίαζε ζημιές.
• Το 2000, το ποσοστό των κερδοφόρων επιχειρήσεων ήταν 76,8% και των ζημιογόνων 23,2%.
• Το 2002, χρονιά για την οποία υπάρχουν και αναλυτικά και συγκριτικά στοιχεία, το ποσοστό των κερδοφόρων επιχειρήσεων εκτοξεύτηκε στο 81,01% και των ζημιογόνων περιορίστηκε στο 18,99!

Τα τελευταία στοιχεία για την κερδοφορία των επιχειρήσεων που έχουν δημοσιοποιηθεί και έχουν αποτελέσει ήδη αντικείμενο επεξεργασίας, είναι τα επίσημα καθαρά κέρδη των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο της Αθήνας επιχειρήσεων για το 2006. Πρόκειται για 307 μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, που συνέχισαν και πέρσι να αυξάνουν την κερδοφορία τους. Ιδού μερικά στοιχεία για τη συνολική κερδοφορία τους, αλλά και ορισμένα που αφορούν τις επιχειρήσεις που βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις από διάφορες σκοπιές.

Τα συνολικά καθαρά κέρδη των 307 επιχειρήσεων όλων των κλάδων, τα κέρδη δηλαδή μετά και από την αφαίρεση των φόρων διαμορφώθηκαν στα 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ, έναντι 6,5 δισ. το 2005. Το ποσοστό αύξησης είναι ούτε λίγο, ούτε πολύ της τάξης του 27,7%! Ενας από τους κύριους λόγους που την περσινή χρονιά, τη χρονιά που οι εργαζόμενοι πήραν αύξηση 77 λεπτά, τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων εκτοξεύτηκαν με τέτοια ποσοστά, είναι ότι άρχισαν, για τις επιχειρήσεις, να αποδίδουν οι φορολογικές ρυθμίσεις και η σχετική μείωση των φορολογικών συντελεστών για τη φορολογία των κερδών. Μια ρύθμιση που είχε ανακοινωθεί από το ΠΑΣΟΚ, αλλά την υιοθέτησε πλήρως και την εφάρμοσε η κυβέρνηση της ΝΔ. Ιδια και απαράλλακτα οι δύο πόλοι του δικομματισμού και σ' αυτόν τον τομέα. Και το ΠΑΣΟΚ προηγουμένως και η ΝΔ τώρα δεν επιτρέπουν αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων σε ποσοστά πάνω από το 2,5% - 3%, αλλά για τους εκπροσώπους του κεφαλαίου εισάγουν ρυθμίσεις που απογειώνουν την κερδοφορία των επιχειρήσεων.

Με βάση τον όγκο των κερδών, αναμφισβήτητα την πρωτοκαθεδρία κατέχουν οι τράπεζες, με πρώτη την Εθνική που κατέγραψε κέρδη 990 εκ. ευρώ! Ακολουθεί η Γιούρομπανκ με 601 εκ. ευρώ και η ΑΛΦΑ με 552 εκ. ευρώ. Αν εξαιρέσουμε τις τράπεζες, σε επίπεδο επιχειρήσεων, στις δέκα πρώτες θέσεις της κερδοφορίας εμφανίζονται οι παρακάτω εταιρείες:

• ΟΤΕ με 574,6 εκ. ευρώ
• ΟΠΑΠ με 509,8 εκ. ευρώ
• ΚΟΣΜΟΤΕ με 380,5 εκ. ευρώ
• ΚΟΚΑ - ΚΟΛΑ με 333,7 εκ. ευρώ
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με 260,2 εκ. ευρώ
• ΠΕΙΡΑΙΩΣ με 434,6 εκ. ευρώ
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με 260,2 εκ. ευρώ
• ΤΙΤΑΝ με 259, 2 εκ. ευρώ
• ΜΕΡΦΙΝ ΓΚΡΟΥΠ με 243,0 εκ. ευρώ
• ΙΝΦΟ ΚΟΥΕΣΤ με 224, 4 εκ. ευρώ

Αν παρατηρήσει κανείς την κερδοφορία αυτών των 10 πρώτων επιχειρήσεων, διαπιστώνει ότι συγκέντρωσαν επίσημα κέρδη που φτάνουν τα 4,95 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι 10, δηλαδή, πλέον κερδοφόρες καρπώθηκαν το 60% περίπου των συνολικών κερδών, γεγονός που καταδεικνύει αφενός την κυριαρχία που έχουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι στην αγορά, αφετέρου το μέγεθος των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.

Με βάση την αύξηση του κύκλου εργασιών, το 2006 στις πρώτες θέσεις βρέθηκαν οι εξής επιχειρήσεις:

• INTRACOM ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 144,2%
• FOLLI FOLLIE 117,4%
• ΝΕΟΧΗΜΙΚΗ 111,8%
• ΑΤΤΙ-ΚΑΤ 92,0%
• LAMDA DEVELOPMENT 77,3%
• ΧΑΛΚΟΡ 75,2%
• ΤΡΙΑ ΑΛΦΑ 74,5%
• ΔΙΑΣ ΙΧΘ. 64,8%
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 60,1%
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ 59,7%

Με βάση το ποσοστό αύξησης των κερδών τους το 2006, οι 10 πρώτες είναι οι παρακάτω εταιρείες:

• ΑΛΛΑΤΙΝΗ 7.147%
• ΒΙΟΤΕΡ 3.377%
• YALCO 2.645%
• ΒΑΛΚΑΝ 2.168%
• INFO QUEST 1.771%
• SPIDER 1.194%
• CYCLON 1.098%
• ΧΑΛΚΟΡ 930%
• ΙΟΝΙΚΗ (ΞΕΝ/ΚΕΣ ΕΠΙΧ/ΣΕΙΣ) 895%
• MARFIN FIN. GROUP 732%

Το σύνολο των παραπάνω στοιχείων αποδεικνύει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τους ωφελημένους από την εφαρμοζόμενη πολιτική. Μια πολιτική που θέλει τον εργαζόμενο και τα λαϊκά στρώματα να ταλανίζονται από τη συνεχή όξυνση των καθημερινών προβλημάτων τους, την ώρα που εξασφαλίζει συνεχή ρεκόρ για την κερδοφορία του κεφαλαίου. Μια πολιτική που ψαλιδίζει ακόμα και τις τελευταίες καταχτήσεις του λαϊκού κινήματος, για να φτιάχνει νόμους στήριξης των επιχειρήσεων και των αφεντικών τους. Μια πολιτική που όχι μόνο έχει βαθιά ταξικό χαρακτήρα, αλλά οι προσανατολισμοί της είναι να «περάσει» σε ακόμα πιο αντιλαϊκά και αντιδραστικά πεδία, όπως αποδεικνύεται και με τις προγραμματικές δηλώσεις που εκφώνησε προχτές το απόγευμα ο πρωθυπουργός. Μια πολιτική, στην οποία οι μόνοι που μπορούν να βάλουν φραγμό, είναι οι εργαζόμενοι και όλοι όσοι ζουν τις συνέπειές της.