ΟΙ ΣΤΕΡΝΟΙ μήνες της χιτλεροφασιστικής Κατοχής κι ιδιαίτερα ο Αύγουστος στάθηκαν από τους πιο ματωμένους, που πέρασε τότε η πατρίδας μας. Οι λαϊκές γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά αλλά και πολλά ακόμη χωριά έγιναν ολοκαυτώματα. Κολύμπησαν στη φωτιά και στο αίμα.

ΑΥΤΗ τη μεγάλη ώρα της σκληρής δοκιμασίας θυμήθηκαν και τίμησαν όπως αξίζει την περασμένη Κυριακή το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ Πετραλώνων, Θησείου Πάνω Σφαγείων κι ο Τοπικός Εξωραϊστικός Προσφυγικός Σύλλογος «Ελπίδα». Το κάλεσμα των αντιστασιακών θυμίζει τη μεγάλη προσφορά που δώσανε στον αγώνα της λευτεριάς οι λαϊκές γειτονιές και μαζί και τα Πάνω Παλαιά Σφαγεία.

ΠΕΝΗΝΤΑ έξι χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος την περασμένη Δευτέρα στις 28 Αυγούστου από το Μπλόκο της Καλλιθέας και το κάψιμο των Σφαγείων, την προσφυγική γειτονιά της Αθήνας, εκεί κάτω από τα αρχαία μνημεία, στους πρόποδες του Φιλοπάππου εκεί που βρήκαν καταφύγιο πρόσφυγες από τον Πόντο. Μια γειτονιά, που με την ίδρυση του ΕΑΜ θα μπει και θα παλέψει ολόψυχα στις γραμμές του. Γι' αυτό και κυνηγήθηκε άγρια και πλήρωσε με πολλά παλικάρια τη συμμετοχή της στον αγώνα του λαού μας. Μαζί με την Καλογρέζα, την Καισαριανή, την Κοκκινιά, το Βύρωνα, το Δουργούτι, το Φάρο και το Παγκράτι, τα Σφαγεία κι ολόκληρη την Καλλιθέα.

ΑΚΟΥΜΕ ξανά το χρονικό της φοβερής εκείνης Δευτέρας 28 Αυγούστου 1944. Ο Σταύρος Ψωμιάδης (πρόεδρος του Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ) έχει ζήσει, έχει δει, έχει ακούσει όλα όσα έγιναν μέσα και γύρω από το συνοικισμό καθώς οι Γερμανοί μαζί με τους ταγματασφαλίτες που επικεφαλής ήταν ο Πλυτζανόπουλος έζωναν ολόγυρα από τα Πετράλωνα, ολόκληρη την Καλλιθέα μέχρι και τη Λ. Συγγρού.

ΟΠΟΙΟΣ βρέθηκε σε τέτοια μπλόκα ζει λέξη με λέξη ξανά, στιγμή με στιγμή τη μεγάλη, αβάσταγη εκείνη δοκιμασία. Και τα νέα παιδιά, οι γενιές εκείνες που δεν άκουσαν τίποτε για όλα αυτά έκπληκτα παρακολουθούν τη διήγηση, γιατί στα σχολειά τους, στα βιβλία τους ούτε λέξη για της γειτονιάς τους την ιστορία.

ΚΑΤΑΜΑΤΩΜΕΝΗ εκείνη η Δευτέρα. Τριάντα ΕΑΜίτες, ΕΠΟΝίτες, όλα νέα παιδιά βρήκαν το θάνατο. Τα 22 εκτελέστηκαν στο γήπεδο της ΑΕΚ Καλλιθέας και τα άλλα 8 τα γάζωσαν τα πολυβόλα στους δρόμους. Κι έπειτα η ορδή των Γερμανών και των τσολιάδων έπεσε στο πλιάτσικο.

ΑΔΕΙΑΣΑΝ τα φτωχόσπιτα από το νοικοκυριό. Κι έπειτα έβαλαν φωτιά. Κι όλος ο συνοικισμός λαμπάδιασε μέσα στο γενικό θρήνο που αντηχούσε από μανάδες, αδελφές από τις οικογένειες για τα χαμένα παλικάρια των Παλαιών Σφαγείων.

ΕΚΑΤΟΝ εξήντα σπίτια έγιναν στάχτες. Ενώ αυτοκίνητα, που είχαν φορτώσει το πλιάτσικο του Μπλόκου ακολουθούσαν τα καμιόνια που μ' αυτά μετέφεραν τους αγωνιστές για το Χαϊδάρι.

ΚΑΙ στα Π. Σφαγεία αλλά και σ' όλες τις λαϊκές γειτονιές οι επιδρομείς (χιτλερικοί, τσολιάδες, ασφαλίτες) δεν μπόρεσαν να λυγίσουν το αδάμαστο φρόνημα του λαού. Κι έτσι αξέχαστο θα μένει πάντα, αυτό που έγινε το ίδιο βράδυ της φοβερής επιδρομής.

ΑΧΝΙΖΑΝ ακόμη τα ερείπια της καμένης γειτονιάς και από τη ράχη της Δεξαμενής του λόφου Κοίλης ακουγόταν το θρυλικό χωνί, το μαχητικό μήνυμα του ΕΑΜ που εμφύχωνε το λαό και καλούσε όλους τους πατριώτες στον αγώνα, καθώς της λευτεριάς η ώρα έλουζε κιόλας τον ορίζοντα.

ΑΥΤΕΣ είναι οι θρυλικές γειτονιές της Αθήνας. Θα λάμπουν πάντα μ' όσα έπραξαν στο στερέωμα του κόσμου. Η ποιήτρια της ΕΠΟΝ και του ΕΛΑΣ η Σοφία Μαυροειδή - Παπαδάκη θα μας δώσει στο πασίγνωστο ποίημά της που το τιτλοφορεί «Η γειτονιά» ένα αφιέρωμα, ένα δωρικό επίγραμμα στην προσφορά τους:

...........................

Πρώτη στο μόχτο, στον αγώνα

και στη θυσία η γειτονιά.

Η Καλογρέζα, η Δραπετσώνα,

η ματωμένη Κοκκινιά.

............................

ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ του μεγάλου αγώνα μας. Οι φτωχογειτονιές που μέσα στα φτωχόσπιτά τους άναψαν και θέριεψαν του ΕΑΜ τα μεγάλα κρυστάλλινα μηνύματα για τη λευτεριά, εθνική ανεξαρτησία, ειρήνη και πρόοδο.