Στις «7 μέρες» του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ μας, της 7/8 Απρίλη, καταχωρήθηκε κείμενο για τη «Νεολαία στο ΔΣΕ». Στην εισαγωγή του άρθρου διαλέχτηκε το ποίημα: «Η προσευχή του Αντάρτη» για το οποίο στο τέλος του άρθρου (πηγές, σελ. 14) σημειώνεται ότι «πρόκειται για ποίημα αγνώστου νεολαίου μαχητή του ΔΣΕ. Δημοσιεύτηκε με τον τίτλο "η προσευχή του Αντάρτη" στην εφημερίδα της Δημοκρατικής Νεολαίας Ελλάδας "ΝΕΟΣ ΜΑΧΗΤΗΣ", φύλλο 1 της 6.12.47, που βρίσκεται στο αρχείο του ΚΚΕ».

Στην πραγματικότητα το ποίημα δεν είναι αγνώστου ποιητή αλλά του μέλους της λογοτεχνικής ομάδας της ΕΠΟΝ (που λειτούργησε στα κεντρικά γραφεία της ΕΠΟΝ μέχρι το κλείσιμό τους, αρχές 1947, στην οδό Ακαδημίας στην Αθήνα), του ΕΠΟΝίτη ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗ. Το ποίημα αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της ΕΠΟΝ «Νέα Γενιά», τεύχος 60/1945 σελ. 11.

Συμπληρωματικά, πριν λίγο καιρό, έτυχε να διαβάσω σελίδες του ημερολογίου του μαχητή του ΔΣΕ Παναγιώτη Ασημάκη γραμματέα της ΕΠΟΝ Αράχοβας, από την ίδρυσή της, που, τόσο στην κατοχή όσο και μετά την απελευθέρωση, κυνηγήθηκε απ' τους συνεργάτες του κατακτητή και τις αγγλόδουλες κυβερνήσεις, μέχρι που βρέθηκε στις γραμμές του ΔΣΕ. Πριν σκοτωθεί σε μάχη στις 27.10.48 στην Γκιώνα είχε προλάβει να στείλει σελίδες του ημερολογίου που κρατούσε (και δημοσίευσε ευλαβικά η μάνα του σε βιβλιαράκι 175 σελίδων, το 1985). Εκεί, στη σελ. 109 ο Π. Ασημάκης περιγράφει γιορτή στο ΔΣΕ της περιοχής, στις 9.1.48, που, ανάμεσα στα άλλα, σημειώνει:

«Στις 4 μ.μ. συντάσσω το Τμήμα της Δ.Ν. του λόχου μου και με τα όπλα επ' ώμου, με σταθερό βήμα και τραγούδι παρελαύνουμε στην πλατεία του χωριού, κάτω από θύελλα ζητωκραυγών και χειροκροτημάτων». «Κατά τον ίδιο τρόπο έρχεται και το τμήμα της Δ.Ν. του 1ου λόχου και με τραγούδια και χορό ξεσηκώνουμε τον κόσμο και τονώνουμε το ηθικό των νεοστρατολογημένων μαχητών του 2ου Τάγματος που δημιουργήθηκε τούτες τις μέρες από τον συν. ταγματάρχη Γρίβα». «Στο διάλειμμα της γιορτής κάνουμε απαγγελίες στη δημοτική - λαϊκή γλώσσα. Εγώ απαγγέλλω "την ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΝΤΑΡΤΗ", ποίημα του συν. Νικ. Μαραγκουδάκη. Η γιορτή κλείνει στις 5.30 μ.μ.».

Αυτή η περιγραφή στιγμιότυπων από τη ζωή του ΔΣΕ, σε μια ανάπαυλα μαχών, μας δείχνει πόσο τα περιοδικά της «Νέας Γενιάς» της ΕΠΟΝ, συνέβαλαν και στην ψυχαγωγία - κύρια - των νέων μαχητών του ΔΣΕ. Ο ποιητής της «Π.τ.Α» πήρε μέρος στους αγώνες του λαού μας στη διάρκεια της κατοχής, πιάστηκε για τη δράση του στην ΕΠΟΝ και ρίχτηκε στις φυλακές Χατζηκώστα». Αργότερα μαζί με άλλους συναγωνιστές, μετά το Δεκέμβρη '44 και τη λήξη της σύγκρουσης, έφυγε απ' την Αθήνα και επιστρέφοντας με νέα διάθεση για αγώνες, δημοσιεύει και πάλι στη «Νέα Γενιά» (τεύχος 54 σ. 6) το παρακάτω παραινετικό ποίημα:

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Σε ξαναβλέπω ηρωική κι αδούλωτή μου Αθήνα/ αλύγιστη στην πείνα/ νικήτρια στη σκλαβιά./

Τ' αντίκρισμά σου ζωντανές ανάμνησες μου φέρνει/ και κάθε λύπη παίρνει/ και τήνε πάει μακριά./

Με σπαραγμό σ' αφήσαμε. Γι' αυτό πρωί και βράδυ/ η σκέψη μας σα χάδι/ σε σένανε πετά./

Κι αφού φιλήσει τους σταυρούς που στήθηκαν για σένα/ με μάτια δακρυσμένα/ σε γλυκοχαιρετά./

Κι ώ! πόσο αλήθεια άλλαξες σε τόσο λίγες μέρες/ Μπουντρούμια και φοβέρες/ σου πνίξαν τη λαλιά!/

Και μες στις συνοικίες σου που βάφτηκαν στο αίμα/ περνά - δεν είναι ψέμα -/ στρατός του βασιλιά!

Μα να τα παλικάρια σου σε νέα σταυροφορία/ Για τη Δημοκρατία/ το δίκιο την τιμή./

Κι ας τα χτυπούν οι τύραννοι/ μ' ολόρθο το κεφάλι/ ξαναγυρίζουν πάλι/ της λευτεριάς φρουροί.

Ο ποιητής δάσκαλος και μετά γεωλόγος, στο ΙΓΜΕ, διώχτηκε για την ιδεολογία του από τη χούντα. Τώρα, με παιδιά κι εγγόνια, συμμετέχει στις εκδηλώσεις των αγωνιστών της Αθάνατης Εθνικής μας Αντίστασης.

Συντροφικά

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ