Σάββατο 24 Μάρτη 2007 - Κυριακή 25 Μάρτη 2007
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "ΡΙΖΟχαρτο"
Βιβλία για παιδιά «ΡΙΖΟχαρτο»
Το Ιστορικό Μυθιστόρημα και η Ιστορία

Το Ιστορικό Μυθιστόρημα, δηλαδή η λογοτεχνική αφήγηση που περιέχει αληθινά και φανταστικά επεισόδια στο πλαίσιο μιας περασμένης και αναγνωρίσιμης εποχής, γεννιέται ως είδος σχετικά πρόσφατα, μόλις τον ΙΘ' αιώνα, στο πλαίσιο του ρομαντισμού και της αφύπνισης των εθνικών συνειδήσεων.

Ο ρομαντισμός, ως αισθητικό ρεύμα στη λογοτεχνία, στη μουσική, στη ζωγραφική, στην αρχιτεκτονική, δεν εμπνέει πάντα με τον ίδιο τρόπο, ούτε περιέχει την ίδια ιδεολογία στα καλλιτεχνήματα που φέρουν τη σφραγίδα του.

Υπάρχει ο αντιδραστικός ρομαντισμός, δηλαδή η λατρεία του εξωτικού και του παράξενου, η εξιδανίκευση της φεουδαρχικής κοινωνίας, που οδηγεί σε νοσταλγία για το πλαστό εκείνο παρελθόν, η αποθέωση του μοναχικού, ξεχωριστού, ασύγκριτου ήρωα που αποφασίζει και δρα σαν μεσσίας.

Ο προοδευτικός ρομαντισμός αντίθετα, αναζητάει και προβάλλει τις πλευρές εκείνες της λαϊκής κοινωνίας που φανερώνουν τους δεσμούς των ανθρώπων, την ομορφιά και την αποτελεσματικότητα της κοινής δράσης, το δυναμισμό της συλλογικής δημιουργίας, τη δράση για τα ιδανικά της ελευθερίας και του αυτοσεβασμού. Στα μυθιστορήματα αυτής της νοοτροπίας δεν έχουμε μια εξαιρετική μορφή, που περιφέρεται σε ασυνήθιστες και ακραίες συνθήκες επιζητώντας με ζήλο τη θυσία της, αλλά μορφές που προσπαθούν να θριαμβεύσουν στις αντίξοες περιστάσεις με πυξίδα το κοινό καλό.

Και το ερώτημα είναι: Τι προσφέρει το Ιστορικό Μυθιστόρημα στα παιδιά;

Ισως το ερώτημα θα 'πρεπε να είναι: Γιατί παιδιά και δημιουργοί αγαπάνε το Ιστορικό Μυθιστόρημα; Και κυρίως: Το χρειάζονται;

Μυθεύματα και αλήθειες

Η Ιστορία είναι ένας απίστευτα γοητευτικός αλλά και διαπαιδαγωγητικός τομέας της ανθρώπινης γνώσης. Η Ιστορία είναι ζωή. Συντίθεται από μεγαλεία και αθλιότητες, ονομαστούς και ανώνυμους. Από γεγονότα και οράματα. Αλλά γράφεται συχνά με λάθη ή με σκοπιμότητες, από τις κυρίαρχες τάξεις, που «τα μεν ηδέα καλά νομίζουσι, τα δε ξυμφέροντα δίκαια», όπως γράφει ο Θουκυδίδης.

Δυστυχώς, τα σχολικά εγχειρίδια δεν κατορθώνουν να σταθούν στο ύψος της Ιστορίας. Ατάλαντοι συντάκτες, ανεπαρκείς επιστήμονες, αδέξιοι παιδαγωγοί είναι συνήθως οι συγγραφείς των σχολικών βιβλίων της Ιστορίας. Οπότε, οι νέοι, όσοι καταφέρουν να διακρίνουν τη φλόγα της Ιστορίας που κρύβεται στη σχολική μετριότητα, αναζητάνε σε άλλα πεδία τη συγκίνηση από τα θαύματα που, στο απώτατο ή πρόσφατο παρελθόν, οικοδόμησαν το σπαρταριστό παρόν.

Ετσι, τα ιστορικά λογοτεχνικά βιβλία αναλαμβάνουν μια σπουδαία αποστολή:

Καλλιεργούν ενδιαφέρον και αγάπη για την Ιστορία. Αποκαλύπτουν τα ψεύδη. Γκρεμίζουν προκαταλήψεις. Μ' άλλα λόγια, αποκαθιστούν αυτά που οι σκοπιμότητες διαστρεβλώνουν και οι ρεβιζιονισμοί αποσιωπούν.

Χάρη στα ιστορικά μυθιστορήματα, μέσ' από τη συναισθηματική φόρτιση που δημιουργεί η τέχνη, οι νεαροί αναγνώστες μπορεί να οδηγηθούν στην ανακάλυψη της ίδιας της Ιστορίας και να την προσεγγίσουν με το πάθος που χρειάζεται για να εξερευνήσει κανείς κάτι τόσο σημαντικό όσο η ζωή του, το παρελθόν και το μέλλον του.

Στη μακριά και πολύμοχθη μορφωτική διαδικασία, το σημαντικότερο είναι, όχι να αποκτάς γνώση, αλλά να αποκτάς την αγάπη και τον τρόπο να αναζητάς τη γνώση.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ