Κυριακή 17 Δεκέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 9
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
Το πανόραμα της αντιδραστικής αναδιάρθρωσης στην Παιδεία*

Μέρος όγδοο

Η εξίσωση, η υποκατάσταση και η ανάμειξη της επιστημονικής γνώσης με τη μυθοπλασία και τη θεολογική ερμηνεία της πραγματικότητας δεν είναι όμως το μοναδικό πρόβλημα των νέων βιβλίων και αναλυτικών προγραμμάτων. Στη βάση των οδηγιών του ΟΟΣΑ και των διαγωνισμών της Πίζα, που διερευνούν δεξιότητες και όχι διανοητικές ικανότητες (π.χ. στις εξετάσεις κατανόησης κειμένου ελέγχεται η ικανότητα χρήσης οδικού χάρτη ή τηλεφωνικού καταλόγου), εισάγεται η ωφελιμιστική αντίληψη για τη γνώση. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, που τις ρίζες της πρέπει να αναζητήσουμε στις αντιδραστικές αμερικάνικες θεωρίες του πραγματισμού, χρήσιμη είναι μόνο η γνώση που φέρνει άμεσες «πληρωμές», η εκπαίδευση δηλαδή του μαθητή σε χρηστικές και επικοινωνιακές δεξιότητες για την καθημερινή και επαγγελματική του ζωή, σε βάρος της γενικής μόρφωσης, την οποία το σύγχρονο επιχειρηματικό πνεύμα εξορκίζει σαν περιττή πολυτέλεια για τους πολλούς. Πρόκειται για την αποκαλούμενη «μεταγνωστική στρατηγική» της «εκμάθησης της μάθησης», την εκγύμναση δηλαδή των μαθητών στη βασικότερη δεξιότητα επιβίωσης μέσα στη ζούγκλα της καπιταλιστικής «αγοράς»: Να «μάθουν πώς θα μαθαίνουν» διά βίου μόνον αυτά που θεωρούνται χρήσιμα για τους εργοδότες και το καπιταλιστικό σύστημα γενικά.

Ετσι, η διδασκαλία της γλώσσας στο Δημοτικό μετατοπίζεται από τα λογοτεχνικά και άλλα δόκιμα κείμενα στα βιογραφικά σημειώματα, τις επιστολές, τις προσκλήσεις σε πάρτι, τις οδηγίες χρήσης οικιακών συσκευών και ηλεκτρονικών παιχνιδιών ή σε συνταγές μαγειρικής. Διαρρηγνύεται δηλαδή η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στις δύο λειτουργίες της γλώσσας, την επικοινωνιακή και αυτή που συνδέεται με την οργάνωση της γνώσης και της σκέψης του ανθρώπου, περιορίζεται η ανάπτυξη της γλώσσας και του λόγου στα απαραίτητα για μια στοιχειώδη επικοινωνία στην καθημερινότητα - όπως διδάσκεται μια ξένη γλώσσα για λόγους τουριστικούς.

Οσο, μάλιστα, διευρύνεται αυτή η επιστροφή στην εμπειρική γνώση και σε θεολογικές ερμηνείες των φαινομένων, στα προεπιστημονικά δηλαδή στάδια της ανθρώπινης σκέψης, τόσο συστηματοποιείται και επαυξάνεται η πλύση εγκεφάλου. Εκσυγχρονίζεται το αστικό ιδεολογικό οπλοστάσιο: Οι ιδέες του διαλόγου και της συνεργασίας των αντίθετων πλευρών για να αποφευχθούν οι κρίσεις, η αντίληψη της «συμμετοχικής δημοκρατίας» και του εθελοντισμού για να καλυτερέψουμε τη ζωή μας και να μπαλώσουμε τα προβλήματά μας, η προβολή της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως κοιτίδας ελευθερίας, δημοκρατίας, ανθρωπισμού, πολιτισμού και κοινωνικής ευαισθησίας κ.ά., παραμονεύουν σχεδόν σε κάθε σελίδα των νέων βιβλίων, για να τρυπώσουν στο παιδικό και νεανικό μυαλό και να προετοιμάσουν τους αυριανούς «ενεργούς πολίτες», δηλαδή τους σύγχρονους μισθωτούς σκλάβους που θα αποδέχονται την καπιταλιστική σκλαβιά.

Η έκθεση, μάλιστα, του ΕΣΥΠ προβλέπει την αλλαγή των σημερινών αναλυτικών προγραμμάτων και βιβλίων σε ακόμη πιο αντιδραστική κατεύθυνση, καθώς τα βασικά προβλήματα που εντοπίζει σε αυτά είναι: α) Η «ομοιομορφία» των επιδιωκόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων για όλους τους μαθητές της επικράτειας, που προφανώς δε συμβιβάζεται με το στόχο της περαιτέρω ταξικής διαφοροποίησης της εκπαίδευσης με βάση «τα διαφορετικά ενδιαφέροντα, τις ιδιαιτερότητες και το διαφορετικό επίπεδο των μαθητών». β) Το γεγονός ότι δεν είναι όσο χρειάζεται «ανοιχτά» και «ευέλικτα» στις προτεραιότητες της «τοπικής κοινωνίας» των επιχειρήσεων. Ειδικά για τα βιβλία υπογραμμίζει την ανάγκη να έχουν «ανοιχτά τα ιδεολογικά τους χαρτιά» με την εξάλειψη και των τελευταίων ψηγμάτων «ουδετερότητας», για να εξασφαλίζεται με ακόμη μεγαλύτερη σαφήνεια η ταξική τοποθέτησή τους στο στρατόπεδο της κυρίαρχης ιδεολογίας. Κατά τα άλλα, η επιτροπή αντιμάχεται την αυθεντία του «μοναδικού και αδιαμφισβήτητου» σχολικού εγχειριδίου!

Για όσους πάλι πίστεψαν ότι εξαιτίας της χαλάρωσης των φραγμών για το Λύκειο η άρχουσα τάξη εγκατέλειψε το σχέδιό της να διοχετεύσει το νωρίτερο τους κοινωνικά αδύναμους μαθητές στη διά βίου κατάρτιση και ψευτοαπασχόληση, οι εξελίξεις τους διαψεύδουν. Το σχέδιο επανακάμπτει δριμύτερο και δόλιο όσο ποτέ. Ο πρόσφατος νόμος για την επαγγελματική εκπαίδευση1δεν έρχεται μόνο να διαιωνίσει το διπλό ταξικό δίκτυο Λύκειο - Τεχνικοεπαγγελματική Εκπαίδευση, αλλά να το ανανεώσει και να το διευρύνει, διαχωρίζοντας το ανισότιμο τεχνικοεπαγγελματικό σκέλος του σε Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) και Επαγγελματικές σχολές (ΕΠΑΣ). Τα μεν πρώτα εμφανίζονται ως καλύτερη εκδοχή των TEE και ισότιμα με το Γενικό Λύκειο, ενώ στην πραγματικότητα ανακυκλώνουν την υποβάθμιση της πρόωρης τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης (TEE). Οι δε δεύτερες, με ένα πρόγραμμα πρακτικών δεξιοτήτων, αποτελούν ένα είδος χοάνης των «υστερούντων» μαθητών, χωρίς διέξοδο. Και τα δύο, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, έχουν ως έξοδο διαφυγής τη ληξιπρόθεσμη κατάρτιση στα αδιαβάθμητα και κυρίως ιδιωτικά ΙΕΚ και ΚΕΚ. Για τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ, ωστόσο, προβλέπεται και η δυνατότητα, εφόσον επιτύχουν σε ενιαίες με τους αποφοίτους του Γενικού Λυκείου πανελλαδικές εξετάσεις, να εισαχθούν σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ.

Για να ανατραπεί ο συσχετισμός των μαθητών μεταξύ της Γενικής και της Τεχνικής εκπαίδευσης, ώστε η πλειοψηφία των μαθητών (50% - 70%) να επιλέγει την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ΕΕ, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί και το καρότο των αναβαθμισμένων τάχα ΕΠΑΛ, κυρίως όμως το μαστίγιο.

1. Νόμος 3475/06 «Οργάνωση και Λειτουργία της Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης»

*Το άρθρο αναδημοσιεύεται από την «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» τεύχος 4 - 5 2006

(Συνεχίζεται)


της Ελένης Μηλιαρονικολάκη
Η Ελένη Μηλιαρονικολάκη είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Παιδείας της ΚΕ του ΚΚΕ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ