Κυριακή 26 Νοέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΡΩΣΙΑ
Καταστρέφεται η πολιτιστική ιστορία της

«Χαριστική βολή» στην πολιτιστική κληρονομιά του Λένινγκραντ αποτελούν τα σχέδια της «Γκαζπρόμ» για κατασκευή ουρανοξύστη απέναντι από το Σμόλνι..!

Γρηγοριάδης Κώστας

Εναν ουρανοξύστη τριακοσίων μέτρων θέλει να χτίσει το γνωστό ρωσικό ενεργειακό μονοπώλιο «Γκαζπρόμ» στην «καρδιά» του Λένινγκραντ και στην ...«αυλή» του ιστορικού κτιριακού συγκροτήματος του Σμόλνι!

Η ανατριχιαστική αυτή προοπτική έχει ξεσηκώσει ήδη θύελλα αντιδράσεων στους επιστημονικούς κύκλους της πόλης, τους οποίους όμως δεν ακούει κανένας κυβερνητικός παράγοντας. Αντιθέτως, οι αρχές της πόλης, γνωστές για το ξεπούλημα της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της, όχι μόνο διαφημίζουν την εν λόγω κατασκευή, αλλά είναι έτοιμες ακόμη και να τη χρηματοδοτήσουν! Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.

Ηδη, από την περασμένη άνοιξη, τα ρωσικά ΜΜΕ άρχισαν να ασχολούνται με τα σχέδια της εταιρείας για τη στέγασή της στο Λένινγκραντ. Εδώ, όμως, δεν πρόκειται για ένα ...«κεραμίδι», αλλά για έναν «πύργο» εκατοντάδων μέτρων, που αν χτιστεί θα είναι ο πρώτος στο Λένινγκραντ, αλλά, ως είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις, όχι ο τελευταίος. Το μέγεθος του σχεδίου, οι εμπορικές χρήσεις και το προσωπικό που θα μπορεί να «φιλοξενήσει» έχει κάνει ήδη τους υπερασπιστές του και τους εχθρούς του να το «βαφτίσουν» ως «Γκαζπρόμ - Σίτι» («Η πόλη της Γκαζπρόμ»).

Σύμφωνα με τη ρωσική διαδικτυακή εφημερίδα «gazeta.ru», στα μέσα του μήνα, πραγματοποιήθηκε «στρογγυλό τραπέζι» όσων αντιτίθενται στην καταστροφική κατασκευή, όπου κωδικοποιήθηκαν οι κίνδυνοι για την πόλη. Ο διευθυντής του Μουσείου «Ερμιτάζ», Μιχαήλ Πιοτρόβσκι, σημείωσε ότι ο ουρανοξύστης «θα καταστρέψει τη γραμμή του ορίζοντα της πόλης και τον ιστορικό της χαρακτήρα». Και σε μία προσπάθεια μάλλον να διασώσει ό,τι μπορεί, αντιπρότεινε τη δημιουργία εμπορικού τετραγώνου με την ονομασία ...«Νέα Πετρούπολη» έξω από τα όρια τουλάχιστον του ιστορικού κέντρου.

Αντιπρόταση απελπισίας

Ουσιαστικά, ο διευθυντής του «Ερμιτάζ» αναγκάστηκε να κάνει αυτήν την «πρόταση», αφού εκείνες τις μέρες, η κυβερνήτης του Λένινγκραντ - και «πρωτοπόρα» στην εμπορευματοποίηση των μνημείων της πόλης - Βαλεντίνα Ματβιένκο, επισκέφθηκε την έκθεση με τα αρχιτεκτονικά σχέδια του μεγαθήριου. Ο Πιοτρόβσκι είπε ότι πρόκειται για αρχιτέκτονες διεθνούς φήμης που «αγαπούν την Πετρούπολη», γι' αυτό και θα πρέπει να τους δοθεί χώρος να χτίσουν, αλλά όχι στο ιστορικό κέντρο.

Οι συμμετέχοντες στη συζήτηση «σύρθηκαν» στη «λύση»: «Σώζουμε την παλιά Πετρούπολη μέσω κατασκευής της "Νέας"», αλλά είναι φανερό πως πρόκειται για μια «λύση» απελπισίας. Ο πρώην επικεφαλής της επιτροπής προστασίας των μνημείων της πόλης, Νικίτα Γιαβέιν, σημείωσε ότι οποιοδήποτε αρχιτεκτονικό σχέδιο της «Γκαζπρόμ - Σίτι» θα είναι ορατό ακόμη και από τα πιο απομακρυσμένα σημεία της ευρύτερης περιοχής του Λένινγκραντ και ότι το αρχιτεκτονικό «επιχείρημα» της «διάφανης κατασκευής» είναι απλώς μύθος, αφού τέτοιου είδους γυάλινες κατασκευές χτίζονται από βαριά και σκούρα υλικά. Επιπλέον, ειπώθηκε ότι πολλά ακριβά κτίρια «γραφείων» που ήδη κατασκευάστηκαν κατέληξαν σε άλλες χρήσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα «γραφεία» του ενεργειακού μονοπωλίου μπορεί στο τέλος να μετατραπούν σε πανάκριβα διαμερίσματα, σε ένα από τα ακριβότερα και ομορφότερα πολεοδομικά τετράγωνα της Ρωσίας, αν όχι και μεταξύ των ομορφότερων του κόσμου. Γιατί, υπενθυμίζουμε ότι το Λένινγκραντ είναι ουσιαστικά μια πόλη - «μουσείο», αφού σχεδόν κάθε κτίριό του έχει άμεση ή έμμεση σχέση με τα σημαντικότερα ιστορικά και πολιτισμικά γεγονότα της Ρωσίας και όλου του κόσμου. Αλλωστε, το συγκρότημα του Σμόλνι, στις όχθες του Νέβα - όπου και σχεδιάζεται η χωροθέτηση του ουρανοξύστη - στέγασε την πρώτη επαναστατική κυβέρνηση το 1917 και το γραφείο του Λένιν.

Για τον επικεφαλής της «Γκαζπρόμ», Αλεξέι Μίλερ (σ.σ. σύμφωνα με δημοσίευμα της «Νόβαγια Γκαζέτα» τον περασμένο Ιούλιο), ο ουρανοξύστης «θα είναι σύμβολο της σύγχρονης Αγίας Πετρούπολης». Το ...«σύμβολο», όμως, υπολογίζεται ότι θα είναι δύο φορές ψηλότερο από τα καμπαναριά του Ναού του Πετροπαβλόβσκ και τρεις φορές από το Ναό Ισαακίεβσκι, από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά στολίδια της πολιτιστικής κληρονομιάς του Λένινγκραντ.

Στα τέλη του περασμένου Ιουνίου, το τμήμα Α. Πετρούπολης της Ενωσης Αρχιτεκτόνων της Ρωσίας απευθύνθηκε με ανοιχτή επιστολή προς τη Ματβιένκο, στην οποία, μεταξύ άλλων, σημείωνε: «Η κατασκευή ψηλού κτιρίου, το οποίο χωρίς αμφιβολία θα σχετίζεται οπτικά με το ιστορικό κέντρο, κατά τη βαθιά πεποίθησή μας, είναι απολύτως ανεπίτρεπτη (...) Η Πετρούπολη είναι αποκλειστικά ευθεία ως προς το ύψος και χάρις αυτού στη μορφή του κυριαρχούν οριζόντιες γραμμές, συμβατές με την πολεοδομική περιοδικότητά του. Η χαμηλή γραμμή του ορίζοντα της Πετρούπολης καθιστά μεγαλειώδεις τις καθέτους του, οι οποίες έτσι γίνονται σχεδόν πάντα αντιληπτές στο φόντο του ορίζοντα. Η προστασία της ανεπανάληπτης σιλουέτας των κορυφών και των τρούλων έχει τεράστια πολεοδομική και πνευματική σημασία (...) Η κατασκευή ενός πύργου 300 μέτρων αναπόφευκτα θα καταστρέψει την αρμονία των κατασκευών της Πετρούπολης, οι οποίες δημιουργήθηκαν μέσα στους αιώνες και θα επιφέρει μη αναστρέψιμη καταστροφή στη σιλουέτα της πόλης, καθιστώντας "παιχνίδια" όλα τα τετράγωνά της (...)».

Με «ξένα κόλλυβα»...

Ολα αυτά είναι, βέβαια, «λεπτομέρειες» για την κυβέρνηση. Η καταστροφή θα ήταν το ίδιο οδυνηρή ακόμη κι αν η «Γκαζπρόμ - Σίτι» χτιζόταν με χρήματα της, τυπικά, «κρατικής» «Γκαζπρόμ». Αλλά, σύμφωνα με τη «Νόβαγια Γκαζέτα», η ίδια η πόλη θα πληρώσει για την καταστροφή της! Τα 60 δισεκατομμύρια ρούβλια (2,2 δισ. δολάρια) που θα στοιχίσει η κατασκευή θα δοθούν με τη μορφή «επιχορήγησης» στην εταιρεία από τον προϋπολογισμό της πόλης, επιστρέφοντας, ουσιαστικά, το μισό ποσό των φόρων που θα πληρώσει η εταιρεία για τη μεταφορά της από το Ομσκ στην Πετρούπολη...

Ο φόβος ότι ο ουρανοξύστης της «Γκαζπρόμ» θα ανοίξει την όρεξη και σε άλλα μονοπώλια είναι υπαρκτός. Αλλωστε, μοναδικά αρχιτεκτονικά στολίδια στην περιφέρεια του Λένινγκραντ, κυρίως παλάτια αυλικών των τσάρων που επί σοσιαλισμού είχαν κηρυχτεί και αναδειχτεί ως μνημεία, ήδη βγαίνουν στο «σφυρί» με το «επιχείρημα» ότι η συντήρηση κοστίζει ακριβά. Προφανώς, 60 δισ. ρούβλια δώρο στην «Γκαζπρόμ» είναι ένα ποσό που ...«αντέχει» ο προϋπολογισμός της πόλης.

Δεδομένου ότι η πολιτιστική και ιστορική σημασία του Λένινγκραντ ξεπερνά τα όρια της Ρωσίας, η σιωπή των αρμόδιων διεθνών οργανισμών όπως του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων) για το θέμα είναι αξιοσημείωτη. Σε κάθε περίπτωση, η «Βενετία του Βορρά» απειλείται άμεσα.


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ
www.gazeta.ruwww.novayagazeta.ru


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ