Τρίτη 21 Νοέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 27
ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ
«Αd calendas Graecas»

Για τρίτη φορά σε μια βδομάδα έπεσε το μάτι μας πάνω στο ίδιο λάθος. Δυστυχώς, δεν έγινε από τους συνήθεις αμαθείς μαρκουτσοφόρους των τηλεοπτικών σταθμών, αλλά δημοσιεύτηκε και ξαναδημοσιεύτηκε σε δυο απογευματινές εφημερίδες.

Οι παρακάτω επισημάνσεις δε φιλοξενούνται στη στήλη λόγω κάποιας «δασκαλίστικης» υπεροψίας, αλλά λόγω βαθιάς πίστης ότι τα γλωσσικά λάθη είναι από τα πλέον ευεπίφορα να μετατραπούν σε «εγκλήματα».

*

Με τον όρο «Καλένδες», λοιπόν, ονομάζονταν οι γιορτές που διοργανώνονταν τις πρώτες ημέρες των μηνών που είχαν θεσπίσει οι Ρωμαίοι στο δικό τους ημερολόγιο. Κρατούσαν 5 ή 7 μέρες και γίνονταν προς τιμήν των θεών ή γιορταζόταν η έλευση του νέου έτους (Καλένδες Ιανουαρίου). Στο Βυζάντιο «Καλένδες» λέγονταν οι γιορτές που γίνονταν την πρώτη μέρα του Ιανουαρίου.

Η φράση «ad calendas Graecas» (σ.σ.: «στις ελληνικές καλένδες») υπάρχει από τότε. Και διεσώθη στους αιώνες. Για να σημαίνει αυτό που σήμαινε και τότε: Οτι, δηλαδή, αναβάλλω μια απόφαση σε αόριστο και ανύπαρκτο χρόνο. Και τούτο για έναν πολύ απλό λόγο: Επειδή «ελληνικές καλένδες» δεν υπήρχαν. Τόσο απλά. Στο ημερολόγιο των Ελλήνων δεν περιλαμβάνονταν καλένδες.

Οποιος λοιπόν παραπέμπει ένα θέμα «εις ελληνικάς καλένδας», ουσιαστικά το αναβάλλει για πάντα, αφού το παραπέμπει σε ανύπαρκτη ημερομηνία, σε κάτι που δε θα γίνει ποτέ. Αλλά όποιος θέλει να πει ότι το α΄ ή το β΄ δεν πρόκειται να γίνει, πρέπει να το παραπέμπει (πάντα!) στις «ελληνικές καλένδες» και όχι στις «καλένδες». Γιατί καλένδες (ρωμαϊκές) υπήρχαν. Που σημαίνει ότι αν θέλεις να πεις ότι κάτι δεν πρόκειται να γίνει και χρησιμοποιείς τη φράση «παραπέμπεται στις καλένδες», χωρίς την επισήμανση «ελληνικές», στην πραγματικότητα λες το ακριβώς αντίθετο. Οτι, δηλαδή, θα γίνει.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ