(ο οργανισμός του)

• Μια πολύπλοκη κατασκευή από ανομοιογενή βιολογικά υλικά, τα οποία με τη ρυθμιστική δράση του νευρικού της συστήματος, αλληλοεπηρεάζονται και συντονισμένα πλέον δίνουν τη δυνατότητα να εκτελεί πολύπλοκες, αλλά πλαστικές κινήσεις και ακόμα, όταν χρειάζεται να είναι πολύ σταθερή και ικανή να υποβαστάζει φορτία, τα οποία εφαρμόζονται πάνω του,
• οργανικό σύστημα που συντίθεται από ξεχωριστά, επιμέρους σώματα (το κεφάλι, το κορμί, οι βραχίονες/ μπράτσα, οι αντιβραχίονες/ πύχεις, τα άκρα χέρια, οι μηροί και τα άκρα πόδια),
• βιολογικό κατασκεύασμα εξελιγμένου είδους, με συγκεκριμένη μορφή, σχήμα δομή και λειτουργία.

Η βασική δομική και λειτουργική μονάδα της ζωντανής ύλης του ανθρώπινου σώματος είναι το κύτταρο. Πολλά όμοια κύτταρα φτιάχνουν τους διάφορους σωματικούς ιστούς και πολλοί μαζί σωματικοί ιστοί φτιάχνουν τα διάφορα σωματικά όργανα, π.χ. την καρδιά, τα αγγεία, τους πνεύμονες, το στομάχι, τα έντερα, το συκώτι, τα νεφρά, τους όρχεις, τους μύες, τα οστά, τον εγκέφαλο κλπ.), που και αυτά με τη σειρά τους, πάλι, ανάλογα με τη λειτουργική τους συνάφεια, φτιάχνουν τα διάφορα οργανικά σωματικά συστήματα (π.χ. νευρικό, μυϊκό, σκελετικό, κυκλοφορικό κλπ.). Τα βιολογικά υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένο το ανθρώπινο σώμα, και που έχουν μηχανική αξία είναι τα οστά, οι σύνδεσμοι, οι τένοντες, οι αρθρικοί θύλακοι, οι χόνδροι και οι μύες. Από αυτά, ως ενεργητικά στοιχεία χαρακτηρίζονται μόνο οι μύες, γιατί αυτοί με τη συστολή τους, μετά από σχετική νευρική ώθηση που τους διεγείρει, παράγουν κίνηση, ενώ τα υπόλοιπα εξαρτούν τη δική τους δράση από εκείνη των πρώτων (των μυών).

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι το ανθρώπινο σώμα

• είναι ο φορέας της ανθρώπινης ύπαρξης,
• είναι ο τόπος/ χώρος στον οποίο πραγματώνεται ο άνθρωπος,
• είναι το μέσο με το οποίο ο άνθρωπος κάνει αισθητή την παρουσία του,
• είναι ο εξωτερικός εκφραστής του εσωτερικού του κόσμου και συνεπώς, κάθε σωματική του κίνηση είναι προϊόν μας ψυχοπνευματικής του διεργασίας (Θ. Αυγερινός - Κ. Σακελλαρίου, 2ο Επιστημονικό Συμπόσιο, Λαμία 1998). Ενώ κατά μία άποψη παρομοιάζεται με Ναό όπου κατασκηνεί η ψυχή και το πνεύμα του ανθρώπου...

Από παράδοση, θα λέγαμε, το ανθρώπινο σώμα χωρίζεται στο ορατό/ υλικό του μέρος/ κόσμο (το φυσικό σώμα, που περιλαμβάνει όλα τα οργανικά στοιχεία) και στο αόρατο/ άυλο - ψυχοπνευματικό του κόσμο (που ευνόητα περιλαμβάνει την ψυχή και το πνεύμα του). Συνοπτικά η ψυχή και το πνεύμα του ανθρώπου αποτελούν λειτουργίες του εγκεφάλου, που μαζί με τα άλλα όργανα και τις λειτουργίες τους, συνθέτουν, ως ενιαίο σύνολο, αυτό που ονομάζουμε ανθρώπινο οργανισμό. Από καθαρά βιολογική άποψη, ο άνθρωπος, λόγω της ανατομίας και της φυσιολογίας του σώματός του, εντάσσεται στα σπονδυλωτά, θηλαστικά, ανώτερα ζώα. Σε ό,τι αφορά δε την ψυχοπνευματική του διάσταση, αυτή συνειδητοποιείται μόνο με τη μεσολάβηση του ίδιου του σώματος, των εκφράσεών του και των δραστηριοτήτων του, καθώς και μέσω των αισθητήριων οργάνων και των συντονισμένων διαδικασιών της αντίληψης του καθενός ατόμου. Ακόμα, οι μιμήσεις, οι χειρονομίες και η φυσιογνωμική αποτελούν κιόλας, στην καθημερινή συμβίωση των ανθρώπων, σπουδαίες πηγές πληροφοριών για τους συνανθρώπους μας. Οπως π.χ. οι διάφοροι σωματότυποι (λεπτόμορφος, συμμετρικός, σωματώδης, υποτροφικός, υπερτροφικός) αντιστοιχούν, χωρίς απολυτότητες, σε δομές του χαρακτήρα τους (όπως π.χ. επίμονος - σχιζοθυμικός - κυκλοθυμικός κ.ά.). Από παιδαγωγική άποψη η σημασία του ανθρώπινου σώματος αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επί του προκειμένου η μητέρα και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, μαζί με την πολιτεία επωμίζονται ευθύνες με εθνική διάσταση, αφού από το δικό τους το ενδιαφέρον θα εξαρτηθεί η πλήρης και υγιής αγωγή, με "ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα""κάθε μέλλουσας γενιάς.

Τέλος, η σχέση του ανθρώπινου σώματος με τις κάθε λογής, γυμναστικές, παιγνιώδεις, χορευτικές και αγωνιστικές δραστηριότητες είναι τρομερά πολύπλοκη. Καθώς αυτό δεν είναι απλά μια μηχανή που παράγει έργο, ποιοτικά και ποσοτικά εκτιμούμενο, αλλά όπως κιόλας ειπώθηκε, και σωματική έκφραση, με ό,τι αυτό υποδηλώνει. Και τελειώνω, σημειώνοντας ότι: "Το γερό σώμα είναι ο θεμέλιος λίθος πάνω στον οποίο οικοδομείται η κοινωνική πρόοδος. Οσο η στάθμη της υγείας ανεβαίνει τόσο βελτιώνεται και η δυνατότητα για ανθρώπινη ευτυχία".

Κάτι που όμως δε χαρίζεται, αλλά κατακτιέται με αγώνες.

Πέτρος ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ