Ο περίφημος πακτωλός χρημάτων που εισέρευσαν στην Ελλάδα με το πρώτο και δεύτερο "πακέτο" Ντελόρ (Α και Β Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης), δεν οδήγησαν στην πραγματική σύγκλιση της Ελλάδας με τις άλλες περισσότερο ανεπτυγμένες χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ). Του λόγου το αληθές μπορεί να αλλοιώνουν ορισμένοι δείκτες του Μάαστριχτ (μείωση πληθωρισμού, ελλειμμάτων κλπ.), επιβεβαιώνει όμως ένας βασικός δείκτης. Αυτός ο δείκτης είναι το πραγματικό μέσο κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) που δείχνει ότι το χάσμα στο βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων εργαζομένων με το μέσο βιοτικό επίπεδο της ΕΕ των "15", μπορεί να μίκρυνε, όπως μίκρυνε και για τις άλλες φτωχότερες χώρες - μέλη της ΕΕ. Ομως, η Ελλάδα, με δείκτη το πραγματικό μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, βρίσκεται σήμερα στην τελευταία θέση, ενώ το 1986 βρισκόταν στην προτελευταία, με την Πορτογαλία να κατέχει τη χειρότερη θέση.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της ΕΕ (Eurostat), το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ του μέσου Ελληνα το 1999 υπολείπεται κατά περίπου 30% του αντίστοιχου του μέσου Ευρωπαίου. Η διαφορά αυτή είναι μεν μειούμενη, δεδομένου ότι το 1986 το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ του μέσου Ελληνα ήταν κατά περίπου 40% μικρότερο από αυτό του μέσου Ευρωπαίου, όμως η "σφιχτή" οικονομική πολιτική που εφάρμοσαν οι ελληνικές κυβερνήσεις, σε σχέση με εκείνη των άλλων φτωχότερων χωρών - μελών της ΕΕ, μας κατέταξε από την προτελευταία στην τελευταία θέση.

Αυτό συνάγεται μεταξύ άλλων από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΕ (τακτική εξαμηνιαία μελέτη για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των περιφερειών της ΕΕ), που έχει δημοσιοποιήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της μελέτης αυτής - η οποία περιέχει εκτενείς αναφορές στα δεδομένα και στην κατάσταση που υπάρχει στις ασθενέστερες οικονομικά περιοχές της Κοινότητας - βρίσκεται η κοινωνική και οικονομική κατάσταση κυρίως στις λεγόμενες τέσσερις χώρες της συνοχής. Δηλαδή την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης αυτής και με βάση τις 100 μονάδες μέσο πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ (σ.σ. σε πραγματικούς όρους δηλαδή εκπεφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης) για τις 15 χώρες - μέλη της ΕΕ το μέσο πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν το 1986:

• για την Ελλάδα 59,2%.
• για την Πορτογαλία 55,1%.
• για την Ισπανία 69,8%.
• για την Ιρλανδία 60,8%.

Σήμερα, βάσει των στοιχείων των στατιστικών υπηρεσιών της ΕΕ - όπως αυτά έχουν καταχωρηθεί στην τελευταία εξαμηνιαία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - το με βάση τις 100 μονάδες πραγματικό μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην ΕΕ των "15" αντιστοιχεί:

• στην Ελλάδα το 69,3% του μέσου κοινοτικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
• στην Πορτογαλία το 71,8% του μέσου κοινοτικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
• στην Ισπανία το 79,6% του μέσου κοινοτικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
• στην Ιρλανδία το 105,1% του μέσου κοινοτικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Δηλαδή έχει ξεπεράσει κατά 5,1% το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ του μέσου Ευρωπαίου.

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η σύγκλιση των φτωχότερων χωρών - μελών της ΕΕ γίνεται με ρυθμό... χελώνας, που δείχνει στην ουσία και την αναποτελεσματικότητα των δράσεων που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία της Κοινότητας, με εξαίρεση την Ιρλανδία όπου το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ σημείωσε κατακόρυφη άνοδο. Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί, ότι σε μεγάλο βαθμό η αύξηση του μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας στην περίοδο από το 1986 μέχρι σήμερα αυξήθηκε (κατά 10 περίπου ποσοστιαίες μονάδες) είναι πλασματική και οφείλεται στις αλχημείες της ελληνικής κυβέρνησης, που "επιτεύχθηκε" με την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του ΑΕΠ! Ωστόσο και παρά τις αλχημείες στις οποίες επιδόθηκαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, με κριτήριο το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της ΕΕ, η Ελλάδα πέρασε από την προτελευταία θέση που βρισκόταν το 1986 στην τελευταία, καθώς την προσπέρασε η Πορτογαλία.

Σε ό,τι αφορά αναλυτικότερα την κατάσταση στην Ελλάδα, πέραν των στοιχείων για το ΑΕΠ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει στην τελευταία εξαμηνιαία έκθεσή της την ύπαρξη ορισμένων σημαντικών κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων, όπως η ανεργία, η ταχεία γήρανση του πληθυσμού και οι επιπτώσεις στα ασφαλιστικά ταμεία, η ανταγωνιστικότητα κλπ. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την Επιτροπή της ΕΕ σε ό,τι αφορά:

• τις κοινωνικές παραμέτρους, υπογραμμίζεται με έμφαση το φαινόμενο της ταχείας γήρανσης του πληθυσμού ειδικά στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η Επιτροπή της ΕΕ εκτιμά ότι η Ελλάδα μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία είναι οι χώρες της Ευρώπης όπου μέσα στα επόμενα χρόνια θα παρουσιαστεί σημαντική (σχετικά) αύξηση του πληθυσμού άνω των 80 ετών και ότι αυτό θα έχει επιπτώσεις στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης.
• την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνεται πως υπάρχουν πολλά προβλήματα και εκτιμάται ότι για να προσεγγιστεί ο κοινοτικός μέσος όρος θα πρέπει μέσα στα επόμενα χρόνια να σημειωθεί αύξηση της παραγωγικότητας κατά 40%, αλλά και αύξηση της απασχόλησης κατά 20%.
• την κατάσταση των υποδομών που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, υπογραμμίζεται ότι ο τομέας των τηλεπικοινωνιών εμφανίζει μεγάλη καθυστέρηση τόσο σε σχέση με τον αριθμό όσο και με την ποιότητα των συνδέσεων.
• τον αριθμό των ανέργων, που χρόνο με το χρόνο αυξάνεται και "συγκλίνει" με τα υψηλά επίπεδα ανεργίας των χωρών - μελών της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει, πως η ανεργία είναι μεν χαμηλή, αλλά αυξάνεται με σχετικά ταχείς ρυθμούς.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί, ότι με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΕ και με δείκτη το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, από τις 25 "φτωχότερες" περιοχές των 15 χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι 10 είναι ελληνικές.Συγκεκριμένα, το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Βορείου Αιγαίου αντιστοιχεί στο 44% του μέσου κοινοτικού, της Ηπείρου στο 47%, της Δυτικής Ελλάδας στο 49%, των νησιών του Ιονίου στο 52%, της Θεσσαλίας στο 55%, της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης στο 56%, της Κρήτης στο 57%, της Δυτικής και της Κεντρικής Μακεδονίας στο 58% και της Πελοποννήσου στο 61%. Στην ουσία, δηλαδή, το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων των παραπάνω περιοχών της Ελλάδας με βάση το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ - όπως το έχει καταγράψει στη σχετική έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή - απέχει παρασάγγας από το βιοτικό επίπεδο των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών της ΕΕ και βρίσκεται πολύ κοντά στο βιοτικό επίπεδο των περιοχών χωρών - μελών της ΕΕ που είναι υπερπόντιες γαλλικές κτήσεις (όπως η Γουαδελούπη) ή παλαιές αποικίες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.

Είναι κι αυτό ένα δείγμα γραφής για τους κερδισμένους και χαμένους των πολιτικών μονόπλευρης λιτότητας, τις οποίες επέβαλαν σε βάρος των εργαζομένων οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ τα τελευταία χρόνια, για να συμβάλουν με κάθε τρόπο στην αύξηση των κερδών των πολυεθνικών της ΕΕ και των συνεταίρων τους στην Ελλάδα. Αν σε κάτι συνέβαλαν οι συγκεκριμένες πολιτικές - τη συνέχιση των οποίων υποστηρίζει ο "εκσυγχρονιστής" πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Κ. Σημίτης, αυτή τη φορά στο όνομα της ΟΝΕ - αυτό ήταν το εξής: Παράλληλα με τη διεύρυνση του χάσματος μισθών των Ελλήνων εργαζομένων με τους εργαζόμενους των περισσότερο ανεπτυγμένων χωρών - μελών της ΕΕ (με τους μισθούς των Ελλήνων να μειώνονται) είχαμε και διεύρυνση των περιθωρίων κέρδους των μεγάλων επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα (με τα κέρδη στην Ελλάδα να αυξάνονται ταχύτερα από τις άλλες χώρες - μέλη της ΕΕ).

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ