Σάββατο 23 Γενάρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Η μόρφωση είναι κοινωνικό αγαθό

Η υπόθεση της μόρφωσης, που πρέπει να είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα, ήταν και είναι ένα από τα σπουδαιότερα μέτωπα πάλης του προοδευτικού κόσμου. Η πάλη για πιο σωστή, πιο επιστημονική μόρφωση είναι πάλη για το μέλλον της ίδιας της κοινωνίας. Στόχος της μόρφωσης - και από δω απορρέει το ιδεολογικό της περιεχόμενο - πρέπει να είναι, αφ' ενός μεν, η αρμονική ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή, αφ' ετέρου δε, να μην αποτελεί μια στενή ειδίκευση, αλλά να είναι πλατιά, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες κάθε ειδικότητας, να αφήνει περιθώρια αλλαγής της, να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των νέων παραγωγικών διαδικασιών.

Αναμφισβήτητα, στη σημερινή εποχή βρίσκονται σε αδιέξοδο οι απόφοιτοι της Δευτεροβάθμιας και Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αδιέξοδο, που αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου του εκπαιδευτικού προβλήματος και οφείλεται στη γενικότερη κοινωνικο-οικονομική κρίση, όπως τα τελευταία χρόνια έντονα προβάλλεται η προώθηση της μερικής επαγγελματικής κατάρτισης, σαν το μεγάλο ζητούμενο, και σ' αυτή γίνεται η προσπάθεια να υποτάξουν τόσο τη γενική (Γυμνάσιο - Λύκειο), όσο και την ανώτατη εκπαίδευση, στα πλαίσια του στρατηγικού στόχου της "Λευκής Βίβλου": "Οι λίγοι να σπουδάζουν και οι πολλοί να καταρτίζονται". Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, η κυβέρνηση προωθεί σταθερά και συστηματικά, και, από άποψη της τακτικής, τμηματικά, ένα συνολικό θεσμικό νομοθετικό πλαίσιο στην Παιδεία, τόσο στη Δευτεροβάθμια, όσο και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (νόμος 2525/97, ν. 2640/98, νόμος για την εξέλιξη του ΔΕΠ, νόμος για την υπηρεσιακή κατάσταση του ΔΕΠ, σχέδια νόμων για τις μεταπτυχιακές σπουδές κλπ.). Βασικός στόχος της κυβερνητικής πολιτικής ήταν και παραμένει η παραπέρα ενσωμάτωση και ολοκληρωτική υποταγή της Εκπαίδευσης και της Παιδείας γενικότερα στα συμφέροντα της λεγόμενης "ελεύθερης αγοράς", η προσαρμογή τους στις νέες εργασιακές σχέσεις, που επιβάλλει το κέρδος του μεγάλου κεφαλαίου.

Οι παρεμβάσεις στο Λύκειο σκοπεύουν στη μείωση των δυνατοτήτων της νέας γενιάς στη μόρφωση, με κύριο στόχο τη δημιουργία ταξικών φραγμών για τα παιδιά των εργαζομένων, των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων του λαού μας. Από αυτή την άποψη, χωρίς να αλλάζει το περιεχόμενο των προγραμμάτων σπουδών, εισάγει ένα εξαντλητικό εξεταστικό σύστημα για την απόκτηση του απολυτηρίου. Η παραμικρή ατυχία στις πανελλαδικού τύπου εξετάσεις του Λυκείου μπορεί να αφήσει αρνητική σφραγίδα στη σταδιοδρομία του μαθητή, χωρίς κανένα περιθώριο επανόρθωσης. Η απόκτηση του απολυτηρίου δε δίνει πάντα τη δυνατότητα επιλογής του ΑΕΙ της αρεσκείας του στον υποψήφιο φοιτητή, ανεξάρτητα του ότι η κυβέρνηση με ηθικά απαράδεκτους τρόπους εξαγγέλλει την "ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ".

Η μελέτη των προβλημάτων του Λυκείου μέσα στην ελληνική εκπαίδευση για να μην καταδικαστεί σε αποτυχία πρέπει να εξεταστεί σε συνάρτηση με το συνολικό πρόβλημα της εκπαίδευσής μας. Η απαίτηση της εποχής μας για διεύρυνση της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική. Ο ρόλος του σχολείου γενικότερα σ' αυτές τις νέες συνθήκες είναι μεγάλος. Πρέπει να στοχεύει στην οικοδόμηση της βάσης, που θα δώσει τη δυνατότητα στο νέο από καλύτερη θέση να ενταχθεί στην κοινωνία. Το πρόγραμμα του σχολείου έχει ανάγκη από αναδιάρθρωση, τέτοια που θα απαλλάξει από επικαλύψεις, οι οποίες δεν αποτελούν μόνο άδικη σπατάλη, αλλά και ανασταλτικό παράγοντα. Το σχολικό πρόγραμμα έχει επίσης ανάγκη από ανανέωση με ιδέες, που θα συμβάλουν στη διαμόρφωση τέτοιας γνώσης, με στόχο την προσέγγιση της αλήθειας. Αυτό σημαίνει πως μια σειρά από μαθήματα θα πρέπει να καταργηθούν, κάποια άλλα θα πρέπει να αλλάξουν περιεχόμενο και σύνθεση και κάποια άλλα πρέπει να προστεθούν. Το πρόγραμμα σπουδών πρέπει να αποκτήσει εσωτερική ενότητα.

Από αυτή την άποψη, ο αγώνας του μαθητικού κινήματος ενάντια στους νόμους 2525/97 και 2640/98 είναι δίκαιος και αναγκαίος, για να βάλει φραγμό στην προσπάθεια από την πλευρά της άρχουσας τάξης να οδηγήσει ένα μεγάλο μέρος των μαθητών έξω από το Λύκειο και ακόμα πιο μακριά από τις ανώτατες σπουδές. Η νεολαία παλεύει για να γίνει η μόρφωση κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

Και σ' αυτόν τον ωραίο αγώνα, οι μαθητές πρέπει να έχουν τη συμπαράσταση κάθε προοδευτικού ανθρώπου, που βλέπει ότι ο τόπος μας δεν πάει καλά.

Δημοσθένης ΜΠΑΡΤΖΩΚΑΣ

αναπληρωτής καθηγητής ΕΜΠ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ