Δεν είναι από διάθεση γκρίνιας που κάνουμε τον ετήσιο απολογισμό. Είναι γιατί πρέπει να δούμε πού βγήκαμε κερδισμένοι και πού χαμένοι τη χρονιά που πέρασε. Η διάθεση για απολογισμό είναι προϋπόθεση της μελλοντικής δημιουργίας και διεκδίκησης και αναφαίρετο δικαίωμα.

Κι επειδή... εν αρχή είναι ο λόγος, θα επιχειρήσουμε να δούμε αν και πώς ενισχύθηκε η νεοελληνική δραματουργία. Δυστυχώς, η απάντηση είναι "κάθε χρόνο και χειρότερα", αφού είναι η πρώτη φορά που απονέμεται μόνο ένα βραβείο, στο Διαγωνισμό Κρατικού Βραβείου του ΥΠΠΟ. Τυχαίο, άραγε, που αυτή η τραγική διαπίστωση για το μέλλον της ελληνικής δραματουργίας συμπίπτει με την κατάργηση των διαγωνισμών αυτών, με το νέο νόμο Βενιζέλου και χωρίς να αντικατασταθεί με κάτι άλλο η ενίσχυση και στήριξη της νεοελληνικής δραματουργίας;

Από την άλλη πλευρά, η ενίσχυση μέσω των επιχορηγήσεων του Ελεύθερου Θεάτρου, πέρασε με εξαγγελίες σε μια μεταβατική φάση τη χρονιά που πέρασε. Μειώθηκαν δραστικά οι επιχορηγούμενοι θίασοι: 46 ανάμεσα από τους 141 που ζήτησαν οικονομική ενίσχυση και μόνο για τις παραγωγές της τρέχουσας θεατρικής περιόδου, χειμερινής και καλοκαιρινής. Η "μηδενική βάση", στο πλαίσιο νέου κανονισμού, όχι μόνο δεν ενθουσίασε, αλλά αντίθετα ξεσήκωσε έντονες διαμαρτυρίες, που δεν περιορίστηκαν σε ανταλλαγές εγγράφων. Χαρακτηριστική ήταν η απόγνωση που δημιούργησε αυτή η κατάσταση στην Νίκη Τριανταφυλλίδη.

Ομως το θέμα των επιχορηγήσεων δε σταματά εδώ. Αυτό κυρίως που χαρακτηρίζει τη "συνέπεια" του ΥΠΠΟ ως προς αυτό, είναι η καθυστέρηση καταβολής των χρημάτων στους επιχορηγούμενους θιάσους.

Ο "χαμός" που χρόνια κρατούσε στο ΚΘΒΕ με τις καταγγελίες περί κακής διαχείρισης, έπαρσης, έλλειψης προγραμματισμού και άλλες ενέργειες του πρώην καλλιτεχνικού διευθυντή του Βασίλη Παπαβασιλείου, έληξε με την αναγκαστική παραίτησή του, το διορισμό στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Κώστα Τσιάνου, ο οποίος όμως πριν καλά - καλά αναλάβει, παραιτήθηκε για να διοριστεί τελικά ο Διαγόρας Χρονόπουλος.

Κατά τ' άλλα "δόξα τω Διονύσω", πολλές παραστάσεις ανέβηκαν κατά τη χειμερινή περίοδο και την καλοκαιρινή, από τις οποίες αρκετές ήταν καλές και άλλες λιγότερο καλές και φτάσαμε στους τρεις τελευταίους μήνες του χρόνου που σημαίνουν και την έναρξη της χειμερινής θεατρικής περιόδου, και οι αυλαίες ακόμη ανοίγουν η μια μετά την άλλη, ξεπερνώντας φέτος τις 100, χωρίς να μετράμε τις δεύτερες και τρίτες σκηνές, όμως σε ταμείο, μέχρι στιγμής, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, μετράμε μείον. Για τα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα αυτής της πληθώρας σε ένα χρόνο από σήμερα θα τα έχουμε μάθει. Τη μεγαλύτερη, όμως, "εθνική" χαρά την πήραμε χωρίς αμφιβολία από το χώρο του κινηματογράφου. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, με τον Χρυσό Φοίνικα που απέσπασε στο Φεστιβάλ Καννών, για την ταινία του "Μια αιωνιότητα και μια ημέρα", μας χάρισε μια σπάνια και δυνατή συγκίνηση.

Δυστυχώς, όμως, πολλές ήταν οι ανθρώπινες απώλειες στον καλλιτεχνικό χώρο και αυτόν το χρόνο. Εφυγαν από κοντά μας σημαντικοί άνθρωποι του θεάτρου, αλλά και του κινηματογράφου, όπως ο Δημήτρης Χορν, ο Μανόλης Κορρές, ο Αριστείδης Καρύδης - Φουκς, ο Μίμης Τραϊφόρος, ο Βαγγέλης Σειληνός, ο Γιώργος Σαμπάνης, ο Βασίλης Ευταξόπουλος. Και βέβαια, η αυτοκτονία της Ρένας Παγκράτη, που έφερε στο προσκήνιο το μέγα οικονομικό πρόβλημα πολλών ηθοποιών, που είναι αποτέλεσμα πολλών πραγμάτων.

Σ. Α.