Το παζλ των σχεδιασμών της κυβέρνησης του Κ. Σημίτη για το δημόσιο σύστημα υγείας και την κοινωνική ασφάλιση συμπλήρωσε χτες ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης, με την ομιλία του στο συνέδριο του βρετανικού περιοδικού "Εκόνομιστ", που έγινε σε συνεργασία με το Εμπορικό Τμήμα της αμερικανικής πρεσβείας στη χώρα μας.

Ο Ν. Χριστοδουλάκης μίλησε για τις δαπάνες περίθαλψης των υπαλλήλων του Δημοσίου και η κεντρική του ιδέα ήταν η εξής: Με τη δημιουργία του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου (ΟΠΑΔ) θα εξοικονομηθούν πόροι "και έτσι θα φανεί και στην πράξη η δυνατότητα παροχής καλύτερων υπηρεσιών στον πολίτη με λιγότερο κόστος".

Αξιοποιώντας υπαρκτά προβλήματα και "παρατράγουδα" στην περίθαλψη των δημοσίων υπαλλήλων, όπως για παράδειγμα ότι βρέθηκαν 2.000 βιβλιάρια - μαϊμούδες στην Αγία Παρασκευή, ο υφυπουργός δεν κινήθηκε στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων και της αναβάθμισης της περίθαλψης των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά σε εκείνη που θα απαλλάσσει το κράτος απ' την κάλυψη των δαπανών και θα επιβαρύνει τους ίδιους τους δημόσιους υπαλλήλους. Ο ΟΠΑΔ, σύμφωνα με σχέδιο νόμου, "για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του και για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του, διαχειρίζεται τους διατιθέμενους, υπό μορφή επιχορήγησης από τον τακτικό προϋπολογισμό του κράτους, πόρους".

Μέχρι σήμερα, οι δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης αποτελούν ξεχωριστό κονδύλι στον τακτικό προϋπολογισμό, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι συμμετέχουν με ασφαλιστική εισφορά σε ποσοστό 3,5% επί των αποδοχών τους.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε χτες ο Ν. Χριστοδουλάκης, οι δαπάνες περίθαλψης των δημοσίων υπαλλήλων υπερτριπλασιάστηκαν μεταξύ 1991 και 1997. Αυτός ο τριπλασιασμός υπάρχει παρότι η κατανάλωση των υπηρεσιών υγείας - όπως τονίστηκε στο ίδιο συνέδριο απ' τον καθηγητή των Οικονομικών της υγείας Γ. Κυριόπουλο - δεν έχει αυξηθεί τη δεκαετία του '90. Ιδιαίτερα δεν έχουν αυξηθεί η κατανάλωση των υπηρεσιών στα νοσοκομεία.

Βέβαια, κάπου ο Ν. Χριστοδουλάκης είπε ότι δεν αγνοεί παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς τις εν λόγω δαπάνες, όπως η ανακοστολόγηση και υποκατάσταση φαρμάκων, εντούτοις όμως στις επιλογές του αγνόησε αυτούς τους παράγοντες και στράφηκε κατά των ασφαλισμένων και των νοσοκομείων: Ετσι λοιπόν δεν έφτασε, που, με στον προϋπολογισμό του 1998 μείωσε κατά 45% τις λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων, χτες ανακοίνωσε ένα ακόμα μέτρο που θα πλήξει τα νοσοκομεία, στερώντας τους και μέρος απ' τα νοσήλια που καταβάλλουν τα ασφαλιστικά ταμεία στα νοσοκομεία.

Παρά την περσινή ρύθμιση των χρεών των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές ύψους 200 δισ. δραχμών, υπάρχουν και πάλι μεγάλες καθυστερήσεις στην εξόφληση των υποχρεώσεων των νοσοκομείων. Αυτό είναι αποτέλεσμα της οικονομικής ασφυξίας των νοσοκομείων. Ετσι, οι διοικήσεις χρησιμοποιούν τα χρήματα που θα έπρεπε να πάνε για τους προμηθευτές σε ανελαστικές δαπάνες, όπως είναι οι μισθοί.

Και η λύση κατά την εκσυγχρονιστική λογική βρίσκεται στην εξής σκέψη, όπως τη διατύπωσε χτες ο Ν. Χριστοδουλάκης: "Για την ενίσχυση της ταμειακής ευχέρειας του νοσοκομείου θα εξεταστεί η δυνατότητα, όπως μέρος των λογαριασμών νοσηλίων, που καταβάλλεται από τα ασφαλιστικά ταμεία να εκχωρείται στους προμηθευτές προς εξόφληση κατά τις σχετικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα και περί πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων".

Η γενική αίσθηση, πάντως, που αποκόμιζε κανείς απ' αυτό το διήμερο συνέδριο του "Εκόνομιστ" ήταν ο διαγκωνισμός των κυβερνητικών παραγόντων να δηλώσουν, τόσο διά της παρουσίας τους, όσο και με τις ομιλίες τους, την προσήλωσή τους στις επιλογές εκείνες, που αμερικανοποιούν στην κυριολεξία το υπάρχον - και εναπομείναν - δημόσιο σύστημα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης.

Μετά από όλους αυτούς τους όρκους των κυβερνητικών παραγόντων στην αγορά της υγείας δεν εκπλήσσει η θρασύτατη επίπληξη προς το ελληνικό κράτος ενός Αμερικανού επιχειρηματία. Ο Πολ Κούλις,αντιπρόεδρος της αμερικανικής εταιρίας νοσοκομειακού τεχνολογικού εξοπλισμού "Χιλ - Ρομ" είπε επί λέξει:"Αυτές τις δύο μέρες δεν άκουσα κανέναν ομιλητή να αποκαλεί πελάτες τούς ασθενείς. Η υγεία είναι μια υπηρεσία και αν αποφασίσουμε να αντιμετωπίσουμε τους ασθενείς ως πελάτες, τότε αυτοί θα είναι περισσότερο ικανοποιημένοι. Το περιβάλλον του ασθενούς είναι η αίθουσα που νοσηλεύεται, το κρεβάτι, καθώς εκεί περνάει όλο του το χρόνο. Γιατί να μην κάνουμε πιο ευχάριστη τη διαμονή του;".

Ο πρώην υφυπουργός Υγείας Φρ. Παπαδέλης αντέδρασε έντονα, όταν πήρε το λόγο. "Είναι καλά τα ωραία δωμάτια και η σύγχρονη τεχνολογία, αλλά πρέπει να ξέρουμε σε ποιους απευθύνονται", είπε ο Φρ. Παπαδέλης και υπενθύμισε ότι στις ΗΠΑ 40 εκατομ. άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και 150 εκατομ. Αμερικανοί "μόλις τα βγάζουν πέρα.

Το οδυνηρό όμως για τον Φρ. Παπαδέλη είναι ότι ανήκει σε εκείνη την εκσυγχρονιστική νοοτροπία, που προωθεί την εισαγωγή του αμερικάνικου συστήματος στη χώρα μας.

Ιδιαίτερη έμφαση στην παραοικονομία και τα οργανωμένα συμφέροντα στο χώρο της υγείας έδωσε ο πρώην υπουργός Υγείας Δ. Κρεμαστινός που ήταν επίτιμος προσκεκλημένος και ομιλητής στο συνέδριο.

Μεταξύ των άλλων ο Δ. Κρεμαστινός μίλησε για τη μόνιμη διαπλοκή των δημόσιων νοσοκομείων με τα διαγνωστικά κέντρα, αλλά και για τη δημοσιογραφία που ενδημεί στο χώρο της παραοικονομίας της υγείας. Ακόμα επιχείρησε τη διατύπωση κριτικής στην κυβέρνηση Σημίτη, αντιπαραθέτοντας τη "σοσιαλιστική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ του 1981, που προσπάθησε να εφαρμόσει το ΕΣΥ", σε αντίθεση, με εκείνη την κυβέρνηση, που θα στηρίξει εκείνα τα μέτρα σύγκρουσης, με τα οργανωμένα συμφέροντα στο χώρο της υγείας.

Ωστόσο, η κριτική διάθεση αποδυναμώθηκε απ' το γεγονός ότι η κριτική του Δ. Κρεμαστινού διατυπώθηκε απ' την περιοχή του πορίσματος των ξένων εμπειρογνωμόνων, το οποίο σε γενικές γραμμές κινείται στη ρότα των επιλογών που προβλήθηκαν μέσα απ' το συνέδριο...