Κυριακή 18 Οχτώβρη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 46
ΔΙΕΘΝΗ

Κοσσυφοπέδιο

Δεν τελειώσαμε...

Σίγουρο πλεονέκτημα της "συμφωνίας" Χόλμπρουκ - Μιλόσεβιτς, που επιβλήθηκε στο Βελιγράδι υπό το καθεστώς στρατιωτικού εκβιασμού, είναι η συγκυρία επίτευξής της: Η "εξομάλυνση" στο Κοσσυφοπέδιο έστω κι αν αποδειχθεί προσωρινή, τουλάχιστον αποτρέπει για την ώρα χειρότερη περιπλοκή της βαλκανικής σπαζοκεφαλιάς. Εδώ, πάντως, μάλλον τελειώνουν τα "θετικά" της.

Η "συμφωνία"

Οι τεχνοκρατικές ταχυδακτυλουργίες του Αμερικανού απεσταλμένου και η εμφανισθείσα ως αποφασιστική απειλή της Δύσης να βομβαρδίσει τη Σερβία, που επανέλαβε ακόμη και μετά τη "συμφωνία", την Πέμπτη το βράδυ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, "πειθανάγκασαν" τελικά τη γιουγκοσλαβική ηγεσία να δεχτεί μια βελτιωμένη εκδοχή του σχεδίου ("κατά βήματα") παροχής "κάποιου είδους" αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο, που είχε... δεχτεί ήδη τον Αύγουστο, όταν την είχε προτείνει ο Αμερικανός πρεσβευτής στην ΠΓΔΜ, Κρις Χιλ.

Οι προβλεπόμενες "βελτιώσεις" έχουν ωστόσο τη σημασία τους. Κατά τη συμφωνία της Τρίτης και τις συμπληρωματικές που ακολούθησαν: (α) θα αποσυρθούν οι σερβικές ειδικές δυνάμεις στρατού και αστυνομίας (10.000 από 29.000 άνδρες) από το Κοσσυφοπέδιο, θα αποσταλούν επί τόπου 2.000 διπλωματικοί παρατηρητές υπό την "ομπρέλα" του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) - κάτι που ο Οργανισμός επιβεβαίωσε την Πέμπτη και ο προεδρεύων του, Μπράνισλαβ Γκέρεμεκ, επρόκειτο να συνυπογράψει με τον Μιλόσεβιτς την Παρασκευή - (β) ταυτόχρονα θα υπάρξουν διαρκείς αεροπορικές επιθεωρήσεις από αφοπλισμένα αναγνωριστικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, για την πιστοποίηση της "συμμόρφωσης" του Βελιγραδίου στους όρους της ειρήνευσης και της ασφαλούς επιστροφής των 300.000 προσφύγων στις εστίες τους - κάτι στο οποίο συμφώνησαν την Πέμπτη, υπό τα βλέμματα Σολάνα και Μιλόσεβιτς, τα επιτελεία ΝΑΤΟ και Γιουγκοσλαβίας. Ταυτόχρονα (γ) αξιωματούχοι του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών θα πραγματοποιήσουν αποστολές "διακρίβωσης" της εφαρμογής των συμπεφωνηθέντων.

Αν αυτό το πρώτο σκέλος "πάει καλά" θα ακολουθήσει η υλοποίηση των υπολοίπων: θα οριστούν εκλογές για να εγκατασταθεί αυτόνομη κυβέρνηση στην επαρχία, θα ανασυσταθεί το αστυνομικό σώμα του Κόσσοβου έτσι ώστε να "αντικατοπτρίζει" την εθνοτική σύνθεσή του (χονδρικά: περίπου 90% Αλβανοί, 10% Σέρβοι) και θα παρασχεθεί αμνήστευση για όλα τα εγκλήματα που διαπράχτηκαν από Αλβανούς και Σέρβους κατά τη διάρκεια της εξέγερσης που άρχισε το Φλεβάρη (εξαιρουμένων των ενεργειών που παραβιάζουν το δίκαιο του πολέμου, αν και δε διευκρινίζεται ποιος θα δικάσει τους εγκληματίες πολέμου). Το χρονοδιάγραμμα που έχει υιοθετηθεί καθορίζει ότι το ΝΑΤΟ χτες (17/10) επρόκειτο να αναβάλει την αεροπορική του επίθεση, οι λεπτομέρειες της αποστολής του ΟΑΣΕ πρόκειται να καθοριστούν έως τη Δευτέρα (19/10), στην αρχή του επόμενου μήνα (2/11) θα έχουν καθοριστεί οι λεπτομέρειες της "πολιτικής λύσης" και μία εβδομάδα αργότερα (9/11) θα ολοκληρωθεί η διαδικασία συμφωνίας και θα προκηρυχτούν τελεσίδικα οι εκλογές που θα πραγματοποιηθούν εντός εννέα μηνών, πρακτικά δηλαδή τον Αύγουστο του 1999.

"Ελλοχεύοντες" κίνδυνοι

Ο κυριότερος κίνδυνος για την εκβιαστική "συμφωνία" Χόλμπρουκ - Μιλόσεβιτς απορρέει ακριβώς από την προβληματική μονομέρεια κατά την οποία η Δύση επιμένει να εξαντλεί την πίεση και την αυστηρότητά της στο Βελιγράδι, που έστω κι αν οι χαρακτηρισμοί σε βάρος του Μιλόσεβιτς ως "ανάξιου εμπιστοσύνης" πολιτικού γίνουν δεκτοί, είναι δύσκολα εξηγήσιμη. Οι Αλβανοί για την ώρα εν συνόλω "δυσπιστούν" και συνεχίζουν να ζητούν επέμβαση. Εξάλλου οι μάχες εξουσίας και οι διεργασίες στο εσωτερικό της αλβανικής μειονότητας του Κόσσοβου, οι οποίες ούτε κατά διάνοια έχουν τελειώσει, αποκλείεται να φέρουν τα πάνω - κάτω: δεν πρέπει να λησμονείται πως την προηγούμενη - και μόνη - φορά που ο υποστηριζόμενος από τη Δύση "μετριοπαθής" δόκτωρ Ιμπραήμ Ρουγκόβα επιχείρησε να θέσει υπό "πολιτικό έλεγχο" τον Απελευθερωτικό Στρατό (UCK), όχι μόνο δεν τα κατάφερε, αλλά προκάλεσε οργή στις τάξεις του που εκφράστηκαν με απαγωγές συνεργατών του και πρόσφατα με τις "απίστευτες" απόπειρες δολοφονιών πολιτικών της μειονότητας, επειδή "πρόδωσαν" το "σκοπό" της "πλήρους ανεξαρτησίας".

Συναφώς, αν ο UCK λόγω των αναφερθεισών "νέων αψιμαχιών" την περασμένη Πέμπτη (που οι Σέρβοι απέδωσαν σε επιθέσεις Αλβανών και οι Αλβανοί σε επιθέσεις Σέρβων, και στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να βγει άκρη) επαναλάβει τις επιχειρήσεις του παραβιάζοντας την "εκεχειρία" που έχει κηρύξει, η "συμφωνία" του Βελιγραδίου θα τιναχτεί στον αέρα μετά πολλών επαίνων.

Το σενάριο χαρακτηρίζεται πολύ επικίνδυνο, αν υλοποιηθεί μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες, αλλά όπως επισημαίνεται θα αποδειχθεί πραγματικά "καταστροφικό" αν ανακύψουν τέτοιες εξελίξεις μετά την εγκατάσταση των "παρατηρητών" διπλωματών: θα πρόκειται για χτύπημα στο μαλακό υπογάστριο της Δύσης, αν αυτοί τεθούν υπό ομηρία είτε της μιας είτε της άλλης πλευράς. Χειρότερα, υπό τέτοιες συνθήκες, στρατιωτική επέμβαση "φυσικά δε θα είναι δυνατή"...

Ακόμη ένας κίνδυνος είναι αυτός της διπλωματικής δυστοκίας και της ανάσχεσης της διαδικασίας. Αν υπάρξουν "ανυπέρβλητες" τεχνικές δυσκολίες στο Κόσσοβο, τα συγκεκαλυμμένα μόνο προσωρινά ρήγματα στη Δυτική Συμμαχία, λόγω των διαφορετικών επιδιώξεων που ενυπάρχουν σε κάθε μέρος της (ο έστω ασαφής ορισμός των ζωνών επιρροής αρκεί να προκαλέσει μοιραίες προστριβές για τη "μοιρασιά", ειδικά αν η νέα γερμανική κυβέρνηση επιχειρήσει να συνδέσει τη θητεία της με ενισχυθέντα γεωπολιτικό ρόλο της χώρας), συνδυαζόμενα με ενδεχόμενη επανεμφάνιση των "εμποδίων" που θέτει η Ρωσία, θα ακυρώσουν τα "επιτευχθέντα".

Αποτροπή (;) "μεταστάσεων"

Η χρονική στιγμή κατά την οποία ο Χόλμπρουκ κατάφερε τελικά με την... ακαταμάχητη "πειθώ" του (όρα 430 αεροσκάφη που εξακολουθούν να ζεσταίνουν τις μηχανές τους για την περίπτωση της "αναγκαιότητας" βομβαρδισμού σερβικών θέσεων) να "επιτύχει" τη "συμφωνία" δε λυτρώνει για την ώρα τη Δύση από τον εφιάλτη διαδοχικών μεταστάσεων του "καρκινώματος του Κοσσυφοπεδίου" όπως ισχυρίζονται κάποιοι. Η λεγόμενη Δύση επιδιώκει τη σύγκρουση στην περιοχή, προκειμένου να αρχίσουν οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις το ξαναμοίρασμα. Γι' αυτό δημιούργησαν ιδιαίτερα εύθραυστες καταστάσεις σχεδόν στο σύνολο των γειτονικών χωρών. Για παράδειγμα, η εκλογή του "σκληροπυρηνικού" Σέρβου Πόπλασεν στη Βοσνία και ο κίνδυνος αποδόμησης του Ντέιτον, ο κίνδυνος επικράτησης εθνικιστικών κομμάτων στην ΠΓΔΜ στις επερχόμενες εκλογές και η εύθραυστη πολιτική ισορροπία στα Τίρανα (όπου ο πάντοτε φιλόδοξος Μπερίσα παραμένει και αναμένει) συνέθεταν "αρνητικότατη" συγκυρία, που θα μπορούσε να αναγνωσθεί από κάποιους κύκλους ως ιδανική ευκαιρία για την απαρχή οσοδήποτε αιματηρής διαδικασίας επαναχάραξης συνόρων στα "εξ ορισμού" ταραχώδη Βαλκάνια. Δηλαδή έναρξης του περιλάλητου βαλκανικού "ντόμινο".

Ωστόσο η "συμφωνία" υπό το καθεστώς τρομοκρατίας (που, παρενθετικώς, σηματοδοτεί πιθανώς νέα εποχή στις διεθνείς σχέσεις: "απογαλακτισμό" του ΝΑΤΟ από το νομικό πλαίσιο του ΟΗΕ και την απειλή βίας να εντάσσεται στα "νόμιμα" διαπραγματευτικά εργαλεία της Δύσης για ευρωπαϊκές κρίσεις - σε κάθε περίπτωση!) μοιάζει να στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια.

Ο "βαθμός εφαρμογής" των όρων της Δύσης, για τον οποίο ανησυχεί ο Χόλμπρουκ και πολλοί Δυτικοί αναλυτές, μένει να φανεί, αλλά ένα είναι απολύτως βέβαιο: η "ειρήνη" στο Κόσσοβο είναι, παρόλο το επιμελημένο μακιγιάζ της, ψευδεπίγραφη.

Μπ. Γ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ