Ινδία - Πακιστάν

Οι σοβινιστές στο τιμόνι

των πυρηνικών εξοπλισμών

Προς τι, λοιπόν, ο μεγάλος θόρυβος αναφορικά με τα ατομικά όπλα και τις πρόσφατες υπόγειες πυρηνικές δοκιμές της Ινδίας; Δηλαδή, μια χώρα με 820 εκατομμύρια ανθρώπους και στο όνομα των δικών της συμφερόντων δεν έχει το δικαίωμα από πλευράς αμυντικής της ικανότητας να βρίσκεται στην ίδια μοίρα με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής των 250 εκατομμυρίων κατοίκων; Με άλλα λόγια, πρόκειται για πολύ σκληρά ερωτήματα, τα οποία απαιτούν συγκεκριμένες απαντήσεις...

Κατ' αρχάς, όμως, θα πρέπει ν' αναφέρει κανείς αυτά που γενικά έχουν συμβεί: Το Μάη του 1998 - 53 χρόνια από τότε που οι ΗΠΑ είχαν πραγματοποιήσει την πρώτη τους πυρηνική δοκιμή στο Νέο Μεξικό και στη συνέχεια είχαν εκσφενδονίσει την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι εγκαινιάζοντας έτσι την ατομική εποχή - η Ινδία, 530 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Δελχί, στην έρημο Ραγιανστάνς, πραγματοποιούσε πέντε υπόγειες πυρηνικές δοκιμές. Ηδη, όμως, το 1974, στην περιοχή Ποκαράν, είχε γίνει η πρώτη πυρηνική δοκιμή. Ετσι, λοιπόν, η δεύτερη, μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του πλανήτη μας, με τη σύμφωνη γνώμη των πυρηνικών της φυσικών και των διεθνών παρατηρητών, εισέρχεται πλέον στο κλαμπ των ατομικών δυνάμεων. Στο μεταξύ, όμως, έχει ακολουθήσει και το Πακιστάν. Η κύρια διαπίστωση είναι ότι η κατοχή πυρηνικών όπλων επεκτείνεται επίσης και στη Νότια Ασία.

Το γεγονός ότι η Ινδία υπήρχε περίπτωση να κάνει χρήση πυρηνικών όπλων ήταν κάτι που το γνώριζαν πολύ καλά οι ειδικοί των άλλων κρατών. Το ότι, όμως, η αμερικανική μυστική υπηρεσία CIA δεν είχε έγκαιρα αντιληφθεί τις αναμενόμενες πυρηνικές δοκιμές έδωσε αφορμή στα μαζικά μέσα ενημέρωσης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής να ασκήσουν αυστηρή κριτική.

Από μια άποψη, όμως, δεν ήταν καθόλου δύσκολο να υπολογίζει κανείς με τα ινδικά ατομικά όπλα: Είναι γνωστό ότι νικητής στις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές της χώρας αναδείχτηκε το δεξιό συντηρητικό κόμμα "Γιανάτα", το οποίο είχε διεξαγάγει έναν προεκλογικό αγώνα με τη σημαία του ινδικού σοβινισμού και του μίσους ενάντια στη μουσουλμανική μειονότητα. Ετσι, το κόμμα αυτό κατόρθωσε να σχηματίσει κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Ατάλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ, καταφέρνοντας έτσι να στείλει στην αντιπολίτευση το Κόμμα του Κογκρέσου και τα άλλα αριστερά κόμματα.

Ο νέος πρωθυπουργός, όπως και ορισμένοι ανώτατοι πολιτικοί ηγέτες του κόμματος "Γιανάτα", κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα είχαν αφήσει να εννοηθούν οι προθέσεις τους σχετικά με αξιώσεις για πυρηνικά όπλα. Αμέσως μετά το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης άρχιζαν να παίζουν το χαρτί των ατομικών όπλων, υποκινώντας ταυτόχρονα εθνικιστικά αισθήματα με στόχο να συγκινήσουν πλατιά στρώματα του ινδικού πληθυσμού. Ελπιζαν με τον τρόπο αυτό να αυξήσουν σημαντικά +την πολιτική τους επιρροή στο εσωτερικό της χώρας. Στο μεταξύ, έγινε γνωστό ότι κατά τη διάρκεια των πυρηνικών δοκιμών είχε παραβρεθεί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός: "Η Ινδία θα καταβάλει κάθε υψηλό τίμημα, προκειμένου να σιγουρέψει την ασφάλειά της...".

Στο Ποκαράν, όπου είχαν πάρει μέρος διάσημοι πυρηνικοί φυσικοί και ηγέτες του κόμματος "Γιανάτα", συμμετείχαν, όχι βέβαια τυχαία, ο Γιάνμου και ο κορυφαίος ειδικός του Κασμίρ, Φαρούκ Αμπντουλάχ, οι οποίοι συνόδευαν τον πρωθυπουργό. Την ίδια στιγμή, στο Δελχί, ο υπουργός Εσωτερικών δεχόταν πληθώρα απειλών από "τρομοκράτες" του Πακιστάν, από την περιοχή του Κασμίρ.

Είναι φυσικό ν' αναρωτηθεί κανείς για το πώς αντέδρασαν οι Ινδοί σχετικά με την τεχνική αυτή επιτυχία των πυρηνικών τους φυσικών, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και ειδικά για τις αρνητικές συνέπειες των ατομικών όπλων. Ετσι, λοιπόν, τη στιγμή που ένα σχετικά μεγάλο μέρος του ινδικού πληθυσμού έδειχνε ν' ακολουθεί τα σοβινιστικά συνθήματα του κόμματος "Γιανάτα", πάρα πολλοί επιστήμονες όλων των κλάδων, ανταποκρινόμενοι σε ανάλογη έκκληση 75 ερευνητών από το Μαδράς, είχαν αντιταχθεί σε έναν ανταγωνισμό των πυρηνικών εξοπλισμών στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία. Καθαρές θέσεις, βέβαια, ενάντια στην κυβερνητική αυτή πολιτική έχουν πάρει οι Ινδοί κομμουνιστές, οι οποίοι πραγματοποιούν μια τεράστια αντιπυρηνική καμπάνια.

Πάντως, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι τα αρχικά επιχειρήματα της κυβέρνησης, αναφορικά με τα πυρηνικά, είχαν επιδράσει παραπλανητικά σε τμήματα του ινδικού πληθυσμού, στην περίπτωση που γινόταν λόγος για την πολιτική της χώρας ενάντια στην επιχειρούμενη ανάμειξη και κηδεμονία δυτικών δυνάμεων, οι οποίες διαθέτουν ένα πολλαπλάσιο αριθμό ατομικών όπλων και θέλουν να επιβάλουν τις δικές τους απόψεις στην Ινδία.

Ταυτόχρονα, βέβαια, εξυμνείται η ειρηνική εξωτερική πολιτική της Ινδίας, με την υπογράμμιση ότι το Δελχί δεν έχει πρόθεση να επιτεθεί σε καμιά ξένη χώρα. Ομως, ο αρχαίος ινδικός πολιτισμός έχει γίνει επανειλημμένα θύμα αναρίθμητων επεμβάσεων, αρχίζοντας από τις στρατιές των Μακεδόνων και των Αφγανών μέχρι τη βρετανική αποικιοκρατία. Αυτά τόνιζε ο Αμπντουλάχ Καλάμ, ο οποίος τις μέρες αυτές χαρακτηριζόταν "πατέρας των τωρινών ατομικών όπλων" και ανακηρυσσόταν εθνικός ήρωας της Ινδίας.

Βασικό παραμένει το ζήτημα σχετικά με το πώς συμπεριφέρονται οι άλλες δυνάμεις, οι οποίες διαθέτουν έναν πολύ σημαντικό αριθμό ατομικών όπλων και πώς αντιδρούν στις πυρηνικές δοκιμές τόσο της Ινδίας όσο και του Πακιστάν.Ετσι, λοιπόν, η Κυβέρνηση Κλίντον, η οποία, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, λόγω των πυρηνικών δοκιμών αισθάνθηκε μειωμένη στο ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα, ξαφνιάστηκε και ταυτόχρονα εξοργίστηκε τόσο πολύ, προβαίνοντας σε δριμύτατες επιθέσεις και διαμαρτυρίες, προκειμένου να καθησυχάσει το Πακιστάν. Εφτασε μάλιστα και στο σημείο να απειλεί την Ινδία με κυρώσεις, εξαπολύοντας ταυτόχρονα το φάντασμα πιθανής δημιουργίας μιας ισλαμικής ατομικής δύναμης. Ετσι, ο Πρόεδρος Κλίντον είχε αλλεπάλληλες τηλεφωνικές συνομιλίες με τον πρωθυπουργό του Πακιστάν, Νταβάτζ Σαρίφ, στον οποίο δόθηκε η υπόσχεση ότι οι ΗΠΑ θα προστατεύσουν το Ισλαμαμπάντ. Κι όμως, οι υποσχέσεις αυτές δεν πάρθηκαν καθόλου υπόψη από το Ισλαμαμπάντ. Ετσι, στις 28 του Μάη και χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση, η ηγεσία του Πακιστάν έσπευδε να πραγματοποιήσει πέντε υπόγειες πυρηνικές δοκιμές. Με την ενέργεια αυτή του Ισλαμαμπάντ άρχιζε ένας νέος γύρος του ανταγωνισμού των πυρηνικών εξοπλισμών στη στρατηγικά ευαίσθητη αυτή περιοχή. Φυσικά, η Ουάσιγκτον θεώρησε σκόπιμο να επιβάλει ανάλογες κυρώσεις και στο Πακιστάν. Στη συνέχεια, η θορυβώδης καμπάνια, η οποία σκηνοθετήθηκε στις ΗΠΑ από όλα τα μαζικά μέσα ενημέρωσης ενάντια στην Ινδία και το Πακιστάν, υπογραμμίζοντας ότι οι πυρηνικές αυτές δοκιμές αποτελούν απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ στην ήπειρο αυτή και τους παραχωρούσαν το ρόλο του υπερασπιστή της ειρήνης σε παγκόσμια κλίμακα, δεν ήταν τίποτα άλλο, από μια καθαρή υποκρισία. Γιατί, όποιος έχει βάρος στη συνείδησή του τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι δεν είναι δυνατόν να κάνει τον ηθικοδιδάσκαλο σ' άλλους.

Παράλληλα, θα πρέπει να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι με την Ινδία συνορεύουν χώρες, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και η Ρωσία, οι οποίες σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να μείνουν αδιάφορες μπροστά στην "υπερπατριωτική" κατεύθυνση της κυβέρνησης του κόμματος "Γιανάτα", ανεξάρτητα από το ότι τα κράτη αυτά προς στιγμήν δεν εναντιώνονται ανοιχτά και δεν κινδυνεύει άμεσα η εδαφική τους ακεραιότητα. Και μόνο το γεγονός ότι μεγαλώνει ο αριθμός των ατομικών δυνάμεων με το Πακιστάν και την Ινδία, η οποία σε μια εικοσαετία θα ήταν δυνατόν να έχει πάνω από ένα δισεκατομμύριο κατοίκους, είναι κάτι που θα πρέπει να το πάρει κανείς πολύ σοβαρά υπόψη του. Χωρίς καμιά αμφιβολία, λοιπόν, στο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ υπάρχουν σοβινιστές, οι οποίοι πιέζουν προς την κατεύθυνση των πυρηνικών εξοπλισμών και οι οποίοι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει οπωσδήποτε να παρεμποδιστούν...

Ν. Η. - Η.